Donation par Cadalo, vicomte d'Aunay, aux moines de Saint-Florent pour y établir un prieuré, de l'église de Saint-Just, sise dans le château d'Aunay. À la suite, en appendice, donation par Cadelon d'une charge de bois à prendre chaque jour et ses bois situés au bord de la Boutonne.

l.1 Christus Jhesus dominus ac redemptor qui ut apostolus ait in hunc mundum venit peccatores salvos facere, qui neminem vult perire, talia peccatorum
l.2 telis perfossis medicamenta proposuit, ut omni excusatione careat, qui suorum vulnerum curam gerere neglexerit. Ad perfectionem namque alacriter
l.3 tendentibus fortia precepta edidit, dicens : Si quis vult post me venire abneget semetipsum et tollat crucem suam quotidie et sequatur me.
l.4 Infirmis autem et arduum virtutis iter incedere non valentibus elemosinȩ remedium adhibuit, dicens : Qui recipit prophetam in nomine prophetȩ
l.5 mercedem prophetae accipiet, et qui recipit justum in nomine justi mercedem justi accipiet. Et alibi : Date elemosynam et ecce omnia mun-
l.6-da sunt vobis. Ostendit misericors dominus in his suis sanctis verbis non solum sanctos et perfectos ad ejus cȩleste regnum esse perventuros, sed etiam peccatores,
l.7 si malis suis finem imposuerint et servos ejus in corporalibus et temporalibus rebus adjuvare et eorum in sancta religione cooperatores esse studuerint,
l.8 meritis eorum et intercessionibus posse salvari. Sic enim ipse dominus significat, cum per prophetam promittit inter cȩteras arbores ulmum infructuosam
l.9 videlicet arborem in ecclesia sua se positurum, ut scilicet qui per seipsos spirituales ferre fructus non valent vites cum uvis id est pios Dei servos cum ju-
l.10-sticiae fructibus sustentantes et adjuvantes non ut infructuosȩ arbores excidi et in ignem mitti, sed cum fructuosis benedici mereantur.
l.11 IGITUR EGO KADILO vicecomes de castro quod dicitur Oenacus, et uxor mea et milites nostri hanc benedictionem adipisci cupientes, hoc remedio
l.12 uti decrevimus. Noverint ergo presentis et futuri temporis sacrȩ fidei cultores, quos exoramus donationis nostrae fore fautores et tutores,
l.13 quoniam donavimus pro nostra ad Deum conversione et pro omni adquirendo comodo animarum nostrarum ac corporum, sed et pro patris ac matris avique mei
l.14 atque omnis nostrae projenieni aeterna salute aecclesiam beati martiris Justi quae in predicto castro sita est, cum apenditiis suis coenobitis Sancti
l.15 FLOREN[TII Sa]lmure[nsi]s, ad [mon]aste[rii] cellam [extru]endam atque omni deinceps tempore possidendam. Omnia autem quae pater meus, sive ego
l.16 seu alii, ipsi ecclesiae contuler[ant], necnon etiam quȩ [ho]mines mei de fevo vel casamento meo, cum meo tamen consilio ac voluntate, donaturi
l.17 vel vendituri sunt, jamdictis monachis libera et absoluta ab omnibus consuetudinibus et angariis, quas ibi tenere videbamur, concessimus
l.18 possidenda, ita tamen ut ea quae ipsi jam in territorio oppidi istius adquisierant, ipsi ecclesiae condonarent, ejus habitatoribus profutura.
l.19 Ad abbatis autem ipsorum providentiam pertinebit de monachis et de eorum victu ac vestitu, pro arbitrio ordinare atque constituere. Quod si pos-
l.20-sessio ejusdem loci tanta fuerit, ut aliquid eorum ad suum monasterium deferre possit, faciet prout libuerit. Dicendum etiam quia de manu ac
l.21 potestate clericorum quos in ipsa ȩcclesia pater meus collocaverat, ideo eam tulimus monachisque comisimus, quia illi sȩpe ammoniti nunquam mo-
l.22-res suos corrigere, aut canonicae vivere voluerunt. Quos tamen postea reclamantes et quaerelas excitantes, monachi muneribus et karitate
l.23 sua ita placaverunt, ut etiam ipsi auctores convenientiae istius quantum ad eos pertinebat existerent, et quicquid in jamdicta ȩcclesia sive juste
l.24 sive injuste possidere videbantur dimitterent. Ut autem statuta firmius tenerentur, uni ex hominibus meis, Aimerico Raimundi, videntibus
l.25 monachis et cunctis qui aderant, fidem meam promisi nichil de constitutis me mutaturum, nichil eorum quae donaveram resumpturum, quatenus
l.26 servi Dei ab omni tumultu quieti, liberius Deo, et sancto martiri pro suis ac nostris peccatis die ac nocte valeant supplicare. Obtestamur autem
l.27 et obsecramus filios nostros et omnes qui in hoc terreno principatu nobis successuri sunt ut hanc elemosynam nostram firmam ac stabilem permanere
l.28 faciant atque ab omni calumpniatore et violento defendant, ut et ipsi beneficii participes esse mereantur. Si quis autem aliquid horum violenter
l.29 auferre, aut pervadere perditus non timuerit, ab episcopis excommunicetur, et a principibus vinculis et carceris scalore donec resipiscat affligatur,
l.30 et quod male rapuerat secundum canonum decreta aecclesiae restituatur, ne cum Juda dominicae pecuniae fraudatore in tremendo Dei judicio puniatur.
l.31 Si autem in hac perversitate obstinatus mortuus fuerit, non ut homo, sed ut bestia hominis careat sepultura, ut cȩteri timeant et
l.32 res ecclesiasticas temerare non presumant. Itaque hanc donationem scribi fecimus, ac manibus nostris ut mos est firmavimus, et idem fieri ab episcopo
l.33 Pictavensi Isenberto cujus consilio et auctoritate gestum est, a duce Aquitanorum Guidone, et a militibus qui intererant exoravimus. [colonne1] S. Guidonis ducis Aquitanorum. S. Hugonis de Liziniaco. S. Rorigonis de Coiaco. S. Giraldi de Rancone. S. Isemberti de Castro Alienorum. [colonne2] S. Isemberti [croix] Pictavensium episcopi. S. Hunberti decani. S. Aimerici de Planchis. S. Gausfredi Bernardi. S. Isemberti abbatis. S. Petri de Vitveona. S. Johannis clerici. S. Gauterii cordoanarii. S. Petri de Sancto Sabino. [colonne3] S. Kadalonis [croix] vicecomitis. S. Rannulfi Rapiolae et Maengonis fratris ipsius. S. Gosfredi Tronelli et Aimonis fratris ipsius. S. Willelmi Arnaudi. S. Tetbaudi Buccae. S. Arberti Ilduini. S. Willelmi Litgerii et Gosfredi fratris ejus. S. Girberti de Mello. S. Iterii Caput Lupi. S. Willelmi Bernardi. [colonne4] S. Willelmi abbatis. S. Natalis monachi. S. Deodati monachi. S. Ademari Crassi monachi. S. Willelmi Gagatis monachi. S. Simeonis monachi. S. David monachi.