« bullarium-franciscanum-3199 »


Description

  •  
    Boniface VIII (1294-1303)

  •  
    Pacem ponere studet inter Clericos Parochiales & Fratres Prædicat. ac Minor. Ordinum. ex Clement. tit. 7. De sepulturis lib. 3. c. 2. Dudum a Bonifacio PP. & ex Vat. Reg. Pontif. ep. 40. anni 6. Autographum sub plumbo etiam Rothomagi habetur apud Minoritas. Item ex Vaddingo ad annum 1295. n. 18. ejusque Continuatore Melissano ibidem in supplem. n. 1.

  •  
    Anno 1300. die 18. Februarii.

  •  
    1300


  •  

    BONIFACIUS &c.

    Ad perpetuam rei memoriam.

    Super Cathedram præeminentiæ Pastoralis, divina disponente clementia, constituti, etsi multis, & arduis, quæ in amplum Romanæ Curiæ alveum undique confluunt quasi torrens, prægravemur negotiis, curis excitemur innumeris, cogitationibus plurimis distrahamur, circa id tamen ferventibus votis intendimus, vacamus instantiùs, ac operosæ studium sollicitudinis impartimur, ut ad Divini nominis gloriam, exaltationem Catholicæ Fidei, & profectum fidelium animarum, (præcisis radicitùs dissidiorum vepribus, & litigiorum anfractibus omnino subductis) inter Ecclesiarum Antistites ad curam, & regimen gregis Dominici deputatos, ceterasque personas, quas ordo Clericalis includit, pacis tranquillitas vigeat, fervor charitatis exæstuet, invalescat concordiæ unitas, animorum identitas perseveret. Scimus enim, & ex evidentia facti colligimus, quòd nonnisi in pacis tempore bene colitur pacis auctor: nec ignoramus, quòd dissensiones, & scandala pravis actibus aditum præparant, rancores, & odia suscitant, & illicitis moribus ausum præbent. Ab olim siquidem inter Prælatos, & Rectores, seu Sacerdotes, ac Clericos Parochialium Ecclesiarum per diversas Mundi Provincias constitutos ex una parte, & Prædicatorum, & Minorum Ordinum Fratres ex altera (pacis æmulo satore zizaniæ procurante) gravis, & periculosa discordia extitit suscitata super prædicationibus populis faciendis, eorum confessionibus audiendis, pœnitentiis injungendis eisdem, & tumulandis defunctorum corporibus, qui apud Fratrum ipsorum Ecclesias, sive loca noscuntur eligere sepulturam. Nos autem pii Patris more laudabili moleste ferentes incommoda filiorum, reducentes ad exactæ considerationis examen, ac intra pectoris claustra sollicite revolventes, quàm sit plena periculis, quàm onusta dispendiis, quàmque in Divinæ Majestatis conspectu reddatur exosa discordia supradicta, & propterea intendentes paternæ sollicitudinis studio illam prorsus evellere, ac omnino submovere, nullis unquam futuris temporibus, favente Domino, suscitandam: grandi quoque desiderio cupientes, ut hujusmodi negotium, quod potissimùm insidet cordi nostro, finem salubrem, & celerem per Apostolicæ solertiæ studium consequatur, diligenti cum Fratribus nostris deliberatione præhabita super eo, ad honorem Dei, & exaltationem Catholicæ Fidei quietum statum partium prædictarum, ac salutis animarum fidelium incrementum de ipsorum Fratrum consilio auctoritate Apostolica statuimus, & ordinamus, ut dictorum Ordinum Fratres in Ecclesiis, & locis eorum, ac in Plateis communibus libere valeant Clero, & populo prædicare, ac proponere verbum Dei, horâ illâ dumtaxat exceptâ, in qua locorum Prælati prædicare voluerint, vel coram se facere solemniter prædicari, in qua prædicare cessabunt: præter quam si aliud de Prælatorum ipsorum voluntate processerit, ac licentia speciali. In studiis autem generalibus, ubi sermones ad Clerum ex more fieri solent, diebus illis, quibus prædicari solemniter consuevit, ad funera etiam mortuorum, & in festis specialibus, sive peculiaribus eorumdem Fratrum possint iidem Fratres, & liceat eis libere prædicare: nisi fortè illa hora, qua solet ad Clerum in prædictis locis Dei verbum proponi, Episcopus, vel Prælatus Superior