Benoît VIII, pape, confirme, à la demande de l'abbé Bonifilius, les possessions et les privilèges du monastère de Camprodon.

l.1 [chrisme] BENEDICTUS, EPISCOPUS, SERVUS SERVORUM DEI,
l.2 dilecto in Domino Bonifilio religioso, abbati venerabilis monasterio Sancti Petri Campirotundi, quod est situm in
l.3 comitatu Bisuldinense, in valle Landarense, inter duo flumina, tibi tecumque manentibus et per te tuis illorumque successo-
l.4-ribus, salus et pax et apostolica benedictio, quoad mundus permanet, amen. Cum constet dominum Deum nostrum honorem sanctȩ
l.5 universalis ȩcclesiȩ incessanter a propagatoribus beate fidei augmentare necesse est accipientibus ab illo totius jura
l.6 regiminis ei concedere censura justi moderaminis firmam liberalitatem malorumque procul ab ea pellere pervasionem.
l.7 Quocirca quoniam convenit apostolicȩ pietati benigna petentibus succurrere compassione, ideo nos tuis justis etenim sic sunt
l.8 a nobis adjudicati nam juste fiunt annuentes precibus omnes proprietates sive possessiones ipsius loci, fines vel limites cum adja-
l.9-centiis precipuorum prediorum cum omnibus ȩcclesiis, parroaechiis, villis, fundis, casalibus, casis, terris, vineis, campis, pratis, pascuis,
l.10 silvis, garriciis, areis, torculariis, aquis, aquarum ductibus, viis, molendinis, cum suis caputaquis et suis piscatoriis,
l.11 cultum et incultum, et quecumque beatus apostolus Petrus ex collationibus fidelium in cenobio Campi Rotundi retinere videtur, nostro
l.12 apostolico confirmamus privilegio. Concedimus itaque predicto monasterio alodem quod in circuitu ejus abetur, vel abere dinoscitur,
l.13 piscationes quoque aquarum Teȩzer, de septem casas usque ad ipsos Kalkers, et in rivo torto de Mullione usque in Tezer.
l.14 Parroaechia autem de ipsa valle ȩcclesiam Sanctȩ Mariȩ cum decimis atque primitiis et oblationibus fidelium absque tributo.
l.15 Parroaechia autem Sancti Cristofori Crescenturi cum ipso alode et cum ipso cimiterio cum decimis et primitiis et oblationes fide-
l.16-lium absque tributo. Alodem quod dicitur in Landars, et alodem de Fresscanet, et alodem de Paradella, et de Rescac, et in Villa
l.17 longa et in Castellars, cum terminis et adjacentiis. Alodem que dicunt Pugna Francor, et alodem que dicitur Grado, et alodem
l.18 qui est in Bolosso, et alodem qui est in Arza, cum terminis et adjacentiis suis, et alodem que dicitur Beget, cum ipsa massana,
l.19 et alodem que dicunt Vallestir, et alodem que dicunt Albet cum ipsa aqua et cum ipso bosco, et alodem que dicunt Oliba, et Malo
l.20 Pertuso, cum terminis et adjacentiis illorum. Et alodem que dicunt Genebrel, et Aqua Bella, et Prunarias, et Nabinarios,
l.21 et alodem que dicunt Carraera, cum terminis et adjacentiis illorum, et alodem que est in parroȩchia de Tortelliano, et
l.22 in parroaechia de Agelager cum terminis et adjacentiis suis. Et alodem qui est in parroȩchia de Monte Acuto, id est
l.23 Palatio, cum ipso bosco, et Molino Betere. Et alodem que dicunt Artikes, cum ipso bosco, et in Capriol, et in Mauro, et in
l.24 Palatio ipsos molendinis, et in Molino Vetere, et in Vuado Malo, cum suo caputaquis, et suo decursos et suos superpositos.
l.25 Et in Gis[an]o ipso maso cum terminis et adjacentiis suis, et in Boscols ipsum alodem cum terminis et adjacentiis suis. Et in par-
l.26-roaechia Sancti Felicis in Lutuno, ipsa villa cum ipso alode de Luders et de Selvatella cum ipso bosco, et cum ipsos olibarios, cum
