Lettre de Maginharius, abbé de Saint-Denis, dans laquelle il rend compte d'une mission en Italie que Charlemagne lui avait confiée.

l.1 [...] dom[i]natio [ves]tra [...
l.2...] id est [A]ttonem [...] inter nos ut illi [...
l.3...] nos vero per Sangrum in fine Beneventana, et si quis de nobis prior [...
l.4...]t, ibidem suos pares expectare debuisset, et quodcumque in ipso iti[...
l.5...] de vestra fidelitate cognovissemus, illis significassemus et illi si[mi]li[ter ...
l.6 A]tto et Goddramnus antea quam nos quattuor dies ad Beneven[t]o vene[runt.
l.7...] vero dum per vestros fideles cognovissemus quod ipsi homines Beneventan[i, ...
l.8 sicut] rectum fuerat, non erant, stat[i]m illis significavimus et rogavimus [...
l.9...] putarent ut antea ad Salerno non irent quam nos ad Benevento conjunc[...
l.10...] dum in fine Beneventana intrassemus nullam fidelitatem adv[ersus
l.11 c]ognovimus. Iterum misso nostro cum epistola nostra ad Atto [...
l.12...] ibi nos ad Benevento expectarent, sicut domnus apostol[i]cus n[...
l.13 u]t quicquid facere debuissemus communiter fecissemus et postea si nobis [...
l.14...] secundum jussionem domni apostolici nos ibi ad Benevento fidelitatem eorum cog[novissemus
l.15 ad] Salerno pergeremus. Si vero non, ibi inter nos consideras[sem]us ut ad ill[os
l.16 per] nostrum missum, et epistulam significassemus ut ad nos venissent et ibi de profe[cto
l.17...] domni apostolici seu et de vestra inter nos decertassemus sicut vestra fuer[at
l.18... ] facere. Sed dictum est nobis quod ipsi nos expectare voluissent et illic [nos
l.19 nostr]um consilium eis facere voluerunt antequam ad Salernum venis[sent.
l.20 Sed d]um nos per infideles vestros Deo sibi contrario usque ad Benevento venissem[us
l.21...] nostros pares invenire et ibi [.......] considerate qualiter vestram jussione[m
l.22 fec]issemus, illi jam uno die antea quam nos venissemus, iter ad Salernum [...
l.23...] vero de hac causa in magnam tribulationem devenimus pro eo quod nostros [...
l.24 nobi]scum non habebamus et nob[is] significatum erat a vestris fidelibu[s
l.25...]ssemus quod illi nos detenere voluissent usque dum certi fuissent [...
l.26 Gri]maldo vel de eorum missus facere voluissetis. Et hoc adserebant [...
l.27...]m firmitatem illis non fecissemus quod Grimaldo illis ad duce dona[...
l.28...] vel illas civitates, quod sancto Petro vel domo apostolico donastis, illis relax[...
l.29 nul]lo modo vestram jussionem conplere volunt nec nos relaxare sed firmiter [...
l.30...]nere vellent. Si vero hoc promississemus, tunc se adserebant de aliquali[bet
l.31...]tram jussionem conplere. Dum talia cognovimus, ego Maginarius sim[...
l.32 aegri]tudine detentum ita fortiter ut ad Salerno ire non potuissem. Interim [...
l.33...]rum insidias cognovissemus propterea ut nostros pares de Salerno ad nos reci[...
l.34...] sic per nostram epistulam ad Albergae et ad alios primatos Beneventanos di[...
l.35...]endo quod ego Maginarius, Joseph, et Leudericum ibi transmittere voluissem et ill[...
l.36...]d sine me ire non vellent et nobis dirigerent Attone et Goddramno cum ill[...
l.37 pri]matos Beneventanos duodecim vel quattuordecim vel quantos illi voluiss[ent.
l.38 Et] postea nos illis significassemus quod a vobis injunctum habuimus et sic [cum
l.39 eis t]ractassemus de profecto vestro vel de salute terre illius; post ca[...
l.40...] Maginarius potuissem, cum illis ad Salerno pergerem. [S]in vero aliter [...
l.41...] Atto, Joseph, Leuderi[c]us et Goddramnus, ite[ru]m ad Saler[no] hec omnia [...
l.42...]um illorum primato[s]. Sed ipsa Adalberga noluit suos primatos diregere; [...
l.43...]lum Goddramno ad nos in Benevento direxit. Sed dum per vestros fideliss[im]o[s
l.44 cognov]issemus quod illi nos perdere voluerunt omn[i]a Goddramno de vestra in[...
l.45...]imus et ille similiter nobis et Goddramnus voluit [...
l.46...] diximus ut melius fuisset quod unus detentus fuisset quam duo [...
l.47 i]sta et alia multa de vestra infedelitate cognovimus ad pullorum cantum postq[uam
l.48 i]bidem demorati fuimu[s] et nihil de vestro pro[fe]cto cognovimus sine illorum c[...
l.49...]tate Dei adju[van]te vestra fide viam de vestros inimicos nos recess[...
l.50...] et pugnando[...] in fine [S]politina [...].

TARDIF (Jules), Monuments historiques - Paris, 1866, (Archives de l'Empire. Inventaires et documents), p. 66-67, n° 86.

JAFFE (Philippe), Monumenta Carolina, Berlin, 1867 (Bibliotheca rerum germanicarum, 4), t. 4, p. 346-348, n° 5.

CHARTAE LATINAE Antiquiores, Olten, puis Zurich, 1954-, t. 16, p. 59-65, n° 629 (fac-similé p. 61, 63, 65).

ATSMA (Hartmut), VEZIN (Jean), Les faux sur papyrus de l'abbaye de Saint-Denis, in KERHERVE (Jean), RIGAUDIERE (Albert) (éd.), Finances, pouvoirs et mémoire. Mélanges offerts à Jean Favier, Paris, 1999, p. 689.