Description
-
Boniface VIII (1294-1303)
-
à renseigner
-
X kalendas iulii, pontificatus nostri anno primo.
-
-
Anagni
-
n.c.
-
[Expédition] E. Barcelone, Arxiu de la Corona d’Aragó, Reial Cancelleria, Butlles, lligall 19, núm. 21. B Barcelona, Arxiu de la Corona d’Aragó, Reial Cancelleria, Butlles, lligall 19, núm. 21 doble. a Butlles amb fil de cànem.
-
[Registre de la chambre apostolique] R. CITÉ DU VATICAN, Archivio apostolico Vaticano, Registra Vaticana??, fol. ??.
-
Ici reprise de Tilmann Schmidt, Roser Sabanés i Fernández, Butllari de Catalunya : documents pontificis originals conservats als arxius de Catalunya (1198-1417), Barcelone : Fondació Noguera, 2016, 3 vol., I [en ligne], n. 506.
-
b Domínguez Sánchez, Documentos de Bonifacio VIII, p. 127-128, doc. 45. c THOMAS, Registres de Boniface VIII, I, col. 59-60, doc. 163. d MIQUEL ROSELL, Regesta, p. 124, doc. 222. e Schedario Baumgarten, II, p. 591, doc. 4456.
-
Georges Digard, Maurice Faucon, Antoine Thomas, Robert Fawtier, Les registres de Boniface VIII. Recueil des bulles de ce pape, Paris : Albert Fontemoing (BÉFAR), 1884-1939, n. ??? [en ligne].
-
?
-
?
-
Potthast, Regesta pontificum Romanorum, n. ??? [en ligne].
-
?
-
Bonifaci VIII aclareix a Jaume II, fill del difunt rei Pere II d’Aragó (el Gran), un fragment del tractat (d’Anagni) referent a la restitució de les illes Balears i fortificacions del rei Jaume II de Mallorca, oncle seu, conforme a les ordenacions estipulades entre aquest i el seu germà, el rei Pere II d’Aragó (el Gran).
Bonifaci VIII prega a Jaume II, fill del difunt rei Pere II d’Aragó (el Gran), que aprovi la resolució que ha pres que el rei restitueixi el Regne de Mallorca al seu oncle Jaume II de Mallorca i dipositi la Vall d’Aran a les mans de Guillem, cardenal prevere de Sant Climent, fins que es dilucidi a qui correspon per millor dret. Aquesta resolució fou imposada pel papa per evitar que una vegada signada la pau (d’Anagni) entre Carles II de Sicília (Nàpols i d’Anjou), els procuradors de Felip IV (el Bell) de França i del seu germà Carles de Valois d’una banda, i els de Jaume II d’Aragó, Guilbert de Cruells, Guillem Durfort, Pere Costa i Guillem Galva, d’una altra banda, es frustrés aquella per no tenir poders suficients per ultimar els dos esmentats assumptes. [Schmidt et Sabanés i Fernandez]. -
Bonifatius VIII episcopus servus servorum Dei, Iacobo nato quondam Petri olim regis Aragonum spiritum consilii sanioris. Dilecta pax in tabernaculis domini multa diligentibus nomen eius, impiis vero nulla est pax, quia dum per celestis preconis misterium hominibus bone voluntatis in terra promittitur, iniquis tollitur, malignantibus denegatur.
Sane fili, operante illo qui pacis est auctor, nuper inter carissimum in Christo filium nostrum Carolum Sicilie regem illustrem sollempnes procuratores et nuntios carissimi in Christo filii nostri Philippi regis Francorum illustris et dilecti filii nobilis viri Caroli Alançonis et Valesii comitis fratris eius ex una parte ac Gilibertum de Cruiliis, Guilelmum Durfortis, Petrum Costa et Guilelmum Galvani tuos sollempnes nuntios et procuratores ex altera nuper in nostra presentia tractatus pacis est habitus et firmatus, in cuius quidem discussione tractatus, asserentibus prefatis nuntiis tuis super restitutione regni Maioricarum, insularum Evice et Minoricarum ac aliorum locorum facienda per te carissimo in Christo filio nostro Iacobo regi Maioricarum illustri patruo tuo se potestatem aliquam non habere eidem tractatui discrimen dissolutionis instabat, cum prefati nuntii regis Francorum firmiter dicerent non esse intentionis regis eiusdem dictum regem Maioricarum spoliatum dimittere quem a guerre principio ipse ac clare memorie Philippus rex Francorum pater ipsius sicut eiusdem litis consortem susceperant defendendum, tamen tractatus tam deo placidus mundoque proficuus perduceretur in cassum, quo multa periculosa discrimina sequi possent negotium restitutionis eiusdem devotionis tue sumpta fiducia, precipue quam eorundem nuntiorum tuorum asseveratio pollicetur per modum qui sequitur apud te suscepimus promovendum, videlicet quod tu restituas et restitui facias dicto regi Maioricarum prefata regnum Maioricarum et insulas, cum certis omnibus inmobilibus sive stabilibus occupatis per te ac tuos de terris villis et possessionibus regis Maioricarum predicti tenenda et possidenda per ipsum regem Maioricarum, eo modo per omnia quo ipse tenebat ea tempore mote guerre prefate. Ita quod per hec nullum ius tibi aut ei crescat in aliquo vel