Description
-
Grégoire IX (1227-1241)
-
L'archevêque de Reims et ses suffragants
-
IV kalendas julii, anno nono
-
-
Pérouse
-
Mandement (littere cum filo canapis)
-
[Registre de la chancellerie apostolique] R. CITÉ DU VATICAN, Archivio Segreto Vaticano, Registra Vaticana ... Greg. IX Reg. Vol. V, 45-46; Lib. IX, 135. Pertzii exemplar supplevimus ex Rayn. Ann. eccl. a. 1235, § 46-48.
-
Ici reprise de Karl Rodenberg, Epistolae s. XIII e regestis pontificum romanorum selectae, I, Berlin : Weidmann (MGH), 1883, n. 646, p. 541 [en ligne], d'après R.
-
?
-
Potthast, Regesta pontificum Romanorum, n. 9951 [en ligne].
-
Gregorius IX papa [Henrico] archiepiscopo Rhemensi eiusque suffraganeis mandat, ut subditos suos incitent, ut unusquisque eorum pro militia Terrae Sanctae qualibet septimana saltem unum denarium det.
-
.. archiepiscopo Remensi et suffraganeis suis.
Exeamus ad Iesum, secundum apostolum, extra castra, improperium eius portantes, ut videlicet ipsius opprobrium proprium reputemus, quasi nobis ipsis illatas sibi iniurias existimantes, ut sicut ipse defectus nostros nascendo sustinuit et dolores moriendo portavit, dum nascendo minoratus est paulo minus ab angelis, ac se ipsum exinanivit formam servi accipiens, in similitudinem hominum factus et habitu inventus ut homo ac moriendo, captus, tractus, vinctus, cesus, illusus alapis, crucifixus, mortuus, lanceatus extitit et sepultus, sic, quamquam non sit similitudo creature ad creatorem, ut tamen aliquid saltem retribuamus ei pro omnibus que retribuit ipse nobis, iniuria nos tangat ipsius, ut subveniamus pauperi Iesu Christo ad relevandas contumelias, quibus ei a fidei nostre hostibus exprobratur, insultantibus ipsis et dicentibus : ‘Si filius Dei es, salvum facias temetipsum ; si quid potes, libera terram nativitatis tue de manibus nostris, et crucis cultoribus restituas crucem tuam’. Certe ignominia est populo Christiano, quod ille rex regum, qui fecit omnia, de propria sede pulsus pro nostris facinoribus terram, que hereditatis sue funiculus est, amisit, in qua corporaliter visus est cum hominibus conversatus et in qua universa redemptionis nostre sacramenta patravit. O, quam anxie clamaret apostolus hodie, si nunc in mundo maneret: ‘Exeamus ad Iesum extra castra, improperium eius portantes’, forte diceret : ‘Exeamus exemplo Abrahe de terra, domibus et cognatione nostra corporali et mystica, ut eamus in terram illam olim inclytam et Christi sanguine consecratam, ut expulsis exinde cum Dei adiutorio Amorrheis, cum Iuda Machabeo montem Sion ascendamus mundare sancta et renovare, coronis ornantes aureis templum Domini dei nostri’. Clamat etiam ipse Christus : ‘Qui vult’, inquit, ‘venire post me, abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me’, quasi dicat : ‘Bellum instat, aciem castrorum dispono; ergo qui meus est, me sequatur. Qui enim vult venire mecum ad gloriam, sequatur me ad pugnam, quia qui vult regnare, oportet compati’ ; quanquam non sint condigne passiones huius temporis ad futuram gloriam, quam in nobis credimus revelandam. Clamat nichilominus illa miserabilis Ierusalem mater nostra, que merito peccatorum nostrorum bibit de manu Domini calicem ire eius, suas nobis exponens angustias et in sui doloris remedium affectus a nobis expectans filiales, si forte tristemur cum ipsa et doleamus, si eam diligimus, vicem eius. Quis enim est, qui non tam validis clamoribus excitatus ad vindicandas Christi sui tam atroces iniurias se accingat ? Nunquid non rei proditionis apud filium Dei erimus, si ad eruendam terram de manibus impiorum, ad eum ex patris eterna donatione, qui gentes in hereditatem et in possessionem terre terminos sibi dedit, ac matris de regali prosapia descendentis successoria hereditate pertinentem, non totis viribus laboremus ? Non est quidem novum, quod terra illa iudicio divino percutitur, sed nec est insolitum, ut flagellata et castigata sanetur ; nam poterat eam Dominus sola voluntate servare, sed forsitan voluit experiri et in notitiam ducere aliorum, si quis tangeretur eius iniuria et ad ipsam ulciscendam se aliquis prepararet. Licet autem ad recuperationem ipsius terre multum laboraverit hactenus populus Christianus, licet multi principes orthodoxi assumpto crucis signaculo, ut hereditatem Domini de manibus eruerent iniquorum, ad partes transfretaverint transmarinas, licet quam plures, quos in hostes zelus divine legis armaverat, in manibus traditi persequentium adhuc forsitan ferreis detineantur compedibus et squallore carceris macerentur, licet non pauci, faciente cum eis Domino signum in bonum, calicem gustaverint passionis et martyrio fuerint coronati : nondum tamen exigentibus culpis populi Christiani tante voluit Dominus miserie misereri, illo dante forsan occasionem vel causam, quod etsi ad tempus circa hoc ferbuerit devotio Christiana, in tempore tamen tepuit fervor eius, et sic non continuatis presidiis defectum passa est graviter causa Christi.
