Concorde entre l'abbé de Marmoutier, Albert, et le vicomte Geoffroi [II] de Chateaudun au sujet des mauvaises coutumes qu'il prélevait à Chamars.

l.1 Notum esse volumus cunctis fidelibus tam presentibus quam futuris de malis consuetudinibus quas Gausfredus vicecomes et sui ministeriales in suburbio possessionis Sancti Martini quae Campus
l.2 Martis vocatur paulatim immiserant talem esse factam concordiam, in presentia comitis Odonis communi consensu Gausfredi jamdicti vicecomitis et abbatis Majoris Monasterii nomine Alberti
l.3 quam ultra nulli liceat transgredi. Ut scilicet nullas in predicto toto suburbio acciperet ultra consuetudines Gausfredus vicecomes vel ministri ejus preter has quae in presenti carta subter-
l.4-scriptȩ inveniuntur, teloneum videlicet consuetum et antiquum et censum caldariarum tinctorum vel tinctricum, de unaquaque caldaria denarios IIII in festivitate sancti Martini.
l.5 Comparationem quoque panis ad vendendum facti et carnis quae ad vendendum occisa est, et nichil sine tallia accipient. Quam comparationem si eis crediderint venditores, infra
l.6 spatium duorum mensium solvent eam. Et si ei necesse fuerit aliquando ad quoquinam vel ad balneum suum caldariam tinctoris accipiet, sed nusquam portabit eam nisi in ipsum castrum,
l.7 neque ultra tres dies illam retinebit. Homines vicecomitis consuetudinarios non receptabit abbas in suburbio suo, ita ut perdat de illis vicecomes consuetudinem suam. Et similiter
l.8 vicecomes non receptabit homines Sancti Martini ne perdant monachi consuetudinem suam. Neque in praedicto suburbio quisquam hominum aliquid accipiet, nisi ille qui juratum habuerit. Et cum
l.9 ille mortuus fuerit aut remotus ab officio, ipse qui pro eo subrogabitur, similiter jurabit. Et ut conventio ista firma permaneat, per suggestionem et ordinationem Odonis comitis,
l.10 alligavit vicecomes ministeriales suos jurejurando ne ultra quam scriptum est in carta ista facere contra monachos vel homines eorum presumant. Similiter et monachi vice-
l.11-comiti jurare fecerunt ministeriales suos, ne scilicet consuetudinarios vicecomitis in suo suburbio scienter recipiant. Et si inventi fuerint postquam id cognitum fuerit, homines
l.12 vicecomitis per se ipsos vindictam non sumant donec apud monachum qui possessioni prefuerit clamorem faciant et monachus illis justiciam faciat cum emendatione legis. Similem quoque
l.13 justiciam homines vicecomitis faciant monachis, postquam clamorem eorum audierint. Si vero post finem duorum mensium reddere non voluerint homines vicecomitis hominibus Sancti
l.14 Martini preteritum debitum non tamen dicentur transgressores jurisjurandi, nisi postea aliquid ab eis acciperint. Si autem post illum terminum ab eis aliquam creditionem accipere presumpserint, trans-
l.15-gressores habebuntur jurisjurandi, non reddito scilicet preterito debito. Hujus conventionis testes, hii sunt, Godescallus, Willelmus Casnellus, Hilgaldus filius archiepiscopi, Hilgaldus Niger,
l.16 Gausfredus filius Hermerii, Odo archidiaconus, Odo decanus, Teudo filius Galonis, Odo filius Burrelli, Odo Musca, Rodbertus Muleto, Herbertus, Avesgaldus, Harduinus,
l.17 Guarnerius cubicularius, donnus abbas Albertus cum III monachis, Seinfredo, Radulfo, Ainardo, et cum III servis, Ascelino, Ebruino, Tetmerio.
l.18 Post mortem vero vicecomitis Gausfredi cum filius ejus Hugo patris successisset in honorem, cepit sicut pater ejus et ipse suburbanos eosdem injustis consuetudinibus immo novitatibus
l.19 violentis opprimere. Unde quȩrelam deposuit donnus Albertus abbas apud ipsum vicecomitem et uxorem ejus nomine Adilam, eo quod iniquis homines Sancti Martini exactionibus inqui-
l.20-etarent. Qui causam hanc coram curiȩ suae magnatibus ponentes alterutra partium responsione et judicum auctoritate et rationis aequitate flexi, recognoverunt se injusta petere,
l.21 et deinceps cesserunt justiciae. Ventilata igitur et reversata ex omni latere causa judicioque terminato diffinitum est, ut asinos vel aliud quodlibet animal suburbanorum Sancti Martini
l.22 nunquam et nusquam nec in Campi Martis suburbio nec extra capiant, nec extraneorum quorumlibet transeuntium intra ipsum suburbium. Caldarias tinctorum dumtaxat accipient, et hoc cum
l.23 maxima ad eos curia confluxerit. Sed nec ipsas uspiam extra castrum asportari vel ultra III dies permittent retineri. Patellas autem et tripedes neque tinctorum neque aliorum quorumlibet
l.24 accipient. Haec ut libentius annuerent et observari perpetualiter faceret, dedit vicecomiti donnus abbas Albertus equum unum pretii L solidorum. Caetera vero omnia quae pater ejus
l.25 firmavit cum monachis suprascriptis sicut in hac superius carta digestum est, annuit et confirmavit, et firma esse in perpetuum sanxit. Cujus rei testes sunt plurimi, quorum aliquantos
l.26 censuimus hic annotari. Donnus abbas Albertus, Radulfus monachus, Benedictus monachus, Walterius monachus, Guarinus clericus, Guarnerius major Sancti Martini, Godescalcus,
l.27 Bernardus de Axia, Gausfredus frater Bernardi, Warnerius Oculus Canis, Hugo filius Fulcaldi, Hilgaldus filius episcopi, Hugo filius Hilgaldi, Hilgaldus Niger,
l.28 Adelonius de Maneavilla, Isembardus Daduinus, Arnulfus Goriardus.