Henri I^er, roi d'Angleterre, tranche en faveur de l'abbaye de Savigny la controverse qui l'opposait à l'abbaye de Saint-Étienne de Caen à propos de Mortain.

l.1 Ego Henricus Dei gratia rex Anglorum, et dux Normannorum, cum archiepiscopis,
l.2 Radulfo Cantuariensi, et Gaufrido Rotomagensi, et episcopis Ricardo Baiocensi,
l.3 Turgiso Abrincatensi, Rogerio Constantiensi, Willelmo Exoniensi, Ildeberto
l.4 Cenomanensi, cum abbatibus etiam, et aliis religiosis viris compluribus qui nobiscum
l.5 huic diffinitioni presentes interfuerunt consulentes, et presentium memoriȩ,
l.6 et futurorum scientiȩ, omnibus catholicȩ pacis et unitatis cultoribus, nostrarum
l.7 beneficio litterarum manifestare decrevimus, qualiter per Dei misericordiam et
l.8 nostram instantiam, inter Eudonem Cadumensium fratrum abbatem, et Vitalem
l.9 Saviniensis monasterii fundatorem super Moritoniensi elemosina, quam
l.10 eidem fratri Vitali ad honorem Sanctȩ TRINITATIS pro amore Dei Willelmus comes
l.11 contulerant peracta sit et celebrata concordia. Oportet igitur primum sciri
l.12 quoniam idem frater Vitalis antequam Saviniensem domum inciperet, elemosinam pretaxatam
l.13 concedentibus nobis sine concessione episcopi Abrincatensis atque suorum et ejusdem
l.14 loci fratrum abbati Cadumensi possidendam et edificandam donavit. Postmo-
l.15-dum autem annis fluentibus in prȩdicto loco qui Savinneium appellatur
l.16 monasterium inchoavit, et ibidem fratres sub sancti Benedicti regula congre-
l.17-gavit. Quorum profecto cum minus sufficeret necessitatibus obviare, habito
l.18 sepe cum eisdem consilio, nostram mansuetudinem expetivit ut in usum ipsi
l.19 fratrum prȩnominatam elemosinam nostra liceret auctoritate repetere.
l.20 Cujus sane petitionis cum in aures ȩcclesiȩ proferretur consilium, placuit omnibus
l.21 et factum est ut Cadumensium monachorum concessione et Eudonis
l.22 abbatis donatione et nostra advocatione prȩfatam elemosinam quam
l.23 pro caritate eis concesserat per eandem utique caritatem liberam et quietam et
l.24 in perpetuum Savinniensi monasterio possidendam reciperet, decedente papa
l.25 Paschalis secundo, succedente vero in eumdem pontificatum secundo Gelasio. Quam
l.26 nimirum determinationem, ne quis in posterum audeat permutare, presenti
l.27 pagina prohibemus. Quam proculdubio ut decetero rata permaneat,
l.28 et auctoritatis nostrȩ prȩferat munimentum, nostro nobis placuit confirmare
l.29 simul et roborare sigillo. Testes etiam ex utraque parte subscribi pre-
l.30-cepimus, Stephanum Moritoniensem comitem, Ricardum comitem, Rotbertum
l.31 filium regis, Hamelinum Meduanensem, Willelmum de Albineio, et Nigellum
l.32 et Hunfridum de Albin[eio]; Willelmum camerarium de Tancarvilla, Willelmum
l.33 Patricium, Tomam de Sancto Iohanne, Willelmum Piperellum de Airam, Gaufridum
l.34 de Clintona, Rotbertum de Haia Putei, Hugonem de Guilleio, Eduuardum
l.35 Salesberiensem, Rannulfum cancellarium, Iohannem Baiocensis episcopi filium, Rotbertum
l.36 Peccatum, Gaufridum capellanum, Walterum de Culleio, Rannulfum de Dusseio.
l.37 Hȩc diffinitio fuit diffinita, et hȩc carta sigillata ante me
l.38 apud Argenteium. Teste episcopo Luxoviensi Iohanne, et Eudone
l.39 Cadumensium monachorum abbate et monachis Wino de Allema-
l.40-nia, et Nigello et comite de Pertica Rotroco et Rogero Marmione
l.41 et Ricardo capellano et Symone de Molins et Hamelino de Lesclusa.

Gallia Christiana in provincias ecclesiasticas distributa, Paris, 1715-1785 et 1856-1865, 16 vol., t. XI, Instr, col. 111-112.

HASKINS (Charles Homer), Norman institutions, Cambridge, 1918, appendix F, p. 294.

CHANTEUX (Henry), Recueil des actes de Henri I^er Beauclerc, thèse de l'Ecole des Chartes, 1932, t. 2, n° 27, p. 98-102.