Général
-
Alexandre IV (1254-1261)
-
Enormes exprobat infrascriptis excessus, ac potissime gravamen Monasterio Monialium Montis Sancti impositum, quod ut revocent, ablata restituant, & a molestiis inferendis desistant, sub gravi pœna interminando præcipit. (Ex Autographo præfati Monasterii Tudertini.)
-
Anno 1257. die ... Aprilis.
-
1257
-
ALEXANDER &c.
..... Potestati, Consilio, & Communi Tudertinoa spiritum consilii sanioris.
Multa enormia, multaque prava opera, & actibus contraria Sapientum adversus Nos, & Romanam Ecclesiam, & nonnullas personas fideles, & devotas ipsius Ecclesiæ hactenus perpetrasse noscimini in nostram, & Apostolicæ Sedis injuriam, & contemptum; ad quorum debitam ultionem, pro eo quod hucusque procedere Apostolica benignitate distulimusb; vos ad pusillanimitatem Nobis patientiam adscribentes offensas cotidie cumulatis offensis pejora semper prioribus committendo, nequaquam considerantes quod potens Ecclesiæ brachium lento gradu ad vindictas procedere consuevit; quodque tarditatem, quam benigne in puniendo reatus adhibet, solet severitate postmodum compensare. Et quidem manet Apostolica mente repositum negotium Civitatis Ameliæc; ad cujus depopulationem contra inhibitionem nostramd in nostrum specialiter, & ipsius Sedis obrobrium temerarie processistis. Nec a nostra memoria labuntur injuriæ, quas dilecto filio Pandulpho Trasmundi de Anibaldoe viro utique nobili, & potenti, ac speciali Ecclesiæ prædictæ devoto voluntatis libitum, non rationis sequendo judicium noscimini nequiter intulissef. Sed ut de multis pravis excessibus, quos tam contra venerabilem fratrem nostrumg Tudertinum Episcopum, ac matrem nostram Ecclesiam Tudertinam, quam etiam contra quamplures personas Ecclesiasticas Seculares, & Regulares commisistis hactenus, & indesinenter committitis, taceamus; nuper cordis nostri substantiam pungere, ac oculi nostri pupillam tangere præsumpsistis, dum pauperes Christi ancillas Divino quidem deputatas obsequio videlicet dilectas in Christo filias Abbatissam, & Conventum Monasterii de Monte Sanctoh in Divinæ Majestatis offensam affligitis, vexatis, & in conculcationem libertatis Ecclesiæ multipliciter molestatis. Intelleximus etenim, quod vos nullatenus advertentes, quod de eleemosynis Fidelium suam inopem vitam ducunt, ipsas cujusdam Molendinii earum occasione in decem librasj, nullam inter ipsas, & laicales personas vestræ Civitatis faciendo differentiam, condemnastis: & quidem earum bona propter hoc abstulistis eisdem publice comminantes, quod ad auferenda eis alia manus temerarias extendetis; ac facietis, nisi vestræ condemnationi paruerint, voce præconia per totam Civitatem vestram universis & singulis districtius inhibere, ne aliquis frumentum ad prædictum Molendinum in eo molendum deferre præsumat, alias etiam eis graves injurias, & molestias inferendo. Cum igitur hujusmodi vestras insolentias nequaquam de cetero sustinere velimus, Universitati vestræ sub debito fidelitatis, quo Nobis, & Ecclesiæ memoratæ teneminik, ac sub pœna mille marcharum argentil, & amissionis gratiæ nostræ districte præcipiendo mandamus, quatenus statim receptis præsentibus, si, ut imminet vobis, periculum propter hoc cupitis evitare, hujusmodi condemnationem revocare omnino; & prædicta bona eisdem Abbatissæ & Conventui restituere; ac statutum, si quod contra ipsas ... temm edidistis, a vestris statutariisn abolere omni difficultate, dilatione, occasione, excusatione, ac tergiversatione remota curetis ab aliis earum molestiis penitus desistentes: alioquin ... voso volumus, quod & prædictam pœnam a vobis auctore Domino integre faciemus exigi; & alias contra vos sic dure, sicque aspere spiritualiter & temporaliter procedemus ..... pœnæp poteritis qualitate, ac quantitate cognoscere, quam nefarium extiterit, & quantum Nobis displicuerit, vos præceptum in his Apostolicum non servasse.
Datum Later. ... id.q Aprilis, Pontificatus Nostri Anno Tertior.
