IRHT

Enquêtes menées sous les derniers capétiens

> Estimation de Châteauneuf-les-Bains. 1310.

Archives nationales, J 273, n°12

Enquête

[1]

Universis presentes litteras inspecturis Johannes de Roya, canonicus Sancti Quintini, Droco de Caritate, prepositus ecclesie Suessionensis, clerici, et Dyonisius de Albigniaco, familiaris domini regis, salutem.

Litteras domini regis recepimus formam que sequitur continentes :

Philippus Dei gratia Francorum rex dilectis magistro J. de Roya, canonico Peronensi, clerico, et Guillelmo Corteheuse, militi, salutem et dilectionem. Mandamus et committimus vobis quatenus vos, magister J., et Guillelme, apud Moretum et alibi ubi propter hec accedendum fuerit vos personaliter conferentes, vocato ad hoc Petro de Malomonte, milite nostro viso tractatu permutacionis inter nos et predictum Petrum et Guillelmum de Malomonte, militem, ipsius Petri patruum facte, cujus permutacionis pretextu apud Moretum et in castellania recompensationem et assignationem recompensationis ordinamus, visaque assignatione predicta eis ibidem ex parte nostra facta, et ordinatione super recompensatione hujusmodi facienda de valore tocius assignationis eidem Petro apud Moretum et in castellania dicti loci facte ex parte nostra, tam in redditibus et boscis quam in possessionibus, rebus et bonis aliis quibuscumque, et si aliquid ibidem sibi assignandum restiterit de recompensatione predicta et de valore ejus quod restiterit assignandum, inquiratis ad plenum et celeriter veritatem, et deinde vos, magister J. et Hugo, apud Castrum Novum in Arvernia accedentes, vocato similiter dicto Petro, inquiratis diligenter et ad plenum de valore castri et castellanie dicti loci, possessionum , fructuum, exituum, proventuum et emolumentorum eorumdem et de valore assignationis in predictis castro et castellania dicto Petro facte pro recompensatione predicta et, hujusmodi inquesta completa, valore recompensationis dicto Petro apud Moretum et in castellania dicti loci occasione dicte permutationis assignate vel que sibi ibidem assignandum restat ex causa predicta, apud Castrum Novum predictum et in castellania dicti loci, si ad hec loca illa sufficiant, assignetis et deliberetis eidem Petro ; et si non sufficiant, assignationem et liberationem recompensationis predicte dicto Petro compleatis in locis inde propinquioribus et competentibus quibus dictam assignationem videritis comodius faciendam, ipsum Petrum in possessione recompensationis hujusmodi inducentes et deffendentes, inductum processumque vestrum hinc inde per vos factum et litteras vestras super hec, omnibusque per vos in hac parte facta fuerint, confectas eidem P. tradatis, et copiam omnium premissorum nobis sub vestris mittatis sigillis. Damus autem omnibus subditis nostris in mandatis ut vobis in hac parte diligenter pareant et intendant. Actum Parisius die dominica post Resurrectionem Domini, anno ejusdem MoCCCo decimo.

Item litteras que sequntur :

Philippus Dei gratia Francorum rex, dilectis magistris J. de Roya, canonico ecclesie Sancti Quintini, Droconi de Caritate, preposito Suessionensi, clericis, et Dyonisio de Albigniaco, familiari, nostris, salutem et dilectionem.

Cum nos dudum dilecto Petro de Malomonte, milite nostro, pro certis castris et possessionibus nobis in escambium traditis ab eodem, certam recompensationem in assisia terre facere teneamur, quam per vos, magistrum J. et Hugonem de Vissaco, militem, per alias sub certa forma litteras mandavimus faciendum, dictaque recompensatio seu terre assignatio in ipsius militis lesionem hactenus fuerit retardata, volumus vobisque committimus et mandamus quatenus vos, magister J., cum dictis magist. Drocone et Dyonisio vel altero eorundem ad castrum et castellaniam Novi Castri in Arvernia juxta prioris commissionis nostre continentiam accedentes, dictum castrum et castellaniam cum juribus, redditibus et aliis ad ipsum pertinentibus ad estimationem legitimam juxta patrie consuetudines prefato militi assignetis. Si vero predicta non sufficiant ad assignationem faciendam dictam assisiam tam in castris, villis, castellaniis et alta et bassa justicia cum aliis redditibus denariorum vel bladi, patrie consuetudine observata et in locis dicto Castronovo propinquioribus, prout commode videritis faciendum, cum tanta diligentia compleatis quod ob vestram negligentiam vel defectum idem miles ad nos propter hoc non recurrat. Damus autem justiciariis et subditis nostris tenore presentium in mandatis ut vobis in premissis et ea tangentibus diligenter pareant et intendant. Actum in abbatia Lilii prope Meledunum dominica post Nativitatem Domini, anno ejusdem MoCCCo decimo. virtute quarum apud Castrum Novum in Arvernia, villam Sancti Gervasii, villam Castri Guidonis, villam et castrum Tornolii et villam Cebaziaci personaliter accessimus et vocato P. de Malomonte, milite, vocato etiam pluribus militibus, nobilibus, clericis, burgensibus, lathomis, carpentariis locorum et castellaniarum predictarum et locorum vicinorum quorum nomina in inquesta principali continentur, per juramenta eorundem et quam plurimorum aliorum inquisivimus super valore castrorum et locorum predictorum, reddituum, proventuum, emolumentorum et pertinenciarum eorundem diligentius vertitatem et primo, juxta estimationem in assisia terre facienda secundum consuetudinem Arvernie, prout inferius continetur, scilicet :

