« bullarium-franciscanum-488 »

INNOCENTIUS &c.

Dilectis in Christo Filiabus universis Abbatissis, & Monialibus inclusis Ordinis Sancti Damiani a Salutem, & Apostolicam Benedictionem.

Solet annuere Sedes Apostolica piis, & honestis petentium desideriis favorem benevolum impertiri. Ea propter, dilectæ in Domino Filiæ, vestris precibus inclinati Ordinis vestri Regulam, & formam vivendib a fel. record. Gregorio Papa Prædecessore nostro, tunc Ostiensi Episcopo, vobis auctoritate Apostolica traditam, annotatam præsentibus vobis eadem auctoritate confirmamus, & præsentis scripti patrocinio communimus, quæ talis est.

“Cum omnis vera Religio, & vitæ Institutio approbata certis constet regulis, & mensuris; certis etiam constet legibus disciplinæ; quisquis religiosam ducere vitam cupit, nisi certam, atque rectam conversationis suæ Regulam, disciplinamque vivendi observare studuerit diligenter, eo ipso a rectitudine deviat, quo rectitudinis lineas non observat; & ibi deficiendi incurrit periculum, ubi per discretionis virtutem certum, ac stabile proficiendi collocare neglexit fundamentum. Quapropter, dilectæ in Domino Filiæ, quia Divina vobis gratia inspirante per arduam viam, & arctam, quæ ad vitam ducit, incedere, & vitam pauperem ducere pro æternis lucrandis divitiis elegistis: Religionis ipsius observantiam, atque formam Vobis duximus breviter describendam; ut sciat unaquæque vestrum quid agere, quidve etiam debeat devitare; ne fortè de ignorantia aliqua se excusans prohibita, & inconcessa periculosè præsumat; vel subrepente desidia detestabili, ac tempore, jussa periculosius negligat, & contemnat. Quocirca vobis omnibus, & singulis in virtute obedientiæ districtè præcipiendo mandamus, quatenus formam ipsam, quam vobis dirigimus, plenè in sequentibus annotatam humiliter, & devotè recipere, & inviolabiliter de cætero studeatis vos, & post vos omnes futuræ perpetuis temporibus observare. Verum ut ad exemplum, & imitationem eorum, qui sine querela Domino servierunt, & sanctæ conversationis initium felicis perseverantiæ exitu felicissimo consummarunt; vitæ vestræ Religio in Christo constructa pariter, & fundata in Templum Sanctum in Domino crescere, & ad supernæ vocationis præmium Sanctorum sequendo vestigia possit recto cursu feliciter pervenire: Regulam Beatissimi Benedictic, in qua virtutum perfectio, & summa discretio noscitur instituta; quæ & a Sanctis Patribus a principio devotè suscepta est; & ab Ecclesia Rom. venerabiliter approbata, vobis tradimus observandam in omnibus, in quibus eadem vivendi Formula vobis a Nobis tradita, secundum quam specialiter vivere decrevistis, contraria minimè comprobatur.