l.27 terminis et adjacentiis illorum. Et in parroaechia Sancti Mathei alodem qui est in villa Damires et in Stella, cum terminis
l.28 et adjacentiis illorum, et ipsa villa de Romaniano cum ejus alode, et cum ipsa ȩcclesia, cum decimis et primitiis et oblationes
l.29 fidelium, cum terminis et adjacentiis illorum absque tributo. Et in Pontons ipsum alodem cum terminis et adjacentiis illorum,
l.30 et in Parietes ipsum alodem cum terminis et adjacentiis illorum. Et in Sancta Eularia ipsos masos cum ejus alodes, cum terminis et [adjacen-
l.31-tiis] illorum, et in valle Biania ipsos solarios, cum ejus ȩcclesia et cum decimis et primitiis, et cum ejus cimiterio, et oblationes fidelium,
l.32 absque tributo. Et in Cubilisico vel in valle Biania ipsos masos cum ejus alodem cum terminis et adjacentiis illorum. Et in Bago vel
l.33 in Serra ipsos masos cum ejus alode et cum ejus decimis. Et in comitatu Rosolionense vel in Valle Asperi, idem in Palazdano, ipsos
l.34 masos cum ejus alode, cum terminis et adjacentiis illorum. Et in Miralias ipsa villa cum ejus alode et cum ipsos boscos, cum terminis
l.35 et adjacentiis illorum, et ipsa villa de Avellanetello, cum ejus alode et cum ejus decimis. Et in comitatu Rosolionense vel in villa
l.36 Malleolas ipsos masos cum ejus alode, cum terminis vel adjacentiis illorum. Et in villa Torrilias ipsas salinas cum ipsas vineas
l.37 et cum ejus alode, cum terminis et adjacentiis illorum. Et in comitatu Petrelatensi ipso masos de Villa Sacar, et in Olibes ipsos ma-
l.38-sos cum eorum alodes, et in Terrers ipsas vineas cum terminis et adjacentiis illorum. Et in comitatu Gerundense ipsos masos
l.39 de Flossano, cum ejus alode cum terminis et adjacentiis illorum. Et in comitatu Bergadanensi ipsos masos quos dedit
l.40 Vuifredus comes, et alium quos dedit Oliba comes, et alium quos dedit Bonifilius qui fuit quoddam. Idem in Cospo et in Ardariz, et in Gardi-
l.41-lans cum eorum alodes, cum terminis et adjacentiis illorum. Et in comitatu Saerdania vel in villa Allone vel in Volpellago,
l.42 vel in Ezer ipsos masos cum eorum alodes et cum ejus furnos, cum terminis et adjacentiis illorum. Et in comitatu Rosolianense
l.43 vel in valle confluente, ipsa villa de Pino, cum ipsa ȩcclesia et cum ejus alode, et cum ejus cimiterio, et cum decimis et primitiis, et
l.44 oblationes fidelium, cum terminis et adjacentiis illorum. Et in villa Saorra et in villa Follano, et in villa Ver[n]et, et in villa
l.45 Vhitesano, et in Askarone, et in Purcinianos, et in Evulo, et in Marignanos, et in Campestres, ipsos masos cum eorum alodes et
l.46 cum eorum vineas, cum terminis et adjacentiis illorum. Et Massanetto ipsa villa de Rovoeros, et ipsa villa de Mala conjuncta,
l.47 et cum ipsas casas de Lavajol, et in villare Bellone, et ipsa villa de Olibeta cum ejus ȩcclesia, cum decimis et primitiis et oblationes
l.48 fidelium, cum eorum alodes, et in Tapies cum ipsos boscos, cum terminis et adjacentiis illorum. Hȩc igitur quecumque diximus
l.49 vel que non diximus predia, adquisita vel adquirenda ad sancti Petri apostoli cenobium Campi Rotundi situm pertinentia, auctoritate illi firmantur a n[obis]
l.50 apostolica. Statuimus autem, ut quando abbas ipsius monasterii obierit, neque a regibus, neque a comitibus, neque a qualicumque persona pro cupi-
