Angers, AD Maine-et-Loire, H 2072 n° 1

<< < / > >>

Numéro3343

Fiabilité de l'actenon suspecté

Genrecharte

Date27/06/1086(fiabilité :texte)

LieuAngers(lat :Andegavis)

DiocèseAngers

RégionPays-de-la-Loire

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau non scellé

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche721   mm

Hauteur à droite715   mm

Largeur en haut582   mm

Largeur en bas580   mm

AuteurRaoul, vicomte  de  MONTREVAULT

BénéficiaireAbbaye  de  SAINT-FLORENT  de  SAUMUR

Regeste

Raoul, vicomte de Montrevault renonce à la perception des droits qu'il levait sur le domaine des moines de Saint-Florent, moyennant une indemnité de quatre-cent sous et son association aux prières des religieux. Un peu plus tard il confirme sa donation à Angers en présence de l'évêque Geoffroi.

Fac-similé

Texte

l.1 [chrisme] TOTIUS eruditionis fons et origo Deus, cum multifariȩ per sanctas scripturas qualiter vivere debeamus nos instruit, quodam in loco auctoritatis divinȩ ut clementissimus pater filios suos sic inquiens nos erudit:
l.2 Fili ne adicias peccatum super peccatum, confisus misericordia Dei, qui enim promisit veniam poenitenti, non spopondit crastinum diem dissimulanti. Unde ego Radulfus de Monte Rebelli, gratia Dei vicecomes appella-
l.3-tus, hinc quidem enormitate scelerum meorum, quibus iram mihi thesaurizo in die irȩ, et revelationis justi judicii Dei, qui reddet unicuique secundum opera sua valde perterritus, illinc vero spe misericordiȩ Dei, qui non vult mortem peccatoris
l.4 sed ut convertatur et vivat, animatus, tum quoque perpendens quantȩ sit dementiȩ pro temporalibus male usurpatis, non solum vitȩ perhennis amittere gaudia, verum etiam cum diabolo et angelis ejus horrenda pati sine fine incen-
l.5-dia, ubi summa miseria, summa tribulatio, ubi nulla misericordia, nulla redemptio, tum autem considerans quantȩ sit prudentiȩ pro infimis hujus mundi bene et juste dispositis, alta cȩlorum adquirere, ubi summa feli-
l.6-citas, summa beatitudo, ubi preclara Christi majestas, ejusque dulcis visio, quibus omnibus proprie salutis admonitus, statui tandem aliquando ut amodo minus crudelis existerem, et si mea pauperibus erogare utpote secularis ad-
l.7-huc et mundanis occupatus negociis, minime vellem, saltem manus interius a rapacitate, rerumque ecclesiasticarum pervasione retraherem. In primis igitur monachis Sancti Florentii, quibus tot tantaque intuli mala, hanc prestiti hu-
l.8-manitatem, ut commendisiam sive toltam quam hactenus in terra ipsorum licet injuste habueram, Deo et sancto Florentio ejusque monachis remitterem, guerpirem, pro salute animȩ meȩ et conjugis meȩ Agathȩ, hoc voluntariȩ con-
l.9-cedentis, et filii mei Fulchonis, ita videlicet ut eam non requiram ulterius, nec per me, nec per meorum aliquem, neque vi neque precario. Quod si contigerit ut quisquam meorum ab aliquo illorum hominum aliquid benigne petiverit,
l.10 et ille pro alio aliquo commodo suo, possum enim eis in multis prodesse, illud mihi gratis dare voluerit, concessum est non renui. Si autem per violentiam, aut etiam quasi minando, statim ut clamorem super hac re audiero, justiciam
l.11 magnam clamanti faciam, et si quid taliter acceptum fuerit, cum rectitudine reddere compellam. Convenit etiam nobis, ut si aliquis suorum hominum mihi vel meis fecerit injuriam, non confestim me vindicem, sed monacho qui inju-
l.12-rioso preerit ostendam, et sic per manum illius, quod justum erit recipiam. Sed hȩc remissio atque concordia, ut mihi foret ex toto gratuita, dederunt mihi monachi quadringentos solidos, quodque incomparabiliter majus est videlicet
l.13 beneficium suum in capitulo, ubi de hac remissione sive guerpitione, donum cum parte ligni, et quodam cultello, in manu domni Willelmi abbatis feci, et unde mox illud super altare portavi. Uxori quoque meȩ quȩ et hoc
l.14 idem fecit, necnon Valentioni cuidam militi meo, qui quandam partem supradictȩ exactionis de me in fevo tenebat, quam et ibidem pro animȩ suȩ salute remisit, atque guerpivit, insuper et filio meo Fulchoni licet
l.15 absenti, quem et hoc donum concessurum ego monachis conveni, beneficium suum sicut et mihi hac de causa dederunt. Est etiam alius quidam miles Gosfredus scilicet de Sancto Quintino, qui partem hujus commendisiȩ de me
