IRHT

Enquêtes menées sous les derniers capétiens

> Enquête sur une plainte du seigneur d'Alès

Archives nationales, J 319, n°2

Enquête

[1]

Anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo quarto, scilicet die jovis post octabas Pasche Domini, nobilis vir Petrus de Bussio, vicarius Uzetici pro domino nostro rege, recepit litteras nobilis e potentis viri domini Alphonsi de Rovoirario, militis, senescalli Bellicadri et Nemausi, continentie subsequentis :

Alfonsus de Rovoirayo, miles, senescallus Bellicadri et Nemausi, provido viro et sibi dilecto Petro de Bussio, vicario Usetici pro domino nostro rege, salutem et dilectionem. Litteras domini nostri regis clausas recepimus continentie subsequentis :

Philippus, Dei gratia Francorum rex, senescallo Bellicadri salutem. Mittimus vobis loca, hebergas et quedam alia sub contrasigillo nostro clausi super quibus dominus Alesti petiit a nobis sibi fieri gratiam, mandantes vobis quatinus de jure quo in predictis habemus, valore eorum et quantitate gratie si fieri contigat et de conditione rerum quas petit vos diligenter informetis et quid super hec, informatione prehabita diligenti, inveneritis vel quam scicius comode poteritis remittatis sub vestro sigillo fideliter interclusum. Actum Parisius, die mercuri post Brandones, anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo tercio.

Mittentes itaque vobis sub sigillo nostro transcriptum locorum, hebergarum et aliorum nobis sub contra sigillo regio transmissorum correctum super quibus petiit sibi prefatus dominus Alesti a predicto domino rege gratiam fieri et impertiri, mandamus vobis atque tenore presentium committimus ut de jure quod habet dominus rex in predictis, valore earum et quantitate gracie, si eam fieri contingat, ac de conditione rerum quas petit vos diligenter informetis, juxta predictarum continentiam litterarum, quid super hoc inveneritis quam citius comode poteritis, sub sigillo vestro interclusum, nobis fideliter transmissuri. Nos enim omnibus justiciariis et subditis nostris damus tenore presentium in mandatis ut in premissis et ea tangentibus vobis efficaciter pareant et intendant. In cujus rei testimonium sigillum nostrum presentibus litteris duximus apponendum. Datum Rupemaura, anno Domini millesimo ducentesimo nonagesimo tercio, die lune post dominicam qua quantatur Judica me.

Recepit etiam dictus vicarius quoddam transscriptum eujusdam scripture clause sigillatum sigillo dicti domini senescalli. Misse sub contrasigillo regio dicto domino senescallo, ut continetur in litteris dicti domini senescalli, super quibusdam locis, herbergiis et quibusdam aliis super quibus dominus Alesti sibi fieri gratiam a domino rege petit cujus transcripti tenor talis est :

Hec sunt loca de quibus petiit dominus de Alesto, suplicando domino nostro rege sibi fieri gratiam que condam fuerunt de baronia sua Alesti in majori parte de quibus gentes domini regis dominium seu senhoriam sibi appropriaverunt, licet habeat dictus dominus de Alesto feodos seu retrofeodos et census et usagia et laudimia in majori parte :

Primo majus dominium et senhoriam ville de Cassanholis in qua villa cum pertinenciis suis sunt circa quatuor viginti foci ;

item dominium seu senhoriam et polveragium se pedagium Mansi del Mercor cum pertinenciis suis in quo manso sunt quatuor foci et dictum polveragium dominus rex nec aliquis habet nec tenet sed quod gentes domini nostri regis de sua possessione ejecerunt ;

item dominium seu possessionem mansi de Cabriel, in quo sunt cum pertinenciis suis circa quinque foci ;

item quartam partem minoris dominii seu senhorie loci de Malmoirac, in quo loco pro dicta quarta parte cum pertinenciis suis sunt circa quatuor foci ;

item dominium seu senhoriam de Pola et mansi de Curtibus, in quibus sunt cum pertinentiis suis duo foci ;

item dominium seu senhoriam in hiis que condam dominus de Alesto dedit domui de Monte Acuto ;

item dominium seu senhoriam in illis mansis et feudis quas tenet Petrus de Sancto Bonito ab ipso, in quibus mansis cum pertinentiis suis et feudis sunt circa viginti foci ;

item dominium seu senhoriam in hiis que tenet ecclesia Sancti Johannis de Gardonica que condam fuerunt de mansis de Bozigis et de Luco, et sunt circa duo foci ;

