Description
-
Clément V (1305-1314)
-
Le prévôt de Riechenberg, près de Goslar, diocèse de Hildesheim, et le chantre Northusen., diocèse de Mayence, ainsi que le chanoine de Hildesheim Bernhard de Hardenberg
-
La communauté du monastère prémontré de Kolbeke, diocèse de Halberstadt
-
VI kalendas junii, anno sexto
-
-
Avignon
-
Mandement (littere cum filo canapis)
-
[Registre de la chancellerie apostolique] R. CITÉ DU VATICAN, Archivio apostolico Vaticano, Registra Vaticana 58, ep. 475, fol. 117a.
-
Regestum Clementis, n. 6876.
-
?
-
n. c.
-
Inquirant et referant de statu monasterii in Kolbeke ordinis Praemonstraten. Halberstadien. dioecesis [Regestum].
-
Dilectis filiis .. preposito monasterii in Richemberch prope Goslariam per prepositum soliti gubernari et .. cantori Northusen. Hildesemen. et Maguntin. diocesium ac Bernardo de Hardemberch canonico Hildesemen. ecclesiarum.
Grave gerimus et molestum cum sinistra nobis de quibusvis personis presertim ecclesiasticis referuntur, set cum per prelatos et religiosos audimus enormia perpetrari, tunc eo gravius provocamur quo ipsi a talibus magis abstinere tenentur et eorum excessibus gravius in populo scandalum generatur.
Ex parte siquidem conventus monasterii in Kolbeke per prepositum soliti gubernari ordinis Premonstraten. Halbestarden. diocesis ad audientiam nostram pervenit, quod olim Martinus conversus dicti monasterii et quidam frater eius laicus dicte diocesis spiritu diabolico concitati Arnaldo preposito eiusdem monasterii ausu sacrilego oculos eruere non exparunt. Cumque canonici dicti conventus ad venerabilem fratrem nostrum Albertum episcopum Halbestarden. loci diocesanum recursum super excessu huiusmodi habuissent, dictus episcopus contra prefatos sacrilegos non procedens post lapsum unius anni omnes canonicos predicti monasterii, ut coram Iohanne Felice et Hoyzone dicto Ariete canonicis Halbestarden., quibus super hoc, ut dicebat, commiserat vices suas, certo termino comparere deberent, fecit sub ea forma citari, quod reputans eos culpabiles de dicto excessu nolebat eosdem canonicos ulterius in dicto monasterio sustinere, set de ipso volebat aliter ordinare ac procedere contra illos canonicos tanquam culpabiles de excessu predicto, qui huiusmodi sue ordinationi resisterent.
Verum dicti canonici prefatum episcopum ex eo suspectum habentes quod alias ex aliis certis causis eisdem canonicis ad suam presentiam convocatis quinque sacerdotes ex ipsis ad prefatum episcopum accedentes nulla rationabili causa suadente capi fecerat et in vinculis detineri ipsos famis et sitis penuria crudeliter affligendo, comparere coram prefatis canonicis in prefixo ad hoc eis termino dubitantes coram probis viris protestatione facta et causa appellationis expressa, videlicet quod propter predictam captionem comparere coram episcopo et predictis canonicis non audebant, ne prefatus episcopus contra eos procederet, ad eandem nostram audientiam appellarunt, licet huiusmodi eorum appellationem iusto ut asserunt impedimento detenti infra tempus legitimum non fuerint, cum nequiverint, prosecuti. Ac idem episcopus huiusmodi appellatione contempta dictum monasterium violenter per potentiam laicalem ingrediens bona et iura occupavit ipsius et quosdam canonicos dicti conventus existentes ibidem fecit carcerali custodie mancipari ipsosque tamdiu detineri mancipatos in vinculis, donec iidem canonici, quod nunquam monasterium prefatum repeterent, corporale iuramentum prestare dictusque Arnaldus prepositus regimini dicti monasterii renuntiare coacti fuerunt per vim et metum, qui cadere poterat in constantem. Et demum idem episcopus ex arrupto absque rationabili causa singillatim excomunicationis sententiam protulit in canonicos antedictos et quendam Henricum Bors de Alderode clericum secularem dicte diocesis de facto instituit in prepositum monasterii supradicti, qui cumulans mala malis necessariis edificiis eiusdem monasterii devastatis et propugnaculis erectis ibidem libros, ornamenta et bona ipsius monasterii nequiter dilapidans et consumens ac incontinentie laborans vitio quandam monialem nomine Sophiam de quodam monasterio dicto monasterio de Kolbeke immediate subiecto et eidem contiguo ordinis et diocesis predictorum extrassit et ut dicitur defloravit eandem cum aliis lascivis et suspectis mulieribus publice conversando. Et tandem cum per nobiles viros Bernardum et Henricum de Plozich dicte diocesis, in quorum districtu monasteria predicta consistunt, prefato episcopo dicti clerici secularis criminibus nuntiatis idem episcopus ea dampnose dissimulans nollet procedere contra eum idemque clericus cum prefata moniale se de illis partibus absentasset, iidem nobiles prefatos canonicos propter timorem episcopi et clerici predictorum per varia loca dispersos ad prefatum eorum monasterium reduxerunt, propter quod prefatus episcopus temeritate propria in ipsos iterato et in moniales predicti subiecti monasterii, quia prefatam Sophiam in earum recipere consortium noluerunt, excomunicationis sententiam promulgavit.