ad se Clerum generaliter convocaret, aut ex aliqua ratione, vel causa urgente Clerum ipsum duceret congregandum. In Ecclesiis autem Parochialibus Fratres illi nullatenus audeant, vel debeant prædicare, vel proponere verbum Dei, nisi fortè prædicti a Parochialibus Sacerdotibus invitati fuerint, vel vocati, & de ipsorum beneplacito, & assensu, seu petita licentia fuerit, & obtenta: nisi Episcopus, vel Prælatus Superior per eosdem Fratres prædicari mandaret. Statuimus etiam, & ordinamus auctoritate prædicta, ut singulis Civitatibus, & Diœcesibus, in quibus loca Fratrum ipsorum consistere dignoscuntur, vel in Civitatibus, & Diœcesibus locis ipsis vicinis, in quibus loca hujusmodi non habentur, Magistri, Priores Provinciales Prædicatorum, aut eorum Vicarii, & Generales, & Provinciales Ministri, & Custodes Minorum, & Ordinum prædictorum ad præsentiam Prælatorum eorumdem locorum se conferant per se, vel per Fratres, quos ad hoc idoneos fore putaverint, humiliter petituri, ut Fratres, qui ad hoc electi fuerint, in eorum Civitatibus, & Diœcesibus confessiones subditorum suorum confiteri sibi volentium audire libere valeant, & hujusmodi confitentibus (prout secundùm Deum expedire cognoverint) pœnitentias imponere salutares, atque iisdem absolutionis beneficium impendere de licentia, gratia, & beneplacito eorumdem: ac deinde præfati Magistri, Priores Provinciales, & Ministri Ordinum prædictorum eligere studeant personas sufficientes, idoneas, vitâ probatas, discretas, modestas, atque peritas ad tam salubre ministerium, & officium exequendum, quas sic ab ipsis electas repræsentent, vel faciant præsentari Prælatis, ut de eorum licentia, gratia, & beneplacito in Civitatibus, & Diœcesibus eorumdem hujusmodi personæ sic electæ confessiones confiteri sibi volentium audiant; imponant pœnitentias salutares, & beneficium absolutionis in posterum impendant, prout superiùs est expressum, extra Civitates, & Diœceses, in quibus fuerint deputatæ, per quas eas volumus, & non per Provincias deputari, confessiones nullatenus audituræ. Numerus autem personarum assumendarum ad hujusmodi officium exercendum, esse debet, prout Universitas Cleri, & Populi multitudo, vel paucitas exigit eorumdem. Et si iidem Prælati petitam licentiam confessionum hujusmodi audiendarum concesserint, illam præfati Magistri, Ministri, & alii cum gratiarum recipiant actione; dictæque personæ sic electæ commissum sibi officium exequantur. Quod si fortè jam dicti Prælati quemquam ex dictis Fratribus præsentatis eisdem ad hujusmodi officium nollent habere, vel non ducerent admittendum, eo amoto, vel subtracto, loco ipsius similiter eisdem præsentandus Prælatis possit, & debeat alius subrogari. Si verò iidem Prælati præfatis Fratribus ad confessiones (ut præmittitur) audiendas electis hujusmodi exhibere licentiam recusaverint, Nos ex nunc ipsis, ut confessiones sibi confiteri volentium libere, liciteque audire valeant, & eisdem pœnitentias imponere salutares, atque eisdem beneficium absolutionis impartiri gratiose concedimus de plenitudine Apostolicæ potestatis. Per hujusmodi autem concessionem nequaquam intendimus personis, seu Fratribus ipsis ad id taliter deputatis potestatem in hoc impendere ampliorem, quam in eo Curatis, vel Parochialibus Sacerdotibus est a jure concessa, nisi forsan eis Ecclesiarum Prælati uberiorem in hac parte gratiam specialiter ducerent faciendama. Hujusmodi quoque statuto, & ordinationibus nostris adjicimus, ut Fratres dictorum Ordinum in Ecclesiis, vel locis suis ubilibet constitutis liberam, ut sequitur, habeant sepulturam, videlicet quòd omnes ad eam recipere valeant, qui sepeliri elegerint in locis, & Ecclesiis memoratis. Verùm ne Parochiales Ecclesiæ, & ipsarum Curati, sive Rectores, qui ministrare habent Ecclesiastica