item dominium seu senhoriam mansi seu apentiarie de Tortoleta in quo manso seu apentiaria cum pertinenciis suis, sunt circa quinque foci ;

item dominium seu senhoriam mansi Amalrici in quo manso cum pertinenciis suis sunt circa sex foci ;

item dominium seu senhoriam in hiis que tenet Hugo de Meleto in manso de Soleriis et in clauso Sancti Stephani et sunt ibi circa tres foci ;

item dominium seu senhoriam in illis mansis seu feudit quos tenet Raymundus de Beriaco, domicellus, ab ipso, in quibus feudis cum pertinenciis suis possunt esse circa viginti foci ;

item dominium seu senhoriam et censum et albergam sex militum in manso de Bozigis qui est juxta Portas, que mansum seu albergam Guillelmus Albanel, cujus erat mansus, ex malicia sua recognovit domino nostro regi et negavit supradicta dicto domino de Alesto, in quo sunt cum pertinenciis suis circa quinque foci ;

item dominium seu senhoriam in loco de Cruvies, in quo loco cum pertinenciis suis sunt circa decem foci ;

item medietatem seu senhorie mansorum de Campo et de Ylice et de Vabrela, que alia medietas est domini regis, in quibus mansis cum pertinenciis suis sunt circa decem foci ;

item duas partes dominii seu senhorie mansi de Telecis et de Liquameale, que alia tercia pars est domini nostri regis, quam condam tenebat dominus Bertrandus de Telecis, et sunt ibi cum pertinenciis suis circa tres foci ;

item medietatem dominii seu senhorie mansi de Fobis, que alia medietas est domini nostri regis, in quo manso sunt cum pertinenciis suis circa quatuor foci ;

item medietatem dominii seu senhorie in illis feudis qui tenentur a dicto domino de Alesto et a domino rege in parochiis de Grabiac et Sancti Flori de Pompedorio et Sancti Martini de Cauzelada in quibus feudis cum pertinenciis suis possunt esse circa viginti foci ;

item quartam partem dominii seu senhorie castri de Follaquerio que nunc est domini nostri regis et semper fuit, in qua quarta parte dicti castri possunt esse circa quinque foci ;

item albergam quindecim militum quam facit dictus dominus de Alesto domino nostro regi pro facto de Conileria et de Castronovo semper remanente domino nostro regi.

Et omnia ista sunt de feudis seu retrofeudis pro majori parte domini de Alesto et ipse omnia ista in feudum tenet a domino nostro rege, vero rex dominus noster non recipit ultra viginti solidos annui redditus, exepto dominio seu senhoria que gentes domini nostri regis sibi appropriaverunt, ut est dictum.

Item petit dictus dominus de Alesto quod cum super confinibus terre sue habeat in locis aliquibus terre sue cum gentibus domini nostri regis questionem que viribus regiis saizinam ultra quam deberent occuparunt suplicat mandati (sic) senescalli Bellicadri ut terram suam in jurisdictionibus, territoriis et confinibus eorundem eodem domino Alesti faciat terminari secundum equitatem et justiciam non inspecto usu viribus regi contra justiciam subsequto.

Unde dictus vicarius volens complere mandatum regium et dicti domini senescalli, accedens personaliter ad villam Andusie et villa Alesti et civitatem Ucecie in quarum vicarius dicta loca in dicto transcripto contenta sunt sciter, vocatis vicariis domini regis atque notarius curiarum tam Andusie quam Alesti quam Ucecie, bajulis etiam qui nunc sunt et quibusdam ex eis qui preteritis temporibus fierunt, sub quorum bailiviis dicta loca in dicto transcripto contenta existunt et cum eis et cum aliis bonis viris se informare voluit, juramentis eorum receptis super contentis in dictis litteris et transcripto predictis quorum depositiones inferius subcecuntur. Recepit etiam quedam instrumenta per dictum nobilem dominum Alesti seu hejus procuratorem hostensa quorum instrumentorum subcequenter tenores inferius sunt incerti. Informavit etiam se de numero hebergarum quas dictus Alesti dominus facit domino nostro regi et de conditionibus rerum pro quibus heberge ipse debentur.

I Informatio super majori dominio seu senhoria ville de Cassanholis sequitur.