Omnes itaque, quæ sæculi vanitate relicta pariter & contempta, Religionem vestram assumere voluerint, & tenere, hanc eas legem vitæ, & disciplinæ ferventer oportet, & convenit observared. Omni namque tempore vitæ suæ clausæ manere debent; & postquam Claustrum hujus Religionis intraverint aliquæ regularem habitum assumentes, nulla eis concedatur licentia, vel facultas inde ulterius exeundi; nisi fortè causa plantandi, vel ædificandi eamdem Religionem ad aliquem locum aliquæ transmittantur. Morientes vero tam Dominæ, quam etiam servientes, quæ professæ fuerint, intra Claustrum, prout convenit, tumulentur. Omnibus autem hanc Religionem assumere volentibus, & quæ fuerint admittendæ, priusquam habitum mutent, & religionem assumant, dura eis, & aspera prædicentur, per quæ itur ad Deum; & secundum hanc Religionem necesse habuerint firmiter observare; ne de ignorantia postea se excusent. Non recipiatur aliqua, quæ vel longiori ætate, vel infirmitate aliqua, seu fatua simplicitate ad hujus vitæ observantiam minus sufficiens, & idonea comprobetur. Per tales enim status, & vigor Religionis sæpius dissolvitur, & turbatur. Unde in personis recipiendis diligenti studio, & cautela hujusmodi debet occasio devitari, etiamsi cum aliqua, aliquando causa rationabili exigente, alicubi fortè fuerit dispensandum. Omnes verò ex more intra Claustrum receptæ, si ætatis convenibilis fuerint, citius deponant habitum secularem, & infra statutos dies professionem faciant in manu Abbatissæ. Quod etiam de servientibus firmiter observetur. De Divino verò Officio tam in die, quam in nocte Domino persolvendo hoc observetur, ut eæ, quæ Psalmos, & Horas legere noverint, Officium faciant regulare. Quod si etiam canere sciunt, liceat eis horis competentibus canendo Officium dicere, & universorum Dominum collaudare cum summa tamen gravitate, & modestia, cum humilitate, & multa devotione; ut ad salutem ædificari valeant audientes. Quæ autem Psalmos nesciunt, Orationem Dominicam in suis horis secundum morem summo devotè studeant persolvere Creatori. Quod si Juvenculæ aliquæ, vel etiam grandiores, capaces ingenii, & humiles fuerint, si Abbatissæ visum fuerit, faciat eas litteris edoceri, magistram eis deputans idoneam, & discretam. Silentium verò continuum sic continuè ab omnibus teneatur, ut nec sibi invicem, nec alicui alii sine licentia eis loqui liceat, exceptis quibus Magisterium aliquod, vel opus injunctum fuerit, quod non possit congruè cum silentio exerceri. His quidem liceat simul loqui de iis, quæ ad officium, vel ad opus suum pertineant, ubi, quando, & qualiter visum fuerit Abbatissæ. Sanè quando aliqua persona religiosa, vel secularis, vel cujuslibet dignitatis loqui petierit alicui Dominarum, nuncietur primitus Abbatissæ, & si ipsa concesserit, accedens ad locutorium, duas alias ad minus habeat semper secum, quibus jusserit Abbatissa, quæ ea, quæ sibi dicta fuerint, vel ipsa alii dixerit, audiant universa. Hoc namque firmiter observetur ab omnibus sanis pariter, & infirmis, ut nec inter se, nec cum aliquibus aliis minus quam tres simul loquantur, præter illas, sicut supra dictum est, quæ diversis officiis, & operibus deputantur; & præter hoc, quando scilicet, vel de confessione Sacerdoti, vel cum Visitatore de communi statu, & regularis observantia disciplinæ secreto fuerit aliqua locutura. Quod tamen & ipsum numquam fiat, nisi ad minus duabus non longè sedentibus, quæ confitentes, vel loquentes benè videant, & ab ipsis pariter videantur. Hanc autem loquendi legem & ipsa Abbatissa diligenter custodiat, ut omnis omnino materia detractionis omnibus auferatur, excepto, quod cum Sororibus suis, de iis, quæ ad rem pertinent, horis competentibus loqui potest