« bullarium-franciscanum-489 »


Description

  •  
    Innocent IV (1243-1254)

  •  
    Dubia quædam circa Regulam Sancti Francisci pro Fratribus Minoribus exponit. (Ex Speculo Minor., Firmamentis trium Ordinum, ac Waddingo in Annal. Minor. ad hunc annum n. 18.; Extat & Authographum in Archivo Conventus Sancti Francisci Civitatis Constantiæ in Svevia, & Avenionis in Gallia.)

  •  
    Anno 1245. die 14. Novembris.

  •  
    1245


  •  

    INNOCENTIUS &c.

    Dilectis filiis Generali a , & Provincialibus, ac Custodibus, ceterisque Fratribus Ordinis Fratrum Minorum Salutem, & Apostolicam Benedictionem.

    Ordinem vestrum illo prosequentes affectu, quod ipsum inter alios laudabilibus continuè proficere incrementis ferventer optemus, libenter ea, per quæ opportuni vigoris recipiat fulcimentum, paterna sollicitudine procuramus. Hinc est, quod cum quædam dubia, & obscura, quæ in vestra Regula continentur, animos vestros cujusdam confusione implicitatis involvant, & nodosæ intricationis difficultate impediant intellectum; & felicis recordationis Gregorius Papab Prædecessor noster aliqua ex eis exposuerit, & declaraverit semiplenè: Nos obscuritatem ab illis perfectæ interprætationis declaratione omnino amovere volentes; & ambiguitatis scrupulum cura ipsa de vestris cordibus plenioris expositionis certitudine penitus amputare: dicimus, quod per eamdem Regulam quoad observationem Evangelii c, quam injungit, non nisi ad ea dumtaxat Evangelii consilia tenemini, quæ in ipsa Regula præceptoriè, vel inhibitoriè sunt expressa. Licet autem Ministris Provincialibus, tam eorum Vicariis, quam aliis providis Fratribus venientium ad Ordinum receptionemd pro suis Provinciis de consilio Fratrum committere discretorum; non tamen expedit converti volentes indifferenter admitti, sed illos tantum, qui suffragantibus eis litteratura, & aliis laudabilibus circumstantiis, possint utiles esse Ordini, sibique per vitæ meritum, & aliis proficere per exemplum. Sic verò Ministri egressos ab Ordine, cum redierint, ad ipsum recipiant; & ejiciant in certis casibus secundum terminationem vestri Generalis Capitulie jam receptos. Quamquam verò prædicta contineat Regula, quod Clerici faciant Divinum Officium secundum ordinem Sanctæ Romanæ Ecclesiæ, excepto Psalterio, ex quo habere poterunt Breviaria: cum tamen Divino intersunt Officio, cum aliis celebrantes, tunc eis illud sufficit; & ad dicendum Officium proprium non tenenturf. Et licèt in eadem Regula sit prohibitum, ne Fratres recipiant per se, vel per alios denarios, vel pecuniam ullo modo: possunt tamen, si rem sibi necessariam, aut utilem velint emere, vel solutionem facere pro jam empta, vel nuncium ejus, a quo res venditur, vel aliquem alium volentibus sibi eleemosynam facere; nisi eidem per se, vel per proprios nuncios solvere maluerint, præsentare: & taliter præsentatus a Fratribus non est eorum nuncius, licèt præsentetur ab ipsis, sed illius potius, cujus auctoritate solutionem facit, seu recipientis eamdem: & ad ipsum (si soluto emptæ rei pretio de hujusmodi eleemosyna remaneat aliquid apud eum) possunt etiam Fratres pro suis necessitatibus, vel commodis licitè habere recursum. Si vero pro aliis Fratrum necessitatibus, aut commodis nominetur aliquis, vel præsentetur ab eis, potest ille commissam sibi eleemosynam, sicut Dominus conservare, vel apud spiritualem, vel familiarem amicum Fratrum nominatum, vel non nominatum ab ipsis deponere, per eum loco, & tempore pro ipsorum necessitatibus, vel commodis, sicut Fratres expedire viderint, dispensandam, seu etiam ad personam, vel loca alia transferendam: Ad quos etiam Fratres pro hujusmodi necessitatibus, seu commodis sana conscientia recurrere poterunt, maximè si negligentes fuerint, vel necessitates, aut incommoda ignoraverint eorumdem. Et taliter nominati, vel præsentati a Fratribus, non sunt eorum nuncii, seu depositarii, sed illorum, a quibus eis pecunia, vel denarii committuntur: nec Fratres per se, vel per interpositas Personas denarios, vel pecuniam recipiunt nominando, aut præsentando sic aliquos, seu ad hujusmodi nominatos, vel præsentatos taliter recurrendo; cum non sit intentionis eorum, ut de ipsorum auctoritate hujusmodi denarii, vel pecunia conserventur, aut ab eis nomine depositi exigantur: licèt nunciis, vel depositariis ipsis committantur pro necessitate, vel commodog eorumdem. Et cum in dicta Regula subjungatur, quod pro necessitatibus infirmorum, & aliis Fratribus induendis, per amicos spirituales Ministri tantum, & Custodes sollicitam curam gerant: debent alii Fratres curam hujusmodi, quæ præfatis Ministris, & Custodibus ex Regula præcipuè