Ève, comtesse du Chaumontois, et Odalric, son fils, archevêque de Reims, donnent la terre de Lay-Saint-Christophe] et la forêt de Haye à l'abbaye Saint-Arnoul de Metz, en mémoire d'Hugues et d'Arnoul, mari et fils d'Ève.

l.1 IN NOMINE SANCTȨ ET INDIVIDUAE TRINITATIS. QUICQUID SANCTORUM LOCIS PRO DEI AMORE CONFERTUR, PROFUTURUM SIBI ET AD PRESENTIA SECURIUS TRANSIGENDA, ET AD AETERNA FELICIUS OBTINENDA A FIDELIBUS NON DUBITATUR.
l.2 Notum sit igitur presentium et futurorum sollertiȩ, qualiter ego Eva, cometissa, et filius meus Udelricus, Dei gratia Remorum archiepiscopus, in elemosina dilectissimi conjugis mei Hugonis nobilissimi comitis, filiique nostri dulcissimi ȩque strenui comitis Arnulfi, ab impiis et inimicis sanctȩ ȩcclesiȩ in primevo juventutis suȩ flore pro justicia Dei
l.3 quam exsequebatur impie trucidati, ad basilicam Beatissimi confessoris Christi Arnulphi villam meam Laium, a predicto seniore meo michi datam dotis jure, sitam in comitatu Calvomontisse, condonaverim et confirmaverim perpetuo possidendam, unacum appendiciis ejus omnibus, aecclesia scilicet, mancipiis, vineis, silvis, pratis, pascuis,
l.4 aquis, rectitudine pontis super fluvium Murt siti, aquarumque decursibus, piscatura bannali, molendinis, cultis et incultis, mobilibus et inmobilibus, exceptis quatuor hominibus Folquino videlicet, Beraldo, Juliero et Gentione, cum suis omnibus. Forestam nichilominus quȩ dicitur Heis cum integro banno eidem loco concedimus
l.5 in omnes usus, cum reditibus suis, id est croada et suffusa quas debent solvere quicumque de adjacentibus exinde voluerint focariam de mortua silva habere, et plaustra et aratra sua stabula etiam facere. Decernimus etiam ut quinque mansi separatim cum decimis suis ad luminaria ȩcclesiȩ habeantur ministranda. Quam villam
l.6 specialius ipsi beatissimo pontifici Arnulpho idcirco volui delegare, quod isdem venerandus antistes, de cujus germine reges Francorum strenuissimi prodiere, in eadem villa presentis exordium suscepit vitȩ, et quia filii mei ab ipso ducebant originem ex paterno genere. Quapropter placuit michi et amicis fidelibusque nostris predictum Arnulphum
l.7 filium meum in prefati confessoris basilica tumulari, ut a quo ducebat originem carnis, ejus protegeretur, et meritis ceterisque ejus parentibus proveniret munus ȩternȩ salutis. Utque hoc efficeretur, venerabilis Adelberonis, Mettensium episcopi meique consanguinei devotio me provocavit, qui in eodem loco, auctoritate et precepto domni Ottonis
l.8 imperatoris monachos sub regula sancti Benedicti primus instituit conservari. Itaque predictam villam Deo et beato Arnulfo famulantibus perpetualiter absque ulla contradictione concedo possidere, eo tamen tenore, ut dum advixerimus ego et filius meus Udelricus, archiepiscopus Remorum, nostris serviat usibus, libramque argenti singulis annis vitȩ nostrȩ
l.9 in festo predicti sancti Arnulphi persolvamus. Post decessum vero nostrum ea lege qua et nos eandem villam possedimus ad monasterii redeat usus, scilicet cum omni integritate, absque ullius hominis nisi solius Dei advocatione. Igitur per Christum Dei filium redemptorem omnium adjuramus et exposcimus omnes homines, presentes et futuros cujuscumque ordinis
l.10 principes et judices nostros insuper quicumque futuri sunt heredes, ut nullus predictam villam Laium tollat, alienet, abstrahat, nec per precariam nec per beneficium, nec per concanbium nec per ullum ingenium, ab altare beati Arnulphi, et a mensa fratrum monachorum. Quod si quis eorum contra hȩc facere temptaverit, quicquid ipse statuerit, a suo
l.11 sentiat adversario convelli, et insuper judicium nobiscum sit habiturus coram Deo judice justissimo beatumque Arnulphum habeat omni tempore adversarium. Et ut hȩc donatio firma stabilisque permaneat, subnixa stipulatione nobilium regni consignavimus, filiique nostri domni Udelrici, archiepiscopi Remorum, sigillo corroboravimus.
l.12 Actum Mettis publice, sub die XoVIIo kalendarum septembrium, in presentia domni Adelberonis, Mettensium episcopi, anno ab incarnatione Domini DCCCCmoLo, indictione VIIIa, regnante domno gloriosissimo rege Ottone anno imperii ejus XoVIIo . Feliciter.
l.13 Adalbero, sanctȩ Mettensis ȩcclesiȩ sedis episcopus, subscripsi, anno presulatus nostri XXoIIIIo et anathemate roboravi.
l.14 Signum Frederici ducis. Signum Sigifridi comitis. Signum Gisleberti comitis. Signum Tietberti palatini comitis. Signum Folmari. Signum Raimbaldi. Signum Rofridi. [sceau]. Signum Waldonis. Signum Berengeri. Signum Meingaudi. Signum Adelberti. Signum Tietbaldi. Signum Adam.

Gallia Christiana in provincias ecclesiasticas distributa, Paris, 1715-1785 et 1856-1865, 16 vol., t. 13, Pr, col. 390-391, n° 21.

STUDER (Raymond), Catalogue des documents des Archives de la Moselle antérieures à 1101, in Annuaire de la Société d'histoire et d'archéologie de la Lorraine, 1923, p. 123-141, p. 130, n° 47.