publicè, & privatim, sicut visum fuerit expedire. Jejunandi autem hæc observantia teneatur, ut omni tempore jejunetur quotidiè, quarta quidem, & sexta feria extra Quadragesimam a pulmento, & vino pariter abstinentes; nisi præcipuum festum alicujus Sancti in eis occurrerit celebrandum. In quibus diebus quarta scilicet, & sexta feria, si poma, aut fructus, vel herbæ crudæ adfuerint, reficiendis Sororibus apponantur: in Quadragesima vero majori quatuor diebus: in Quadragesima verò Sancti Martini tribus diebus in hebdomada pane, & aqua jejunent, & omnibus vigiliis solemnibus, si de earum fuerit voluntate. Hanc autem jejunii, & abstinentiæ legem adolescentulæ, vel anus, & omnino corpore imbecilles, ac debiles observare minimè permittantur, sed secundum earum imbecillitatem tam in cibariis, quam jejuniis cum eis misericorditer dispensetur. De Infirmis verò cura, & diligentia maxima habeatur; & secundum quod possibile fuerit, & decuerit tam in cibariis, quæ earum requirit infirmitas, quam in aliis etiam necessariis in fervore charitatis, benignè, ac sollicitè eis per omnia serviatur. Quæ Infirmæ proprium habeant locum, si umquam fieri potest, ubi a sanis maneant separatæ, ne illarum ordinem, & quietem confundere valeant, vel turbare. Illæ verò, quæ non multum gravi infirmitate laborant in saccis cum palea jaceant, & habeant ad caput capitale cum pluma. Quæ autem graviter infirmantur in culcitris jaceant, si congruè potuerint inveniri. Sed & omnes infirmæ pedules habeant laneos; & si potest fieri, soleatos, quos cum necesse eis fuerit, in pedibus habeant, atque portent. De indumentis autem hoc observetur, ut unaquæque duas tunicas habeat, & mantellum præter cilicium, vel stamineam, si habuerint, sive saccum. Habeant scapularia de levi, & religioso panno, vel staminea, si voluerint, amplitudinis, & longitudinis congruentis; sicut uniuscujusque qualitas exigit, vel mensura; quibus induantur, cum laborant, vel tale aliquid agunt, quod pallia congruè gestare non possent. Si tamen illa simul habere voluerint cum mantellis, vel etiam jacere cum ipsis, minimè prohibentur; possunt, & sine ipsis esse aliquando, si visum fuerit Abbatissæ, quod præter calorem nimium, vel aliquid aliud eis grave multum fuerit ad portandum. Quod si præceptum hoc de Scapularibus scilicet deferendis tam grave fortasse visum fuerit aliquibus, vel molestum; quatenus ad illud suscipiendum nec inclinari valeant, nec induci; patienter cum eis super hoc dispenseture. Quæ verò suscipiunt, multum honestius agunt, & multò plus nobis placent, & Deo multò magis ex hoc illas credimus complacere. Super tabulas ligneas jaceant, storea, vel panno laneo super strato cum aliquantulo fœni, vel paleæ, si voluerint, & visum fuerit Abbatissæ; vel hujusmodi aliquo alio, quod earum religionem deceat, & pro loco potuerit inveniri, habentes ad caput cervicalia plena palea, sive fœno. Habeant etiam coopertoria lanea, sive cultras, si laneas habere nequiverint congruenter. Capillos suos tondeant in rotundum; nec aliqua de cætero tonsoretur, nisi evidenti infirmitate corporis exigente. De ingressu personarum in Monasterium firmiter, & districtè præcipimus, ut nulla umquam Abbatissa, vel ejus Sorores aliquam personam religiosam, seu secularem, aut cujuslibet dignitatis in Monasteria intrare permittant; nec omnino hoc alicui liceat, nisi cui, & quibus concessum a Summo Pontifice fuerit, vel a nobis, seu post nos ab illo, cui, sicut & nobis solicitudinem, & curam specialem gerendam de vobis specialiter Dominus Papa duxerit injungendam. Nam hoc a vobis solicitè procuretur, ut cum Cardinalis, vel Episcopus Romanæ Ecclesiæ, qui vobis specialiter fuerit deputatus, ex hac vita migraverit, alium semper a