Description
-
Boniface VIII (1294-1303)
-
à renseigner
-
XV Kalendas Ianuarii, pontificatus nostri anno Tertio
-
-
Rome
-
n.c.
-
[Expédition] E. Barcelone, Arxiu de la Corona d’Aragó, Reial Cancelleria, Butlles, lligall 21, núm. 25. a Butlla perduda
-
[Registre de la chambre apostolique] R. CITÉ DU VATICAN, Archivio apostolico Vaticano, Registra Vaticana??, fol. ??.
-
Ici reprise de Tilmann Schmidt, Roser Sabanés i Fernández, Butllari de Catalunya : documents pontificis originals conservats als arxius de Catalunya (1198-1417), Barcelone : Fondació Noguera, 2016, 3 vol., I [en ligne], n. 590.
-
b THOMAS, Registres de Boniface VIII, I, col. 849-854, doc. 2188. c Domínguez Sánchez, Documentos de Bonifacio VIII, p. 529-532, doc. 493. d MIQUEL ROSELL, Regesta, p. 157-158, doc. 295. e Schedario Baumgarten, II, p. 637, doc. 4629.
-
Georges Digard, Maurice Faucon, Antoine Thomas, Robert Fawtier, Les registres de Boniface VIII. Recueil des bulles de ce pape, Paris : Albert Fontemoing (BÉFAR), 1884-1939, n. ??? [en ligne].
-
?
-
?
-
Potthast, Regesta pontificum Romanorum, n. ??? [en ligne].
-
?
-
Bonifaci VIII comunica que ha aprovat les noves convencions entre el rei Jaume II d’Aragó, Sardenya i Còrsega i el rei Carles II de Sicília (Nàpols i d’Anjou), pertinents a la pròxima expedició general a aquesta illa. Transcriu dues escriptures datades a Terol el 19 d’octubre de 1297, en les quals s’estipula, entre altres capítols, que el rei Jaume II sortirà de Catalunya l’abril vinent amb setanta naus, no vuitanta com havien convingut l’any anterior, i que el rei Carles II de Sicília obtindrà del rei Felip IV de França (el Bell) una treva d’un any de pau amb el d’Aragó. Foren presents en representació de Carles II de Sicília, el noble Hug de Vicinis, senescal, i el mestre Guillem Ebrard, davant dels quals juraren el rei d’Aragó, l’almirall Roger de Llúria i els consellers Ramon Alemany, Ramon de Vilanova, Guillem Durfort i Guillem de Montagut. [Schmidt et Sabanés i Fernandez].
-
Bonifacius episcopus, servus servorum Dei, ad certitudinem presentium et memoriam futurorum. Intendentes abolim ad recuperationem insule Sicilie, in nostra et ecclesie Romene et carissimi in Christo filii nostri Caroli Sicilie regis illustris temeraria rebellione manentis, de fatiendo armatum in estate proximo preterita contra Fredericum de Aragonia detinentem ipsam insulam occupatam et rebelles Siculos, cum dicto rege Sicilie et cum carissimo in Christo filio nostro Iacobo Aragonie Sardinie et Corsice rege illustri duximus ordinandum ac certa pacta et conventiones inter nos et eosdem reges super hoc fuerunt inita et firmata. Verum quia idem rex Aragonie ex certis supervenientibus sibi ut asserit impeditus obstaculis, armatam ipsam non fuit effectualiter tempore debito nec postmodum etiam prosecutus, infrascripta pacta et conventiones inter eosdem reges super facienda et prosequenda per eundem regem Aragonie in proximo futuro vere armata predicta sub infrascriptis modis et formis intervenisse dicuntur. Que omnia dicti reges ratificari per nos cum instantia postularunt. Nos igitur ipsorum regum precibus inclinati, pacta et conventiones huiusmodi et ea omnia prout inferius continentur quo ad ipsos reges et inter eos rata gerimus atque grata, ita tamen quod in eo casu hec nostra ratificatio facta censeatur, et ita demum valeat, si predictus rex Aragonum huiusmodi conventiones et pacta quantum ad ipsum pertinent, observarerit et adimpleverit nichilque obiecerit nec reclamaverit ex eo quod secundum conventiones ipsas in statuto termino per eas non sit ei premissa pecunia persoluta, alioquin quo ad omnem suum effectum huiusmodi nostra ratihabitio nullius omnino momenti existat et pro non facta penitus habeatur, et quod deductio decem galearum inter reges conventa predictos de octuaginta galeis nobis et eidem ecclesie per dictum regem Aragonie pro dicta