Nicolaus episcopus servus servorum dei venerabili fratri.. episcopo Warmaciensi salutem et apostolicam benedictionem. detestandi excessus in dilectos filios.. priorem et fratres ordinis predicatorum Argentinenses per.. magistros.. consules et alios cives Argentinenses commissi tanto acerbius nostrum animum perturbarunt, quanto enormius dinoscuntur in divine majestatis offensam, derogationem ecclesiastice libertatis, turbationem regularis observantie ac suarum animarum dispendium redundare. dicti namque prior et fratres gravi nobis conquestione monstrarunt, quod cum iidem magistri consules et cives a priore ac eisdem fratribus petiissent, ut nullum de civitate predicta infra etatis sue annum octavum decimum constitutum absque parentum suorum consensu in ordine predicto reciperent, et quod ad observationem hujusmodi et quorundam aliorum articulorum similium se per suas patentes litteras obligarent, quia prefati prior et fratres attendentes, quod iidem articuli absque dei offensa et gravi prejudicio dicti ordinis ac animarum periculo non poterant observari, eorum in hac parte petitioni annuere noluerunt, nominati magistri consules et cives, ad locum predictorum fratrum cum securibus contra eosdem fratres altis vociferando clamoribus hostiliter accedentes, hostia officinarum et claustri ejusdem loci cum ipsis securibus exciderunt nec hiis contenti, tamquam proprie salutis prorsus obliti, dictos priorem et fratres in prefato claustro ausu sacrilego recluserunt, portas ipsius claustri firmissimis obstaculis obserando ita, quod nec ipsis exitus nec aliis patebat ad eos accessus, alias eisdem priori et fratribus graves injurias irrogando. cumque premissa ad venerabilis fratris nostri Johannis Tusculani episcopi tunc in partibus illis apostolice sedis legati notitiam pervenissent, idem legatus sue legationis auctoritate venerabili fratri nostro.. Argentinensi episcopo suis dedit litteris in mandatis, ut, si suffragaretur veritas supradictis, prefatos magistros consules et cives ex parte ipsius legati moneret, quod ab hujusmodi sacrilega dictorum prioris et fratrum artatione post hujusmodi monitionem penitus desistentes de hujusmodi injuriis ipsis illatis infra triduum satisfacerent competenter, alioquin extunc civitatem predictam ecclesiastico supponeret interdicto. et licet idem episcopus Argentinensis, postquam sibi plene constitit de premissis, ad predictam monitionem juxta mandatum ipsius legati faciendam dictis magistris consulibus et civibus processisset, quia tamen iidem magistri consules et cives, dicta monitione contempta, predictos priorem et fratres post prefatum terminum in monitione ipsa eis prefixum nullam ipsis satisfactionem de predictis injuriis impendere curaverunt, idem episcopus Argentinensis in civitatem ipsam interdicti sententiam exigente justitia promulgavit. demum autem dicti prior et fratres, quos ex diutina subtractione victualium fame affectos predicti magistri consules et cives vix permiserunt predictum locum exire, coacti sunt ab eadem civitate recedere et ad loca alia se transferre. et cum premissa essent adeo notoria, quod nulla poterant tergiversatione celari, prefatus episcopus Argentinensis de speciali mandato dicti legati super hoc sibi facto, quia prefati magistri consules et cives moniti diligenter dictos priorem et fratres infra competentem terminum eis ab eodem Argentinensi episcopo assignatum ad locum eorum dicte civitatis revocare ac eis de predictis injuriis satisfacere contumaciter non curarunt, excommunicationis sententiam, quam idem legatus propter hoc in eosdem magistros et consules ac in illos, qui dictis magistris et consulibus in statutis ipsorum editis vel edendis contra libertatem ecclesiasticam in dictorum prioris et fratrum prejudicium et gravamen consilium vel auxilium impenderent aut in eisdem quomodolibet obedirent, necnon in sacerdotes, qui in civitate ipsa aut suburbiis seu appenditiis ipsius, durante ipso interdicto, divina officia celebrarent, necnon et quoslibet alios, qui prefatum interdictum temere violarent, protulerat, publicavit denuntians nichilominus loca, ad que dicti magistri consules seu alii propter hoc excommunicati pro tempore declinarent, quamdiu in ipsis remanerent, et per triduum post eorum recessum fore per eundem legatum supposita ecclesiastico interdicto. sed cum magistri consules et cives ac sacerdotes sententias ipsas pertinaciter tolerarent, dictus legatus predictas excommunicationis et interdicti sententias per locorum ordinarios et alios prelatos ac rectores ecclesiarum regni Alamannie mandavit sollempniter innovari, et demum prefatis magistris consulibus civibus et aliis excommunicatis in sua pertinacia perdurantibus, quia ex aliorum participatione fortius indurescere videbantur, dictus legatus moneri fecit inquilinos colonos et mercennarios ipsorum, quod ab eorum participatione penitus abstinerent; alioquin a communione divinorum excludebat eosdem. ac Mathiam canonicum ecclesie sancti Stephani Argentinensis, qui non sine multa temeritate predictas sententias ipsius legati mandavit irritas nuntiari, canonica monitione premissa, excommunicationis vinculo innodavit. verum nominati magistri consules atque cives et nonnulli sacerdotes, qui in dicta civitate divina officia celebrarunt et propter hoc prefatam excommunicationis sententiam incurrerunt, easdem sententias dampnabiliter contempnentes eas per annum et amplius sustinuerunt animis induratis redire ad mandatum ecclesie non curantes. quare predicti prior et fratres nobis humiliter supplicarunt, ut oportunum super hoc remedium adhibere paterna sollicitudine curaremus. quocirca fraternitati tue per apostolica scripta mandamus, quatinus vocatis, qui fuerint evocandi, si tibi de plano et sine strepitu judicii constiterit de premissis, aliquibus frivolis appellationibus ex parte dictorum magistrorum consulum et civium ab hujusmodi sententiis et processibus interjectis nequaquam obstantibus, prefatas excommunicationis et interdicti sententias faciatis auctoritate nostra usque ad satisfactionem condignam appellatione remota inviolabiliter observari, predictos magistros consules et cives ac sacerdotes excommunicatos, prefatam vero civitatem interdicto suppositam, donec super hiis iidem excommunicati congrue satisfecerint, singulis diebus dominicis et festivis, pulsatis campanis et candelis accensis, per omnia loca, in quibus expedire videris, publice nunties et ab aliis nuntiari facias et ab omnibus artius evitari et alias contra ipsos excommunicatos, si eorum pertinacia exegerit, aggraves manum tuam, invocato nichilominus ad hoc, si necesse fuerit, auxilio brachii secularis, rescripturus nobis, quicquid super premissis duxeris faciendum. datum Reate 5 kalendas augusti pontificatus nostri anno primo.
WIEGAND (Wilhelm), Urkundenbuch der Stadt Strassburg, 2 ; Politische Urkunden von 1266 bis 1332, Strasbourg, 1886, n° 150, p. 106-108.