Eudes, évêque de Toul, notifie et confirme des donations faites à l'abbaye d'Evaux (Vaux-en-Ornois) par divers personnages.

/01/ IN NOMINE SANCTE ET INDIVIDUE TRINITATIS. Odo, Dei gratia Leuchorum episcopus, omnibus christiane religionis cultoribus eternis commutare transitoria. Quoniam divina dignatione licet indigni ad pontificatus dignitatem promo-/02/-ti sumus, dignum est sed et hoc ex officio divinitus nobis collato nobis incumbit ut ovibus dominicis curę nostrę deditis vigilanter intendamus et maxime illis quos religionis virtus commendat in omni necessitate sua pro posse nostro subvenire debemus ne substan-/03/-tia eorum juste et legaliter adquisita temporibus nostris culpis nostris depereat vel decrescat. ¶ (de Petro Chaneuves) Eapropter ad corroborandum pacis bonum posterorum fidelitati patefacimus quod Petrus cognomento Chaneuves, miles de Vaucolor, vineam quamdam juxta vineam mo-/04/-nachorum Sancti Theobaldi sitam ęcclesię Sanctę Marię de Vallibus et fratribus ibidem sub Christi jugo indefesse militantibus in elemosinam perpetuo contulit et hoc voluntate et assensu Emilinę uxoris suę et Friderici filii sui militis et uxoris sue ************** /05/ quam vineam quoad vixerit in usus proprios sibi voluit retinere, tali tamen lege quod pro ipsa vinea predicte Vallensi ecclesie decem solidos Provinensium annuatim persolvet, quinque solidos in sollempnitate Sancti Martini, residuum vero in festivitate beati Mathie apostoli ; post cujus obitum /06/ ipsius proprii successores eandem vineam lege qua superius dictum est tenebunt, censum videlicet decem solidorum per singulos annos tempore statuto supramemorate ecclesię solvendo, cum autem proprius heres prefate ecclesię memoratum censum dare desierit /07/ sepe nominata Vallensis domus elemosinam vineam scilicet omni calumpnia procul agente sibi collatam libere et absolute de cetero possidebit. Testes : Haymo, Laurentius, monachi ; Hugo, Richoinus, sacerdotes ; Mafridus, Milo, frater ejus de Vaucolor, milites ; Hugo, Viardus /08/ frater ejus, milites de Marvage. ¶ (de Belino de Demenges) Hoc etiam memorie commendendum quod Belinus de Demenges omnimodas querelas quas adversus eandem ecclesiam juste seu injuste pretendebat de terra scilicet de Wees, de Broes, de Chenaus, de Lumieres, de Menunvau, remi-/09/-sit quicquid etiam magis in agris, in pratis, in aquis, in nemoribus quicquid vero in bestiis et in ceteris quibuscumque rebus super quibus calumpniabatur ob sue salutem anime coram fidelium multitudine sine ulla de cetero retractatione dimisit et hoc uxor ejus Emilna et eorum liberi Hugo sci-/10/-licet, Hoduinus et filię Aelis et Leduiz laudaverunt ; Testes : Durannus, prior ; Beraudus, cellerarius ; Durannus, monachus ; Hugo Niger de Gundricort ; Falco de Boneio, sacerdotes ; Henricus, conversus ; Aliminus de Tullo ; Maubertus, predicti Belini frater. ¶ (de Marbeto de Demenges) Et hoc posterorum memo-/11/-rie patefacimus quod Marbertus de Demenges, laude et assensu uxoris sue omniumque liberorum suorum, omnes querimonias que inter ipsum et prenominatam ecclesiam versabantur, equo animo remisit et super altare posuit ; si vero aliquando aliqua detentus infirmitate sacer-/12/-dote suo duce in predictam domum venerit a fratribus recipietur et si obierit quale fieri solet pro converso tale obsequium fiet pro eo ; et si ad conversionem venire voluerit hoc a fratribus impetrabit ; si tamen a domini sui potestate ab uxore ab omni calumpnia liber venerit ; idem /13/ autem Marbertus tanquam de domo frater eidem domui quicquid boni poterit collaturam se promisit. Testes : Durannus, prior ; Haymo, Teodericus de Gilauviler, monachi ; Hugo Niger de Gundricort ; Belinus, predicti Marberti frater ; Videricus de Demenges. ¶ (de Frallenel de Demenges) Ne quando /14/ per filiorum successionem oblitteretur scripto mandamus quod Malusvicinus de Demenges, assensu et voluntate uxoris suę Emilinę et omnium liberorum suorum et generi sui Jocelini et fratris sui Fraillenel, contulit ecclesię Sancte Marie de Vallibus pratum de Brachei et partem prati sui in Secru ; de-/15/-dit etiam terram de Wulfechien et omnes penitus querelas quas adversus eandem domum habebat remisit et super altare coram ingenti astantium multitudine posuit partem ob anime sue et antecessorum suorum redemptionem partim pro vacca una XXti solidorum precii a predicte ecclesie /16/ sibi datam huic testimonium dicunt : Andreas, monachus ; Constancius, conversus ; Henricus Cervus ; Valterus Lifrans. ¶ (de David de Demenges) Hoc quoque noverint universi in Christo renati quod David de Demenges dedit memorate Vallensi ecclesie pratum quoddam in loco qui dicitur Aviau, laude uxoris /17/ sue et filiorum suorum Viviani scilicet, Gerardi et Chabruni et fratris sui Falconis. Testes ; Lodovicus, monachus ; Henricus, Hoduinus, Vivianus, conversi ; Rogerus, filius Tecelini ; Gerardius, filius Viviani Caisel ; Hugo, filius Belini ; Et sciendum si super hoc dato adversus Vallensem ecclesiam /18/ aliquis calumpniam moverit quod Falco prefati David frater et Rogerus, filius Tecelini qui elemosine hujus testes extiterunt pro ipsa ecclesia usque ad novissimum quadrantem se responsales exsistere spoponderunt. ¶ (de Radulpho de Demenges) Noverit omnis ecclesia sanctorum quod Radulphus cognomento Rex, cujusdam /19/ prati partem in Aviau secus Montemfortem quod cum Viderico tenebat predicte ecclesię ob sue salutem anime dedit, filiorum suorum assensu qui hoc ipsum super altare posuerunt in die qua fratres in cymiterio suo eum sepulture mandaverunt ; quod si super hoc dato querelam adversus /20/ ecclesiam de Vallibus aliquis movere presumpserit, Videricus, de quo superius mentionem fecimus, plenam garentiam in presentia abbatis fratrumque suorum ferre promisit ; huic autem donationi interfuerunt : Durannus in eadem domo prioratus vices agens ; Durannus, Theodericus, Pe-/21/-trus, Vivianus, monachi ; Henricus, Houduinus, conversi ; Videricus de Demenges qui et eandem elemosinam se manutenere coram premissis testibus pollicitus est. ¶ (de Urrico de Novavilla) Hoc etiam sciri volumus quod Urricus de Novavilla, filius Elerii, laude uxoris sue Reoht et om-/22/-nium liberorum suorum omnimodam querelam quam adversus domum de Vallibus habebat in prato, in nemore et in aliis quibuscumque rebus absque ulla retractatione remisit ; hujus autem remissionis gratia fratres orationum suarum suffragium ei et uxori ejus et filiis ipsorum /23/ concesserunt et in obitu eorum obsequium pro salute animarum ipsorum celebrabunt ; si tamen sancte ecclesię sacramentis conmunicent. Testes : Durannus, prior ; Haymo, monachus ; Herbertus, cellerarius ; Constantinus de Gundricort, conversus ; Elerius, ejusdem Urrici pater, conversus. /24/ ¶ (de Auschero de Brossei) Ne futurorum memoriam lateat scripto damus quod Ancherus de Broce quicquid habebat in Brachei et partem suam de linea que est juxta pratum Sancti Michaelis et partem prati quod est ad vadum spine ob