I. Guichardus de Molinis, vicarius domini regis Andusie, testis juratus et diligenter interrogatus super jure quod dominus rex habet in majori dominio seu senhoria ville de Cassanholis, dixit quod septem anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur fuit vicarius Andusie et audivit dici a curialibus Andusie multosciens a dicto tempore citra quod majus dominium seu senhoriam, scilicet merum imperium ville de Cassanholis cum pertinenciis suis est et esse consuevit domini regis, alia vero jurisdictio dicti loci est et esse consuevit domini Alesti.

Item dixit quod super majori jurisdictione dicti loci fuit questio ventilat inter curiales domini regis ex una parte et dominum Alesti ex parte altera in regali curia Andusie et ab utraque parte super ipsa questione fuerunt testes producti.

Interrogatus de valore reddituum quos ibidem dominus rex percipit annuatim seu quantum in extimatione reddituum dominus rex inde posset habere, dixit se nescire dominum regem in dicta villa seu ejus tenemento habere redditus aliquos, dixit etiam se nescire extimare quantum pro majori senhoria anhuatim posset habere.

Item interrogatus de quantitate ville predicte, quot sunt ibi foci seu hospicia et quantum etiam protenditur territorium et pertinencie ville ipsius dixit quod in dicto loco cum ejus pertinenciis possunt esse circa quinquaginta foci seu ignes vel circa, et extenditur tenementum seu pertinentium dicte ville circiter dictam villam per spacium medie leuce.

Item interrogatus de condicionibus ville ipsius, videlicet de cujus feudo existat et cujus modi locus existat, scilicet super feotilitate loci ipsius et diviciis hominum ibidem habitancium, dixit se nescire de cujus feudo dictus locus existat. Dixit etiam quod dictus locus communiter secundum conditionem terre est in loco seu territorio fertili. Item dixit quod nescit si sunt homines in dicto loco seu ejus tenemento habitantes pauperes vel divites.

Et plura dixit se nescire cum diligentia requisitus.

()

II Magister Petrus de Valencia, notarius curie regalis Andusie, ... dixit quod 5 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur fuit notarius curie regalis Andusie et audivit dici a curialibus Andusie multosciens a dicto tempore citra quod majus dominium seu senhoria, scilicet merum imperium ville de Cassanholis cum pertinenciis suis est et esse consuevit domini regis.

Item interrogatus quot sunt in dicto loco cum ejus pertinenciis foci seu ignes dixit quod quinquaginta vel circa.

Item interrogatus de condicione ipsius loci seu ville, videlicet de cujus feudo existat et cujus modi locus existat.

Item dixit quod super majori jurisdictione dicti loci fuit questio ventilata inter curiales domini regis ex una parte et dominum Alesti, ex parte alia, in curia domini regis Andusie et ab utraque parte.

III. Raymundus de Tramiaco de Cassanholis, ... dixit quod 30 anni sunt vel circa quod ipse testis audivit esse curia domini regis in possessione vel quasi majoris jurisdictionis, scilicet meri imperii ville de Cassanholis et ejus tenementi.

Vidit etiam a 20 annis citra dominum Alesti et suos esse in possessione seu quasi alterius jurisdictionis dicte ville et ejus tenementi, quam jurisdictionem ipse dominus Alesti emit ut dicitur a domino Petro de Vicinobrio domino condam dicte ville. Non tamen vidit quod de aliquo actu pertinenti ad majus imperium, curia domini regis in dicta villa seu ejus tenemento usa fuerit, sed bene audivit dici quod merum imperium dicte ville esse domini regis. Item dixit requisitus quod dominus rex nullos habet redditus in dicta villa quos ipse sciat, exepto quod tempore quo mandantur cavalcate in dicto loco ex parte domini regis, homines ipsius ville dant, dum tamen cavalcata vadat ad ipsum locum in quo mandantur ipse cavalcate, ad hoc ut non eant ad ipsam cavalcatam 40 s.t. et solutis ipsis 40 s. non compelluntur ire ad ipsam cavalcatam.

Item requisitus de quantitate ville predicte = dixit quod in dicto loco et ejus tenemento sunt quinquaginta unum foca seu ignes vel circa et extenditur jurisdictio dicti loci et ejus tenementi per terciam partem unius leuce.

Item interrogatus de conditione = et de diciori dicitur quod non habet in valentia ultra ducentas quinquaginta libras tur.

