Charlemagne, roi des Francs, confirme à l'abbaye Saint-Germain-des-Prés l'immunité et les privilèges accordés par ses prédécesseurs, pour ses biens situés au nord et au sud de la Loire.

l.1 [chrisme] Carolus, gratia Dei rex Francorum, vir inluster. Regalis serenitas semper ea instruere debet quae ad aeterna multimoda conferat lucra, ut de praesente regimine
l.2 ad caelestem vitam conscendere quae et illud nobis oportet et condecet cuncta salubri consilio peragrare, pricipue petitionibus sacerdotum in quo nostris auribus fuerint prolati ad effectum in Dei nomen mancipare. Ideoque dum et nobis et plures habetur percognitum qualiter basilica Sancti Vincenti et Sancti Germani sub opidum Parisius constructa,
l.3 ubi ipse praeciosus domnus in corpore requiescit, a parentibus nostris anteriores reges vel a nobis integra emunitate de omnes villas, agros, vel terraturiis, videtur habere concessus. Sed nos, pro mercedis nostrae conpendium, ad petitione venerabile viro Lantfredo abbate, qui ibidem custos praeesse videtur, pro reverentia ipsius sancti loci, tam villabus, agris, terraturiis,
l.4 tam ultra Ligere quam citra Ligere vel ubi et ubi in regno, Deo propitio, nostro eorum possessiones esse noscuntur, tam emunitatatis quam reliqua omnia instrumenta ipsius basilicae Sancti Vincenti vel Sancti Germani vel undique ibidem delegatum habent, aut adhuc in Dei nomen a Deo timentes hominibus additum
l.5 vel conlatum fuerit, per nostra praeceptione confirmamus, et integra emunitate a novo concedimus, ut quicquid fiscus noster, de quaelibet modo, de omnes homines qui super terras ipsius basilicae Sancti Vincenti vel Domni Germani conmanere noscuntur, habere potuerat, et de omnes redibutiones
l.6 quaslibet, absque ullius judicis introitum aut repetitione habeant concessum. Praecipientes enim jubemus ut neque vos neque juniores seu successoresque vestri, nec nullus quislibet ex judiciaria po[t]estate accinctus pro quocumque modo, nullus ingenuis in curtis vel terraturiis
l.7 praefati basilice, quod praesenti tempore possedere videntur, aut quod inantea a Deo timentes hominibus ibidem fuerit additum aut conlatum, nec ad causas audiendum nec freta exigendum, nec districtiones faciendum, nec mansiones faciendum, nec nullas paratas requirendum paenitus ingre-
l.8-dere, nec exigere, nec facere nullatenus praesumatis, et praetermissa vestras repetitionibus quasi aut vestris temporibus aut antecessor[um] vestrorum repitionem, omnia superius scripta perpetuis, Deo auxiliante, temporibus maneat inconvulsum; ita, ut dictum est, de omnes homines
l.9 qui super terra vel suprascripte basilice Sancti Vincenti et Domni Germani conmanere noscuntur, et de caput eorum et de omnes redibutiones, quicquid fiscuscus, noster exinde exire aut sperare potuerat, vos omnimodis praesentaliter remore nec requirere non studeatis, et fortasse, caliditatem
l.10 judicum faciente, ipsas emunitates aliubi fuerint inruptas, a modo decernimus ut nullus hoc facere praesumat, qui non vult rerum amissione multarum, sed quod a priscis parentibus nostris anteriores reges ad ipsa sancta ecclesia Domni Vincenti et Sancti Germani noscitur fuisse concessum, inspectas eorum praeceptiones, vel nos a novo nostra in-
l.11-dulgentia roboramus, atque plenissima et prumptissima voluntate, pro respectu fidei, jamdicto Lantfredo abbati suisque successoribus concedimus ut quid nullus pro qualibet ocansione refragare aut minui convelli praesumatis, sed quod, fiscus noster de antedictis villis suprascripti basilice Sancti Vincenti vel Domni Germani ubicumque
l.12 in regno, Deo propitio, nostro habere videntur, ad easdem protenentium potuerit augmentare, ad ipsa sancta basilica perennis temporibus profiat in augmentis. Hanc quoque auctoritatem, ut perenniter nostris et futuris, Deo auxiliante, temporibus a vobis vel vestrisque successoribus
l.13 inviolabiliter ut vigorem perduret firmitatem, manus nostrae subscriptionibus subter eam decrevimus roborare, et de anulo nostro subter siggillare.
l.14 Signum [monogramme] Caroli gloriosissimi regis.
l.15 [chrisme] Rado, ad vicem Hitherii, sub[scripsi] [ruche] [sceau].
l.16 Data tertio decimo kalendas novembris, anno quinto regni nostri. Actum Haristalio palatio publico. In Dei nomen, filiciter.

1

MÜHLBACHER (E.), Die Urkunden Pippins, Karlmanns und Karls des Grossen, Hanovre, 1906 (MGH Diplomata Karolinorum, 1), p. 102-104, n° 71.

POUPARDIN (René), Recueil des chartes de l'abbaye de Saint-Germain-des-Prés, des origines au début du XIIIe siècle, tome 1 : 558-1182, Paris, Champion, 1909, t. 1, p. 25-28, n° 17.

LOT (F.), LAUER (Ph.), Diplomata Karolinorum. Recueil de reproductions en fac-similé des actes originaux des souverains carolingiens conservés dans les archives et bibliothèques de France, 10 vol., Paris, 1936-1949, t. 1, pl. 36 (fac-similé).

CHARTAE LATINAE Antiquiores, Olten, puis Zurich, 1954-, t. 15, p. 74-77, n° 612 (fac-similé p. 76-77).