« bullarium-franciscanum-4084 »

Henrico de Chamayo ordinis fratrum Praedicatorum, inquisitori haereticae pravitatis in partibus Carcassonae auctoritate apostolica deputato.

Nuper tuas litteras recepimus in haec verba: « Sanctissimo ac beatissimo in Christo patri ac domino domino Iohanni divina providentia sacrosanctae Romanae ac universalis ecclesiae summo pontifici devotus et humilis sanctitatis vestrae filius, frater Henricus de Chamayo, inquisitor Carcassonensis indignus, cum sui et officii recommendatione humili et devota pedum oscula beatorum. Sanctitati vestrae praesentibus innotescat, quod hoc mense februarii denunciato michi, quod quidam frater Minor de conventu Albiensi,a nomine frater Bartholomaeus Brugniera, isto anno in festo sancti Antonii quondam de ordine eorundemb in dicto conventu Albiae, duos fratres nostri ordinis existentes ibidem traxit ad angulum sui capituli, verba proferens, quae sequuntur: “Loquamur de istis papis”, et addens: — “in veritate, modo missam de beato Antonio celebravi; sed dum fui in canone, in passu, in quo dicitur orandum pro papa nostro, occurrit memoriae meae de illo papa, qui est in Lombardia,c et steti in dicto passu dubitans et haesitans per quamdam pausam, pro quo de istis papis orare deberem; et finaliter cogitavi, quod unus ipsorum iniuste sibi regimen ecclesiae usurpabat, et idcirco michi placuit ac determinavi me, ut oratio mea curreret pro illo, qui iuste regimen ecclesiae obtinebat, quicumque esset ille”; et non determinavit se verbo, pro quo oraret. Et post dicta verba dixit dictus Minor nostris fratribus supradictis: “vos alii habetis malum tempus cum illo papa de Lombardia, et fratres nostri bonum; sed cum isto papa, qui est in Avinione, est penitus e converso”. Quibus verbis per dictum Minorem prolatis fratres nostri ab ipso Minore quasi attoniti recesserunt. Ego autem occasione denunciationis huiusmodi michi factae mandavi pro duobus nostris fratribus antedictis, quibus accersitis et cum diligentia examinatis secundum stilum officii consuetum inveni per depositiones eorundem omnia, quae michi denunciata fuerant, esse vera; super quibus discretorum ac peritorum consilio convocato petivi, si et qualiter esset in facto huiusmodi procedendum. Qui omnes unanimiter responderunt, verba dicti Minoris esse gravissima et haeresim sapientia manifeste, pensata conditione dicentis et recollectione ac sedatione mentis, quae in actu dicendi missam solet haberi etiam a sacerdote simplici et saeculari. Quapropter dictum Minorem per quendam honestum notarium iuratum nostrum ad mei praesentiam evocavi. Qui sponte et gratis et sine scandalo veniens cum ‥ custode Albiae, dicto notario subsequente, dum essent iuxta Carcassonam, scripsit michi ipse custos et notarius praefatus, ut michi placeret, quod dicti Minores ad conventum suum descenderent Carcassonensem; quibus in hoc propter ordinis reverentiam condescendi, et tunc per dictum notarium,d antequam ipse et dicti fratres intrarent Carcassonam, accepto iuramento a custode et fratre Bartholomaeo Minoribus supradictis, quod post prandium vel in crastino bene mane ad mei praesentiam convenirent, dicti fratres ad conventum proprium diverterunt. Post prandium vero ipse custos, assumptis secum ‥ gardeano et ‥ lectore Carcasson. cum alio fratre suo, dimisso in conventu suo fratre Bartholomaeo praedicto, venerunt ad me petentes, quod permitterem ipsum custodem punire ob causam huiusmodi dictum fratrem, quia iam ipse custos ut dicebat inceperat inquirere de praemissis; quibus respondi, quod omnino volebam habere ac audire dictum fratrem, quia visa eius contritione et confessione humili honori eorum condescenderem, quantum possem. Qui promiserunt michi dictum fratrem Bartholomaeum adducere in crastinum summo mane ad scandalum evitandum. Qui in crastino non tenentes promissum, immo iuramenta praefato notario praestita etiam violantes, nec venerunt nec dictum fratrem Bartholomaeum miserunt. Eapropter duos iurisperitos solemnes viros valde et iuratos officii ad dictum custodem cum praefato notario destinavi, deprecaturos eundem, quod pacta servaret. Qui custos cum fratribus multis respondit se in nullo michi teneri quomodolibet obedire, quapropter dictus notarius citavit dictum fratrem Bartholomaeum cum instrumento publico, ut coram me in crastino compareret. Qui comparere eodem crastino non curavit, et ideo ipsum posui in contumacia et defectu, salvis eius legitimis excusationibus, si haberet. Sed tunc in antea deliberatione praehabita dictum ‥ officialem Carcassonensem rogavi, quod in domo sua praedictis custodi et gardeano mandaret et ipsos induceret, quantum posset, ad restituendum michi dictum fratrem