IV. Berengarius Gariberti de Cassanholis, ... cf III

V Poncius de Roqueta de Cassanholis, cf III

VI Guillelmus de Sancto Justo de Cassanholis, ... dixit quod 20 anni sunt et a dicto tempore citra quod ipse testis audivit dici curiam domini regis esse et fuisse in possessione, seu quasi, majoris jurisdictionnis, scilicet meri imperii dicte ville de Cassanholis et ejus tenementi, alterius vero jurisdictionis dicte ville et ejus tenementi, scilicet mixti imperii et civilium rerum vidit dominum Alesti seu gentes suas fuisse in possessione, seu quasi, a dicto tempore citra, quam jurisdictionem, ut audivit dici, idem dominus Alesti emit a domino Petro de Vicinobrio, domino condam dicte ville.

Item dixit requisitus quod jurisdictio dicte ville se extendit circiter dictam villam per terciam partem unius leuce et sunt in dicta villa quinquaginta unum foci seu ignes vel circa.

Item dixit requisitus quod nunquam audivit dici quod dominus rex haberet in dicto loco aliquos redditus et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

VII. Bertrandus de Roqua de Andusia, condam vicarius Andusie pro domino rege, ... cf VI =

Item dixit quod 20 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur fuit vicarius Andusie et tunc accidit quod denunciatum fuit sibi quod quidem clericus interfecerat quendam hominem in dicta villa de Cassanholis, quare ipse qui loquitur venit ad dictam villam de Cassanholis et ibidem fecit inquisitionem cum illis qui viderant fieri dictam mortem et illum qui dictam mortem dicebantur fecisse cepisset seu capi fecisset nisi aufugisset.

Item requisitus quantum se extendit jurisdictio dicte ville de Cassanholis seu quot sunt ibi foci seu ignes dixit se nichil scire et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

VIII Raymundus Sauri de Andusia, bajulus condam domini regis, ... testis cf VI

Item dixit quod 8 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur vidit quod cum quidam bajulus domini Alesti in villa de Cassanholis cepisset quendam bajulum domini regis injuriose, curia domini regis Andusie inde fecit inquisitionem cum dicto bajulo domini Alesti et ipsum bajulum domini Alesti punivit in 25 l.t.

Item requisitus quantum se extendit jurisdictio dicti loci, dixit se nichil scire.

Item – de quantitate ville

Item interrogatus de conditione ipsius =

IX Magister Bertrandus Razoria, notarius curie domini regis Andusie condam, ... dixit quod ipse fuit notarius dicte curie fere per quinque annos et plus, et sunt bene 12 anni et tunc vidit quod dominus Alesti litigabat in curia Andusie super majori jurisdictione dicte ville de Cassanholis, scilicet super morte hominis et de hoc fuit accitatus processus in curia Andusie, tamen curia domini regis in possessione remansit majoris jurisdictionis et dominus Alesti in possessione remansit alterius omnimode jurisdictionis.

Item requisitus quantum se extendit jurisdictio dicti loci seu quot sunt ibi ignes dixit se nichil scire.

Item requisitus si territorium =

Sequitur informatio super jure quod dominus rex habet in dominio seu senhoria polveragii seu pedagii mansi del Mercor cum pertinenciis suis.

I. Guiardus Saumalerii, vicarius Alesti, testis juratus et diligenter interrogatus super jure quod dominus rex habet in dominio seu senhoria polveragii seu pedagii mansi del Mercor cum pertinenciis suis dixit se nichil aliud scire exepto quod a tribus annis citra vel quatuor a quibus ipse testis fuit vicarius Alesti, audivit dici a curialibus et bajulis suis qui pro tempore fuerunt in bailivia Mansi Dei quod mansus del Mercor est de jurisdictione omnimoda domini regis.

Item quod jurisdictio dicti mansi durat et protenditur prout audivit dici quartam partem unius leuce circiter mansum, in quo manso sunt ut audivit dici 5 foci seu ignes.

Item dixit quod ipse qui loquitur audivit dici a curialibus et bailivis domini regis quod cum quidam ex parte domini Petri Peleti levassent polveragium in tenemento dicti mansi, curia domini regis inde fecit inquisitionem et illos qui dictum polveragium levaverunt punivit et ipsa curia inhibuit ne deinceps dictum pulveragium levaretur.

Item dixit se audivise dici a dictis bailivis quod in dicto manso dominus rex nullos habet redditus.

