Election de Bernard, abbé de Saint-Victor de Marseille, après la mort de Durand, en présence de Raimbaud archevêque d'Arles, de Pons évêque de Marseille, du vicomte Foulques, de ses frères Guillaume et Geoffroi et de leurs épouses.

l.1 [N]orma divinȩ institutionis quid actum, cur et quando in sancti Victoris Massiliensis urbis coenobio, sermone licet pauperculo sed non nimium prolixo, vobis intimare curabo. Cum tanta
l.2 unanimitas tantaque concordia in novem angelorum ordinibus in caelis sit, ut post perfidi apostatȩque angeli ruinam ibi nullus inveniatur, qui propter suam quae nulla est superbiam creatori
l.3 suppeditar[e] suo jure cogatur, immo omnes pace summa, karitate perfecta, ei cujus quanto magis vultum contemplantur tanto magis contemplari appetunt, indesinenter concorditerque famulantur.
l.4 Tamen dispensatione hoc actum est divina, ut alii aliis prȩmineant, alii vero aliis secundum offitia sibi disposita, principalibus obsecundent. Hanc igitur eorum concordem oboedientiam et karitatem
l.5 ferventissimam, divina cernens sapientia, quo est gavisa, eo condoluit ovem perisse erroneam. Volens itaque eam diligenter, humiliterque inquirere, non fastidivit nostrȩ carnis trabeam induens,
l.6 in hanc convallem lacrimarum secundum tempus a patre constitutum descendere. Ubi dum inter vepres herens, offuscata, vulnerata que repperitur, extruditur, abluitur, sanatur. Et propter justorum
l.7 [ex quib]us constat congregationem multorum, ȩcclesia katholica nominatur. Quam quoniam decreverat pius redemptor ad caulas unde oberraverat paradisi, quandoque reducere, dignum duxit eorum
l.8 [quibus] postmodum resocianda erat, quantisper moribus conformare. Docuit ergo eam ipse primus patri subjectus oboediensque, prelatis subesse et oboedire. Preposuit quoque ei pastores secundum
l.9 [ps]almistam sibi pro patribus natos, pastor ipse summus qui eam a lupinis quantum valerent custodirent morsibus. Quibus diversis ordinum gradibus ordinatis decorata eadem prepollet
l.10 in summis, vernat in mediocribus, floret in minoribus. De quorum numero, multorum annorum curriculo evoluto, nostro in tempore primo Wifretus, deinde vero Isarnus, post quem
l.11 Petrus, cui successit Durandus, pastores in prefato monasterio extitere. Horum autem alter alterius informati et doctrinis et exemplis, gregem sibi commissum, quandiu vixerunt,
l.12 decenter nutrientes custodierunt. Patre vero Durando ex hac lucȩ subtracto, domnus Raimbaldus Arelatensis archiepiscopus, et predicti monasterii monachus in capi-
l.13-tulo residens, fratribus inquirit quem sibi patrem cum adjutorio Dei eligere vellent. Qui ad dominum oratione flebiliter premissa, omnes uno ore simul patrem sibi prȩesse expetunt atque
l.14 eligunt virum Bernardum nomine, quem sibi dudum priorem constituerant, qui in seculo nobili ex sanguine ortus, sed benignissima gratia Dei de mundialis miliciȩ laqueis misericorditer erutus,
l.15 in eodem monasterio regulariter sub predicto patre Durando, a seculi actibus conversus, ab omni piissimo medico Jhesu Christo domino ut credimus et confidimus est salvatus pariter et sanatus. Dedit autem
l.16 eis hunc eligendi ausum, sacrum divinumque ȩloquium in quo legitur David jussione divina a Samuele propheta super hereditatem Domini puer in regem unctus f[uisse]. Josias octo annorum, eundem
l.17 populum Dei optime gubernasse, Samuel et Daniel pueri presbiteros judicasse, Johannes ȩvangelista adolescens super pectus Salvatoris in Cȩna recubuisse. Plurimum etiam presumentes de moribus viri
l.18 in quo et scientia litterarum et humilitatis gratia atque patientiȩ et obedientiȩ virtus necnon et modestie decus, quantum mortalium oculis datur dinosci, in ipso juventutis flore prȩ-
l.19-lucet. Hanc autem electionem laudavit et corroboravit domnus Pontius jamdicte urbis Massilie episcopus, cum domno Fulcone suo avunculo et vicecommite et cum fratribus suis scilicet Vuili-
l.20-elmo, Gosfredo et eorum conjugibus ac filiis, cum domna Stefana et Petro ejus filio, cum cȩtu sibi comisso clericorum simulque laicorum annuens peticioni voluntatique monachorum.
l.21 Rursus igitur laudatus et ab omnibus acclamatus idem vir introducitur ȩcclesiam, et ante altare benedictione sollempni consecratur, incathedratur, eique virga grex dominicus
l.22 et omnia que infra extraque sunt monasterium ad id pertinentia feliciter commendantur custodi[en]da. Qui loci sibi ut creditur a Deo comissi curam pervigil gerens, sui mercedem laboris op-
l.23-[ti]mi percipe a vero pastore cum sibi subditis mereatur. Amen.
l.24 Anno ab incarnatione dominica millesimo LXoVo, indicione III, epacta XI, XIIII kalendas [JUNII], luna VII. Haec electio est facta cum consensu omnium supradictorum, domni scilicet
l.25 Pontii episcopi et domni Raimbaldi Araelatensis archiepiscopi, et prenominati monasterii monachi, cȩterorumque omnium monachorum, canonicorum, seu etiam fidelium laicorum, eorumque conju-
l.26-gum. Regnante domino nostro Jhesu Christo qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat Deus per omnia secula seculorum. Amen.

MARTENE (Edmond) et DURAND (Ursin), Veterum scriptorum et monumentorum historicorum, dogmaticorum, moralium amplissima collectio, 9 vol., Paris, 1724-1733, t. 1, col. 465-467.

AMARGIER (Paul), Chartes inédites du fonds Saint-Victor de Marseille : XIe siècle, Université d'Aix-Marseille, thèse de 3e cycle, 1967, n° 60.