incumbit, cum sibi ab illis commissa fuerit, gerere diligenter. Dicimus insuper, quod cum in ipsa contineatur expressè, quod Fratres nihil sibi approprient, nec domum, nec locum, nec aliquam rem: nec in communi, neque in speciali debent proprietatem habere; sed locorum, & domorum, ac utensilium, & librorum, & eorum mobilium, quæ licet habere, Ordo usum habeat: Et Fratres, secundum quod Generalis, vel Provinciales Ministri dispensandum duxerint, eis utantur. Nec vendi debent loca, domus, vel mobilia hujusmodi, seu extra Ordinem commutari, aut alienari quoquo modo, a quibuscumque personis ad usum Fratrum donata, vendita, permutata, seu quocumque justo modo vel translata sunt, vel fuerint, nisi Apostolica Sedes, vel Ecclesiæ Romanæ Cardinalis, qui pro tempore fuerit Ordinis Gubernator, Generali, seu Provincialibus Ministris auctoritatem super hoc præbuerit, vel assensumh: cum tam immobilium, quam mobilium hujusmodi jus, proprietas, & dominium (illis solis exceptis, in quibus expressè donatores, seu translatores sibi proprietatem, & dominium reservasse constiterit) nullo medio ad Ecclesiam ipsam spectent; cui domus, & loca prædicta cum Ecclesiis, ceterisque suis pertinentiis (quæ omnia in jus, & proprietatem Beati Petri suscipimus) omnino tam in spiritualibus, quam temporalibus immediatè subesse noscuntur. De vilibus autem mobilibus, vel parum valentibus liceat Fratribus pietatis, seu devotionis intuitu, vel pro alia honesta, & rationabili causa (obtenta prius super hoc Superiorum suorum licentia) extra Ordinem aliis elargiri. Illud quoque Regulæ prædictæ Capitulum, ubi dicit: Ut si qui Fratrum, instigante humani generis inimico, mortaliter peccaverint, pro illis peccatis, de quibus ordinatum fuerit inter Fratres, ut recurratur ad solos Ministros Provinciales; teneantur ipsi Fratres ad eos recurrere, quam citius poterunt sine mora: ad manifesta tantum, & publica pertinet. Possunt tamen iidem Ministri pro Fratrum laboribus, & periculosis discursibus evitandis, si expedire viderint, Custodibus, & aliis discretis Fratribus Presbyteris super iis committere vices suas. Volumus autem, ut ipsi Ministri constituant, vel constitui faciant tot per Provincias, quot ad hoc necessarios noverint, de maturioribus, & discretioribus Fratribus Sacerdotibus, qui super hujusmodi peccatis, cum occulta, vel privata fuerint, audiant Pœnitentes, nisi Ministris, aut Custodibus suis ad loca eorum declinantibus maluerint confiterii. Ad hæc pro eo, quod in Regula dicitur: ut decedente Generali Ministro, a Provincialibus Ministris, & Custodibus in Capitulo Pentecostes fiat electio successoris: dicimus, quod singularum Provinciarum Custodes unum ex se constituant, quem cum suo Provinciali Ministro pro ipsis ad Capitulum dirigant, voces suas committentes eidemj. Et cum juxta Regulæ præfatæ tenorem, nulli Fratrum liceat Populo prædicare, nisi a Ministro Generali fuerit examinatus, & approbatus, & sibi officium prædicationis ab ipso concessum: Potest idem Minister vices suas Ministris Provincialibus, & eorum Vicariis committere in hac parte: ita tamen, ut ipsi Provinciales, vel iidem Vicarii in ipsorum Provincialium absentia una cum Diffinitoribus in Provincialibus Capitulis Fratres suarum Provinciarum, qui examinatione indigere credunt, examinent, approbent, eisque hujusmodi officium, prout secundum Deum viderint expedire, concedant. Si qui vero examinari non egent pro eo, quod in Theologica facultate, & prædicationis officio sunt instructi, si ætatis maturitas, & alia, quæ requiruntur in talibus, conveniant in eisdem; possunt de Generalis, vel suorum Provincialium Ministrorum licentia, seu mandato Populo prædicarek. Per id autem, quod in eadem Regula continetur, quod Fratres non ingrediantur Monasteria Monacharum præter illos, quibus a Sede Apostolica concessa fuerit licentia specialis: dicimus ingressum in Monasteria tantummodò Monialium inclusaruml Ordinis Sancti Damiani prohibitum fore ipsis; ad quæ nemini licet ingredi, nisi ei a Sede Apostolica facultas super hoc specialiter tribuatur. Et nomine Monasterii Claustrum, domos, & officinas interiores volumus comprehendi. Ad aliarum verò Cœnobia Monialium possunt, sicut & alii Religiosi, Fratres illi ad prædicandum, vel petendum eleemosynam, aut pro alis honestis, & rationabilibus causis accedere, ac intrare, quibus id a Superioribus suis pro sua fuerit maturitate, vel idoneitate concessumm. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ declarationis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare præsumpserit, indignationem omnipotentis Dei, ac Beatorum Petri, & Pauli Apostolorum ejus se noverit incursurum.