l.51-ditatis pecuniȩ causa, neque pro qualicumque favoris inanis gloria, ibidem constituantur abbates, sed a cunctis ibi degentibus servis Dei
l.52 secundum Deum juxta Benedicti patris regulam eligantur abbates. Damus quoque licentiam ipsius loci abbati, ubicumque vel a qualibet-
l.53-cumque voluerit episcopus suos clericos ordinandi, a qualicumque sede ei placuerit crismam accipiendi, et ut a nullo episcopo, nec ab illo
l.54 in cujus situm est monasterium episcopio, nec ab alio possit excommunicari aliqua ad eundem monasterium pertinens ȩcclesia. Statuimus etiam
l.55 ut quis pȩnitentia a liminibus exclusus ȩcclesiȩ, quamdiu ibi steterit, habeat licentiam introeundei, et omne divinum officium audiendi.
l.56 Concedimus quoque abbati vel monachis et omnibus clericis ad monasterium pertinentibus licentiam, nisi voluerint spontanee vel rogati,
l.57 ad sinodum non eundi. Confirmamus igitur et stabilimus amodo, ut nullus rex, nullus princeps, nullus marchio,
l.58 nullus comes, nullus judex, nullus episcopus, neque ulla magna parvaque persona, aliquam vim vel invasionem in eodem cenobio aut
l.59 in suis pertinentiis facere presumat. Pro quo et sub divini judicii obtestatione et anathematis interdictis promulgantes de-
l.60-cernimus, ut nullus umquam nostrorum successorum pontificum neque aliqua magna sicut diximus parvaque persona, audeat vel presumat con-
l.61-tra hoc nostrum apostolicum privilegium in aliquibus agere injuste, neque quis illum frangere temptet. Si quis autem quod non credimus neque ti-
l.62-mens Deum, et nostrum parvipendens privilegium, quod concedimus verbo factove disrumpere temptaverit, hunc quisquis ille fuerit
l.63 de parte Dei omnipotentis sanctique ejus apostoli Petri et nostra qui ejus fungimur vice, perpetuis nisi resipuerit anathematis vinculis obligamus,
l.64 sitque portio ejus infernus, hereditas illius diabolus, pars et consolatio ejus ubi nunquam letitiam sed semper est fletus,
l.65 veniatque nisi ut diximus pȩnituerit super illum quicquid maledictionis excogitari vel dici potest. Si quis autem hujus sancti cȩno-
l.66-bii adjutor existens illum in quo potuerit ȩlegerit et amaverit, hic Dei omnipotentis interventu apostolico repletus benedictione
l.67 crescere se gaudeat in virtutem de virtute, sitque portio ejus paradisus, hereditas illius dominus Christus, pars et consolatio ejus
l.68 ubi semper gaudium et dolor est nullus. Interdicimus etiam universis generis potestatibus ut nulli liceat ex jamdicto monasterio
l.69 accipere pascuarios, vel exhigere traginas, aut distringere placitos ullius hominis ad monasterium pertinentis, cujuscumque
l.70 sit culpe, si supradictis maledictionibus non vult subjacere, quas Deus omnipotens et ab adjutoribus hujus nostri privilegii semper averta[t],
l.71 et super disrumpere cupientibus severus inducat. Scriptum per manus Benedicti regionarii notarii et scriniarii sanctȩ Romanȩ
l.72 ȩcclesiȩ in mense januario, indictione quinta decima.

JAFFE-LOEWENFELD, n° 4019.

OMONT (Henri), Diplômes carolingiens, bulle du pape Benoît VIII sur papyrus et autres documents concernant les abbayes d'Amer et de Camprodon, en Catalogne (843-1017), dans BEC, 65 (1904), p. 364-389, p. 377-383, n° 5.

KEHR (Paul Fridolin), Die ältesten Papsturkunden Spaniens, Berlin, 1926, p. 60, pl. 12a (fac-similé).

ZIMMERMANN (Harald), Papsturkunden : 896-1046, Vienne : Osterreichischen Akademie der Wissenschaften, 1984-1989, 3 vol., t. 2 p. 962-966, n° 507.