Dijon, AD Côte-d'Or, 5 H 2

<< < / > >>

Numéro845

Fiabilité de l'actenon suspecté

Genrenotice

Date1101(fiabilité :texte)

LieuGevrey(lat :apud Gibriacum)

DiocèseMâcon

RégionBourgogne

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau non scellé

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche482   mm

Hauteur à droite486   mm

Largeur en haut393   mm

Largeur en bas410   mm

AuteurDuc  de  BOURGOGNE

BénéficiaireAbbaye  de  CLUNY

Regeste

Eudes, duc de Bourgogne, donne le village de Gevrey et la justice de ce lieu à l'abbaye de Cluny, à cause des injustices, et des violences auxquelles il s'était livré à son égard.

Fac-similé

Texte

l.1 In nomine Domini. Noverint omnes sanctȩ ȩcclesiȩ filii, presentes et futuri, qualiter domnus Odo Burgundiȩ dux, super multimodis injuriis et malis consuetudinibus
l.2 quas loco de Gibriaco intulerat, tandem resipuerit, qualemque Deo et Cluniacensi cenobio, cui hic locus de Gibriaco ex dono Lanberti comitis proprie ac
l.3 specialiter pertinet, fecerit satisfactionem. Cum enim ipse Odo diu et multum locum hunc de Gibriaco dictum infestaret, perversisque consuetudinibus injuriare non cessaret,
l.4 domnus HUGO Cluniacensis abbas, post multas vocationes, multasque commonitiones, ex auctoritate Romanȩ ȩcclesiȩ et domni Pascalis papȩ, a cardinalibus
l.5 domno Johanne ac Benedicto in communi Valentinensi concilio ipsum excommunicari fecit. Unde tandem aliquando, cum Hierosolimitanum iter proposuisset arripi-
l.6-endum, in se reversus, veramque jam promittens emendationem, mandavit ad se venire fratres Cluniacenses, quod ipsi dictassent exequi paratus. Comvenimus idcirco
l.7 apud Gibriacum, ego Heinricus prior videlicet Cluniacensis, mecumque domnus Bernardus camerarius, et Ilius decanus, duxque suorum consilio munitus. Ubi tunc sciens
l.8 ac providus, et de animȩ suȩ periculo timidus, propriam recognoscens culpam, et contradictum ac beatum PETRUM pro hujus loci cȩterorumque Cluniensium locorum infestacione intelligens
l.9 offensam, dimisit et absque omni retinaculo werpivit Deo ac beato PETRO locoque Cluniacensi, omnes terras de Gibriaco, et potestatem Gibriaci, omnesque illas quȩ Gibriaco
l.10 pertinent, et in quibus monachi Gibriacenses aliquam habent vel habuerunt justiciam vel consuetudinem. Malum usum quem ibi imposuerat abscidit, totumque finivit. Torturas
l.11 vero et quicquid ibi injuste exercebat, radiciter werpivit. Promisit quoque se amplius locum illum in pace dimissurum. Deinde super hoc reddidit Hugonem filium suum, cui ducatum
l.12 relinquebat, ipsumque super sanctum altare fecit jurare, ut uterque pater videlicet ex sua parte, idemque filius scilicet qui jusjurandum fecit, omni vita sua hanc werpitionem, et hanc
l.13 pacem firmiter fideliterque per se ac per suos sic servarent. Similiter juravit et junior frater Heinricus, ut hanc pacem ac diffinitionem quam pater suus promiserat, fraterque juraverat, ipse
l.14 si quando hereditas sibi proveniret, firmam et inconcussam custodiret. Quod si quis eorum dux videlicet, sive isti infantes, aut eorum clientela, sive quilibet per preceptum ipsorum pacem
l.15 hanc et werpitionem sicut diffinita et jurata est fregerit, infra quadraginta dies postquam ab abate Cluniacensi, sive priore vel camerario, aut obȩdienciario
l.16 de Gibriaco, sive a proprio cujuslibet horum nuncio commonitus fuerit et vocatus, si infra illos quadraginta dies, forfactum juxta ipsius valentiam emendatum non habuerit, ille infans
l.17 prior natu, aut junior si ducatum tenuerit se ipsum in prehensionem apud Divionem castrum conducat, nec inde sicut per burgum et villam clausum est exeat, nisi quantum ab aliquo predic-
l.18-torum seniorum induciatus fuerit. Postque indutias se ipsum ibidem captum teneat, donec forfactum illud juxta quod valebat habeat restauratum, sive ad misericordiam abbatis, seu prioris
l.19 aut camerarii, sive obȩdienciarii Gibriacensis fuerit emendatum. Sub hac etiam convenientia statutum est ac definitum, ut si prepositus de Valeria clamorem fecerit obȩdienci-
