« bullarium-franciscanum-1795 »


Général

  •  
    Clément IV (1265-1268)

  •  
    Episcopum Ruthenen. O. M. in variis accusatum absolvit a processu contra eum facto. (Ex Reges. Vatic. epist. 202. to. 3. an. 1.)

  •  
    Anno 1265. die 13. Novembris.

  •  
    1265


  •  

    CLEMENS &c.

    Ad perpetuam rei memoriam.

    De Venerabili Fratre nostro V.a Episcopo Ruthenen.b multis dudum, & gravibus, quæ Pontificalis honorem officii non decebant, ad Prædecessorum nostrorum aures inculcata nuntiatione perlatis, videlicet quod excommunicatus, & irregularis Divina prophanabat offitia; pravitatem Symoniacam exercebat; vitio incontinentiæ eo præsertim, quod est magis abhominabile, laborabat; & aliis multis criminibus irretitus; fel. record. Alexander c primo per Nos tunc Narbonen. Ecclesiæd presidentes, & postmodum piæ memoriæ Urbanus e prædecessores nostri Romani Pontifices, cum per Nos in commisso negotio non fuisset processum, per Venerabilem Fratrem nostrum O.f Mimaten. Episcopumg super infamia ejusdem Ruthenen. Episcopi; & si eam contingeret reperiri, super ipsis criminibus veritatem diligenter mandavit inquiri, & remitti sibi fideliter inquisitam. Sane dictus Mimaten. Episcopus mandatum exequens Apostolicum, & appellationi non deferens ex parte ejusdem Ruthenen. Episcopi interjectæ ad inquisitionem processit infamiæ super expressis, & non expressis criminibus; & eidem prædecessori Urbano per suas remisit litteras, quod invenit; cujus processum cum idem Ruthenen. Episcopus in prædicti prædecessoris Urbani præsentia multipliciter impugnasset; tandem quasi suæ sibi conscius innocentiæ se paratum asseruit, omisso processu dicti Episcopi Mimaten., subire super præmissis inquisitionis examen faciendæ per quoscumque viros discretos, timentes Deum, ac justitiam diligentes. Porrò post hæc dictus prædecessor Urbanus nolens dimittere ceptum negotium incompletum eidem Ruthenen. Episcopo per duos suos Cappellanos fecit injungih, quod infra tres septimanas post injunctionem hujusmodi Romanam exiret Curiam infra quinque alias easdem tres immediate sequentes ad Ruthenen. rediturus Ecclesiam; & inquisitionis hujusmodi subiturus examen; quod tamen idem Episcopus non implevit; cum nec tunc, nec postea ad Ecclesiam suam redierit in eadem Curia hucusque continuè moram trahens. Verum post injunctionem hujusmodi per Cappellanos prædictos factam eidem Episcopo Ruthenen. de dictis octo septimanis, quatuor jam elapsis; idem prædecessor Urbanus Venerabili Fratri nostroiBiterren. Episcopoj, & dilectis filiis … Cantori Nivernen., & Magistro Henrico de Verziliano Antisiodoren. Canonico per suas dedit litterask in mandatis narrationem prædictorum plenariè continentes, ut personaliter ad Ruthenen. accedentes Ecclesiam, si ejusdem Ruthenen. Episcopi in sua Diœcesi copia non posset haberi, eo publicè citato in Ecclesia Ruthenen. post octo septimanas prædictas, ut infra certum terminum peremptorium, quem ei præfigerent, coram eis personaliter super præmissis comparere curaret; ex tunc sive citationi pareret idem Ruthenen. Episcopus, sive non, nullis obstantibus appellationibus, nullisque processibus per nos, vel prædictum Mimaten. Episcopum habitis super antedictis articulis; & nihilominus super quibusdam aliis statum ejusdem Ruthenen. Episcopi; si tamen super aliis per inquisitionem prædictam apud bonos, & graves infamatum invenirent eumdem; inquirerent veritatem sollicitè; & remitterent inquisitam. Cæterum dicti Biterren. Episcopus, & collegæ post receptum mandatum hujusmodi anni jam spatio revoluto per dilectum filium Berengarium de Barreria Archidiaconum de Amilianol, & B. Archipresbyterum de Conchis ejusdem Diœcesis dictum Episcopum cujus copia in Ecclesia, vel Diœcesi Ruthenen. haberi non poterat, publicè & peremptoriè in ipsa Ruthenen. Ecclesia citari fecerunt ad certum terminum, in quo coram eis Ruthenæ personaliter compareret in inquisitionis negotio processurus. Ad quem diem & locum Inquisitores prædicti personaliter venientes, & Episcopum prædictum non inventum ibidem diebus aliquot expectantes; B. & A., qui se dicebant Procuratores ejusdem Episcopi, ejus absentiam ex variis causis excusantibus; & pro eodem ad impediendum inquisitionis processum exceptiones aliquas proponentibus, ac insuper terminum postulantibus competentem, infra quem possent certificare ipsum tunc apud præfatam Sedem constitutum de mandato, & citatione prædictis excusationes, & exemptiones hujusmodi tanquam falsas evidenter & frivolas reprobantes, petito termino denegato ad inquisitionem de veritate criminum in præfatis litteris Apostolicis expressorum, & infamia super criminibus in eisdem litteris non expressis, sed generali clausula comprehensis; prout suo officio dicebant incumbere, processerunt. Appellantibus tamen dictis Procuratoribus ad prædictam Sedem in scriptis, diversisque in appellatione sua causis gravaminum assignatis; sed iidem Inquisitores dicti B., qui se procuratorem dicebat tamquam insufficiente procuratorio reprobato, & prænominato A. velut excommunicato publicè non admisso; appellationum causas tanquam falsas & frivolas nihilominus reputantes, appellationibus eorum minimè detulerunt; consumatumque tandem Inquisitionis processum sæpedicto prædecessori Urbano, prout eis injunctum fuerat, remiserunt; & demum eodem prædecessore Urbano viam universæ Carnis ingresso; Nos eidem pro voluntatis Divinæ beneplacito in Apostolatus officio substituti diù suspensis negotiis finem imponere cupientes dictum Ruthenen. Episcopum super iis, quæ contra dictum processum, & dilectum filium V. Archidiaconum Bituricen. Procuratorem Venerabilis Fratris nostrimBituricen. Archiepiscopin similiter super omnibus, quæ ad processus defensionem eiusdem in nostra, Fratrumque nostrorum præsentia voluerunt proponere, audivimus diligenter. Cumque examinationi hujusmodi quæstiones nonnullæ viris sapientibus dubitabiles incidissent; unam præ cæteris discussioni subjecimus acriori, an scilicet prædictus Ruthenen. Episcopus factæ sibi, ut prædicitur, a prædicto prædecessore Urbano per duos Cappellanos præfatos injunctioni non parens, citatusque postmodum peremptoriè in præfata Ecclesia, ut infra certum terminum coram dictis Inquisitoribus personaliter compareret ibidem, cujus citationis notitia propter termini brevitatem infra eumdem terminum ad ipsum nullo modo potuit pervenire, justè potuerit contumax judicari; & per consequens contra eum tanquam contra contumacem in inquisitione procedi; quod utique dictus Procurator prælibati Archiepiscopi asserebat. Cum enim idem Episcopus, prout receperat in mandatis, infra octo septimanas in sua Ecclesia sui copiam facere debuisset; quod utique facere noluit, licet potuerit, videtur fecisse per consequens, quo minus ad eum pervenisse citatio potuisset in eâdem Ecclesia juxta mandatum Apostolicum facienda; quo casu suam non potuit contumaciam excusare; ibi siquidem citatus extitit, ubi eum dictus prædecessor Urbanus citari mandavit; & hoc fine ei injunctum fuerat, quod infra octo septimanas in sua esset Ecclesia, ut ibidem inquisitionis prædictæ subiret examen. Unde injunctioni Apostolicæ subjuncta pariter & conjuncta Inquisitorum citatio interpretativam citati contumaciam infallibili ratione concludit. Alioquin sequeretur absurditas, ut scilicet idem prædecessor Urbanus, qui se velle accelerationem negotii, sublatis impedimentis omnibus, in suis litteris fatebatur; eidem negotio causam superfluæ dilationis dedisset, octo septimanis prædictis interpositis otiosè; quæ utique sine