l.16 in fevo sicut et praefatus Velentio tenebat, quem me hanc remissionem facere concedere monachis per fidem promisi, et donec hoc fieret me providere ne damnum inde rebus ipsorum eveniret, et si eveniret, me totum illis
l.17 restaurare. Testes vero hujus remissionis atque guerpitionis tot sunt, quot in capitulum Sancti Florentii senioris ubi hoc factum est intrare potuerunt, exceptis his qui deforis stantes, hoc prospiciebant, quia pre multitudi-
l.18-ne sui intus omnes intrare non poterant. Quorum nomina, quoniam omnia non potuimus, saltem pauca subscribere curavimus. De monachis, Hervisus prior, Laurentius, Gosfredus cellararius, Gausbertus cantor,
l.19 i[te]m Gausbertus, Umbaldus et Willemus prepositi, Hugo elemosinarius, Benedictus [secreta]rius, Briccius armarius, Rotbertus scriptor, Johannes frater domni Willelmi abbatis, Constantius Hamo, Rahardus, Stephanus,
l.20 Radulfus, Iterius, Gosfredus Ascelinus, Petrus, Achardus, et alii quamplures. De clericis, Symon Calonnensis decanus, duo Odones presbiteri de Sancto Petro, Tetbaldus presbiter. De laicis, Petrus filius Orrici
l.21 de Chimiliaco, Rodulfus de [Chimiliaco, Normannus] filius Gosleni, Rainerius Dives, Warinus de Ulmis, Bodinus filius Oterii, Arnaldus Mille Solidos, Herveius Barbatus, Willelmus Froschegaudus, Willelmus
l.22 de Goiaco, Gormaldus, [Goffredus, Ebroinus, Ingelbertus panetarius, Tetbaldus R]ainaldus, Lambertus [pistor, Gos]fredus frater domni Urvoii, Pirun, Calvinus, Richar[dus et Al]gomarus carpentarii, Augomarus de Sancto
l.23 Georgio, Gosfredus filius Durandi Bastardi.
l.24 Non post multum vero temporis idem Rodulfus vicecomes, et filius ejus Fulcho, Andegavis in presentia domni Gosfredi presulis, et ipsius abbatis, plurimorumque procerum, et aliorum multorum tam cleri quam populi, hanc cartam in
l.25 audientia omnium perlectam ratam concesserunt, et firmaverunt, et propria manu subscriptione dominice crucis corrobaverunt, et corroborandam in manu episcopi et abbatis posuerunt, eo tenore ut et ipse episcopus signo crucis eam
l.26 muniret, et sub anathemate omnes hanc infringere attemptantes poneret. Actum est hoc Andegavis in camera episcopi V KALENDAS JULII, anno ab incarnatione Domini MLXXXVI, videntibus et audientibus de clericis,
l.27 Gosberto decano, Warnerio archidiacono, Alberico, et Guidone capellanis episcopi. De monachis, Umbaldo preposito, Rodulfo, Benedicto, Fulchone elemosinario, Herveo Sancti Sergii monacho.
l.28 De laicis, Girorio de Bello Pratello et filio ejus Orrico, Gausfrido juniore de Meduana, Petro Orrici filio et Galterio Brittanno, Gosfredo Bastardo, Hugone fratre Aimerici de Monte Johannis, Gausfrido
l.29 de Coloniis, Petro, Landrico, Campanio fratre Mauricii de Monte Falchonis, Valentio Tȩscelino, Rodulfo de Chimiliaco, Arnaldo Mille Solidos, Huberto filio Ermenaldo, Rainerio Divite, Laurentio, Rotberto.
l.30 S. domni Gosfredi [croix] episcopi. S. Rodulfi vicecomitis [croix].
l.31 S. Fulconis filii ejus [croix].
l.32 Anno vero postea quam hȩc carta firmata fuerat evoluto ipse de quo ibidem agitur Gosfredus de Sancto Quintino sicut conventum fuerat partem ejusdem tolte
l.33 quam in fevo de domino suo domno scilicet Rodulfo vicecomite tenebat relicturus sive guerpiturus, consensu domini sui qui pro hoc ipso centum solidos ha-
l.34-buit, immo ab eo missus ipse quoque pro guerpitione XXV solidos a monachis accipiens, in capitulum Sancti Florentii senioris venit, in manu domni
l.35 Willelmi abbatis cum parte ligni quicquid exinde ad se pertinere videbatur guerpivit, beneficium suum accepit, atque guerpicionis signum seu
l.36 donum ipsam scilicet ligni partem, super altare posuit multis qui aderant videntibus. De monachis, sunt hii Umbaldus
l.37 tunc prepositus, Hamo secretarius, Rainulfus Rotbertus, Rahardus, Gosfredus. De clericis, Giraldus et Odo presbiteri, Arnulfus
l.38 diaconus. De laicis ex parte illius, Girardus filius Lealdi, Herveus Barberius. De nostra parte, Bernardus Pounel, Rodulfus de Chimiliaco, Warinus
l.39 de Ulmis, Arnaldus Mille Solidos, Wihenocus frater domni Gosleni, Trichus, Bernerius de Capella.

Bibliographie

MARCHEGAY (Paul), Chartes angevines des XIe et XIIe siècles, in Bibliothèque de l'Ecole des Chartes, 36 (1875), p. 380-441, p. 408-411, n° 16.

Responsable

M. Courtois

Comment citer cette notice

Acte n°3343 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°3343»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte3343/. Date de mise à jour : 29/03/12.