Bartholomaeum, qui apud eos latitabat; et ipsi venire ad dicti officialis praesentiam noluerunt. Quibus peractis iterum consilio convocato conclusum fuit, quod contra dictum fratrem Bartholomaeum per citationem ad realem captionem suam procedere poteram et debebam propter fugae periculum, quod iudicio omnium imminebat; et idcirco cum litteris patentibus dicto notario imposui et iniunxi, ut dictum fratrem delatum in dicto conventu fratrum aut alibi, ubicumque reperiret, caperet et ad me adduci faceret, invocato, si opus esset, auxilio curiae saecularis. Qui quidem notarius cum sex vel circa personis secreti consilii ad dictum conventum Minorum accedens et gardeanum dicti conventus et ipsum custodem cum instantia, reverenter tamen, requirens, quod dictum fratrem delatum in meo existentem arresto sibi redderent, ad me postmodum deducendum. Et responso per eosdem fratres, quod non facerent propter exemptionis privilegium, quod habebant, petitoque per dictum notarium fidem sibi fieri de privilegio antedicto, vel quod michi illud ostenderent, protestando de obediendo eidem privilegio, prout existeret rationis, persistentibus dictis fratribus in prima responsione negativa; tandem dicto notario comminante dicto custodi, quod, nisi dictum fratrem delatum restitueret, ipsum ad hoc compelleret per brachium saeculare: praedictis omnibus sic peractis, gardeanus et custos praefati dictum delatum de quadam camera extrahentes dicto notario tradiderunt, per quem notarium ad murume est adductus, prout est alias consuetum. Ego autem ad dictum fratrem Bartholomaeum accedens et ipsum diligenter examinans, inveni per eius confessionem praemissa delata et testificata simpliciter esse vera; dixit tamen, quod, quicquid ante dixerit, semper credidit, vos esse verum papam; et addidit ipse frater Bartholomaeus, quod illa verba, quae dixerat illis fratribus, videlicet quod fratres sui habent bonum tempus in Lombardia cum illo papa;f dixit etiam, quod in electione ipsius papae Italici fuerunt LXX praelati; item confessus est, quod audivit frequenter a multis fratribus Minoribus de Albia, quorum nomina vero non habet in promptu, quod optabant vobis, quod Deus daret tantum facere alias, quod de factis eorum non curaretis; et ipsemet hoc optabat, causam huiusmodi assignans, quia per statutum sanctitatis vestraeg eiusdem ordinis procuratores perdiderant, ut dicebant; insuper, quia vix aut nunquam sanctitas vestra aliquod faciebat edictum, in quo singulariter non pungeretis eosdem. Item credit et tenet, ut dixit, quod multi fratres suae provinciae, de quorum nominibus non recolit, credunt processus sanctitatis vestrae contra Michaelem quondam ministrum eorum generalem esse indebitos et iniustos; sed dicit se opinionem huiusmodi non tenere. Multa alia confitetur, quae non tanti ponderis, sicut puto; ista tamen pure et humiliter confitetur, petens veniam de commissis. Custos etiam praefatus ad me postmodum cum magna humilitate veniens, ut exterius apparebat, recognovit, qualiter defecerat in veniendo contra iuramentum proprium et non tenendo michi promissum in tuendo et defendendo dictum delatum et per consequens impediendo inquisitionis officium, petens ista sibi misericorditer indulgeri. Quare sanctitatem vestram supplico, quatinus michi intimare dignetur, si circa dictum fratrem Bartholomaeum, qui in muro nostro in bonis vinculis detinetur, post confessionem huiusmodi debeam aliquid immutare aut eidem carcerem relaxare; insuper, utrum contra dictum custodem et fratres alios Minores, qui meum, ut praedicitur, impedire [attentarunt] processum, debeam procedere: praesertim cum visa humilitate praefati custodis ipsum a sententia excommunicationis absolverim,h quam incurrerat occasione fautoriae supradictae, hoc adiecto, quod circa ipsum et alios suos complices in hoc facto procederem,i prout et quantum sanctitas vestra duceret intimandum. Personam vestram sanctissimam conservet Altissimus diu et feliciter in regimine suae sanctae ecclesiae militantis et post huius vitae exitum perducat ad gloriam triumphantis. Datum Carcassonae dominica in sexagesima ».j Nos autem praemissis in eisdem contentis litteris diligentius intellectis, processum tuum velut mature ac provide habitum commendantes et attendentes, quod tu de praemissis plenius poteris informari, discretioni tuae, de qua fiduciam in Domino gerimus specialem, mandamus, quatinus super praedictis et ea tangentibus, prout tibi ex officio inquisitionis competit, iuxta canonicas sanctiones et privilegia officio concessa praedicto exhibere procures (matura deliberatione praevia, solum Deum habendo prae oculis) iustitiae complementum. Datum [Avinione,] nonis aprilis, anno tertiodecimo.