Général
-
Innocent II (1130-1143)
-
L'évêque de Chartres, Geoffroy, et ses successeurs
-
XI kalendas aprilis, indictione X, MCXXXII, anno III
-
-
Avignon
-
Privilège solennel
-
A. Original en parchemin. Arch. dép. Eure-et-Loir, G 709 (ancienne cote : fonds du Chapitre, carton X, A, 9).
-
B. Copie. Bibl. nat. de France, cart. 28, p. 1 et 28 bis, fol. 1r°.
-
Ici reprise de Eugène de Lépinois, Lucien Merlet, Cartulaire de Notre-Dame de Chartres, Chartres, 1862, document numérisé par le projet Élec - Éditions en ligne de l'École des chartes, "Cartulaire de Notre-Dame de Chartres" in Cartulaires d’Île-de-France , dir. Olivier Guyotjeannin, 2009, document XLVII [en ligne]
-
Theodori penitent. II, 423.
-
JL 5880.
-
De immunitate claustri. De villis episcopi et capituli. Quod servi ecclesie tanquam liberi ad testimonia admittantur.
-
Innocentius episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri Gaufrido, Carnotensi episcopo, ejusque successoribus canonice substituendis, in perpetuum.
Discreta et provida Sedis apostolice dispensatio hanc servare temperantiam consuevit ut singulorum jus et dignitatem illesam custodiat et quos ad obsequium suum devotiores ac promtiores invenerit eos artioris dilectionis et familiaritatis benivolentia sibi astringat.
Quia ergo te, venerabilis frater Gaufride, Carnotensis episcope, matrem tuam sanctam romanam ecclesiam toto mentis desiderio venerari ac diligere, et, emergentibus persecutionum scandalis, tamquam virum in religione probatum et in fide catholica firmum, pro ejus utilitate et servitio, viriliter desudasse manifestis persensimus argumentis, personam tuam ampliori caritatis affectione diligimus et ecclesiam tibi a Deo commissam ex injuncto nobis pontificalis officii culmine libentius honoramus.
Tuis igitur, frater in Christo karissime, rationabilibus postulationibus gratum prebentes assensum, possessiones et bona que in presentiarum juste et canonice possides tibi et successoribus tuis et per vos Carnotensibeate et gloriose Marie Dei genitricis ecclesie presentis privilegii pagina confirmamus.
In quibus hec propriis nominibus annotanda subjunximus : Terram videlicet de Frauxineto, cum appenditiis suis, ab exactione avene et aliis pravis consuetudinibus quas Hugo de Puteolo1 in eam induxerat, liberam et omnino quietam, quemadmodum, in presentia karissimi filii nostri Lodovici, Francorum regis, idem Hugo, in manu predecessoris tui, bone memorie, Ivonis episcopi, refutavit.
Sane libertatem ab eodem antecessore tuo episcopali domui acquisitam integram illibatamque servari, precipimus, ut videlicet, decedentibus episcopis, nulli penitus liceat episcopalem domum invadere aut ea que ibi fuerint ullatenus occupare vel aliquid eorum presumere, que predecessoris nostri sancte recordationis Paschalis pape privilegio2 prohibentur.
Preterea villam Pontis-Goeni vobis similiter confirmamus et eandem libertatem optinere sancimus.
Hermenoldi quoque villam, Luthun, Balleolum Henartmont, Mundunvillam, Dundunvillam, Luceum, Bercherie, Chambleum et Basoches vobis duximus confirmanda.
Quod autem canonici Sancti Martini de Valle palefridum Carnotensis episcopi in promotione ipsius capere presumebant, deinceps omnino fieri prohibemus3.
Partem etiam telonei quam in urbe Carnotensi tam tu quam predecessores tui hactenus habuistis et jura censualia ubicumque ea habere videmini, domos proprias, vineas, torcularia, molendina, prata, nemora, stagna et alia que ad jus episcopale pertinent vobis nichilominus roboramus.
Porro immunitatem claustri inviolatam manere statuimus, ut videlicet nulli omnino hominum liceat idem claustrum infringere, seu clericos vel laicos ad locum ipsum fugientes aut inibi commorantes offendere, aut eorum bona diripere.
Ad hec, a fraternitate tua instantius exorati, ea que juris sunt canonicorum Carnotensium ipsis decreti hujus robore communimus, scilicet Fontænetum, Sendarvillam, Loivillam, Magnenes, Luplante, Marchesvillam, Benes, Granthous, Autou et Varceias, Masengeium, Nougent-de-Feis, Joe, Bercherie, Bugleinval ; Seint-Prest, Vallis-Amance, Voves, Domus-Marie, Reboli, Puisols, Piretum et Pireolum, Vileises, Tyvillam, Villam Sancti Albini, Cluvillare, Catenas, Fontanas, Amille, terram de Auvers cum suis appenditiis, quecumque etiam in Normannia ad eandem ecclesiam noscitur pertinere, canonicis Carnotensibus firma et illibata perpetuis temporibus conservari decernimus.
Preterea capellam Monzonville, Ungregium, Macerias, Perumvillare, Escubleium, Billehut, Guastellas et alias villas ubicumque sitas, que utique tam ad jus canonicorum quam etiam ad decanatum et preposituras Carnotensis ecclesie spectare videntur, eis inconcussas, absque refragatione aliqua, liceat possidere.
Adicimus autem ut quicquid in posterum, largitione regum vel principum, seu aliorum oblatione fidelium, aut aliis justis modis, tam tibi, venerabilis frater Gaufride episcope, quam eisdem canonicis conferri contigerit, quietum vobis intemeratumque servetur.
Statuimus autem ut homines de familia Beate Marie ad jus tuum vel canonicorum pertinentes, quemadmodum a predicto filio nostro Lodovico, illustri Francorum rege, concessum est, ad omnia testimonia et omnes probationes sicut liberi laici admittantur4.
Si qua igitur in futurum, etc.
...........
Ego Innocentius, catholice ecclesie episcopus, subscripsi.
Ego Lucas, presbiter cardinalis tituli sanctorum Johannis et Pauli, subscripsi.
Ego Gregorius, diaconus cardinalis sanctorum Sergii et Bachi, subscripsi.
Ego Otto, diaconus cardinalis sancti Georgii, subscripsi.
Ego Guido, diaconus cardinalis sanctorum Cosme et Damiani, subscripsi.
Datum Avinioni, per manum Aimerici, sancte Romane ecclesie diaconi cardinalis et cancellarii, xi kalendas aprilis, indictione Xa, incarnationis dominice anno MoCoXXXoIIo, pontificatus vero domni Innocentii pape II, anno IIIo. -
1. Hugues IV du Puiset, dont nous avons déjà parlé, et que rendit célèbre sa lutte avec Louis-le-Gros, passa vers 1133 en Palestine où il mourut.
-
2. Voir ci-dessus nº XXVI.
-
3. Voir ci-dessus nº XXIX.
-
4. Voir ci-dessus n. XLIV.
Informations
Acte
aposcripta
admin
(CIHAM (UMR 5648)), dans
APOSCRIPTA database
APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 26990 (aposcripta-3801), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/aposcripta/notice/26990 (mise à jour : 29/03/2022).