anime sue redemptionem ecclesie Sancte Marie de Vallibus in ele-/25/-mosinam, omnium heredum suorum laude, contulit, hujus beneficii gratia orationum suarum participationem concesserunt ; et si aliquando ad conversionem venire voluerit pro vestituta sua unam falcatam prati aut XXti solidos dabit et sic a fratribus recipietur, si tamen a rationabili calumpnia /26/ liber venerit ; huic donationi testimonium perhibent : Thiaudus, monachus ; Constantinus, Henricus conversi ; Bruins ; Urricus ; Machardus ; Urricus, filius Hoduini de Demenges. ¶ (de Petro de Sancto Georgio) Et hoc posteris denunciamus quod Petrus de Sancto Georgio numdum liberos habens, omnem /27/ calumpniam quam super prato Elerii prefate Vallensi ecclesię inferebat et super terra de Morens (lecture incertaine) et super terra de Johannissarto injuste sicut ipse postea recognovit ; et si quid aliud adversus eandem domum habebat nullam penitus retinens querelam libere et absolute remisit ; promi-/28/-sit etiam quod si fratres vel ipsorum animalia in prato vel in campo vel ubicumque aliquod ei dampnum intulerint nullum vadium accipiet nisi prius pacifice et amicabiliter per sacerdotem suum de justicia facienda eos convenerit hoc autem fidem suam dando et /29/ postea jurejurando confirmavit coram subscriptis testibus Acelino presbitero, Hugo Borgnio, Jocelmo. ¶ (de Petro de Sancto Georgio et Roberto fratre ejus) Idem quoque Petrus et Robertus frater ejus, heredum suorum laude et assensu, eidem ecclesie vanas pasturas in omnibus locis sui juris et quic-/30/-quid habebant in Arranterme usque ad viam que ad Sanctum Christoforum ducit, in elemosinam contulerunt. ¶ (de Viviano de Sancto Georgio) Noverint fideles tam posteri quam presentes quod dominus Vivianus, filius Jocelini de Sancto Georgio, laude et assensu fratrum suorum et domini /31/ Hathonis Escuyruns a quo foedum tenebat totum quod habebat in valle de Secru ecclesie Sancte Marie de Vallibus in perpetuum tradidit et possidendum concessit, et hoc sub censu duorum nummorum qui eidem Viviano annuatim persolvendi sunt vel pre (Sic A) /32/ Hathoni si tum Vivianum absque heredibus mori contigerit. Quod si per oblivionem acciderit censum aliquo anno num persolvi ad ejus commonitionem sine omni occasione persolvetur quicquid etiam calumpniabatur vel calumpniari posse videbatur in Arranterme /33/ ubi fratres de Vallibus scindendo elaboraverant vel elaboraturi erant hoc totum predictis fratribus in pace remisit. Testes : Accelinus, Sancti Georgii sacerdos ; Hugo Gallicus ; Hatho supradictus a quo sicut jam dictum est foedum tenetur, ipse enim huic /34/ facto interfuit et concessit et laudavit. ¶ (de Bonafilia de Sancto Georgio) Et hoc palam fieri volumus quod Bonafilia de Sancto Georgio, assensu et voluntate filiorum suorum Bonivillani et Hugonis et filie ipsius Saloete et generi sui Rainaudi, dedit sepedicte Vallensi ecclesie partem /35/ suam prati quod est subter fullonem de Wahuncort nichil sibi ex eo omnino retinens ; huic donationi interfuerunt : Brutinus ; Gislebertus, frater ejus ; Bartholomeus Pes Latronis. ¶ (de Oda de Triverei uxore Bosonis) Hoc etiam tam filiis quam parentibus annumciamus quod Oda de /36/ Triverei, uxor Bosonis, donavit ecclesie sancte Marie de Vallibus pro anima filii sui Gerardi quicquid habebat in terra Ramberti et hoc laude et assensu omnium liberorum suorum Drogonis videlicet, Albrici, Elisabeth, Odelina, Borgenel, Havydis ; hujus rei testes : Hay-/37/-mo, Herbetus, Johannes, monachi ; Josbertus, Frambertus, Aubertus, conversi ; Martinus, clericus ; Stephanus ; Valterus de Triverei. ¶ (de Belino de Triverei) Similiter Belinus de Trivere ejusque sorores ecclesię Sancte Marie de Vallibus et fratribus ibidem Christi militiam agentibus contu-/38/-lerunt ob suarum salutem animarum quicquid in terra Ramberti habebant omnem etiam hereditatem suam quam habebant in prato, in terra ab avo suo Ramberto in omni finagio Sancti Amantii qui Belinus dedit sororibus suis quicquid hereditatio jure sibi /39/ vendicabat in territorio de Triverei ; hec donatio facta est coram subscriptis testibus Josberto scilicet, Framberto, Alberto conversis, Martino clerico, Drogone, Stephano. ¶ (de Martino clerico de Triverei) Martinus quoque clericus de Triverei de quo paulo superius mentionem fecimus /40/ memorate ecclesie de Vallibus contulit quod in terra prefati Ramberti habebat omnibus filiis suis in hoc bono animo assentientibus Martino videlicet, Odardo, Hermanno et filia sua Leduy et hoc totum factum fuit per assensum Henrici comitis Montio-/41/-nis. ¶ (de filiis Odardi) Generationi succedenti sedule patefacimus quod filii Odardi de Triverei, Radulphus, Gerardus, Brutinus, Andreas, eidem Vallensi ecclesię de terre Ramberti partem suam in elemosinam contulerunt. ¶ (de Elisabeth et filiis ejus) Elisabeth similiter et filii ejus quicquid /42/ in eadem terra habebant pro salute animarum suarum contulerunt. ¶ (de Bonovillano de Sancto Georgio) Hoc quoque posteris manifestum facimus quod Bonusvillanus de Sancto Georgio, laude et assensu uxoris sue Elisabeth partem suam de predicta terra Ramberti in elemosinam dedit. /43/ ¶ (de Filiola uxore Viviani Et hoc silentio regere nolumus quod Filiola, uxor Viviani, omnium liberorum suorum voluntario assensu, quod in ejusdem Ramberti terra possidebat ob sue salutem anime perpetualiter fratribus de Vallibus habere concessit. ¶ (de Richot de Triverei) Hoc similiter certificandum quod Ri-/44/-choz quicquid in eadem terra habebat sepedicte ecclesie in elemosinam perpetualiter habendum concessit. Testes : Johannes, monachus ; Raimbaudus, villicus ; Drogo ; Hermannus ; Stephanus ; Johannes, predicte Richoz frater. Illud etiam sciri volumus /45/ quod de omni Ramberti terra quam Vallensis ecclesia juste et canonice adquisivit : testes existunt : Theobaldus, in eadem domo abbas ; Haymo, Johannes, Radulphus, monachi ; Albricus, Frambertus, Aubertus, Johannes, conversi ; testes ipsi here-/46/-des : Martinus, clericus ; Drogo ; Stephanus ; Valterus de Triverei. ¶ (de Albuino de Gillaumes) Noverint omnes fideles quod Albuinus de Gillaumes dedit in elemosinam eidem ecclesie, uxoris sue laude et assensu, partem suam unius prati ad Sanctum Aprum et aliam /47/ prati partiunculam ad Domnumremigium ; hujus dati testes : Valterus, Bertrannus, conversi ; Radulphus, filius Girberti de Cosseio. ¶ (de Falcone Rigaut) Universis Sancte Ecclesie fidelibus denunciamus quod Falco Rigauz miles, pasturas in territorio de Buires et in omnibus /48/ sui juris locis prenominate ecclesie in elemosinam contulit. Testes : Ayrardus de Risnel ; Hugo de Sorce, ejus nepos. Hanc igitur constitutionis nostre paginam per virorum satis credibilium attestationem legaliter adprobatam et sigilli nostri /49/ auctoritate premunitam ; quisquis ausu temerario infirmare presumpserit, ab omnibus Sancte Ecclesie sacramentis abalienetur donec penitentia ductus sepius memorate domui de Vallibus condigne satisfecerit, amen.