Reims, AM, coll. Tarbé cart. 1 n° 26

<< < / > >>

Numéro56

Fiabilité de l'actenon suspecté

Genrecharte

Date1093(fiabilité :édition)

Lieunon identifié

DiocèseAngers

RégionCentre

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau non scellé

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche545   mm

Largeur en bas500   mm

AuteurAimeric, fils de Machellus de Saintes

BénéficiaireAbbaye  de  SAINT-PIERRE  de  BOURGUEIL

Regeste

Aimeric, fils de Machellus de Saintes, qui s'est fait moine en l'abbaye Saint-Pierre de Bourgueil, donne à cette abbaye l'église Saint-Michel, près du château de Langeais, avec les droits et les biens qui en dépendent.

Texte

l.1 [chrisme] Antiqua traditio et necessaria consuetudo obtinuit ut si quid ageretur quod dignum memoria posteris tempo-
l.2-ribus censeretur, ne vetustate ingruente rei geste veritas fuscaretur, res gesta solemniter litteris mandaretur. Quod id ipsum, ego
l.3 Aymericus, Machelli Sanctonensis filius, fieri mandavi ne elemosina scilicet quam legaliter egeram aliquando traderetur oblivioni. Sciant
l.4 igitur coetanei et successores nostri quoniam, super fluvium Ligerim, prope castellum quod dicitur Legais, est vicus quidam in quo est in honore sancti Michaelis aecclesia,
l.5 a quo ipsa villa sibi nomine vendicavit, ita ut hodie Sancti Michaelis locus ille vulgariter appelletur, pro veneratione scilicet beati archangeli taliter nuncupatus.
l.6 Aecclesiam itaque prefatam antecessores mei, terris, pratis, vineis, decimis, aliis reditibus aliquantulum ditaverant, ditatam quatuor clericis commise-
l.7-rant quos canonicos appellabant. Ingelgerius autem avus meus, videns quoniam quantum ad Dei servicium ȩcclesia debebat emendari, ut monachos ibi
l.8 mitteret, voluntatem quidem habuit, sed voluntatem suam minime implevit. Hoc tamen constituit ut, si aliquando ibi monachi mitterentur, de nullo alio nisi de loco
l.9 assumerentur Burguliensi. Id ipsum pater meus, Machellus qui Burgulii monachus effectus est et filiam Ingelgerii, matrem meam, Richeldim habebat, obtestatus est.
l.10 Ego vero Aymericus, avi et patris mei satisfaciens voluntatibus et matris meȩ Richeldis obsecundans postulationibus, loco Sancti Petri Burguliensis in jus et dominationem
l.11 monachorum inibi Deo servicium dedi et transfudi aecclesiam illam sicuti canonici eam tenuerant et possederant, ipsis canonicis concedentibus ut de cetero eam quietam tene-
l.12-ant et possideant vel ab omni inquietudine sȩculari immunem habeant. Consuetudines etiam quas ab decessoribus meis canonici habuerant, monachi identidem habeant,
l.13 scilicet in bosco meo porcos suos sine pascuario mittant, quicquid homines mei, liberi vel non liberi, de suo loco illi dare voluerint, habeant, et si in datis rebus aliquid consue-
l.14-tudinis, ego vel successores mei habuerunt, absque consuetudinis illius redibitione monachi quiete possideant. Nam et illud canonici similiter fecerant. Preter
l.15 vineas, prata, terras cultas et incultas quȩ ejusdem aecclesiȩ extiterant, homines monachorum vel in domo vel in terra sua, commanentes liberi existant ab omni vicaria. Precor
l.16 itaque et obtestor omnes successores meos ut hanc elemosinam meam quam pro predecessoribus et successoribus meis feci, ipsi quoque conservent, augmentent, et muniant.
l.17 Ne si aliter egerint, beneficii hujus priventur participio et trudantur in infernum pro tam nefando sacrilegio. Feci enim hanc elemosinam fidelium meorum sano
l.18 usus consilio Richeldis matris meȩ Ingelgerii filiȩ, indesinenti succensus precario, omnium fratrum meorum assensu suffultus benivolo. Feci autem hanc donationem
l.19 legaliter, in capitulo Burguliensi, videntibus monachis et laicis ubi reciproca vicissitudine in eodem capitulo beneficium orationum recepi et pactum est ut, in eodem
l.20 capitulo, ego et Carbonellus frater meus mortui pausaremus aut si vellemus viventes monachi essemus. Dono in capitulo facto accessi ad Radulphum sȩcundum
l.21 Turonensem archiepiscopum deprecans uti dono huic assentiret. Quod et ipse fecit, et in capitulo Sancti Mauricii Turonensis confirmavit. Supplicavi etiam super hoc Fulconi comiti
l.22 Andecavensi, comiti Goffredi Martelli nepoti, qui meȩ peticioni libenter assensum prȩbuit, utpote pro anima Goffredi Martelli avunculi sui et ipse confirmavit et optima-
l.23-tibus suis hanc cartam ad confirmandum tradere jussit. Hoc autem factum est, anno incarnationis dominice millesimo nonagesimo III, indiccione I, epacta XX,
l.24 concurrentibus V. Hoc donum supradicti Aymerici Machelli viderunt isti testes nomina quorum subsequuntur: Gilbertus Alo, Aymericus Launus, Hugo Rigautus, Gausfridus de Velortio,
l.25 Hucbertus de Silmniaco, Calo de Prulliaco, Andreas sacerdos, Petrus Rufus, Aymericus Rufus, Goffridus de Curtiaco, Ivo de Condite, Boso Rabastenus, Hugo de Gisuis et Aymericus filius ejus, Constantinus judex, Maura. Ex nostris vero
l.26 viderunt hi: Galoius vicarius, Beraldus major, Ademarus vendarius, Fulco major, Fulcherius, Goffredus, Bernardus serviens abbatis, Stabulus coccus, Manardus filius ejus, Goffridus cellararius, Silvester frater ejus, Ricardus famulus,
l.27 Goslenus frater vicarii, Gaufridus filius Galoii, Bernardus Arduinus, Constantinus serviens. Signum Aymerici [croix]. Signum Carbonelli [croix].
l.28 Berlai de Mosterello [croix].
l.29 [croix][croix][croix] Signum Franconis [croix]. Signum comitis [croix] [croix].
l.30 [croix][croix] Signum Aimerici Faiacensis [croix].

Bibliographie

MABILLON (Dom Jean), Annales ordinis sancti Benedicti, 6 vol., Paris, 1703-1739, t. 5, p. 651 (fragments).

TARBE (Prosper), Examen critique et analytique de diverses chartes des Xe, XIe, XIIe et XIIIe siècles, relatives à la Touraine, Paris, s. d, et in Revue Rétrospective, 9 (31 janvier 1837), p. 62-64 (les souscriptions manquent).

CARRE de BUSSEROLLE (J.X.), Dictionnaire géographique, historique et biographique d'Indre-et-Loire et de l'ancienne province de Touraine, 6 vol., Tours, 1878-1884, t 4, p. 260.

GUILLOT (Olivier), Le comte d'Anjou et son entourage au XIe siècle, 2 vol., Paris, 1972, 1 : Etude et appendices. 2. Catalogue d'actes et index, t. 2, p. 237-238, n° 383.

Responsable

M.-J. Gasse

Comment citer cette notice

Acte n°56 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°56»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte56/. Date de mise à jour : 29/03/12.