Rouen, AD Seine-Maritime, 1 H 1

<< < / > >>

Numéro4557

Fiabilité de l'actenon suspecté

Genrenotice

Date1100(fiabilité :artem)

Lieunon identifié

DiocèseRouen

RégionNormandie (Haute)

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau non déterminable

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche636   mm

Hauteur à droite604   mm

Largeur en haut395   mm

Largeur en bas423   mm

AuteurAdélaïde, comtesse d'AUMALE

BénéficiaireAbbaye  de  SAINT-MARTIN d'AUCHY-LES-AUMALE

Regeste

Charte de dotation de la collégiale Saint-Martin d'Auchy-les-Aumale, rédigée sur l'ordre d'Adélaïde, comtesse d'Aumale, et de son second mari, Eudes de Champagnes.

Texte

l.1 IN NOMINE DOMINI NOSTRI JHESU CHRISTI CONTINENTUR IN HAC CARTULA BENEFICIA DENOTATA SIVE REDDITUS ECCLESIE DEI GENITRICIS
l.2 virginis Marie et sancti Martini confessoris Christi quȩ sita est justa oppidum Arbamarlense in villa quȩ dicitur Alcis fundata temporibus Ricardi quarti
l.3 principis Normannorum a viro nobili Guerinfredo qui condidit castellum quod Albamarla nuncupatur in extremis partibus Normannie quȩ antiquitus Neustria vocabatur super flumen quod Augus
l.4 dicitur in ea parte qua dividit Ambianensem provintiam a terra Normanorum. Locavit autem idem vir venerabilis Guerinfredus ecclesiam supradictam sex canonicis ad
l.5 serviendum Deo et pro posse suo dotavit eam terris et redditibus decimis et altaribus unde viverent clerici qui ecclesie deservirent, quȩ inferius describere curavimus jussu Addelidis
l.6 nobilissime comitisse sororis silicet Wllelmi regis Anglorum. Quȩ ideo apicibus commendari voluit confirmante viro suo videlicet Odone comite una con filio
l.7 suo Stephano ne insuper veniens evum aliquid a posteris tolleretur ; nam et ipsa in tempore suo ecclesiam eandem onestavit ornamentis multis et redditibus ampliavit
l.8 et insuper cum esset adhuc in juvenili aetate fecit eam dedicare dumnum Maurilium archipresulem Rotomagensem qui etiam excommunicavit omnes quiconque aliquid
l.9 detraherent, vel aliquod dampnum eidem ecclesie inferrent. Igitur hec sunt quȩ ipse fundator primus ecclesie Guerinfredus silicet et alii fideles post eum pro remissione
l.10 peccatorum suorum et spe retributionis aeternȩ ecclesie contulerunt, videlicet universa parrochia castelli supradicti et totius opidi cum omni decimatione domorum sive ortorum, novem orti id est curtili
l.11 justa eandem ecclesiam, et terra arabilis, et prata et dimidium ruris quod Bertainmaisnils dicitur cum tota decimatione. In Albamarla de cuncto labore carrucarum
l.12 domini ejusdem castelli duplex decima, et in vico qui dicitur Rotoirs similiter excepta parte sacerdotis qui vico deservit. Quod si quis alius terram propriam
l.13 domini que ad cultum ejus pertinet excoluerit decimatio de terre redditu, similiter et de universo terre redditu domini que opidani excolunt in annona .
l.14 Quapropter constitutum est, ut unus ex canonicis semper in capella castelli deserviat quod alii facere non licet ut aliquid de offerendis accipiat nisi permissu canonicorum
l.15 quod si fecerit excommunicationi subjacebit. Canonicus autem [qui] capella deserviet de mensa domini victum habebit. Rursum in villa quam Berbierias
l.16 vocamus medietas panum qui super altare ponuntur, in Purificatione genitricis Dei, medietas candelarum, et in Pascha denariorum, similiter de domestica
l.17 decima in quatuor villis illi altari ajacentibus, et in Divione tertia pars domestice decime. In villa que Floisis dicitur tertia pars domestice
l.18 decime, et tertia pars annone, in Natale Domini tertia pars panum, in Purificatione Dei genitricis tertia pars candelarum, et in Pascha tertia pars panum
l.19 et denariorum. In Veteri Rotomo dimidium altare, et in terra quam Vulferus tenuit, dedit Fulco frater ejus pro anima ipsius tertiam partem decime, et medietatem ruris
l.20 quod Estochels vocatur. Item de terra Radulfi Leioldi tota decima, de terra Girardi de Funtanas similiter tota, de terra Ingilardi tota, in Moriana tota,
l.21 de terra Hiberti tota ; hec supradicta in Albamarla sunt. In Alci molendinus unus, de terra Radfroidi dimidia decima, in terra Normanni dimidia, de terra Anseredi