armata preterita promissis atque conventis, et alia ad que deducenda et minus fatienda per ipsum regem Aragonie de conventis et promissis dudum nobis per eum super armate predicte negotio, prout in ipsis conventionibus continentur, inter eosdem reges est ut infra describitur ordinatum, non nobis sed predicto regi Sicilie imputentur et etiam computentur, ita quod ipse ad restitutionem refectionem et recompensationem deductorum seu deducendorum et minus fatiendorum huiusmodi per dictum regem Aragonie nobis et eidem ecclesie teneatur. Tenores autem pactorum et conventionum huiusmodi, quos dictus Sicilie rex sub suo sigillo secreto nobis destinavit, tales sunt : Noverint universi quod XIIII kalendas novembris anno domini Millesimo Ducentesimo Nonagesimo Septimo apud Turolium in presentia reverendi patris domini Iacobi Idrontini archiepiscopi Sedis apostolice legati et mei notarii et testium infrascriptorum ad hec specialiter vocatorum et rogatorum, illustris et magnificus princeps dominus Iacobus dei gratia rex Aragonum Maioricarum Valentie et Murcie comesque Barchinonie ac sancte Romene ecclesie vexillarius ammiratus et capitaneus generalis, constitutis in eiusdem regis presentia nobili viro Hugone de Vicinis senescalcho Provincie et Forcalcherii et discreto viro magistro Guilelmo Ebrardi legum doctore nuntiis et procuratoribus ilustrissimi domini Caroli Ierusalem et Sicilie regis et a dicto rege Aragonum requirentibus nomine et pro parte regis Sicilie predicti, quod negotium armate pro eundo in Siciliam olim tempore preterito tractatum et ordinatum inter sanctissimum patrem et dominum dominum Bonifatium sacrosancte Romene et universalis ecclesie summum pontificem ac regem Sicilie et regem Aragonum prelibatos, prosequeretur in vere proximo futuro prout tractatus ipse habitus fuerat ac etiam ordinatus, concessit idem rex quod personaliter ibit et prosequetur negotium ipsum in vere proximo futuro iuxta tractatum ordinationes et conventiones habitas inter predictos dominos summum pontificem, regem Sicilie ac ipsum regem Aragonum, hoc excepto quod ex illis octuaginta galeis, quas idem rex Aragonum pro prosecutione dicti negotii secum ducere debebat, ducet secum tantum septuaginta galeas decenter et sufficienter munitas gentibus et aliis omnibus oportunis, et ducet in eis quingentos equites et tria milia peditum de terra et regnis suis, equis et aliis necessariis decenter munitos, ita tamen quod satis fiat integre regi Aragonum de quantitate pecunie ad solvendum restante de tota summa pecunie, quam pro armatione et munitione dictarum octuaginta galearum et militum ac peditum predictorum debebat recipere et habere, et que sibi propterea debebat tribui et exolvi et quod rex Sicilie predictus consentiat et concedat, quod ille decem galee que diminuuntur seu deducuntur de numero predictarum octuaginta galearum, sunt inde diminute et deducte de assensu et voluntate ac beneplacito ipsius regis Sicilie, et quod idem rex Sicilie procurabit et faciet cum effectu quod dominus summus pontifex predictus acceptabit deductionem dictarum decem galearum et solutionem pecunie propterea solute, et si dictus dominus summus pontifex ratum non haberet velletque recuperare pecuniam pro predictis decem galeis solutam, quod ipse rex Sicilie hoc de suo solvere teneatur et solvat. Fuit etiam actum quod rex Aragonum non possit aliud a rege Sicilie predicto petere pro expensis seu missionibus, quas usque nunc fecerit seu sustinuerit, aut pro reparatione galearum facta pro fatienda pro predicto viatico quod cum dei auxilio in vere futuro pro prosecutione dicti negotii est facturus, et quod etiam rex Sicilie predictus tribui fecerit et exolvi in pecunia regi Aragonum vel nuntio aut nuntiis suis, quos propterea mittet in Provintiam per totum mensem novembris proximo futurum, totam et integram pecunie quantitatem quam ut predicitur habere debet