Description
-
Clément IV (1265-1268)
-
Le roi de Navarre Thibaud de Champagne
-
VII kalendas novembris anno quarto
-
-
Viterbe
-
Lettre, général (après 1198, littere cum filo canapis)
-
[Expédition] Ex archivae Sancti Urbani Trecensis (Martène, Durand).
-
Ici reprise de Charles Lalore, Chartes de la collégiale Saint-Urbain de Troyes, Paris, Troyes : Thorin, Léopold Lacroix, 1880 (Collection des principaux cartulaires du diocèse de Troyes, t. 5), n. 74, p. 278-280 [en ligne], numérisée par Chartae Galliae, acte n. 207846, d'après Martène et Durand.
-
Edmond Martène, Ursin Durand, Thesaurus novus anecdotorum, Paris, 1717, II, n. 155, col. 208-209 [en ligne].
-
Clemens episcopus, servus servorum Dei, karissimo in Christo filio illustri regi Navare, salutem et apostolicam benedictionem.
Illustribus et presertim regia dignitate preditis illa vigere debet constantia firmitatis, ut quicquid ab eis consulte conceditur, perpetuis temporibus firmum ac stabile habeatur, sed tunc precipue quando ipsi ad ea percifienda suum pie inclinant animum, per que non solum humane laudis preconium eis provenit ; sed et nominis claritas ac benedictionis perpetue incrementum. Ex affectione siquidem pura, que inter te et felicis recordationis Urbanum papam, predecessorem nostrum, dum fuit sub nostre mortalitatis habitu, mutuo viguisse creditur, et devotione nimirum, quam ad Romanam ecclesiam teneris habere, processit, quod inductus apostolicis precibus per litteras concessisti liberalitate regia et affabilitate benigna, ut in tuo feudo seu dominio ad opus ecclesie Sancti Urbani Trecensis, quam dictus predecessor in solo domus paterne fundari decrevit, et canonicorum ipsius ecclesie usque ad certam quantitatem possessiones et reditus emi possent. Cujus concessionis virtute, quod ad regiam redundabat famam et gloriam, jam aliquam partem redituum et possessionum hujusmodi se in dicto dominio acquisivisse gaudebant canonici memorati. Sed ecce, sicut mirantes audivimus, quamquam credere vix possumus, aurum tue intentionis piissime ac illius sinceritatis, quam ad dictum predecessorem tua sublimitas habuisse cernitur, obscuratum esse videtur, et color optimus nimis subito immutatus, dum nescitur cujus consilio, an proprio vel forsan alieno, hujusmodi benigne concessionis litteras regii preconii contentivas, quas Johannes Garsie, canonicus Trecensis olim procurator ipsius ecclesie, sibi nomine dictorum decani et capituli commendatas, tibi fraudulenter asseritur tradidisse, detines ; immo, quod est gravius, interdum illas, que tamen a tot fide dignis inspecte creduntur, quod vix poterunt absorberi, cassasse ac lacerasse in excusationem detentionis hujusmodi, quod nunquam in cor tanti principis ascendere debuit, diceris protulisse baillivo tuo Trecensi domos, possessiones et bona, que in eodem dominio ex predicta concessione acquisita fuerant pro ipsa ecclesia, excepta quadam grangia nomine tuo faciente saisiri; sicque pia dispositio predecessoris ejusdem, qui dum vixit interne brachio caritatis te prosecutus extitit, circa eamdem ecclesiam habita, defraudatur, ac nobis, qui affectum ipsius predecessoris in hac parte habitum deducere cupimus, quantum ex alto conceditur ad effectum, gravis irrogatur injuria, Romana ecclesia, mater tua, de cujus bonis illa fundamentum accepit, offenditur, ac honori regio, saluti et fame non modicum derogatur.
Rogamus itaque celsitudinem regiam et hortamur attente, paterno consilio suadentes, quatinus circa dictam ecclesiam Sancti Urbani tam pro divina reverentia, quam pro ipsius predecessoris memoria, et nostre persone intuitu, illum affectum benevolum, quem prius ad illam videbaris habere, continuans, prefatis canonicis liberaliter litteras, si extant, restituas memoratas ; alioquin novas illis similes priorisque tenoris regali dextera largiaris, domorum, redituum et bonorum omnium ipsius ecclesie, que taliter fecit baillivus ipse saisiri, faciendo saisinam penitus amoveri, et ecclesiam in eorum tranquilla possessione dimitti, ac permittendo possessiones et reditus usque ad quantitatem promissam ad opus ipsius ecclesie comparari ; preces nostras et salubre consilium in hac parte taliter impleturus, quod pateat per effectum operis te velle vacare actibus virtuosis, nosque, qui te ex intimo cordis affectu diligimus, regali magnificentie speciales proinde gratias referamus. Alias autem cum non sit deferendum homini contra Deum, quantumcumque regiam honorare magnitudinem proponamus, conniventibus non poterimus pertransire oculis, quin subveniamus eidem ecclesie Sancti Urbani de condigno presidio apostolice potestatis.
Non ergo, fili karissime, nostrum provoces in hac parte animum, cum te inter ceteros mundi principes sincera diligamus in Domino karitate.
Datum Viterbii, VIIo kalendas novembris, pontificatus nostri anno IV. -
Absente des registres et de la collection des lettres de Clément IV (deux lettres émises le 26 octobre 1268).
Informations
Document
Julien
Théry
(CIHAM (UMR 5648)), dans
APOSCRIPTA database
APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 27382 (aposcripta-4089), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/aposcripta/notice/27382 (mise à jour : 17/05/2024).