Hugues, comte de Champagne, revoir

l.1 In nomine sanctȩ et individuȩ Trinitatis. Quoniam ea que minus memoriȩ commendantur quasi quadam ingenti sollertis facilitate litteris retinentur. Ego Hugo comes Campaniȩ notifico tam presentibus quam futuris sanctȩ Dei ȩcclesiȩ fidelibus qualiter ut credo nutu divino animatus, ȩcclesiam de Rin honore sanctorum apostolorum Petri et Pauli sanctique Bercharii fundatam, multis vero tribulationibus oppressam ad pristinam libertatem reduxerquibus donis pro remedio animȩ meȩ predecessorumque meorum res ipsius ampliaverVualterus comes Dr....ensis eandem ȩcclesiam tempore patris mei Teodebaldi comitis quidcumque modis pdevastabat mala inregabat injusteQuia precibus examinati .consuetudines in terra Scor.successoribus ejus quamquam injuste tenore ut his contentus exactione in presentia ejusdem comitis litteris confirmatcomes Breonensis cum uxore et fillaudavit et quamdiu vixerit fideliter tenuit. Mortuo itaque patre meo et eodem comite Gualterus Airardus filius ejus quod instituerat pater meus disrupit, res ejusdem ȩcclesiȩ cepit diripere villas incendere et patre dePater meus patrem illius cessare coegerat ab hominibus sanctorum omnia exigebat. Monachi ergo cum abbate suo Nochero malitiam ejus non ferentes me adierunt et ut desolationi ȩcclesiȩ subvenirem satis humiliter oraverunt. Ego comitem Breonensem ut ab injusta exactione cessaret ...tem vero bellis et obsid.constrictum cessare et quicquid a patribus nostris super hac re institutum fuerit cum .tenere feci sicque pacem ȩcclesiȩ reddidi. In comitatu Rosnacensi quedam ejusdem ecclesie nomine Braissita erat qui se advocatos dicebant exactione libera reddere rogatus a domno Rogero abbate et ceteris fratribus a loco in quo erat feci atque ab ...tibus reddidi ut nulsive prepositus sine ministerialis aliquid ab ea exigat exceptis XII denariis de uno quoque manso quos kalendis octobris michi persolvendos constitui, qui si predicto die soluti non fuerunt, usque in octavum diem accipientur sine occasione alicujus fortitudinis Dedi quoque eidem ȩcclesiȩ sanctorum terram quandam Magnant dictam sicut dividitur suo fine vicinitatem que pascuȩ inter homines ejusdem ȩcclesiȩ et antiquitus habitam sed habetur communem reddere. Dedi etiam mulierem quandam nomine Rohcum filiis suis coram Hugone Bardulfo. Dedi et aliam quadam nomine .totum testimon..Dedi in omnibus silvis meis porcorum suorum paspatum vatque ad necessaria officinarum suarum et ad ardendum omnem lignorum materiem in silva Nasciacensi ...barrensi et ....bus. Concessi quoque et eorum de prebenda ȩcclesiȩ ...tibus terra dua ad mercatis vel ad ...dinas ...ere atque vendire sine ...cione. Dedi etiam cum consuetudinibus et reditibus ad eam pertinentibus apud Barrum Radulfus comes eidem ȩcclesiȩ consuetudinem quandam quam Abra vocant ex proprio dedit quod pater meus ei succedens factum laudavit vinearum quas tunc ibi habebant habituri essent eidem dono ad confirmavulgo causa edificandȩ domus eisdem fratribus donavi aream qdomum et habitatorem domus cum curte et omnibus appenditiis ejus, ab omni servitute et consuetudine liberam esse institui. Dedi etiam Deo et sanctis ejus Petro et Paulo sanctoque Berchario in nundinibus Barrensibus omnis reditus quas Ventas vocant equorum ceterorumque animalium que ibi vendentur, ab illo die quo nundines deliberate fuerusque ad illum diem quo peraccipietur. Abbas jamdictus Rogerus cum apud sanctum Jacobum ire noluisse quibusdam suis fratribus ad me venit, comitem Andream presenut feminam quandam Elisabet nomine sibi det rogavit, quod facere posse sien assensu meo eo quod de feodo meo esset, omnino negavit. Ego ut eam daret concessi et donavit, eet tam sibi quam ceteris omnibus concessi ut si aliquis de hominibus meis deinceps aliquam donationem facere vellet eidem eccelsia sive aliis ecclesiis infra mea constitutis ex rebus ad feodum meum pertinentibus absoluta libertate daretur et a monachis libere susciperetur. Preterea concessa eis ut si quis ea hominibus eorum feminam meam habens sive non habens in terra mea mortuus fuerit pars hominis defuncti ex censu quem habuerit ab illis illorumque ministerialibus absque ea calumpnia accipiatur. Apud Sparnacum me existente quadam frater eorum nomine Tebaldus me a...remissionem super consuetudines quas ...cenienses qui in terra sanctorumque apostolorum Petri et Pauli sanctique Bertarii commorantur debebant petiit, quod ego pro remedio animȩ meȩ et fratrum dilectione nichil ab eis ultra exigeretur precepi. Consuetudines autem quas debebant hȩc sunt : ad festum sancti Remigii avenam et quatuor denarios et obolum et vaccam ad curiam Sparnacensem, et gallinam omni die quo venirem Sparnacum, et exercitum quo ire vellem et carropera bovum quantum singuli valerent ad castrum reficiendum, et ad idem opus de singulis domibus homines singulos. Hȩc ego omnia fratribus Dervensis monasterii concessi, et ne irritum fieret, aliquando scriptis annotari precepi, cum testibus qui interfuerit huic donationi. Hȩc itaque eis perpetualiter habenda denominavi, ita videlicet ut Dei clementia pro salute mea et pro remedio predecessorum meorum assidue ibi exoretur, et post mortem meam anniversaria dies obitus mei perpetualiter agatur]. Apud Trecas etiam Airi]cum de Puteo hospi[tem eorum]
l.30 fratribus eisdem cum domo sua liberum concessi et tam eum quam omnes post eum in eodem loco commorantes ad servitium et ad hospitium monachorum libertate donavi, [et eos] deinceps ab omni nostro s[ervitio]
l.31 et consuetudine absolui. [Hȩc omnia ego Hugo comes Campaniȩ Trecis sigillo meȩ auctoritatis confirmatum et idoneos testes qui interfuerunt subscribi feci, anno ab incarnatione Domini MCXIIII nonarum maiarum], die quinto, regnante gloriossimo rege Ludovyco.
l.34 Signum Drogonis archidiaconi. Signum Joscelini archidiaconi. Signum Rainardi capellani. Signum Guidonis de Vangionis Rivo. Signum Milonis de Barro super Sequana. Signum Alberti Fortis de V[itriaco].
l.35 Signum Pagani de Verzey. Signum Savarici de Trecis. Signum Falconis prepositi. Signum Rogeri abbatis. Signum Letaudi prepositi. Signum Odonis. Signum Girberti Girardi. Signum Anselli. Signum G[irardi].

Copie dans le premier cartulaire de Montier-en-Der (XIIe s.) conservé aux AD de Chaumont.