l.22 tota, de terra Ingelranni Heselli dimidia, in Truoldimanso tota, de terra Vualteri de Gornaico in Britolio tota. [De] villa quȩ Cultura dicitur similiter
l.23 postquam devadata fuerit, de terra Greinnoni dimidia, in Guarenbertimaisnil dimidiam. De Hildebertimaisnil tertia pars. De terra d'Estredis duae partes
l.24 decime. De Helperi Funtana tertia pars. De Poistronicurte tertia pars decime. De Mainbodicurte tertia pars decime. De terra Ingerranni in Bretolio et in Blangi tertia pars
l.25 et de suis carrucis tota. In Fulchincurte dimidia decima, et de omnibus supradictis universa domestica. In villa quȩ dicitur Vileirs duae partes decimarum annone,
l.26 de terra Guicardi, altare ejus ville. Et omnem vicecomitatum totius terre ecclesie supradicte et omnes consuetudines quascumque habebat venerabilis
l.27 comitissa dedit eidem ecclesie. Constituit etiam ut in die sollepnitatis sancti Martini, populus ad nundinas conveniret, et ut canonici teloneum et
l.28 quicquid redditus inde procederet haberent. In villa quȩ dicitur Hedonisilva altare et duas partes decime totius ville post obitum Vuinberti.
l.29 Dedit quoque VI cappas de pallio et tunicam sericam subdiaconalem, casulam unam purpuream, curtelam unam, nec minus duas obtimas campanas; adhuc autem
l.30 alia ornamenta quam plurima filacteria XVII, et beneficia multa que modo memorie non occurrunt. Statuit quoque ut si canonicus obierit, de restituendo canonico
l.31 fiat communis electio inter ipsos canonicos et provideant idoneum et utilem ecclesie clericum. Quo electo ante deducentes canonici rogabunt domino quatinus huic inpendat prebendam. Quod si pecuniam dederit clericus pro prebenda ecclesia illam habebit. Sunt item
l.32 alia ornamenta in eadem ecclesia, casula una de pallio et crux argentea et curtina una quȩ Julita comitissa filia domine supradicte dedit eidem ecclesie.
l.33 Rursum Rogerus de Berchelaico cum uxore sua Rocia dedit capam unam de pallio nec minus quodam pretiosum vestimentum sacerdotale in quo nec cingulum defuit.
l.34 Dedit idem et calicem argenteum, crucem auream, duas canpanas, cujus remuneratio sit Deus. Ingerrannus similiter vicecomes dedit cappam unam,
l.35 calicem aureum, ad purum recoctum XXIIII. untiarum, et alterum argenteum cui pondus est duarum marcarum, et Wlelmus filius ejus dedit
l.36 dalmaticam sericam. Henricus vero qui Bisa connominatur dedit duo candelabra deaurata, et uxor ejus Berta capam unam.
l.37 Insuper tertiam garbam quam dedit W. de Stotona, annuente domino suo Engerranno vicecomite
l.38 tertiam garbam de Audinfunte, sextam garbam de Abendicuria, sextam garbam de Warlesio, hȩc omnia
l.39 tribuente Arnulpho Vitulo nutu fratris sui Walteri Cepelli, duas garbas dimidie carruce in terra Winberti de
l.40 Rothoris. Sublimavit autem idem Stephanus filius Addelidis comitisse sua tempestate predictam ecclesiam decimis
l.41 furni, molendini, telonii, atque transitus ejusdem ville, prebentibus ei clericis ejusdem ecclesie pro supradictorum
l.42 benefitiorum commertio aureum calicem de tribus marchis, VIII coclearia argentea marche et dimidie, et LXX solidos
l.43 super cappam ecclesiȩ quam ipse Gelboredi posuerat in vadimonio, et coopertorium de martire. T[estomonio] harum personarum C1 [signum] Signum Stephani, [signum] Oilardi, [signum] Girardi, Radulphi de Por, [signum] Berengarii, [signum] Radulfi va, Radulfi de Alicur, [signum] Roberti thelonarii, Raherii in cujus manu tunc erat molendinum.
l.44 Pro his omnibus ecclesie benefitiis est facta communis excommunicatio coram domino et coram omnibus clamantibus et dicentibus una
l.45 voce: Amen, fiat, fiat.

Bibliographie

MUSSET (Lucien), Recherches sur les communautés de clercs séculiers en Normandie au XIe siècle, in Bulletin de la Société des Antiquaires de Normandie, 55 (1959-1960), p. 5-38, p. 32-35, n° 1.

Responsable

M.-J. Gasse

Comment citer cette notice

Acte n°4557 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°4557»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte4557/. Date de mise à jour : 29/03/12.