fructu pertransisse videntur, si post eas elapsas ita per omnia citari oportuit dictum Episcopum Ruthenen. in Curia contumaciter commorantem, ac si nulla præcessisset injunctio de recessu; quam absurditatem comitaretur & alia, quod videlicet idem Episcopus ex sua inobedientia commodum reportaret. Pro parte verò Episcopi dicebatur, quod facta sibi injunctio, de qua agitur, cui, ut firmiter asserebat, parere non potuit morbo sontico præpeditus, in nullo arctavit eumdem tum propter impedimentum Canonicum, tum quia etiam si in termino injunctionis prædictæ ad suam venisset Ecclesiam, Inquisitores minimè reperisset, qui per annum & amplius ad locum accedere distulerunt; nec verisimiliter dici posset, quod eos per tantum temporis spatium expectare teneretur ibidem, præsertim cum ipsorum nec vidisset, nec audisset ab aliis potestatem; sed nec eorum citatio eum arctare potuit, quam penitus ignoravit, nec eadem ad ejus notitiam potuit pervenire. Ignorans igitur non deliquit, præsertim si scire non potuit; nec ignorantiam affectavit; nec dici potest, quod fecerit, quo minus ad eum perveniret citatio, quam nescivit emissam. Iis igitur, & aliis, quæ fuerunt hinc inde proposita coram nobis, & Fratribus nostris, diligentius intellectis; attendendum in primis duximus, quod illa prædicti prædecessoris Urbani injunctio, qua mandavit eumdem Episcopum Ruthenen. infra statutum tempus ad præfatam Ecclesiam Ruthenen. reverti subiturum inquisitionis examen; citatio dici non potuit ad negotium, quod nulli fuerat tunc commissum; nec vim citationis obtinuit, sed præcepti: quod licet futuri judicii præparatorium videretur, judicialibus tamen actibus commissionem factam postea contingentibus annumerari non potuit; cum etiam si idem prædecessor Urbanus post factam injunctionem hujusmodi, & inquisitionem commissam sæpedictis Biterren. Episcopo & Collegis, nulla ab eis citatione emissa, diem forte clausisset extremum, Inquisitorum jurisdictio, seu officium expirasset. Quamobrem ipse Ruthenen. Episcopus, etiamsi Canonico impedimento cessante, prædecessori eidem non paruit, ut est dictum, ei soli in hac parte peccavit, cujus fuit transgressus imperium; sed Inquisitores in hoc articulo non offendit, a quibus ex transgressione hujusmodi nulla posset ratione puniri, nisi esset eis specialiter demandatum; sed nec in peremptorio, quod ei postmodum præfixerunt, contumax dici debuit, quod nec scivit, nec scire potuit emanasse propter termini brevitatem; cum terminum talem præfigere eidem Episcopo debuissent, quo & posset certiorari in Curia, & certioratus ad diem occurrere præfinitum; nec ex hoc sequitur, quod lapsus octo septimanarum, quas præfatus prædecessor Urbanus eidem Episcopo ad reditum suum præfixerat, fuerit otiosus, cum eumdem Episcopum ad pœnam astrinxerit, si inobediens extiterit; & personali citationi faciendæ in præfata Ecclesia Ruthenen. locum dederit; sicut per eumdem prædecessorem Urbanum extitit ordinatum; quamquam & illud probabiliter dici possit, quod idem prædecessor eidem Episcopo morem gerens, sciensque non semper esse liberum Prælatis a Curia nostra recedere, ad componendas sarcinulas, & debita persolvenda tempore non obtento, maluit sibi tempus prefigere, quam præfigendum Inquisitorum arbitrio reservare. Quapropter processum per eosdem Inquisitores habitum contra dictum Ruthenen. Episcopum in absentia constitutum & legitimè non citatum de Fratrum nostrorum consilio reprobamus, eum cassum & irritum exigente justitia nuntiantes. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ reprobationis, & nuntiationis infringere, vel ei ausu temerario contraire; Si quis autem hoc attentare præsumpserit, indignationem Omnipotentis Dei, & Beatorum Petri, & Pauli Apostolorum ejus se noverit incursurum.

