Angers, AD Maine-et-Loire, 38 H 1 n° 1

<< < / > >>

Numéro3512

Fiabilité de l'actedouteux

Genrepancarte

Date1100(fiabilité :étude diplomatique)

Lieunon identifié

DiocèseTours

RégionCentre

Supportparchemin

Chirographienon

Sceau non scellé

Etat de la traditionoriginal

Hauteur à gauche569   mm

Largeur en haut586   mm

Largeur en bas570   mm

AuteurGeoffroi, Orri, seigneur  de  CHAMPTOCEAUX, et alii

BénéficiaireAbbaye  de  MARMOUTIER

Regeste

Le chevalier Geoffroi donne à Marmoutier l'église Saint-Jean-Baptiste sise à Champtoceaux, et celle du Fuilet, l'exemption de péage sur la Loire pour le bateau du monastère, la moitié de sa pêcherie en Loire, et tout ce qui est en son dominium à l' intérieur des murs du château, savoir des vignes, des terres cultivées et des friches. Il a obtenu l'assentiment et l'autorisation de ses frères, et la confirmation de Geoffroi [Martel], comte d' Anjou.

Texte

l.1 QUONIAM LABENTIBUS ANNIS CITO LABITUR VITA HOMINIS IDCIRCO AD MEMORIAM TAM PRESENTIUM QUAM FUTURORUM PRESENTI SCRIPTO TRADERE CURAVIMUS QUOD DOMINUS DE CASTRO CELSO GAUFRIDUS NOMINE DEO ET AECCLESIE BEATI MARTINI
l.2 Majoris Moasterii tempore bonȩ memoriȩ domni Alberti ejusdem cenobii abbatis quendam locum parentum suorum successione ei contingentem aput castrum supranominatum, in honore sancti Johannis Baptistȩ constructum, et ȩcclesiam de Faiaco cum decima sibi pertinente, consuetudinem quoque na-
l.3-vium predictȩ ecclesiȩ Majoris Monasterii, scilicet, ascendentium et descendentium per Ligerim, et medietatem piscarie suȩ de Ligere, et quicquid videbatur habere in dominio intra muros prefati castri, vineas scilicet culta et inculta, omnes consuetudines et dominationes sine exceptione cum omnibus rebus quas
l.4 alii fideles pro redemptione animarum suarum supradicto loco benefitientie munere sunt daturi assensu et auctoritate fratrum suorum, Harduini, Odrici, Guiscelini, atque Rodulfi concedendo donavit et donando concessit, jure perpetuo possidenda, quatinus ipse et fratres sui, necnon et predeces-
l.5-sores et successores ejus eorum qui elemosinis divinȩ majestati placuerunt, mereantur adjungi consortio. Et quicquid illis donavit, solutum et quietum ab omni interpellatione calumpniȩ fȩcit, ita ut sine sua vel cujusquam successorum suorum contradictione liceat supradicte congregationi Sancti Martini
l.6 Majoris Monasterii suisque successoribus cum abbatibus qui eis pro tempore preerunt prescriptum locum cum omnibus prenominatis rebus jure perpetuo possidere, et quicquid agendum decreverint, potestatem habeant faciendi, ordinandi, et qualitercumque eis placuerit, meliusque visum fuerit disponendi tam presentibus quam futuris
l.7 temporibus. Si quis autem quod absit ex heredibus suis, vel alia quelibet cujuscumque potestatis aut ordinis persona, diabolicȩ suggestionis instinctu hujus elemosine testamento inferre calumpniam temptaverit, et prave voluntatis effectum justicia convictus obtinere non valeat, ita dominus Gau-
l.8-fridus ordinavit ut comiti qui pro tempore fuerit, auri libras decem coactus exsolvat. Et ut hec domini Gaufridi elemosina per cuncta annorum curricula firmior et certior habeatur nomina testium qui huic dono interfuerunt sequenti linea subscripsimus. De laicis,
l.9 Gaufridus comes Andegavensis qui hoc donum sub crucis caractere sua auctoritate firmavit, Fulchrardus de Rupeforti, Tebaldus frater ejus, Teudo Calvus, Johannes de Aurela, Guarinus Panza. De monachis, Ermenfredus monachus, Acfredus, Johannes medicus. De presbiteris, Garnerius presbiter, et Daniel presbiter. Signum Gaufridi [croix] comitis Andegavorum.
l.10 Deinde paucis diebus evolutis post obitum sepedicti Gaufridi frater ejus Odricus honore succedens, in amplificandis rebus nostris devotus more patris extitit et ex his quȩ hereditatorio jure possidebat, id est terram que cognominatur Truncata, quȩ sita est ante prefatum castellum, et medietatem decime cujusdam terrȩ
l.11 quȩ vocatur Landa de Monte, canonicatum quoque qui est intra castrum, et terciam partem piscarie de Drunio, et decimam partem transvectionis de portu qui est sub castro, et parilitatem quam vocant paragium omnium exclusarum de illa castellaria, et unum arpennum, et quarterium vineȩ, in villa que dicitur
l.12 Varennis assensu sui fratris Guiscelini, Sancto Martino Majoris Monasterii ad usum videlicet monachorum ibidem omnipotenti Deo sub Alberto abbate famulantium beneficientiȩ munere contulit, quatinus ipse et parentes ejus indulgentiam peccatorum suorum mereantur accipere et ad gloriam eternam pervenire. Hec omnia