    Datum Lugduni xviii. Kal. Decembris Pontificatus Nostri Anno Tertio.


  •  
    Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, tomus I ab Honorio III ad Innocentium IIII, Rome, 1759, n°CXIV., pp.400-402

  •  
    (a) Generali: Crescentio Æsino, de quo supra.
  •  
    (b) Gregorius Pp.: In expositione sua Quo elongati &c. anno 1230. die 28. Septembr. superius evulgata.
  •  
    (c) Evangelii: Cap. I. Regulæ habentis: Vita Fratrum Minorum hæc est, scilicet Domini nostri Jesu Christi S. Evangelium observare: & cap. xii. S. Evangelium Domini nostri Jesu Christi, quod firmiter promisimus, observemus.
  •  
    (d) Receptionem: Cap. 2. Regulæ Ministris Provincialibus tantum licebat recipere ad Ordinem; hic Pontifex etiam eorum Vicariis, aliisque providis Fratribus de consilio Fratrum discretorum facultatem attribuit; quod tamen antea decrevit & Gregorius IX. per litteras Gloriantibus vobis in sola Cruce &c. dat. anno 1241., etsi contrarius extiterat in sua expositione.
  •  
    (e) Generalis Capituli: Quod forsan habitum est Bononiæ anno 242., in quo nonnulla feruntur edita de receptione ad Ordinem: Sane Constitutionem de receptione strictè servandam jussit S. Bonaventura in sua ad Ministros Provinciales, & Custodes epistola Licet insufficientiam meam &c. anno 1257. scripta.
  •  
    (f) Non tenentur: Idipsum statuit Gregorius IX. in sua epistola Pro vestro Collegio &c. dat. anno 1241. die 7. Junii supra legenda.
  •  
    (g) Commodo: In aliquibus conveniunt Gregorius, & Innocentius exponentes hoc Regulæ caput; sed ubi Gregorius ait rem necessariam, & pro necessitate, Innocentius adjecit & utilem, & pro commodo, aliaque, ob quæ suspensa fuit in Capitulo generali Metis anno 1249., vel 1251. hæc expositio quoad ea, quæ Gregorianæ adversatur.
  •  
    (h) Vel assensum: In his convenit Innocentius cum Gregorio paucis mutatis; qui & adjecit quædam, uti quod Fratres de vilibus mobilibus, & parum valentibus queant extra Ordinem aliis elargiri cum suorum superiorum licentia devotionis ergo.
  •  
    (i) Confiteri: Eadem fere verba sunt & Gregorii IX.
  •  
    (j) Eidem: idipsum statuit Gregorius in sua expositione.
  •  
    (k) Prædicare: In hoc Innocentius non nihil discrepat a Gregorio.
  •  
    (l) Monialium inclusarum: Quas cit. Gregorius vocavit pauperes Moniales inclusas, Innocentius exponit Ordinis S. Damiani: & cum ille declaraverit de omnibus quarumlibet Monialium Cœnobiis prohibitum esse Fratribus O. M. ingressum; iste de illis tantummodo S. Damiani decernit.
  •  
    (m) Concessum: In quibus partim conveniunt, partim vero discrepant Gregorius, & Innocentius, eumque secutus Alexander IV. anno 1257.

Informations

Document

bullarium-franciscanum admin (IRHT), dans  Bullarium Franciscanum

Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, dir. I. Heullant-Donat, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2021 [en ligne], acte n. 151949 (bullarium-franciscanum-489), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/bullarium-franciscanum/notice/151949 (mise à jour : 15/12/2020).