Manassès, évêque de Cambrai, donne en viager au prévôt Erlebold l'autel de Cantaing-sur-Escaut pour deux sous de cens annuel payable à l'église de Cambrai et huit sous pour les chanoines.

l.1 [chrisme] IN NOMINE SANCTȨ ET INDIVIDUȨ TRINITATIS PATRIS ET FILII ET SPIRITUS SANCTI, AMEN. Cum semper moneamur
l.2 a sapienti Salomone sapienter benefacere, qui ait: novissima tua memorare, ad ȩdificationem sanctȩ ȩcclesiȩ in qua ipse plurimum laboravit, desideravi et ego Manasses
l.3 aliquantulum laborare. Si vero aliquem ad id laborantem inveni, illum quidem auxilio meo et consilio in labore confortui. Et si ad mensam Dei et fratrum hujus ȩcclesiȩ sanctȩ Mariȩ
l.4 aliquid perpetualiter propriare voluit, velle suum libenter adimplevi, ardentius confirmavi. Quidam itaque Erleboldus hujus ȩcclesiȩ prepositus cum me ad hoc promptum
l.5 auditorem et benivolum adjutorem aspexisset, audactius ad me venit, atque fiducialius desiderium quod desiderabat, mihi idem desideranti aperuit, et ego citius ex de-
l.6-siderio meo et suo, annui quod quesivit. Quȩ sunt enim altare de Cantengh huic sanctȩ ȩcclesiȩ beatȩ Mariȩ facere proprium, pro salvatione animȩ suȩ et patris sui
l.7 Alardi prepositi filii Lietbrandi, et matris suȩ Richeldis, immo pro salute omnium fidelium defunctorum. Annui etiam illi Erleboldo preposito altare illud, ea condi-
l.8-tione in vita sua tenere, ut quotannis in festivitate sancti Lucȩ evangelistȩ, duos solidos sonegiarum, nulloque anno amplius, tam ille quam successor ejus persolverent, successor
l.9 inquam unius tantummodo personȩ, de canonico tamen et canonicorum concessione. Defunctis autem tam ipso Erleboldo preposito quam succedente persona, concessi ut altare illud
l.10 integrum, et ab omni persona et herede absolutum, hȩc perpetualiter possideret ȩcclesia. Est tamen interim constitutum, quatinus donec vixerit ipse prepositus Erleboldus, singulis annis
l.11 VIII solidos de respectu donet ad usus canonicorum, quatuor scilicet ad predicti Alardi patris sui, et quatuor ad matris suȩ Richeldis anniversarium, et defuncto ipso Erleboldo,
l.12 persona superstes quotannis persolvat canonicis in ejus anniversario hoc idem debitum et eadem quoque persona defuncta, ad ȩcclesiam ut dixi, totum perveniat altare liberum.
l.13 Hoc igitur privilegium auctorizavi in ȩternum carta et sigillo, et legitimo confirmavi subtersignatorum testimonio. Quod quicumque violare presumpserit, anathema sit.
l.14 Signum Johannis ejusdem altaris archidiaconi. Signum Radulfi archidiaconi. Signum Anselli archidiaconi. Signum Erleboldi prepositi. Signum Erleboldi decani. Signum Raineri abbatis. Signum Goisfridi abbatis. Signum Gonteri abbatis
l.15 de Lietziis. Signum Hadevuini ejusdem altaris decani. Signum canonicorum Rotberti, Rodulfi, Widonis, Ursionis, Mascelini. Signum Werinfridi decani. Signum Baldevuini decani. Signum Goisfridi capellani.
l.16 Signum Segardi sancti Gaugerici decani. Signum Johannis decani. Signum Rodulfi presbiteri. Signum Lantberti. Signum Geraldi. Signum Sicheri.
l.17 Actum est hoc anno ab incarnatione Domini Mo nonagesimo Vo, inditione X, presulatus vero domni Manassȩ VI, regnante Domino nostro Jhesu Christo, amen.
l.18 Ego Werinboldus scolasticus scripsi, et recognovi, servanti benedictio, tollenti maledictio, fiat, fiat.
l.19 [sceau].

COURTOIS (Michèle), Chartes originales antérieures à 1121 conservées dans le département du Nord, Mémoire de Maîtrise, Université de Nancy II, 1981, p. 153-154.

VAN MINGROOT (E.), Liste provisoire des actes des évêques de Cambrai de 1031 à 1130, dans µSerta devota in memoriam Guillelmi Lourdaux, pars posterior : cultura mediaevalisµ, éd. W. Verbeke et al, Louvain, 1995, p. 13-55, p. 31, n° 1.