Nancy, Bibliothèque municipale,COLLECTION DE CHARTES, n° 2

<< < / > >>

NuméroChLor748

GenreNotice

Date1123

Lieu non identifié

DiocèseToul

Supportparchemin

Fiabilité de l'actenon suspecté

Sceau

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche535   mm

Hauteur à droite535   mm

Largeur en haut290   mm

Largeur en bas290   mm

AuteurSimon I, duc  de  Lorraine

BénéficiaireChapitre  de  Saint-Dié

Regeste

le duc de Lorraine, d'une part, Rambaud, prévôt de Saint-Dié-des-Vosges (Vosges, Saint-Dié-des-Vosges) et le chapitre, d'autre part, règlent leurs droits respectifs sur la ban du duc et le ban du chapitre dans le Val de Galilée

Texte

l. 1 IN NOMINE SANCTE ET INDIVIDUE TRINITATIS, PATRIS et filii et SPIRITUS SANCTI.

l. 2 Quoniam filii matris ecclesie servi facti magis hominem quam Deum metuunt, siquidem ejusdem

l. 3 bona rapientes et legem et tenorem infringentes, magis homini placere quam Deo appetunt.

l. 4 Ideo inclito duci Simoni, comiti Oduino, Alberto de Darnei et Simoni advocato necnon domno

l. 5 Rambaldo venerabili preposito ecclesiȩ Sancti Deodati ceterisque fratribus ejusdem loci pie et provide

l. 6 visum est quasdam consuetudines ecclesie quȩ vel depravari vel minui videbantur, sicut f[ue]rant ab antiquo

l. 7 terminare et, ut ratȩ et inconvulsȩ remanerent, sigillo ducis roborare. Quia ergo duos bannos, Sancti

l. 8 videlicet Deodati atque ducis, in valle Galilea esse cognovimus, in paucis quȩ subscripta sunt alterius ad

l. 9 alterum legem et consuetudinem videamus. Si mansionarius Sancti Deodati ad forum venerit et in die fori IIIa feria

l. 10 in ipso foro vel in via fori aliquam culpam fecerit, secundum justiciam fori inde respondebit; quod si pro eadem culpa

l. 11 inbannitus fuerit, et cum rebus suis in mansum Sancti Deodati infra forum confugerit, minister ducis apud ministrum

l. 12 ecclesiȩ proclamabit; et si reus cum rebus suis non exponatur, satisfacere de culpa ministrum ecclesiȩ oportebit.

l. 13 De teloneo vero et monetȩ concambio, in aula respondebit. Et si inbannitus fuerit, fundum vel mobile suum eum

l. 14 tueatur; et si utrumque defuerit, in persona sua constringatur. Censum suum preterea quem debet pro terra in banno ducis po-

l. 15-sita, usque ad festum Sanctȩ Marg[arete] sine jus[t]icia persolvet, et si de culpa que ad terram pertineat fuerit appellatus, eadem

l. 16 die respondere debet; postea vero de nulla actione que ad terram pertineat usque ad eandem diem revoluto anno, nisi vicinum

l. 17 suum superaraverit vel foenum vel messes ejus supersecuerit, respondebit. Et si rex exercitum comparaverit et dux ad

l. 18 eum cum exercitu ierit, quantum mansionarius debet pro terra de censu in banno ducis posita, tantum de adjutorio

l. 19 dare eum oportebit; preter hec autem de servitio aliquo vel consuetudine nullus eum inquietabit. Item villicationem vel

l. 20 aliud ministerium non cogetur accipere; et si sponte susceperit et aliqua culpam commiserit, nec in corpore nec per aliud quod

l. 21 in banno Sancti Deodati habeat poterit constringi. Item si aliquis olientem ecclesiȩ interfecerit et pro interfecto pecuniam

l. 22 constitutam restituerit, tota pecunia preposito et fratribus restituetur; de justicia IIIa pars advocato, duȩ vero ecclesiȩ relin-

l. 23-quentur. Preterea si quis in banno Sancti Deodati furtum fecerit, vel alibi factum in eo repertum fuerit, prepositus inde

l. 24 sine advocato usque dum abjudicari debeat, placitabit. Pro fure abjudicando ac puniendo, advocatus ad-

l. 25-vocetur; et tunc demum si redemptio data fuerit, IIas partes habebit ecclesia, IIIa vero advocato relinquetur.

l. 26 Duellum vero et duelli redemptio per manum prepositi ac ministri ejus transigetur. Item si argentum de montibus

l. 27 elicitur, si montes in banno Sancti Deodati fuerint, argentum quoque ad ditionem ejus et suorum pertinebit. Et si dux

l. 28 in patriam venerit et de statu vallis, de pace videlicet atque lege, ordinare voluerit, per prepositum

l. 29 vel ministrum ecclesiȩ eos qui prudentiores ac sanioris consilii videbuntur, quoscumque voluerit, convocabit. Et si quis

l. 30 de culpa que ad ducem pertineat fuerit impetitus, ad honorem ducis inde respondeat; sin autem,

l. 31 liber et in pace ad propria sua redeat.

Bibliographie

CALMET Augustin (Dom, Histoire de Lorraine, 2nde édition, tome 5 de 7, Nancy, 1757. - Edition complète du document à la page Pr. 133.

PARISSE Michel, Actes du duc de Lorraine, Thiébaut Ier de Lorraine (1213-1220), diplôme d'études supérieures, Nancy, 1958. - Analyse du document à la page 129, n°48.

PARISSE Michel, Chartes originales antérieures à 1121 conservées dans le département de la Meurthe-et-Moselle, (Cahiers du CRAL, 28), Nancy, 1977. - Edition complète du document aux pages 26-27.

WELTZ Françoise, Actes des ducs de Lorraine (1048-1206), Nancy, 1994. - Edition complète du document aux pages 49-50, n°22.

PERARD Etienne, Recueil de plusieurs pièces curieuses servant à l'histoire de Bourgogne, Paris, 1664. - Analyse du document à la page 56, n°2.

GRAVIER N.-F, Histoire de la ville épiscopale et de l’arrondissement de Saint-Dié, Saint-Dié, 1836. - Etude (concernant la prosopographie des intervenants) à la page 346.

DES ROBERT Edmond, Catalogue des sceaux des archives départementales de Meurthe-et-Moselle, tome 1 de 3, Nancy, 1983. - Description du (des) sceau(x) à la page 1, n°1.

Responsable

Timothy Salemme

Comment citer cette notice

Acte n°748 dans Chartes originales conservées en France (1121-1220) , Christelle BALOUZAT-LOUBET, Jean-Baptiste RENAULT, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2013. (Telma). En abrégé, citer : « ChLor n°748»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux2/charte268303/. Date de mise à jour : 27/02/14.