Item requisitus dixit quod nescit de cujus feudo existat dictus nec scit divitias hominum ibidem habitancium. Dixit etiam audivisse dici territorium dicti mansi esse sterile pro eo quia est in terra montanhosa. Et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

II Magister Gaucelmus Pelherii, notarius curie domini regis Alesti, ... dixit se nunquam fuise in dicto manso del Mercor, audivit tamen dici a curialibus domini regis quod alta et bassa jurisdictio dicti mansi et ejus tenementi est et fuit domini regis et audivit dici quod curiales domini Alesti inceperunt ibidem levare polveragium et, inquisito cum curialibus domini Alesti super novo polveragio, fuerunt puniti illi cum quibus fuit inquisitum in 13 l.t., et ipse testis vidit sententiam in cartulariis domini regis scriptam.

Dixit etiam requisitus se audivisse dici quod contentio fuit post ea de dicto polveragio inter dominum Alesti et curiam domini regis in qua questione plures testes fuerunt producti ab utraque parte prout continetur in cartulariis dicte curie domini regis, que contentio nondum est diffinita. Nescit tamen utrum dominus rex habeat aliquos redditus in dicto manso, dixit etiam quod quoddam aliud punimentum fuit factum in dicto manso per curiam domini regis 15 s.t.

Item interrogatus de quantitate mansi ipsius et quot sunt ibi foci et1 quantum etiam pertenditur tenementum dicti mansi seu cujusmodi locus existat scilicet si est fertiles seu si homines ibidem habitantes sunt divites, dixit se nichil scire, et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

III Petrus de Trulhacio, bajulus Mansi Dei dicte vicarie Alesti, ... dixit quod jurisdictio omnimoda Mansi del Mercor cum ejus pertinenciis est et fuit 25 anni sunt et a 25 annis citra domini regis.

Item dixit quod nescit quod dominus rex seu alius habeat ibi polveragium, ymo dixit quod 15 anni sunt vel circa quod accidit quod gentes domini Alesti levaverunt polveragium in dicto manso et curiales domini regis Alesti inde fecit inquisitionem quia pulveragium novum fecerant et illi qui dictam polveragium levaverunt fuerunt puniti in 7 l.t. per curiam domini regis.

Item interrogatus quantum in extimatione reddituum idem dominus rex posset habere, dixit se nichil scire.

Item interrogatus de quantitate mansi predicti dixit quod in dicto manso cum ejus tenemento sunt 4 foci vel ignes et protenditur jurisdictio dicti mansi circiter dictum mansum per sextam partem unius leuce.

Item interrogatus de condicionibus = se nichil scire de cujusmodi feudo existat, item dixit quod dictus mansus est in terra sterili et montanhosa et circiter sunt homines ibidem habitantes pauperes. Et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

IV Bernardus de Valle Mala, bajulus condam Mansi Dei dicte vicarie Alesti, ... = dixit quod ipse qui loquitur scit quod jurisdictio omnimoda mansi del Mercor cum pertinenciis suis est domini regis et fuit a 10 annis citra.

Item super facto pulveragii requisitus dixit se nichil scire.

Item de condicionibus = dixit quod in dicto manso sunt 4 ignes seu foci et pretenditur jurisdictio dicti mansi circiter per spatium tercie partis unius leuce. Et nichil plus etc.

V Bernardus de Mercos, mansi del Mercor, ... dixit quod 20 anni sunt et a dicto tempore citra quod curiales domini regis sunt et fuerunt in possessione, vel quasi omnimode jurisdictionis dicti loci.

Item dixit quod 14 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur audivit dici quod gentes domini Alesti levaverunt polveragium in dicto manso et postmodum audivit dici quod curia domini regis Alesti cum illis in 7 l.t.

Item interrogatus de valore reddituum dixit se nichil scire.

Item interrogatus de quantitate mansi = dixit quod in dicto manso possunt esse 4 foci seu ignes et extenditur tenementum dicti mansi circumcirca per mediam leucam et nescit de cujusmodi feudo existat.

Item dixit quod dictus locus del Mercor est in territorio sterili et montanhoso et homines ibidem habitantes sunt communiter pauperes. Et nichil plus.

Sequitur informatio super dominio seu senhoria mansi de Cabriel cum ejus pertinenciis.