et sibi restat ad solvendum de tota summa pecunie que eidem solvi debebat pro armatione et munitione octuaginta galearum predictarum ac militum et peditum prescriptorum. Verumtamen si de dicta summa pecunie que propterea solve debet regi Aragonum predicto per totum mensem novembris predictum non satisfieret eidem regi integre per eundem mensem, immo restaret sibi aliqua quantitas ad solvendum quam dicto regi aut nuntiis suis in Provincia exsolvisset per totum mensem novembris tunc continue sequentem, habeatur et sit perinde ac si exolvisset eandem per predictum mensem novembris, et quod etiam rex Sicilie memoratus miserit ad portum de Rossis in Cathaloniam, hinc ad medietatem mensis aprilis proximo futuri viginti galeas ex illis triginta galeis quas ipse mittere debebat in Cathaloniam, dictis decem galeis que de numero supradictarum octuaginta galearum deducuntur et minuuntur, inde subtractis, et insuper quod dictus rex Sicilie obtinuerit et habuerit ab illustri rege Francie pro predicto rege Aragonum treugam per unum annum et ultra a festo Omnium sanctorum proximo futuro in antea duraturum, sub forma modis et conditionibus quibus treugua alias inter dictos reges Frantie et Aragonie ordinata data et concessa fuit, et quod idem rex Sicilie procuret et faciat cum effectu quod dominus papa grata et rata habebit ratificabit et aceptabit omnia supradicta. Quibus omnibus supradictis dicto regi Aragonie integre ac plenarie attentis et completis, prout supra contenta sunt, idem rex promisit et convenit stipulatione solemni nuntiis et procuratoribus supradictis recipientibus nomine et vice dicti regis Sicilie ad hoc specialiter deputatis, et notario infrascripto stipulanti nomine illorum quorum interest vel interesse poterit, quod erit paratus cum predictis septuaginta galeais, quingentis equitibus et tribus milibus peditum recedere et recedet de terra sua per totum mensem aprilis proximo futurum, condictione tamen adiecta quod si dicte viginti galee que ad dictum portum de Rosis mitti debent de Provincia per decem vel quindecim dies ultra prefixum terminum retardarent, sic quod misse non fuissent ad portum predictum usque ad terminum memoratum, vel dicti regis Aragonum recessus de terra sua per decem vel quindecim dies ultra prefixum terminum differretur, neutri partium propterea preiuditium aliquod generetur, cum omnia supradicta bona fide et bona intentione agantur et fiant. In quorum omnium testimonium et ut de predictis omnibus certitudo haberi valeat in futurum, facta fuerunt exinde per me dictum notarium ad memoriam partis utriusque hoc requirentium duo consimilia instrumenta per alphabetum divisa, quorum alterum penes dictum regem Aragonum remansit et alterum sub sigillo apenditio ipsius regis Aragonum de mandato suo apposito in eodem, traditum fuit nuntiis et procuratoribus antedictis. Actum loco die et anno prefixis, presentibus supradicto Idrontino archiepiscopo et venerabili Raymundo episcopo Valentino ipsius regis Aragonum cancellario, Guillelmo Durfortis, Gondisalbo Gracie et Guilelmo de Namuntagoda dicti domini regis Aragonum consiliariis et familiaribus. Noverint universi quod XIIII kalendas novembris anno domini Millesimo Ducentesimo Nonagesimo Septimo apud Turolium in presentia reverendi patris domini Iacobi Idrontini archiepiscopi Sedis apostolice legati et mei notarii et testium infrascriptorum ad hec specialiter vocatorum et rogatorum, illustris et magnificus princeps dominus Iacobus dei gratia rex Aragonum Maioricarum Valentie et Murcie comesque Barchinonie ac sancte Romene ecclesie vexillarius ammiratus et capitaneus generalis, cupiens affectibus intentioni et voluntati sanctissimi patris et domini domini Bonifatii sacrosancte Romene ac universalis ecclesie summi pontificis ac illustris domini Caroli Ierusalem et Sicilie regis patris sui carissimi, complacere et satisfacere in hac parte, promisit