Summa 2920 l.t., de qua media pars, scilicet 1460 l.t. pertinet ad dictum dominum Petrum, ratione recompensationis alias sibi facte de mandato domini regis pro terra quam habebat in Lemovicinio et alie 1460 l.t. pertinent ad dominum regem.

SUMMA : 12359 l. 10 s.t., que somma debet deduci de somma in qua tenetur dominus rex dicto domino Petro ratione recompensationis castri, edificiorum, et murorum Moreti et pertinentiarum.

Item redditus castri et castellanie Castri Novi,

Primo in denariis, quarum partes sunt in magno rotulo .. 390 l. 8 s. 2 d.t.

Item 33 s. 3 d.t. pro 4 sextariis 3 quartis frumenti ad mensuram Ryomi, videlicet 7 s. pro quolibet sextario.

Item 107 l. 13 s. 11 d.t. pro 430 sextariis 3 quartis et 1 copa siliginis ad mensuram Ryomi, videlicet 5 s. pro quolibet extario.

Item 94 l. 13 s.t. pro et una quarta avene ad mensuram Ryomi, videlicet 4 s. pro quolibet sextario.

Item 12 l. 4 s. 3 d.t. pro 730 gallinis, videlicet 4 d. pro gallina.

Item 10 l.t. pro piscaria ripparie Scole.

Item 100 s. pro terris heremis et incultis.

Item 68 l. 5 s.t. annui redditus pro fondo nemorum castellanie Castri Novi, in quibus nemoribus plures persone dicunt se habere usagia de quo nobis constare non potuit, de quibus usagiis nulla per nos facta est deductio.

Summa totius redditus 690 l. 16 s. 3 d.t., de qua summa medietas, videlicet 345 l. 8 s. ob.t. pertinet ad dictum dominum Petrum ex causa predicta, et alias 345 l. 8 s. ob.t. assignavimus dicto domino Petro ratione recompensationis eidem facienda.

Item apud Castrum Guidonis 62 l. 3 s. 9 d.t. pro frumento dicti castri ad pretium predictum et aliis redditibus de quibus partes sunt in dicto rotulo.

Item apud Tornolium 112 l. 17 s. 4 d. ob. tur. pro redditibus denariorum et gallinarum in magno rotulo per partes contentarum.

Item 7 l. 21 d.t. pro 20 sextariis una quarta frumenti ad mensuram Ryomi, videlicet pro quolibet sextario 7 s., quorum partes in magno rotulo continentur.

Item 42 l. 19 s. 10 d.t. pro 819 sextariis 1 copa et dimidium siliginis ad mensuram Ryomi, quorum partes in magno rotulo continentur, videlicet pro quolibet sextario 5 s.

Item 95 l. 22 s.t. pro 175 sextariis una quarta et dimidia et tribus copis avene ad mensuram Ryomi quorum partes in magno rotulo continentur, videlicet pro quolibet sextario 4 s.

Item 2 s.t. pro una libra cere.

Item 4 s.t. pro 7 copis senapis.

Item 4 l.t. pro pallais.

Item 15 l.t. pro stagno Tornolii.

Item 7 l. 13 s.t. pro carriagio 17 curruum ter in anno, videlicet pro quolibet cursu 3 solidos.

Item 20 s.t. pro Campo d'Agolin.

Item 50 l. 7 s.t. annui redditus pro nemoribus Tornolii quorum partes in magno rotulo continentur, in quibus nemoribus plures dicunt se habere aliqua usagia et alii quartam partem certorum nemorum quotiescumque dicta nemora venduntur seu explectantur, et quia de hoc nobis non constabat ad plenum, nulla facta fuit per nos deductio.

Summa 278 l. 2 s. 2 d. ob.

Comment citer cette notice

Elisabeth Lalou, Xavier Hélary. "Estimation de Châteauneuf-les-Bains. 1310. (Archives nationales, J 273, n°12)", dans Enquêtes menées sous les derniers capétiens, Elisabeth Lalou, Christophe Jacobs, éds, Paris : Centre de ressources numériques TELMA, 2007. (Ædilis, Publications scientifiques, 4). [En ligne] http://www.cn-telma.fr/enquetes/enquete14/ .

Mentions légales | Colophon | Contacts | Haut de page