l.20-ario de Gibriaco de aliquo suo justiciabili homine, ipse obȩdienciarius statuat diem preposito, apud Gibriacum, in quo sibi hominem justiciet, de quo clamor factus fuerat.
l.21 In quo placito, apud Gibriacum videlicet, habebit obedienciarius leges atque justicias. Si ipse satisfecerit ei, sufficiat ei. Sin autem, prepositus de Valeria requiret
l.22 justiciam fieri ab ipso monacho, ad opus ipsius, qui passus fuerit injuriam. Et ipse monacus non exequetur istam justitiam, nisi in domo Gibriaci. Et eo tenore faciet ei
l.23 justiciam, ut idem prepositus similiter faciat justiciam ipsi monacho de suis subjectis, de quibus fecerit proclamationem apud ipsum. Quamdiu idem monacus fuerit paratus facere
l.24 hanc justitiam in domo sua, non faciet ipse prepositus neque injuriatus proclamationem apud ducem, neque apud prepositum Divionis. Et si fecerit proclamationem, injuste faciet.
l.25 Quod si per hanc injustam proclamationem allocutus fuerit prepositus Divionis monachum Gibriaci de re superius tractata, et si idem monachus monstraverit recta ratione se fu-
l.26-isse paratum exequi memoratam justitiam, non volet adhuc exire de domo sua. Si autem non potuerit monstrare, obviabunt sibi monacus et Divionis prepositus ad ulmum de Cochi-
l.27-aco, et ibi faciet monacus justitiam de hominibus sancti Petri pertinentibus ad locum Gibriaci. Similiter recepturus justitiam de subjectis ejusdem prepositi, de quibuscumque conquestus fuerit.
l.28 Si placitatio venerit ad duellum quod vulgo dicimus campum, habebit monachus firmitationem de suis, et prepositus de suis, et ibi erit duellum definitum. Si monachus
l.29 paratus fuerit ad ulmum justitiam facere, non ibit de ipsa re ad Divionem placitare, nec prepositus debet inde querimoniam facere apud ducem. Si fecerit, injuste faciet.
l.30 Post hanc factam a preposito quȩrimoniam, transmittet dux ad Cluniacum. Si nuncius ducis invenerit domnum abbatem ad Cluniacum, conqueretur apud eum
l.31 de monacho Gibriaci. Si non potest loqui domno abbati, loquetur majori priori. Si ipse defuerit, loquetur vel camerario, vel minori priori, vel hospitum procuratori.
l.32 Postquam nuntius ducis locutus fuerit ad aliquam istarum personarum, postea expectabuntur XV dies a duce et a suis, donec veniat aliqua justa responsio de
l.33 Cluniaco, super ista re. Hec omnia sicut suprataxata sunt dux se servaturum promisit, inter quȩ statutum atque firmatum est ut si homo sancti Petri quicumque sit aliquam
l.34 torturam fecerit duci vel suis, non aliqua ex illo vindicta sumetur, neque in mercato, neque alicubi, donec proclamatio ad monachum veniat, nisi torturam ipsam in via
l.35 mercati aut in ipso mercato commiserit. Et hoc fecit consensu et laude Josberti vicecomitis. Si aliquam harum condonationum dux ipse vel heres suus infregerit,
l.36 et super hoc conventus a monacho fuerit, non exibit villam Divionem donec de his ex quibus conventus est, condignam emendationem monacho faciat. Facta est hȩc pax
l.37 et vuerpitio apud Gibriacum, anno ab incarnatione Domini millesimo centesimo primo, Paschalis pape anno secundo, domni Hugonis Cluniacensis abbatis
l.38 quinquagesimo tercio, epacta octava decima, indictione nona. Quȩ licet pro se evidenter sit firmata, ac personarum supranominatarum ducis videlicet
l.39 Odonis, filiorumque suorum Hugonis, Heinrici, et prioris Cluniacensis Heinrici; Bernardi camerarii; Ilii decani, et Gaufredi ipsius villȩ tunc obȩdientiarii
l.40 satis sit astipulatione auctorizata, corroboratur tamen plurimorum assertione testium, quorum nomina sunt hec: Rainardus de Glana, per manum cujus hoc ipsum
l.41 factum est placitum, Josbertus de Castellione, Tescelinus cognomento Sorus, Landricus Grossus, Ardradus Umgrus, necnon plures alii.

Bibliographie

PETIT (Ernest), Histoire des ducs de Bourgogne de la race capétienne, 9 vol., Paris-Dijon, 1885-1905. , t. 1, n° 108, p. 422-425.

Responsable

Renault

Comment citer cette notice

Acte n°845 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°845»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte845/. Date de mise à jour : 25/11/14.