Description
-
Urbain IV (1261-1264)
-
Ut, quos posset, per se, vel per alios sui Ordinis Fratres ad sacrum bellum excitet contra schismaticum Palæologum Imperii Constantinopolitani occupatorem. (Ex Reges. Vatic. num. 129. lib. 1. apud Waddingum in Annal. Minor. ad annum 1261. num. 18., & Raynaldum Annal. Eccles. ad annum 1262. num. 34.)
-
Anno 1262. die ... Maji.
-
1262
-
URBANUS &c.
Dilecto filio ‥ Ministro Provinciali Ordinis Fratrum Minorum in Regno Franciæa Sal., & Apost. Ben.
Orta est Nobis de partibus Romaniæb multæ turbationis materia; & exinde prosilierunt jacula, quæ diris puncturis affecerunt, & afficiunt intima cordis Nostri. Ecce siquidem in Regione illa contra Fidelem populum Schismaticorum exsertus est gladius; undique ad subvertendum Catholicorum statum gravis persecutionis turbo prorupit; propter quod cultores Fidei orthodoxæ hostibus inibi quatiuntur insultibus; & Christiana Religio variis, & diversis adversionibus impugnaturc. Palæologus namque schismaticus, qui Græcorum Imperatorem vocari se facit, postquam illius perfidæ gentis obtinuit Principatum, contra populum Latinorum, qui in illis partibus commoratur, cœpit in eum furoris tyrannidem inhumaniter exercere; sicque adversus eum una cum subjectis sibi Græcis nationibus conspiravit, quod ad illius exterminium, & subversionem tota suæ malignitatis convertit studia, direxit intentionem, & animum præparavit, improbe sperans se posse de facili Latinis ejectis exinde Constantinopolitani Imperii dominium integre obtinere. Congregato igitur post debellationem, & captionem dilecti filii nobilis viri Guillelmi de Willarduin. Principis Achayæd exercitu copioso, & Civitatis Constantinopolitanæ finibus appropinquans Civitatem eamdem, cum non posset illam violenter capere, proditionaliter occupavit, collocans in ea superbiæ suæ Sedem in sempiternum opprobrium Latinorum. O quantos concepit dolores! O quot suspiria protulit! O quam acerbas effudit lacrymas Romana Mater Ecclesia, cum audivit, quod prætactam Civitatem, quæ in ejus permanens unitate in suo gremio altius relucebat, amisit! Recolens etenim quod multo tempore anxius vigilavit laboriosa studia intentis vigiliis annectendo, ut Civitatem tam inclitam, & famosam, tamque insignem, & amabilem obtineret; memor etiam sollicitudinum, suspiriorum, & laborum, quibus fel. record. Innocentius Papa III. prædecessor noster illam Imperialem Urbem ad unitatem Catholicam conquisivite; & audiens eam sic probrose deperditam, & ab ejus obedientia, & devotione subtractam acuti doloris gladio sua præsensit viscera perforata. Verum tamen quantumcumque immensum ex hoc flebili casu Civitatis ejusdem dolorem concepit & mœrorem; nequaquam ob hoc cecidit spes ipsius; nec fuit animo consternata, quin de ipsius Civitatis, & per consequens dicti Imperii recuperatione sollicite cogitaret; confidens in illo, qui est in se sperantium fortitudo, quod post hujus percussionis dolorem consolationis opportunæ medelam misericorditer adhibebit. In hoc enim claret excellentia Fidei, super cujus petram eadem Ecclesia fundata consistit; quia quanto gravius Ecclesia ipsa impetitur, tanto persistit constantior; quoniam immobile accepit in Christo, qui est veritas, fundamentum. Nam licet antiquis temporibus eadem Ecclesia memoratum Imperium amare planxerit ab ejus unitate subtractum; licet diutinas, & innumeras amaritudines, & afflictiones pertulerit de suorum inibi dimicantium oppressionibus filiorum; semper tamen animo fortis stetit; nec unquam, quæ potuit, illuc subsidia destinare cessavit; quia sibi continuè Divina potentia in tanti prosecutione negotii necessariæ subventionis largitione providit corda Fidelium, ad præbendum ei super hoc adjutorium, assidue accendendo, ex quibus innumeri jam effuso in pugna tam salutifera sanguine cursum vitæ præsentis sub glorioso triumpho martyrii feliciter consumarunt. Verum quia dicti Palæologi