et convenit bona fide stipulatione sollenni, nobili viro Hugoni de Vicinis militi senescalcho Provintie et discreto viro magistro Guilelmo Ebrardi legum doctori nuntiis et procuratoribus predicti domini regis Sicilie recipientibus nomine et vice eiusdem domini regis Sicilie per eundem ad hoc specialiter deputatis, et notario infrascripto stipulanti nomine illorum quorum interest vel interesse poterit, quod obtenta prius et habita per dictum regem Sicilie ab illustri rege Francie pro predicto rege Aragonum treuga per annum unum et ultra a festo Omnium sanctorum proxime futuro inantea duratura, sub forma modis et conditionibus quibus treuga ipsa alias inter dictos reges Francie et Aragonum ordinata data et concessa fuit et completis sibi integre et plenarie omnibus contentis in quodam alio instrumento per me dictum notarium loco die et anno predictis confecto, per totum mensem aprilis proximo futurum paratus cum septuaginta galeis decenter et sufficienter munitis gentibus et armis et aliis omnibus oportunis, et cum quingentis equitibus et tribus milibus peditum de terra et regnis suis, equis et armis necessariis decenter munitis, prosequetur potenter patenter et incessanter per quatuor menses continuos negotium Sicilie videlicet pro eadem insula Sicilie recuperanda et reducenda ad fidem dominium et possessionem dicte Romene ecclesie ac dicti domini Caroli regis Sicilie iuxta tractatum ordinationem et conventionem olim tempore preterito habitas inter predictum dominum summum pontificem ac regem Sicilie et regem Aragonum prelibatos, non obstante quod dominus Iacobus patruus suus et castellani et subditi ipsius regis Aragonum guerram moverent et facerent eidem regi Aragonum pro quibus omnibus, que per dictum regem Aragonum fieri et compleri debent, attendendis firmiter et complendis idem rex Aragonum corporale fecit ad sancta dei evangelia iuramentum ac homagium manibus et ore prestitit nuntiis et procuratoribus supradictis, et per infrascriptos milites nobiles ac alios de consilio suo fieri fecit et prestari pro predictis complendis et exequendis, videlicet per nobiles Rogerium de Loria ammiratum regnorum dicti regis Aragonum et Raymundum Alamanni et Raymundum de Villanova, Guillelmum Durfortis et Guillelmum de Na muntaguda eiusdem domini regis consiliarios et familiares, qui omnes predicti sponte dictum sacramentum et homagium fecerunt et prestiterunt. Insuper ad preces et ad instantiam predicti domini regis Aragonum venerabilis Raymundus Valentinus episcopus cancellarius consiliarius et familiaris eiusdem regis promisit se facturum et curaturum quod dictus dominus rex Aragonum complebit omnia supradicta. Hec autem omnia predicta et singula dominus rex Aragonum prosequi et compleri promisit ut superius continentur, conditione adiecta quod dictus dominus rex Sicilie procuret et fatiat cum effectu quod dictus dominus papa grata et rata habeat ratificet et acceptet omnia supradicta. In quorum omnium testimonium et ut de predictis omnibus certitudo haberi valeat in futurum, facta fuerunt exinde per me notarium predictum ad memoriam partis utriusque hoc requirentium duo consimilia instrumenta per alphabetum divisa, quorum alterum penes dictum regem Aragonum remansit et alterum sub sigillo appenditio ipsius regis Aragonum de mandato suo posito in eodem traditum fuit nuntiis et procuratoribus antedictis. Actum loco et die et anno prefixis, presentibus supradicto Idrontino archiepiscopo et Gondazalbe Garcie milite ipsius domini regis consiliario. Dat. Rome apud Sanctum Petrum, XV Kalendas Ianuarii, pontificatus nostri anno Tertio.
-
n. c.
Informations
Document
Ponzio
Manon
(Université Lumière de Lyon), dans
APOSCRIPTA database
APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 192927 (aposcripta-40667), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/aposcripta/notice/192927 (mise à jour : 19/06/2024).