Nos vero dilecto filio nostro Luce sancte Marie in Via lata diacono cardinali commisimus oraculo vive vocis, ut se super premissis diligentius informaret, nobis, quod super hiis inveniret, fideliter relaturus. Coram quo, sicut idem cardinalis postmodum nobis retulit, pro parte dicti episcopi per procuratorem ipsius fuit expositum ex adverso, quod prefati canonici paucis ex ipsis exceptis diu regularis vite observantiam non servantes tabernas cum quibusdam laicis comuniter frequentabant et habitu religionis abiecto induti secularibus vestibus intra et extra dictam diocesim arma portabant vitamque ducebant in omnibus dissolutam, quorum correctioni idem episcopus una cum aliis religiosis ipsius monasterii in Kolbeke insistere nitebantur, iidem canonici tanquam dicti ordinis perversores, ut canonicam possent effugere disciplinam, tantam discordiam in eodem monasterio excitarunt, quod plures prepositi, qui ibidem pro tempore prefuerunt, metu corporis propter ferocitatem illorum locum regiminis dimiserunt. Prefatus autem episcopus, ut ad suum spectabat officium, monasterium cupiens reformare predictum, prepositos alios loco illorum qui cesserant, successive studuit subrogare. Et tandem prefatum Arnaldum virum religiosum et etiam circumspectum prefecit in prepositum predicti monasterii in Kolbeke, cui quidam ex dictis canonicis oculos in dicto monasterio eruerunt. Cumque coram eodem episcopo super hiis ex officio procedente legitime probatum fuisset, quod Heydenricus dictus Boz canonicus sepedicti monasterii in Kolbeke dicto facinori interfuerat et illud cum quibusdam suis in hac parte complicibus perpetrarat, idem Heydenricus tanquam sibi male conscius in habitu fugiens seculari associatis sibi illarum partium quibusdam predonibus et tirampnis nocturno tempore prefatum monasterium violenter ipsius ianuis fractis nequiter est ingressus et omnia animalia ibidem inventa secum abduxit in predam, post hec, ut regularem disciplinam evitare valeret, ad curiam Romanam vagabundus accedens et discurrens in habitu seculari. Sicque antedictus episcopus convocatis quibusdam religiosis dicti ordinis illarum partium cum eorum consilio ad reformationem ipsius monasterii diligenter intendens et cum eisdem super hoc deliberatione habita diligenti propter huiusmodi facti pernitiem et dicti Heydenrici et complicum suorum potentiam ac ipsius monasterii quorundam canonicorum malitiam nequiens aliquam religiosam personam ydoneam preficiendam ipsi monasterio in Kolbeke reperire, que tunc vellet ipsius regimen acceptare, ne illud irreparabilia incurreret detrimenta et cessaret regularis observantia in eodem, dicto seculari clerico provido et maturo super hoc deliberatione prehabita diligenti ad tempus antedictum monasterium commendavit, ut bona ipsius non occuparentur a laicis, et canonicis degentibus in eodem necessaria ministraret. Qui pretentorum exemplo perterritus in suaque persona formidans, quod in aliis viderat et audiverat perpetratum, fugit et locum dimisit eundem.
Verum quia facta nobis per cardinalem eundem super premissis relatione fideli non potest de predictis apud apostolicam sedem plene liquere, nos nolentes talia, si veritate nitantur, sub dissimulatione transire, ne in exempli pernitiem transeant aliorum, set ad correctionem excessuum predictorum et reformationem dicti monasterii, quod ut asseritur occasione huiusmodi non modicum est collapsum, prout ad nostrum spectat officium, paternis studiis intendentes discretioni vestre in virtute sancte obedientie per apostolica scripta mandamus, quatenus ad predictum monasterium vel alia convicina loca, de quibus expedire videritis, personaliter accedentes ac de premissis inquirentes diligentius veritatem, que super hiis inveneritis, fideliter in scriptis redacta sub vestris inclusa sigillis ad presentiam nostram per fidelem nuntium, ut plene informari possimus ex eis, quid per nos in huiusmodi negotio sit agendum, quantotius destinare curetis. Et nichilominus canonicos et moniales predictos ab excomunicationum sententiis in eosdem occasione predicta per dictum episcopum promulgatis, a quibus, ut eos ad cautelam mandaremus absolvi, pro parte ipsorum fuit nobis humiliter postulatum, prout de iure fuerit, absolvatis ad cautelam auctoritate nostra iuxta formam ecclesie consuetam, prefixo eisdem partibus termino peremptorio competenti, quo per procuratores ydoneos apostolico se conspectui representent facturi super hiis et recepturi, quod iustitia suadebit. Diem vero prefixionis huiusmodi et, quicquid inde feceritis, nobis per vestras litteras harum seriem continentes fideliter intimare curetis. Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo vestrum etc.
Datum Avinioni, VI kalendas junii, anno sexto. -
(a) ?
-
(b) ?
-
(c) ?
-
(d) ?
-
(e) ?
-
(f) ?
-
1. ?
-
2. ?
-
3. ?
-
n. c.
Informations
Document
Julien
Théry
(CIHAM (UMR 5648)), dans
APOSCRIPTA database
APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 192930 (aposcripta-40670), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/aposcripta/notice/192930 (mise à jour : 19/06/2024).