nequitia faventis temporis tumefacta suffragio, prædicta Urbe, quæ memorati Imperii caput existit, taliter occupata, ad occupationem residui ejusdem Imperii, videlicet Principatus Achayæ, ac Moreæf ferventer anhelat; Nos attendentes, quod Ecclesiæ corpus ex membri tam cari, scilicet Imperii prætacti carentia, si prætactum residuum, quod absit, occuparetur ab eo, notam probrosæ deformitatis incurreret, & sustineret debilitatis dolendæ jacturam: Considerantes etiam, quod carissimus in Christo filius noster Balduinus Illustris Imperator Constantinopolitanusg, & nobilis vir ... Dux Venetorumh; sicut ejusdem Imperatorisi, & ejusdem Ducis Nuntii Nobis in nostra constituti præsentia retulerunt; una cum Prælatis, & Baronibus Principatus jam dicti magnificum tam per mare, quam per terram pro succursu ejusdem Imperii jam disposuerunt facere apparatum; ac volentes eos in hoc Fidelium Christi præsidiis adjuvari, digne providimus fore ab eisdem Fidelibus opportunum propter hoc suffragium postulandum. Tuæ igitur discretioni per Apostolica scripta in virtute obedientiæ districte præcipiendo mandamus, quatenus tam per te, quam per alios Fratres tui Ordinis, quos ad hoc idoneos esse cognoveris, proponens eisdem Fidelibus per Regnum Franciæ, nec non per alia loca, per quæ tua administratio se extenditj, juxta datam tibi a Deo prudentiam verbum Crucis, eos attentis, & sedulis exhortationibus inducere non omittas, ut pensantes provide, quam sit necessaria nunc Imperio prætacto festina subventio. Advertentes etiam, quod per Imperii prætacti succursum Catholicæ Fidei, & Ecclesiasticæ libertatis augmentum, nec non & Terræ Sanctæ liberatio specialiter procurantur; ad succurrendum eidem Imperio, ac Latinis morantibus in eodem, quinimo ad Imperium ipsum eripiendum de manibus adversariorum contra prædictum Palæologum, & fautores ipsius, assumpto Crucis signaculo, viriliter, & festinanter exurgant. Prædicto quoque Fidelibus ipsis, quod dictus Dux Venetorum omnes Cruce signatos hujusmodi suo potenti navali stoliok illuc deferri faciet sine naulo. Nos enim de omnipotentis Dei misericordia, & Beatorum Petri, & Pauli Apostolorum ejus auctoritate confisi, exilla, quam Nobis licet indignis Deus ligandi, atque solvendi contulit, potestate, omnibus eidem Imperio, ac Latinis in personis, vel bonis eorum succurrentibus illam suorum peccaminum veniam indulgemus, ipsosque illo privilegio, eaque volumus immunitate gaudere, quæ prædictæ Terræ Sanctæ subvenientibus in generali Conciliol sunt concessa: non obstante Sedis Apostolicæ indulgentiam, qua Fratribus tui Ordinis dicitur esse concessum; ne de causis, vel negotiis, quæ per litteras Apostolicas committuntur, eisdem se intromittere teneantur, nisi de indulgentia hujusmodi expressam faciant mentionem. Ut igitur utilius, & facilius commissum tibi hujusmodi ministerium exequi valeas, tibi, & Fratribus ejusdem Ordinis, quos ad hoc cooperatores elegeris, convocandi ob id Cleros, & Populos locorum, in quibus hujusmodi verbum Crucis proponere vos continget, quotiescumque, & ubicumque videris expedire; ut processionaliter prædicationibus vestris cum devotione intersint; nec non largiendi omnibus vere pœnitentibus, & confessis, qui ad hujusmodi convocationes vestras accesserint, quadraginta, vel centum dierum indulgentiam juxta tuæ discretionis arbitrium moderandam plenam concedimus auctoritate præsentium potestatem &c.n
-
Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, tomus I ab Honorio III ad Innocentium IIII, Rome, 1759, n°XXXIII., pp.445-446
-
(a) In Regno Franciæ: In quo erant quinque Provinciæ Aquitaniæ, Franciæ, Turoniæ, Burgundiæ, & Provinciæ, seu Galliæ Narbonensis juxta distributionem Provinciarum Ordinis anno 1260. a S. Bonaventura in comitiis generalibus factam: num autem ad omnes Provinciarum dictarum Ministros, an ad præcipuum Provinciæ Franciæ solummodo litteræ fuerint directæ, incertum.