-
Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, tomus I ab Honorio III ad Innocentium IIII, Rome, 1759, n°CCCXXV., pp.215-216
-
(a) Tudertino: Vulgo Todi Civitatis Umbriæ vetustissimæ, & S. Martini I. Papæ patriæ.
-
(b) Distulimus: Multo antea igitur populus Tudertinus deliquerat; sed tempus ignoratur silentibus de ea re Scriptoribus.
-
(c) Ameliæ: Lat. Ameriæ Italis Ameglia, & ipsa Civitas Umbriæ antiquissima Tudertino agro finitima.
-
(d) Contra inhibitionem nostram: Cujus urbis depopulationem, & qua de causa, Pontificiamque inhibitionem tacent Annales Ecclesiastici, ac ceteri Scriptores.
-
(e) De Anibaldo: Clarissima familia Romana, cujus hic Pandulfus forsan Tudertinis pro Romana Ecclesia imperabat; qui anno 1230., cum esset Patriæ suæ Senator, & Proconsul missus est una cum Cancellario a Romanis Perusium ad Pontificem pro venia petenda, illumque ad Urbem reducendum ex autore Vitæ Gregorii IX., qui eum vocat Pandulfum de Suburra a regione, seu via Romæ, ubi habitabat; Anibaldum vero a Ricardo de S. Germano in Chronico ad eum annum; & anno 1231. leges contra Patarenos aliosque hæreticos in Urbe tulit, quas publicavit Raynaldus ad eum ann. n. 16. & 17., nam & Annibaldus Petri Annibaldi Innocentii III. Papæ cognati erat anno 1232. Tudertinorum Potestas ex monumentis Archivi nostri Cœnobii S. Fortunati illius Civitatis.
-
(f) Intulisse: Quid injuriarum, & propter quid ipsi irrogatæ fuerint, adhuc nos latet.
-
(g) Fratrem nostrum: Petrum Cajetani Anagninum Bonifacii PP. VIII. patruum, e Sorana ad Tudertinam anno 1252., & e Tudertina ad Anagninam Ecclesiam anno 1276. translatum, ubi sequenti anno decessit e vita ex Ughello tom. 1. Ital. Sac., qui eum a Tudertinis aliquando male exceptum non agnovit.
-
(h) De Monte Sancto: Cujus Monasterii antea de Monte Mascarano nuncupati mentio facta est ad Bullam Gregorii IX. Cum a nobis petitur &c. an. 1236. die 4. Martii editam; & ad aliam hujus Pontificis Religiosam vitam &c. anno 1255. die 27. Decembris scriptam.
-
(i) Molendini: In Plano S. Crucis siti ex Bulla prædicta Religiosam vitam &c., in qua cuncta hujus Monasterii bona enumerantur.
-
(j) Decem libras: Argenti ne, an alterius metalli, non exponitur. Pintius dissert. de Nummis Ravennat. cap. 6. num. 8. æream monetam venire censet, cum moneta absolute profertur sine adjecto, ut libra, solidus, denarius &c.
-
(k) Tenemini: Utpote subditi Romanæ Ecclesiæ, de quorum fidei constantia cum Spoletinis, Assisiatibus, Perusinis, aliisque pluribus Umbriæ populis erga eandem Ecclesiam contra Fridericum Imp. commendati fuerant anno 1240. ab autore Vitæ Gregorii IX. apud Raynaldum ad eum annum n. 7.
-
(l) Mille marcharum argenti: Seu 500. librarum argenti.
-
(m) .... tem: Forsan supplendum, & contra charitatem.
-
(n) Statutariis: Nempe Statutorum libris. Cangius quidem in Glossario med. & inf. Latin. interpretatur Archiva, in quibus publica Statuta reponuntur; at hic Statutorum Codicem significare videtur.
-
(o) ..... vos: Reponimus, scire vos.
-
(p) ..... pœnæ: Suppleri poterit, ut ex præfatæ pœnæ.
-
(q) Later. ... id.: Laterani datum certo constare potest ex aliis hujus Pontificis litteris: an autem legendum sit idibus, vel ante iduum diem, & qualem, incertum; itaque data est inter diem 6. & 13. Aprilis.
-
(r) An autem cives temporibus illis plerumque refractariis huic epistolæ obtemperaverint, nobis incompertum. Illud modo notare est, de hoc Monasterio iterum nobis agendum infra non semel, ut ad epistolam Joannis xxii. anno 1320., Clementis V. anno 1313., & alias ad illam Nicolai IV. 1291.