Sacramenta, quibus noscitur de jure competere prædicare, seu proponere verbum Dei, & confessiones audire fidelium, debitis, & necessariis beneficiis defraudentur, cum operariis mercedis exhibitio debeatur, auctoritate Apostolica constituimus, & ordinamus eadem, ut dictorum Ordinum Fratres, de obventionibus omnibus, tam funeralibus, quàm quibuscumque, vel quomodocumque relictis distincte, ad quoscumque certos, & determinatos usus, de quibus etiam quarta, seu canonica portio dari, sive exigi consuevit, vel non debet de jure, necnon de datis, vel qualitercumque donatis in morte, seu mortis articulo in infirmitate donantis, vel dantis, de qua decesserit, quomodocumque directe, vel indirecte Fratribus ipsis, vel aliis pro eisdem quartam partem (quam auctoritate Apostolica taxamus, & etiam limitamus) Parochialibus Sacerdotibus, & Ecclesiarum Rectoribus, seu Curatis largiri integre teneanturb facturi, & curaturi, quòd nec alii, nec aliis, a quibus quarta hujusmodi minime deberetur, ad ipsorum Fratrum utilitatem, vel commodum hujusmodi fiant relicta, aut in eos taliter data, vel donata procedant, seu quòd in morte, vel ab infirmis hujusmodi dandum, vel donandum Fratribus ipsis existeret, in eorumdem dantium, vel donantium sanitate, sibi dari, vel donari procurent; In quibus per ipsos vitandis eorum intendimus conscientias onerare: ut si, quod absit, per Fratres ipsos dolo, vel fraude quidquam in hac parte agi fortasse contigerit (præter id, quod eos propterea dictis Sacerdotibus, Rectoribus, & Curatis teneri volumus) etiam districta ratio in extremi judicii examine requiratur ab eis. Ultra portionem autem hujusmodi nihil valeant Rectores Parochiales, Curati, & Prælati exigere supradicti, neque ad id possint a quoquam aliqualiter coerceric. Nos etenim, ut in cunctis æqualiter, & pacifice, favente Domino, procedatur, universa privilegia, gratias, indulgentias, verbo seu scripto, sub quacumque forma, vel expressione, seu conceptione verborum a Nobis, vel prædecessoribus nostris Romanis Pontificibus cuicumque Ordini prædictorum concessa, necnon consuetudines, conventiones, statuta, & pacta, in quantùm sunt præmissis, vel alicui præmissorum contraria, ea penitus revocamus, vacuamus, cassamus, & irritamus, quinimmo cassa, vacua, & irrita nunciamus, & decernimus nullius prorsus existere firmitatisd. Ceterum universos Prælatos cujuscumque præeminentiæ, status, vel dignitatis existant, ac Sacerdotes Parochiales, & Curatos, sive Rectores prædictos præsentium tenore rogamus, & hortamur attente, nihilominusque eis districte præcipiendo mandamus, quatenus pro divina, & Apostolicæ Sedis reverentia prædictos Ordines, & Professores eorum habentes affectu benevolo commendatos, Fratribus ipsis non se difficiles, graves, duros, vel asperos, sed potiùs favorabiles, propitios, ac benignos, piâque munificentiâ liberales se studeant exhibere: sic eos in prædicationis officio, & propositionibus verbi Dei, ac in omnibus aliis supradictis tamquam cooperatores eorum idoneos, & laborum suorum participes prompta benignitate recipiant, ac affectuose admittere non omittant, ut proinde illis æternæ beatitudinis præmium augeatur, & animarum salutis incrementa felicia procurentur: nec ipsos lateat, quòd si secus ab eis agi fortasse contigerit in hac parte, Apostolicæ Sedis benignitas, quæ Ordines, & Professores eosdem ubere favore prosequitur, & gerit in visceribus charitatis, contra eos non immerito turbaretur, nec eadem æquanimiter pati posset, quin super hoc provisionis opportunæ remedium adhiberet, ipsosque nihilominus cælestis indignatio Principis digna pro meritis rependentis, cujus obsequia Fratrum ipsorum, sedulitas curiosa prosequitur, minime præteriret. Datum Laterani XII. Kalendas Martii, Pontificatus nostri Anno VI.e