Domino Papa de ipsis suis Fratribus postuletis; ad quem, cum habueritis necesse, per Visitatorem, vel Nuntium proprium specialiter recurrere debeatis. Excipiuntur autem a dicta ingrediendi lege illi, quos pro aliquo opere necessario exercendo necessitas exegerit introire. Sed etsi quis de Cardinalibus ad aliquod Monasterium hujus Religionis aliquando venerit, & in illud voluerit ingredi, cum reverentia quidem, & devotione suscipiatur, sed rogetur, ut cum uno, vel duobus honestioribus quidem Sociis debeat introire. Alius autem Prælatus, cui aliquando fortè intrare licuerit, uno tantum Religioso, atque honesto Socio sit contentus. Quod si forte pro benedictione Abbatissæ, vel pro aliqua Sorore consecranda in Monialem, vel alio etiam modo concessum alicui Episcopo fuerit, Missam interius aliquando celebrare, quam paucioribus, & honestioribus potuerit contentus sit Sociis, & Ministris, & hoc quoque ipsum rarius alicui concedatur. Nulla tamen omnino loquatur cum aliquo, nisi prætacto modo, sive infirma fuerit, sive sana. Illud sanè præcipuè caveatur, ut ii, quibus aliquando fuerit concedendum in Monasterium ingredi, tales sint, de quorum verbis, & moribus, necnon vita, & habitu ædificari valeant intuentes, & materia justi scandali exinde nequeat generari. Ubi proprius fuerit Capellanus, habitu, & vita Religiosus sit, ac bonæ famæ, nec multum juvenis, sed idoneæ sit ætatis. Qui Capellanus cum aliqua Sororum gravi corporis infirmitate detenta, visa fuerit tendere ad extrema, & necesse habuerit confiteri, vel Dominici Corporis accipere Sacramenta, alba stola, & manipulo ingrediatur indutus, & audita confessione, vel Dominici Corporis tradito Sacramento sic indutus, ut ingressus est, exeat, nec moram ibi faciat longiorem; Sic se etiam habeat in animæ commendatione. Porro ad exequias circa sepulturam agendas non ingrediatur Claustrum, sed exterius in Capella, quæ ad illud officium pertinent, exequatur; tamen si Abbatissæ visum fuerit, quod ad exequias debeat introire, modo supradicto indutus intret, & sepulta mortua, exeat sine mora: Si autem necesse fuerit, ut ad faciendam, vel aperiendam sepulturam, seu certè postmodum coaptandam ingrediatur, sit ei, vel alicui alii ad hoc idoneo, & honesto licitum introire: De reliquo vero Monasterium ingredi non præsumat, sed cum aliqua sibi de confessione loqui voluerit, per locutorium eam audiat, & per illud eidem ipse loquatur. Per cratem autem ferream, per quam communionem accipiunt, vel Officium audiunt, nemo loquatur, nisi forte aliquando causa rationabili, vel necessaria exigente alicui fuerit concedendum, quod tamen rarissimè fiat. Quibus cratibus ferreis apponatur pannus interius, itaut nulla inde valeat exterius in Capella aliquid intueri. Habeant & ostia lignea cum seris ferreis, & clave, ut maneant semper clausæ, & non aperiantur, nisi pro causis superius memoratis, & ad audiendum aliquando verbum Dei proponendum sibi in Capella per idoneam personam fide, fama, & scientia approbandam. Quæ vero proprium non habuerint Cappellanum, a quolibet bonæ famæ & honestæ vitæ Presbytero Missam audire possunt. Pœnitentiam autem, atque Dominici Corporis Sacramenta tantum a viro discreto, habitu, & vita religioso, & ætate idoneo suscipere studeant, & procurent, nisi fortè in periculoso necessitatis articulo fuerit aliqua constituta. De Visitatore hujus religionis illud est solicitè providendum, ut quicumque vel generalis, vel etiam alicubi aliquando specialis constituendus fuerit Visitator; talis debeat constitui, de cujus religiosa vita, & moribus, atque fide notitia plena, & securitas habeatur. Qui cum ad Monasterium aliquod veniens fuerit ingressus, sic se omnia exhibeat, & ostendat, ut omnes de bono