Pascal II, pape, confirme les privilèges octroyés à l'abbaye de la Chaise-Dieu par Grégoire VII et Urbain II, ainsi que la donation du monastère de Saint-André de Vienne par Gui, archevêque de Vienne, de l'église de Saint-Trevier par l'archevêque de Lyon et la chapelle de Bessan par l'évêque d'Agde.

l.1 PASCHALIS, EPICOPUS, SERVUS SERVORUM DEI, DILECTO FILIO AIMERICO, ABBATI MONASTERII QUOD CASA DEI DICITUR, SITI IN PARROCHIA ARVERNENSI, EJUSQUE SUCCESSORIBUS,
l.2 REGULARITER SUBSTITUENDIS, IN PERPETUUM. Apostolicȩ sedis auctoritate debitoque compellimur, pro universarum ecclesiarum statu satagere, et earum maxime quȩ eidem sedi specialius adherent, ac tamquam jure
l.3 proprio subjectȩ sunt quieti auxiliante domino providere. Ea propter, fili Aimerice in Christo karissime, tuis tuorumque fratrum justis desideriis et petitionibus annuentes, cenobium Casȩ Dei cui Deo auctore presidere
l.4 dinosceris, secundum predecessorum nostrorum statuta in apostolicȩ sedis gremio specialiter confoventes, tam capud quam membra cetera presentis decreti auctoritate munimus, omnia enim quȩ eidem cenobio a pre-
l.5-decessoribus nostris apostolicȩ memoriȩ Gregorio VIIo et Urbano IIo concessa sunt. Nos quoque decreti presentis auctoritate concedimus confirmamus etiam vobis monasterium Sancti Andreȩ, Vienne situm, quod a con-
l.6-fratre Guidone Viennensi archiepiscopo vobis constat esse concessum, ecclesiam quoque Sancti Treveri quam venerabilis memoriȩ Hugo Lugdunensis archiepiscopus consentiente communi capitulo vestro cenobio contulit, et item
l.7 cellam de Beciano a confratre nostro Bernardo episcopo Agatensi concessam. Preterea per presentis privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut quecumque hodie cȩnobium vestrum juste possidet, sive in futu-
l.8-rum, concessione pontificum, liberalitate principum, vel oblatione fidelium juste atque canonice poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus, et illibata permaneant. Decernimus ergo ut nulli omnino
l.9 hominum liceat idem cenobium temere perturbare, aut ei subditas possessiones auferre, vel ablatas retinere, vel minuere, aut temerariis vexationibus fatigare, sed omnia integra conserven-
l.10-tur eorum, pro quorum sustentatione ac gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva Arvernensis ecclesiȩ debita reverentia omni tamen professionis exactione seposita.
l.11 Ad hec adicientes statuimus ut si quis abbatum qui Romana tibi auctoritate subjecti sunt, erga obedientiam tuam rebellis extiterit, liceat discretioni tuȩ disciplina eum regulari coher-
l.12-cere, nec episcoporum quisquam tibi in parte hac adversetur. Obeunte te, nunc ejus loci abbate vel tuorum quolibet sucessorum, nullus ibi qualibet subreptionis astucia, vel
l.13 violentia preponatur, nisi quem fratres communi consensu, vel fratrum pars consilii sanioris, secundum Deum et beati Benedicti regulam elegerint. Ad indicium autem percepte a Romana ecclesia li-
l.14-bertatis, bizantium unum quotannis Lateranensi palatio persolvetis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica, secularisve persona hanc constitutionis nostrȩ paginam sciens contra eam temere venire temp-
l.15-taverit, secundo terciove commonita si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sa-
l.16-cratissimo corpore ac sanguine Dei et domini redemptoris nostri Jhesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtȩ ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco justa servantibus, sit pax domini nostri Jhesu
l.17 Christi, quatenus et hic fructum bonȩ actionis percipiant, et apud districtum judicem premia eternȩ pacis inveniant. AMEN. AMEN. AMEN.
l.18 [rota]. Ego Paschalis catholicȩ ecclesiȩ episcopus subscripsit. [benevalete].
l.19 Datum apud Cluniacum, per manum Johannis sanctȩ Romanȩ ecclesiȩ diaconi cardinalis ac bibliothecarii, II non. februarii, indictione XVa, incarnationis dominicȩ anno MoCVIo,
l.20 pontificatus autem domini Paschalis secundi pape anno VIIIo.

JAFFE-LOEWENFELD, n° 4548.

PAYRARD (J.-B.), Chartes inédites concernant l'histoire du Velay, dans Tablettes historiques du Velay, 7 (1877), p. 347-392 et 511-538 et 8 (1878), p. 1-32 et 195-226, p. 24-26, n° 13.

PFLUGK-HARTTUNG (J. von), Acta pontificum romanorum inedita. Urkunden der Päpste 97-1197. rééd, 3 vol., Graz, 1958, t. 2, 1884, p. 188-189, n° 226. (d'après une copie du XIVe siècle).