Nom de la loi

Loi Flaminia (?) minus soluendi

Date

vers 141 av. J.-C.

Thèmes

Sources

Fest., 470 L.
]Sesterti not[am ait Verrius Flaccus signa continere] ]dupundi et semisis ; q[uare sestertius dictus quasi semis] tertius ; sed auctu sesq[uiassis etiam nunc sestertius est ;] apud antiquos autem [denarii denorum assium e-] rant et ualebant d[ecusis, qui dicebantur quadriga-] ti, bigati, quinquessis q[uinarii ; denarius qui nunc] est numerum aeris perduct[um habet ad XVI asses lege Fla-] minia minus soluendi ; a[rgenti enim penuria premeba-] tur populus Romanus.

Note : texte proposé exempli gratia par Crawford, RRC, 613.

Bibliographie

  • RRC, 612-614
  • Wild, H., Untersuchungen zur Innenpolitik des Gaius Flaminius, Munich, 1994, 156-173.

Commentaire

Selon Festus, 470 L.Sesterti not[am ait Verrius Flaccus signa continere] dupundi et semisis ; q[uare sestertius dictus quasi semis] tertius ; sed auctu sesq[uiassis etiam nunc sestertius est ;] apud antiquos autem [denarii denorum assium e-] rant et ualebant d[ecusis, qui dicebantur quadriga-] ti, bigati, quinquessis q[uinarii ; denarius qui nunc] est numerum aeris perduct[um habet ad XVI asses lege Fla-] minia minus soluendi ; a[rgenti enim penuria premeba-] tur populus Romanus., vers la fin de sa discussion de la nota du sesterce, [... denarius qui nunc ] est numerum aeris perduct[um habet ad XVI asses lege Fla]minia minus soluendi a[...]. Ni l’existence d’une loi ni le nom de Flaminius ne sont sûrs, même si les deux sont relativement probables. Il vaut beaucoup mieux en tout cas renoncer à tout essai de restitution de ce qui suit. Le seul point sûr est que Festus met <lege Fla>minia minus soluendi en rapport avec un changement dans l’équivalent en bronze du denier romain. Or il est exclu que ce changement ait pu avoir lieu avant le milieu du II e s. av. J.-C., ce qui rend impossible la tentative de Wild de rattacher la notice au dictateur C. Flaminius (RE 2). L’hypothèse la moins improbable est que la notice conserve un souvenir de l’adoption officielle du poids oncial pour le bronze et de la nouvelle retarification du denier.

Comment citer cette notice

Michael H.  Crawford. "Loi Flaminia (?) minus soluendi", dans Lepor. Leges Populi Romani, sous la dir. de Jean-Louis Ferrary et de Philippe Moreau. [En ligne]. Paris:IRHT-TELMA, 2007. URL : http://www.cn-telma.fr/lepor/notice382/. Date de mise à jour :21/02/22 .