ad melius provocet, & ad Dei amorem, & inter se mutuam caritatem semper inflammet pariter, & accendat. Sanè de earum statu, & observantia suæ Religionis ab omnibus generaliter, & specialiter a singulis inquirat studiosiùs veritatem; & ubi aliquid reformandum, vel corrigendum invenerit, zelo caritatis, & amore justitiæ cum discretione corrigat, & reformet tam in capite, quam in membris, sicut melius viderit expedire: modum autem loquendi custodiat suprascriptum, ut videlicet aut cum omnibus, aut cum pluribus simul loquatur, vel secretè cum una, aliis tamen ad minus duabus in aspectu ejus non longè sedentibus, ut per omnia bonæ famæ integritas conservetur. Quod si aliquid tale sibi occurrerit, quod congruè per se nequeat emendare, ad superiorem referat, ut ejus consilio, & præcepto, sicut expedit, corrigatur. Caveat autem Abbatissa, ne a se, vel ab aliis Dominabus status sui Monasterii in observantia Religionis, & unitate mutuæ caritatis Visitatori aliquatenus abscondatur; quia malum esset indicium, & offensa graviter punienda. Immò volumus, & mandamus, ut ei, quæ secundum vitæ suæ formam statuenda, vel emendanda fuerint, publicè, & privatim, sicut melius fuerit faciendum, Visitatori diligenter suggerant, & proponant. Quæ autem aliter fecerint, a Visitatore tam Abbatissa, quam aliæ, prout digne convenit, puniantur. Similiter, & Cappellanus, si in aliquo reprehensibilis fuerit, in quo convenienter non possit, nec debeat supportari, monitione præmissa a Visitatore, modestè, ac rationabiliter, sicut decuerit, corrigatur; si verò noluerit, vel contempserit emendare, pro Cappellano minimè habeatur. Ad ostium sanè Monasterii custodiendum aliqua talis ex Sororibus deputetur, quæ omnino Deum timeat, quæ matura moribus sit diligens, & discreta; sitque convenientis ætatis, quæ ipsius ostii clavem sic diligenter custodiat, & conservet; ut nunquam sine ea, vel ipsa nescia ostium aliquando valeat aperiri. Sit & alia æquè idonea ei socia deputata, quæ ejus vicem in omnibus exequatur, cum ipsa aliqua rationabili causa, vel occupatione necessaria occupata fuerit, & detenta. Caveant autem studiosissimè, & procurent, ne unquam ostium stet apertum, nisi tantum, quantum minus fieri poterit congruenter. Sit autem ostium seris ferreis cum valvis, & vectibus optimè munitum, & omnino sine custodia minimè dimittatur, nec etiam ad momentum, nisi clave sit firmiter obseratum; nec omni pulsanti aperiatur statim, nisi prius indubitanter cognoverit, quod talis sit, cui sine dubitatione aliqua secundum mandatum, quod in eadem forma de ingressuris superiùs continetur, debeat aperiri. Quod si aliquando intra Monasterium opus aliquod fiat; Abbatissa sollicitè curet, ut tunc, dum opus scilicet exercetur, aliqua alia persona conveniens ad custodiendum ostium statuatur, quæ sic personis ad opus deputatis aperiat, quod alias penitus intrare non permittat. Nam Dominæ ipsæ & tunc, & semper, quantumcumque rationabiliter prævalent, studiosissimè caveant, ne a secularibus, vel personis extraneis videantur. Hanc igitur vivendi formulam breviter suprascriptam uniformiter ubique ab omnibus volumus, & mandamus diligentius observari; quatenus per locorum distantiam separatas vitæ identitas, & conformitas morum caritatis vinculo uniat, & conjungat. Quod si Romanæ Ecclesiæ discretio provida pro loci qualitate, vel personarum cura aliquas in aliquo necessario duxerit dispensandum; aliæ, quæ simili dispensatione non indigent, suum firmiter propositum custodiant, & observent.”f Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ confirmationis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare præsumpserit &c.

Datum Lugduni Idibus Novembris Pontificatus Nostri Anno Tertio.