l.13 ab omni consuetudine exactionis vectigaliumque omnium quieta, tali conditione Sancto Martino tribuit, ut prefata congregatio successoresque ejus, et abbates qui eis pro tempore prefuerint, potestatem habeant faciendi, ordinandi, quodcumque inde decreverint, tam presentibus quam futuris temporibus.
l.14 Non longe vero post idem Odricus in bona voluntate circa ecclesiam nostram perseverans pro remedio animȩ suȩ parentumque suorum venditiones et for[i]sfacta viaturȩ fori quod in sancti Johannis Baptiste habetur sollempnitate que VIII kl. julii celebratur Sancto Johanni de Castro Celso monachisque ejus
l.15 in subjectione Sancti Martini degentibus donando permisit, et permitando donavit. Preceptum igitur hoc firmatum est temporibus Hainrici regis, Turonicȩ sedis presule Bartholomeo, Gaufrido autem Turonorum Andegavorumque consule. Quisquis autem donationes istas calumpniare presumserit,
l.16 perpetuis gehennȩ penis horribili anathemate percussus tradatur. Et ut hujus elemosine testamentum vigorem perpetuitatis obtineat, Gaufridus Andegavensis comes sub crucis caractere sua auctoritate firmavit. Signum Gaufridi [croix] comitis Andegavensis.
l.17 Hujus igitur largitionis legitimi testes sunt, quorum infra conscripta sunt nomina, Tescelinus de Monte Rebelli, Raginaldus clericus de eodem oppido, Fulcherius Captivus, Herveus Haugomari filius, Wauterius frater ejus, Harchembaudus de Liriaco, Johannes, Fancinus, Airaudus presbiter, Gauslinus
l.18 clericus, Gausbertus prepositus Sancti Johannis, Raimbertus pedagiarius, Ermenaudus, Petrus, Gunbaldus, Fulcherius Adelaudi filius. Postmodum vero predictus Odricus non ignorans quia elemosina operit multitudinem peccatorum Deo et fratribus sepedicti cenobii videlicet Majo-
l.19-ris Monasterii teloneum omnium rerum suarum, et navium suarum scilicet tam magnarum quam parvarum in fluvio Ligeris quod habebat de comite Gaufrido pro redemptione anime sue, et pro decem libris quas eisdem monachis debebat, dedit et concessit. Furnum quoque Sancti Johannis qui prius ab eo calumpnia-
l.20-batur, ita proprium permisit monachis Sancti Johannis de Castro Celso, ut omnibus tam oppidanis quam suburbanis licentiam dederit coquendi ibi et vendendi, ita plane ut nulli nisi eisdem monachis consuetudinem aliquam persolvant. Hec viderunt et audierunt, Helianus, Hetus nepos ejus, Archen-
l.21-gerius, Fanto, Avesgaldus, Giraldus Restatus, Gestinus Musachius, Glesius rotarius, Fulcherius presbiter, Ganingus famulus. Nonnullis autem temporum transactis spatiis predictum castrum in dominio Gaufridi devenit, et more antecessorum suorum nos et nostra
l.22 dilexit, et donum venditionum viature fori Sancti Johannis quod Odricus predecessor ejus nobis fecerat latius his verbis amplificando confirmavit, et confirmando amplificavit: Ego Gaufridus pro dei misericordia consensu et auctoritate uxoris meȩ Nivule Tebaldique filii mei, necnon et aucto-
l.23-ritate equitum meorum, concedendo annuo, et annuens concedo monachis Sancti Martini in ȩcclesia Sancti Johannis Castri Celsi cohabitantibus omnes venditiones meorum hominum, euntium, et venientium astantiumque in mea villa que in toto foro Sancti Johannis factae fuerint, ubicumque venditiones ille sint
l.24 facte aut in vicis, aut in castro sive extra castrum. Hoc autem donum sine malo ingenio coram suis fidelibus fecit et super altare sancti Johannis misit. Quisquis autem calumpniare donationem istam presumpserit, a domino Deo et sanctis ejus sequestretur. Hujus igitur largitionis sunt testes, Budricus
l.25 Odrici filius, Haldebertus de Landamon, Hamelinus, Rotgerius Calviculus, Guido monacus et prior, Johannes de Uldone, Gaufridus de Briheriaco, Morellus de Buzilliaco, Haldebertus filius Quaroci venatoris, Tristannus. Hamelinus vero unus ex his testibus hoc donum a domino Gaufrido super altare sancti Johannis
l.26 positum accepit et monachis ejusdem ecclesiȩ reddidit.

Bibliographie

GUILLOT (Olivier), Le comte d'Anjou et son entourage au XIe siècle, 2 vol., Paris, 1972, 1 : Etude et appendices. 2. Catalogue d'actes et index, t. 2, p. 71-72, n° 84, p. 129-130, n° 181, p. 298, n° 18.

Responsable

M. Courtois

Comment citer cette notice

Acte n°3512 dans Chartes originales antérieures à 1121 conservées en France , Cédric GIRAUD, Jean-Baptiste RENAULT et Benoît-Michel TOCK, éds., Nancy : Centre de Médiévistique Jean Schneider; éds électronique : Orléans : Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 2010. (Telma). En abrégé, citer : « Charte Artem/CMJS n°3512»[En ligne] http://www.cn-telma.fr/originaux/charte3512/. Date de mise à jour : 29/03/12.