-
(b) Romaniæ: Nempe Thraciæ utriusque cis, & trans Rhodopen. vulgo Romelia usque ad mare Jonium, & Peloponnesum, Cretæque Insulam extensæ ex citata Provinciarum Ordinis distributione.
-
(c) Postquam anno 1259., inquit Waddingus memoratus, Michael Palæologus vi, & arte Constantinopolim obtinuit; fugeruntque in Orientem Balduinus II. Imperator, & Pantaleo Justinianus novæ Romæ Patriarcha; res Latinorum Orientis in malo se habebant statu: & Imperator, Venetusque Dux cogitarunt de resarciendis suis in Oriente jacturis, ac iterum recuperando Imperio, quod per 50. annorum spatium obtinuerant. Interim Palæologus Latinos exagitabat, sævitiam in plures exercebat, Imperium tyrannicè stabiliebat: Quare Pontifex Urbanus de adjuvandis Gallis, & Venetis exercitum copiosum pro subveniendis Latinis, & locis Sanctis anxius cœpit cogitare. Dedit itaque gravissimam epistolam hanc ad Ministrum Provinciæ Regni Franciæ Ord. Minorum. At Raynaldus supracitatus ad annum 1261. num. 28. ex Georgio Logotheta ostendit Constantinopolim captam fuisse a Palæologo anno 1261. die 25. Julii: sed Waddingus videtur sumere initium Imperii Michaelis Palæologi, quod fuit anno 1259. circa mens. Decemb., pro occupatione urbis Constantinop.
-
(d) Principis Achaiæ: De Guillelmo Villarduino Principis Achajæ, & Peloponnesi, & modo, quo anno 1261. captus fuit, agitur apud cit. Raynaldum.
-
(e) Conquisivit: Anno 1204., quo per Gallos, & Venetos captum est, ereptumque Græcis Imperium Constantinopolytanum, & post 55. al. 57. annos amissum.
-
(f) Achaiæ, et Moreæ: Hæc antiquis Peloponnesus erat; Achaja vero inter Moream, & Thessaliam habetur; & nunc Livadia nuncupatur; etsi in Peloponneso quoque Achaja minor extet dicta cursu temporis Ducatus Clarentiæ inter Corinthum, & Patras.
-
(g) Imperator Constantinopolitanus: Balduinus II. an. 1229. Patri Roberto successor datus, annoque 1272. defunctus; cujus infortunium ei prædixerat B. Benedictus Aretinus Minister Provinciæ Romaniæ, sive Græciæ ex Chronico Anonymi scripto Florentiæ anno 1278., & in Bibliotheca nostra S. Crucis ejusdem Civitatis Ms. cod. 624., & 626. asservato prope finem.
-
(h) Dux Venetorum: Raynerius Zenus, de quo Pontifex in epist. Si Mater Ecclesia &c. ad Regem Franciæ hoc anno 1262. die 5. Junii data.
-
(i) Eiusdem Imperatoris: Epistola hæc apud Bullarium O. P. habet: Idem Imperator: atque ita legendum censet annotator dicti Bullarii; utrumque tamen retineri potest; cum potuerit primum Imp. Balduinus per Nuncios, postea per se Pontifici factum exposuisse.
-
(j) Per alia loca, per quæ tua administratio se extendit: Nempe quæ Anglis, ut Normandia, & Flandris, ut Custodia Flandriæ parebant, aliis vero Lotharingia, Leodium &c.
-
(k) Navali Stolio: Idest Classe maritima:
-
(l) In Generali Concilio: Lateranensi IV. anno 1215. ab Innocentio III. celebrato.
-
(m) Indulgentia: A Gregorio IX. anno 1240. die 22. April. data per litteras Qui postposita vanitate &c., & ab Innocentio IV. confirmata.
-
(n) Potestatem &c.: Etsi epistola careat anno, die, & loco, quo data fuerit; tamen cit. Raynaldus existimat scriptam esse ineunte mense Junio anni 1262., quo die 5. Junii scripsit Pontifex etiam ad Regem Franciæ de eadem re epistolam proxime citatam. Et sane in Bullario Ord. Prædicat. tom. 1. leguntur Bullæ 12. & 13. Urbani IV. eodem exemplo directæ hoc anno 1262. die 21. & 28. Maji ad Priores. Ord. Prædicat. Provinciarum Poloniæ, & Aragoniæ pro eadem re.