decrescat, salvo quod Sarraceni qui de ipsa insula Minoricarum per te vel tuos eiecti fuerunt, non reponentur ibidem, set de habitatoribus christianis ipsius insule, si aliqui sunt quos idem rex Maioricarum suspectos habeat vel odiosos ex rationabili causa quam arbitrari habebit dilectus filius noster G(uilelmus) tituli sancti Clementis presbiter cardinalis, quem ad partes ipsas presentialiter mittimus pro votiva executione tractatus eiusdem usque ad certum numerum moderandum per cardinalem ipsum de insula prefata recedent et, si nollent recedere, ministrorum manibus expellentur. Verum poterunt siquas in eadem insula possessiones emerint, vendere et secum portare pretium cum ceteris mobilibus eorundem, et ad hoc faciendum dabitur eis certus terminus iuxta ipsius cardinalis arbitrium statuendus. Ceteri christiani quibus dicta insula Minoricarum populata est in subiectione dicti regis Maioricarum ibi, si voluerint, remanebunt, sic tamen quod si per te aut quondam Alfonsum fratrem tuum vestrumve mandatum in eadem insula Minoricarum alique possessiones tradite fuerint in feudum aut emphiteosim vel ad censum, pro minori servitio aut valore vel censu notabiliter quam valeant et equum aut rationabile censeatur, quod iudicari debet tempore tractatus inspecto, ad equum et rationabile, iuxta dicti cardinalis arbitrium reducentur. Donationes autem simplices facte per te vel dictum quondam Alfonsum, officiales aut fautores vestros in predictis et de predictis possessionibus omnifariam irritentur. Rogamus itaque magnificentiam tuam et hortamur attente in filio dei patris, quatinus scrutinio profunde cogitationis examinans, quatinus honor et placentia deo, quies et tranquillitas ex dicta pace mundo proveniant tuoque statui comoda reparationis accedant, quanteque strages et rerum dispendia ac animarum et corporum pericula evitentur, quodque presens nostra requisitio est iuri consona et equitatis amica, que favorabile restitutionis presidium tribuunt spoliatis, pro speciali quoque reverentia apostolice Sedis et nostra pretactam restitutionem quam celerius, comodius et aptius fieri poterit, inter successiva vestimenta pacis eiusdem bone fidei, mutua puritate servata, tua filialis et devota promissa sinceritas perducat laudabiliter ad effectum, nec a rationabili consideratione reiciat, quod predicto regi Maioricarum ex tam proxima sanguinis identitate coniungeris quod sibi ad speciale caritatis debitum obligaris. Super facto vero vallis de Arnay, cuius restitutionem dicti regis Francorum nuntii ex carentia eis potestatis tradite se facere non posse dixerunt, sic est per eosdem et tuos nuntios concordatum quod cardinalis predictus celeriter et sollerter inquirat de spoliatione seu destitutione vallis eiusdem. Et si quidem compererit te vel prefatum quondam Petrum genitorem tuum post commotionem guerre tamdicte per dictum quondam Philippum regem Francorum vel prenominatum regem filium suum dicte vallis fore possessione privatos, tibi sine dilationis obstaculo restituatur vallis memorate possessio in ea sepedicto regi Francie non in forma vel figura iudicii in omnibus dominii iure salvo. Si vero de prefata non poterit destitutione constare, ipsa possessio ad dictum regem Francie sine dilatione restituta, perveniat iure proprietatis in ea modo premisso tibi similiter reservato. In hiis tamen tangentibus dicte vallis articulum sic ipsi tui nuntii consenserunt si eiusdem vallis possessio in manu nostra vel dicti cardinalis aut alterius quem nos eligeremus, sequestretur, et ut amabilius procedat ipsius vallis negotium, cum de pacis amabilitate tractetur, nos ultra dictam concordiam nuntiorum prefatum regem Francie per alias nostras litteras hortamur et rogamus attente, ut donec per dictum cardinalem fiat dicta inquisitio super possessione prefata et eius terminatio subsequatur, possessionem vallis eiusdem in manu ipsius cardinalis amicabiliter debeat sequestrare. Tu ergo perficiens gressus tuos in pacis semitis, quod prudenter cepisti, efficacibus studiis exequaris, ut pax tibi sicut honorificata mater occurrens, nomen tuum de impiorum consortio deleat ac in iustorum consilio et congregatione diligentium dominum dignis laudibus te attollat.
Datum Anagnie, X kalendas iulii, pontificatus nostri anno primo. -
n. c.
Informations
Document
Ponzio
Manon
(Université Lumière de Lyon), dans
APOSCRIPTA database
APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 192833 (aposcripta-40574), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/aposcripta/notice/192833 (mise à jour : 14/06/2024).