  •  
    Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, tomus IV, n°CLXXIX., pp.499-500

  •  
    (a) Faciendam: Hinc erroris redarguitur Nangius in Chronico ad an. 1298. inquiens: Privilegium datum Prædicatoribus de audiendis confessionibus a Papa Bonifacio irritatur; & decrevit Papa, ut confessus eisdem Fratribus confiteatur etiam peccata proprio Sacerdoti.
  •  
    (b) Teneantur: Extat in Bullario Ord. Prædic. to. 2. pag. 67. n. 36. monumentum, quo ostenditur oraculum oretenus a Bonifacio VIII. factum in hunc modum. “Matthæus miseratione Divina S. Mariæ in Porticu Diaconus Cardinalis universis præsentes litteras inspecturis salutem in Domino; Tenore vobis præsentium nunciamus, quòd SS. Pater, & Dominus noster Dominus Bonifacius divina Providentia Summus Pontifex hodie præsentibus Fratribus suis in Consistorio declaravit, quòd Constitutio facta per ipsum, quæ incipit: Super Cathedram: non habet locum, nec vult, quòd extendatur ad Legata, & relicta Fratribus Prædicatoribus, & Minoribus facta, quando legantes, vel dimittentes in eorum loco non eligunt sepulturam. In cujus rei testimonium præsentes litteras fecimus sigilli nostri munitione roborari. Datum Laterani XVII. Kal. Februarii Anno Domini MCCCIII. Pontificatus præfati Domini Bonifacii VIII. anno octavo.
  •  
    (c) Coerceri: Cumque aliquibus in locis mos esset dandi tertiam partem, vel medietatem, aut aliam partem, Pontifex anno 1300. decrevit nonnisi quartam ubique solvendam esse edito diplomate: Nuper ut discordiæ, ut infra die 27. Maji hujus anni.
  •  
    (d) Firmitatis: Notæ pro hac Constitutione videri possunt in cit. Clement. loco a Joanne Andreæ Bonon. editæ.
  •  
    (e) Cum hæc Constitutio nulla signata sit temporis nota in Clementinis, hinc Rodericus in collectione Bullar. Apostol. pro Regular. in hoc Bonifacio B. 1. asseverat editam fuisse anno primo illius Pontificatus, ut & Vaddingus ad annum 1295. n. 18. eamque exscripsit illius supplementi Auctor Melissanus ibi n. 1. sequentes Speculum Minorum tract. 1. fol. 51. in Summar. Pontif. Bonif. VIII. sed nos ex cit. codice Vatic. habemus editam fuisse Pontificatus anno 6. propterea non in 6. Decretal. prodiit, sed in Clement. quam licèt revocaverit, seu temperaverit Benedictus XI. illam tamen restituit ejus Successor Clemens V. Hinc Nicolaus Lyranus in vita, & gestis S. P. Francisci super Psalmum ultimum queritur, tempore Bonifacii Papæ VIII. nostra Privilegia in pluribus esse restricta, & aliqua revocata. Aliam namque Constitutionem edidit Pontifex anno 1303. de hac re: Inter dilectos &c. die 9. Augusti paulò ante obitum, quam suo loco exhibebimus, & in qua confirmat etiam hanc Super Cathedram. Legendum quoque diploma 45. Joannis XXII. Dudum Pontificatus &c. anno 1325. die 16. April. datum in tomo 2. Bullar. O. P.

Informations

Document

bullarium-franciscanum admin (IRHT), dans  Bullarium Franciscanum

Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, dir. I. Heullant-Donat, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2021 [en ligne], acte n. 155112 (bullarium-franciscanum-3199), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/bullarium-franciscanum/notice/155112 (mise à jour : 26/01/2021).