Cum igitur treuge cum Sarracenis inite modico sint tempore durature, ne si, quod absit, invenitur Christiana professio imparata, verendum sit, quod non solum difficilis terre recuperatio iam amisse, verum etiam desperabilis retentio sit retente: cupientes acies Dominicas instaurare ac per continuata presidia Christi negotio provideri, de fratrum nostrorum consilio militiam Christianam in partibus transmarinis, que iugiter contra hostes fidei prelium Domini prelietur, ad minus usque ad decem annos providimus instruendam, de fidelium elemosinis subsidium continuum habituram. Ut autem quod intendimus melius et efficacius impleatur, exemplo apostoli, qui collectas faciebat in gentibus, ut mitteret illas fratribus egentibus in Ierusalem, sic super hoc duximus providendum, ut quilibet, qui Christiana professione censetur, tam masculus quam femina, tam clericus quam laicus, et tam subditus quam prelatus, conferat qualibet septimana saltem unum denarium in hoc opus, per manus eorum, qui ad hoc electi fuerint, in subsidium eiusdem militie convertendum ; iis dumtaxat exceptis, qui suscepto crucis charactere sunt illuc personaliter profecturi. Ad quod fideliter exequendum in qualibet civitate vel castro, villa vel vico assumantur duo, unus videlicet clericus per episcopum et alter laicus per dominum vel rectorem terre seu locorum communia, fideles et idonei, timentes Deum, qui recipiant sic oblata ; et ne forte illum cuius est negotium contingat decipi vel fraudari, in fine cuiuslibet mensis fiat per eosdem clericum et laicum in publico presentibus bonis viris et Deum timentibus ratio de receptis, ut sciatur quid et quantum in opus huiusmodi sit collatum, adhibito illo cautele studio ut de hiis nichil omnino depereat set totum ad opus dicte militie integre conservetur, ita ut, si de loco illo cruce signati aliqui ad partes transfretaverint supradictas, illis prius et potius in transmarinis partibus de ipsa debeant pecunia stipendia provideri; et in fine cuiuslibet anni coram loci episcopo fiat exinde ratio generalis, ut per locorum episcopos receptorum quantitas Romano pontifici exponatur, que consignata fideliter et deposita per illos, qui ad hoc deputati fuerint, illuc plenarie transmittatur. Confidimus autem in Domino et in potentia virtutis eius speramus, quod si usque ad premissum tempus huiusmodi presidium indeficiens instauretur, reedificabuntur civitates et oppida, et in eis habitatoribus constitutis terra manuteneri poterit auctore Domino et defendi. Ideoque fraternitatem vestram rogamus, monemus et hortamur in Domino, per apostolica vobis scripta districte precipiendo mandantes, quatinus commissos vobis populos moneatis attentius et efficaciter inducatis, in remissionem eis peccaminum iniungentes ac obsecrantes per Patrem et Filium et Spiritum sanctum et per aspersionem sanguinis Iesu Christi, ut sicut convenit attendentes qualiter transeunt universa, prout unusquisque destinabit in corde suo, quod de gratia petimus non ex tristitia aut ex necessitate Domino exolvendo, datores ylares se ostendant. Porro, quamvis id modicum pro unigenito Dei filio a singulis de gratia requiramus, necessitatem tamen alicui non imponimus, quin possit in gazophylacium Domini maiora reponere, set quanto cuiquam Dominus contulit ampliora, tanto ei retributionis equitate pensata debet quilibet maioris devotionis insignia exhibere. Nec dubitent dare illi terrena et pauca brevique tempore duratura, qui contulit universa, que sive volentes sive nolentes nesciunt, quibus sint heredibus relicturi, pro quibus illa bona dantibus sunt promissa, « que nec oculus vidit nec auris audivit nec in cor hominis ascenderunt »1.
Nos enim, de omnipotentis Dei misericordia et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus vere penitentibus et confessis, qui elemosinam in hoc opus tam pium et laudabile, prout est dictum superius, duxerint conferendam, duos annos annis singulis de iniuncta sibi penitentia misericorditer relaxamus. Illis autem qui non solum hoc set maiora pro subsidio predicte militie Domino inspirante contulerint, iuxta quantitatem subsidii et devotionis affectum ampliorem concedimus veniam peccatorum.
Datum Perusii, IV kalendas iulii, anno nono.
In eundem modum scriptum est universis archiepiscopis et eorum suffraganeis. -
(a) ?
-
(b) ?
-
(c) ?
-
(d) ?
-
(e) ?
-
(f) ?
-
1. 1 Cor 2, 9 : « Sed, sicut scriptum est, quod oculus non vidit nec auris audivit nec in cor hominis ascendit, que preparavit Deus his qui diligunt illum ».
-
2. ?
-
3. ?
-
?
Informations
Document
aposcripta
admin
(IRHT), dans
APOSCRIPTA database
APOSCRIPTA database – Lettres des papes, dir. J. Théry, CIHAM/UMR 5648, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2017 [en ligne], acte n. 158549 (aposcripta-10989), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/aposcripta/notice/158549 (mise à jour : 25/02/2023).