Pépin I^er, roi d'Aquitaine, confirme l'immunité de l'abbaye de La Grasse, étend le privilège au prieuré de Binozouls, abandonne les droits du fisc, réserve les causes du monastère à la justice royale et confère aux moines la libre élection de l'abbé.

l.1 [chrisme] PIPPINUS, ORDINANTE DIVINAE MAJESTATIS GRATIA, AQUITANORUM REX. SI LIBERALITATIS NOSTRAE MUNERE LOCIS DEO DICATIS QUIDDAM CONFERIMUS BENEFICII ET NECESSITATES ECCLESIASTICAS AD PETITIONES SERVORUM DEI NOSTRO RELEVAMUS JUVAMINE
l.2 atque regali tuemur munimine, id nobis ad mortalem vitam temporaliter transigendam et ad aeternam feliciter obtinendam profuturum liquido credimus. Igitur noverit sagacitas seu utilitas omnium fidelium sanctae Dei ecclesiae, tam presencium quam et futurorum, quia vir venerabilis Agila, abbas
l.3 ex monasterio Sanctae Mariae quod est situm super fluvium Orobione in confinia Narbonense et Charcasense, obtulit obtutibus nostris auctoritates immunitatis domni et genitoris notri Hludovuici serenissimi augusti, in quibus est insertum qualiter idem genitor noster eundem monasterium cum cellulis sibi
l.4 subjectis, una quae vocatur Flexus quae est constructa in honore sancti Cucufati in territorio Carcasense super fluvium qui vocatur Atax cum omnibus appendiciis vel adjacenciis suis, alteram quae dicitur Caputspina que est dicata in honore sancti Petri principis apostolorum in territorio Narbonense,
l.5 terciam quae nuncupatur Palma quae est sita in territorio Narbonense, unacum congregationibus ibidem Deo famulantibus ob amorem Dei tranquilitatemque in eisdem locis consistentibus, semper sub plenissima tuitione et immunitatis defensione consistere fecisset; sed pro rei firmitate postulavit nobis predictus abbas
l.6 et omnis ejus congregatio ut paternum morem sequentes hujuscemodi nostrae immunitatis prȩceptum ob amorem Dei et reverenciam divini cultus erga ipsum monasterium et cellulas quae infra regnum nostrum sunt fieri censeremus. Cujus petitioni libenter adsensum prebuimus et hoc nostrae auctoritatis preceptum
l.7 immunitatis atque tuitionis gratia pro firmitatis studio et animae nostrae aemolumento fieri decrevimus concedimusque prȩdicto monasterio Orobioni omnes fines vel terminia cum appendiciis suis, sicut Elisachar fidelis genitoris nostri et Oliba comes terminaverunt, cum cellula sibi coherenti quae dicitur
l.8 Vinosolus et alteram quae vocatur Flexus quae est constructa in honore sancti Cucufati in territorio Carchasensi super fluvium qui vocatur Atax cum omnibus appendiciis et terminiis suis, sicut a Bellone [comite] et Gisclafredo filio ejus terminatum est. Idcirco praecipimus atque jubemus ut nullus judex
l.9 publicus aut quislibet ex judiciaria potestate neque ullus ex fidelibus nostris tam presentibus quam et futuris in cellulas aut in ecclesias vel loca sive agros seu reliquas possessiones quas in quibuslibet pagis et territoriis infra ditionem regni nostri possident, vel quicquid ibidem propter divinum omorem conlatum fuit
l.10 vel quicquid etiam deinceps in jure ipsius sancti loci aut per nos aut per alios fideles nostros voluerit divina pietas augeri, ad causas audiendas vel freda exigenda aut mansiones vel paratas faciendas aut fidejussores tollendos aut homines ipsius monasterii tam ingenuos quamque et servos super terram ejusdem
l.11 commanentes distringendos nec ullas redibitiones aut inlicitas occansiones requirendas nostris nec futuris temporibus ingredi audeat vel ea quae supramemorata sunt penitus exigere presummat. Concedimus etiam propter aemolumentum anime nostrae ut quicquid Spani praedicto monasterio dederunt de hoc quod ex eremo
l.12 traxerunt, quem Adprisionem vocant et per preceptum genitoris nostri et nostro tenere videntur, ut sint sub nostro mundeburdo vel immunitatis tuitione, sicut cetere alie res eidem monasterio pertinentes; et, si inantea ex predictas res, casas, vineas videlicet aut terras ipso in loco dare voluerint, licenciam habeant; et
l.13 liceat praefato abbati suisque successoribus res ejusdem monasterii cum cellulis sibi subjectis et rebus vel hominibus aspicientibus vel pertinentibus sub tuitionis atque immunitatis nostrae defensione, remota tocius judiciaria potestatis inquietudine, quieto ordine residere. Et quicquid de prefatis rebus monasterii
l.14 jus fisci exigere poterat, in nostra aelemosina in integrum eidem concessimus monasterio, [scili]cet ut perpetuo tempore eis ad peragendum Dei servicium augmentum et supplementum fiat. Volumus etiam atque precipimus ut, si adversus jamdictum abbatem ejusque successoribus vel etiam monachis ibidem Deo
l.15 famulantes eorumque rebus vel familia alique causae surrecte vel orte fuerint, aut etiam ullus sit qui de eorum rebus abstrahere vel minuare cogat, nullatenus praesummat nec eos distringere neque de eorum rebus aliquid minuare quousque in presenciam nostram vel comitis palacii nostri sint
l.16 suspense vel reservate, quatenus inibi cuncta ad eos pertinencia secundum aequitatis ordinem diffiniantur. Et quandoquidem divina vocatione supradictus abba vel successores ejus de hac luce migraverint, quamdiu ipsi monachi inter se tales invenire potuerint qui ipsam congregationem
l.17 secundum regulam sancti Benedicti regere valeant, per hanc nostram auctoritatem et consensum licenciam habeant eligendi abbates. Et ut haec auctoritas a fidelibus sanctae Dei ecclesiae et nostris firmius credatur diligenciusque conservetur, manu propria subter firmavimus et anuli nostri impressione sigillari jussimus.
l.18 SIGNUM [monogramme] PIPPINI GLORIOSISSIMI REGIS. [chrisme] ALBERICUS CLERICUS AD VICEM ISAAC RECOGNOVI ET SUBSCRIPSI [ruche_notes_tironiennes] [Albericus clericus ad vicem Isaac recognovi et subscripsi. Eberhardus impetravit] [sceau].
l.19 Data tertio nonas septimbres, inditione prima, anno Christo propicio, XXV regnante domno Hludovuico serenissimo augusto et XXIIII regni nostri. Actum Sanctum Martinum in Campania. In Dei nomine, feliciter. Amen, [amen].

DEVIC (Cl.), VAISSETE (J.), Histoire générale de Languedoc, 15 vol., Toulouse, 1872-1892, t. 2, col. 206, n° 95.

LEVILLAIN (Léon), Recueil des actes de Pépin I^er et de Pépin II, rois d’Aquitaine (814-848), Paris, 1926, p. 152-161, n° 34.

LOT (F.), LAUER (Ph.), Diplomata Karolinorum. Recueil de reproductions en fac-similé des actes originaux des souverains carolingiens conservés dans les archives et bibliothèques de France, 10 vol., Paris, 1936-1949, t. 8, pl. 21 (fac-similé).

MAGNOU-NORTIER (Elisabeth), MAGNOU (Anne-Marie), Recueil des chartes de l'abbaye de la Grasse, 2 vol., Paris, 1996-2000 (Collection de documents inédits sur l'histoire de France, 24 et 26), t. 1, p. 20-22, n° 13.