    Datum Perusii Idibus Novembris, Pontificatus Nostri Anno Primoo.


  •  
    Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, tomus III, n°LV., pp.55-57

  •  
    (a) V.: Viviano ex Ord. Min. invito, ac renitente a Capitulo delecto, & ab Innocentio IV. confirmato per litteras Cum ex injuncto &c. anno 1247. die 15. Martii datas, & in 1. hujus Operis tomo relatas n. 185.
  •  
    (b) Ruthenen.: In Aquitania Orientali, vulgo Rodez sub Archiepiscopo Bituricen.
  •  
    (c) Alexander: Quartus hujus nominis, cujus de hac re litteræ desiderantur.
  •  
    (d) Narbonen. Ecclesiæ: A qua ad Sabinen. Sedem ab Urbano IV. translatus est anno 1262.
  •  
    (e) Urbanus: Etiam IV. hujus nominis.
  •  
    (f) O.: Odonem.
  •  
    (g) Mimaten. Episcopum; Vulgo Mandè in eadem Provincia, & sub eodem Archiepiscopo Bituricen., ad quem Episcopum tam Urbani, quam ad Narbonen. Archiepiscopum Alexandri litteræ desiderantur, ut dixi.
  •  
    (h) Iniungi: Hæc etiam commissio, & epistola non habetur.
  •  
    (i) Fratri nostro: Pontio de S. Justo, qui ab anno 1262. ad ann. usque 1293. sedit ex nova Gallia Christiana tom. 5.
  •  
    (j) Biterren. Episcopo: Vulgo Beziers in Occitania inferiori sub Archiepiscopo Narbonensi.
  •  
    (k) Litteras: Quæ non habentur etiam ex aliis, & incipiunt: Olim inquisitionis &c. anno superiore Kal. Julii datis, ut sequitur; “Urbanus Episcopus &c. Venerabili fratri ‥ Episcopo &c. Olim inquisitionis negotium contra venerabilem fratrem nostrum ‥ Ruthenen. Episcopum super diversis criminibus vobis sub certa forma per nostras litteras duximus committendum, compellendi personas religiosas cujuscunque Ordinis, vel Religionis ad perhibendum testimonium veritati, non obstantibus quibuscumque indulgentia, vel privilegio ipsis, vel eorum Ordini concessis a Sede Apostol. sub quacunque forma verborum, concessa vobis plena, & libera facultate. Verum quia creditur per Fratres Minorum, & Prædicatorum Ordinum hujusmodi crimina posse probari, compellendi per censuram Ecclesiasticam juxta tenorem prædictarum litterarum Fratres prædictorum Minorum, & Prædicatorum Ordinum ad perhibendum in eodem negotio testimonium veritati; non obstante indulgentia Sedis ejusdem, qua ipsis, vel eorum Ordini dicitur esse concessum, ut ad perhibendum testimonium in causis, vel negociis quibuscunque compelli non possint per litteras Apostolicas, quæ de indulto hujusmodi plenam & expressam non fecerint mentionem; sive qualibet alia Sedis ipsius, per quam effectus litterarum nostrarum impediri valeat, aut diferri, vobis auctoritate præsentium concedimus potestatem. Datum apud Urbem veterem Kalendis Julii Pontificatus nostri anno tertio.” Ex Reges. Vatic. Pontif. epist. 272. tom. 3. an. 3.
  •  
    (l) Ameliano: Ruthenen. Diœcesis Oppido, ubi FF. Minores locum habebant, de quo in eorum Annal.
  •  
    (m) Fratris nostri: B. Philippi Bervier a Sanmarth. in Gallia Christiana, & aliis celebrati.
  •  
    (n) Archiepiscopi: Et prædicti Ruthenen. Metropolitani.
  •  
    (o) In sequenti anno per litteras Cum dilecti &c. 26. Julii eidem Episcopo scriptas agitur de resumenda causa; & ex aliis eodem die Jo: S. Nicolai in Carcere Tul. Cardinali Diac. datis æquanimiter morum &c. Ceterum hic Episcopus anno 1263. præsens fuit sententiæ ab Ja: S. Mariæ in Cosmedin Diac. Cardinali in causa vertente inter Leonardum Archiepiscopum Creten., & Commune Venetorum super nonnullis bonis, & juribus latæ apud Urbem veterem ix. Kalend. Aprilis indic. vi., & a Pontifice ibidem confirmatæ xiii. Kalend. Maji anno ii. ex ejusdem Pontificis Urb. IV. Reges. Vatic. epist. 96., in qua sententia clare, & aperte dicitur Frater Vivianus Ordinis Fratrum Minorum Ruthenensis Episcopus.

Informations

Acte

bullarium-franciscanum admin (IRHT), dans  Bullarium Franciscanum

Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, dir. I. Heullant-Donat, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2021 [en ligne], acte n. 153708 (bullarium-franciscanum-1795), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/bullarium-franciscanum/notice/153708 (mise à jour : 26/01/2021).