Charlemagne, roi des Francs, confirme l'exemption des droits de péage accordée à Saint-Germain-des-Prés et concède à l'abbaye le tonlieu de Villeneuve-Saint-Georges.

l.1 [chrisme] Carolus, gratia Dei rex Francorum et Langobardorum atque patricius Romanorum, omnibus episcopis, abbatibus, comitibus seo junioribus vestris. Si oportuna beneficia ad loca sanctarum ecclesiarum
l.2 vel sacerdotibus prestare non desinemus, hoc nos procul dubium ad aeternam beatitudinem retribuere confidimus. Igitur cognuscat magnitudo seo utilitas vestra qualiter venerabilis vir Hrotbertus, abba de basilica Sancti Vincenti vel Domni Germani,
l.3 ubi ipse preciosus corpore requiescit, clementia regnini nostri suggessit et preceptionem domni et genitoris nostri bone memoriae Pippini, quondam regis, nobis ostendedit relegendam, ubi reperimus insertum qualiter, propter nomen Domini, et ejus
l.4 meritis conpellentibus, beneficium prestetisse; cognuscite ut annis singolis, ubicumque in regno nostro negociantes ipsius sancti loci pergere vellent, sicut ipse Hrotbertus, abbate, mercare videtur, tam ad luminaria conparanda vel pro reliqua necessitate
l.5 discurrentes, tam ultra Ligere quam et cetera Ligere, vel in Burgundia, etiam et in Proventia, vel in Frantia, quam et in Austria, ubicumque in regna, Christo propitio, nostra pergere vellent, nullo toloneo, nec de saumas, nec de carrigine,
l.6 neque de navigio, neque de qualibet redebutione, exinde ad parte fisci nostri missi sui discurrentes dissolvere non debeant. Propterea per presentem praeceptum decernimus, quod perpetualiter mansurum esse jubemus, ut per ullos portos neque
l.7 per civitates, tam in Rodomo quam et in Vuicus, neque in Ambianis, neque in Trejecto, neque in Dorstade neque per omnes portos ad Sancta Mascentia, neque aliubi, neque in Parisiago, neque in Ambianis, neque in Burgundia, in pago Trigasino neque in Senonico, per omnes
l.8 ci[vitates] similiter ubicumque in regna, Christo propitio, nostra, aut pagos vel territuriis, teloneus exigetur, nec de navale, nec de carrale, neque de saumas, neque de trava evectione, nec rotatico, nec pontatico, nec pulveratico, nec salutatico, nec
l.9 cispitatico, nec nulla redebutione, quod fiscus noster exinde poterat sperare, nec vos nec juniores aut successoresque vestri eisdem non requiratis, nec exactetis, sed omnia et in omnibus hoc, propter Domini, ipse abba vel successores sui,
l.10 aut memorata ecclesia Sancti Vincenti vel Domni Germani, habeant indultum, vel ad luminaribus ipsius sancti loci proficiat in augmentis. Adjungimus etiam teloneum illum, quem Gaerhardus, comis, ad Villa Nova, curte Sancti Germani,
l.11 visus fuit recipisse, ut deinceps pars sancti Germani ipso telloneo, cum omni integritate, in nostra aelimosina ad luminaribus ipsius ecclesiae recipere debeant, absque alicujus contrariaetate. Quam vero auctoritate perpetuisque temporibus valetura manu nostra propria decrevimus roborare.
l.12 [sceau]. Signum [monogramme] Caroli gloriosissimi regis.
l.13 [chrisme] Optatus ad vicem Radoni recognovi et subscripsi [ruche_notes_tironiennes].
l.14 Data sexto kalendas aprilis, anno undecimo et quinto regni nostri. Actum Haristalio palatio publico.

1

MÜHLBACHER (E.), Die Urkunden Pippins, Karlmanns und Karls des Grossen, Hanovre, 1906 (MGH Diplomata Karolinorum, 1), p. 170-171, n° 122.

POUPARDIN (René), Recueil des chartes de l'abbaye de Saint-Germain-des-Prés, des origines au début du XIIIe siècle, tome 1 : 558-1182, Paris, Champion, 1909, t. 1, p. 29-31, n° 19.

LOT (F.), LAUER (Ph.), Diplomata Karolinorum. Recueil de reproductions en fac-similé des actes originaux des souverains carolingiens conservés dans les archives et bibliothèques de France, 10 vol., Paris, 1936-1949, t. 1, pl. 27 (fac-similé).

CHARTAE LATINAE Antiquiores, Olten, puis Zurich, 1954-, t. 16, p. 38-41, n° 625 (fac-similé p. 40-41).