I Guiardus Saumalerii, vicarius Alesti domini regis, testis juratus et diligenter interrogatus super jure domini regis quod habet in dominio seu senhoria mansi de Cabriel cum ejus pertinenciis dixit quod a tempore trium annorum citra a quo ipse qui loquitur fuit vicarius Alesti, audivit dici multosciens a suis curialibus quod de jurisdictione Mansi Caprerii pendet questio inter Guillelmum de Agrifolio, domicellum, ex una parte, et dominum regem et alios dominos de Soucanton, ex altera, super qua questione fuit facta aprisia per magistrum Gaucelmum, notarium ex precepto, ut dicitur, majoris judicis senescallie Bellicadri in tantum quod nunc curia domini regis et aliorum dominorum de Soucanton utitur jurisdictionem in dicto manso.

Item interrogatus de valore reddituum quas ibidem dominus rex percepit annuatim seu quantum in extimatione reddituum dominus rex inde posset habere, dixit se nichil scire.

Item interrogatus de quemtitate predicti mansi et conditione, quot sunt ibi foci seu hospicia et quantum etiam pretenduntur territorium seu pertinencie ipsius mansi, dixit quod in dicto manso sunt quinque ignes. Dixit etiam quod territorium dicti mansi non est in terra pingrei, ut audivit dici. Et plura dixit se nescire cum diligentia requisitus.

II. Magister Gaucelmus Pelherii, notarius curie domini regis Alesti, ... dixit quod super jurisdictione seu senhoria mansi de Caprier pendet questio inter Guillelmum de Agrifolio, domicellum, ex una parte, et dominum regem et alios dominos de Soucanton, ex altera, quper qua questione fuit facta aprisia ex precepto majoris judicis senescallie Bellicadri, quam aprisiam ipse testis scripsit. Dixit tamen quod dominus rex et alia domini de Soucanton utuntur nunc jurisdictione in dicto manso.

Item dixit quod in dicto manso sunt quinque foci seu ignes et predicta vidit 25 anni sunt et a dicto tempore citra.

Item interrogatus de valore reddituum = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate =

III Guillelmus de Mandajors de Sancto Privato de Veteribus, bajulus condam bailivie Mansi Dei et nunc bajulus de Soucanton, ... = et hoc vidit ab octo annis citra, verumtamen audivit dici quod Guillelmus de Agrifolia dominis de Soucanton ponebat contrastum in banno dicti mansi.

Item super valore reddituum annualium dicti mansi et quantitate dicti mansi et de condicione ipsius interrogatus dixit quod in dicto manso sunt tres seu ignes et territorium dicti mansi se extendit per spacium octave partis unius leuce. Dixit etiam quod territorium dicti mansi est sterile et sunt ibi homines pauperes communiter et potest habere dominus rex in redditibus inter census et quartos dicti mansi in valentia 5 s.t. et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

IV Raymondus de Vinhali, habitator de Arenis, mandamenti de Soucanton, ... = vidit 40 anni sunt et a 40 annis citra quod jurisdictio dicti mansi de Capererio est domini regis et aliorum dominorum de Soucanton, qui mansus est infra jurisdictionem castri de Soucanton.

Item super valore = et nescit quantum potest habere dominus rex in redditibus in dicto manso. Et nichil plus =

V Bernardus Clerici, parrochie de Arenis, mandamenti de Soucanton, = dixit quod ipse credit quod dictus Mansus Caprerius sit de jurisdictione et mandamento ville de Soucanton domini regis pro eo quia bis vel ter ipse qui loquitur vidit quod quando homines de Soucanton ibant in cavalcatis domini regis, homines habitantes in dicto manso Caprerio sequebantur senheriam seu vexillum ville de Soucanton.

Item super valore = sunt circa 4 foci seu ignes et sunt ibi homines pauperes quia territorium dicti mansi est sterile. Et plura dixit se nescire =

Sequitur informatio juris domini regis quarte partis minoris dominii seu senhorie loci de Malmoyracho et earum pertinenciis.

I Guiardus Saumalerii, vicarius Alesti pro domini rege, testis etc, dixit quod a tempore trium annorum citra vel circa a quo qui loquitur fuit vicarius Alesti, audivit dici multosciens a curialibus curie Alesti domini regis quod dominus rex habet et haberet consuevit merum et mixtum imperium et altam et bassam jurisdictionem in villa et tenemento de Malmoyracho, salvo quod Gernasius de Serinhaco, domicellus, habet ibi bannum tantum.

Interrogatus de valore reddituum = nichil scire.

Interrogatus de quantitate et condicione loci ipsius et ejus tenementi, dixit se audivisse dici quod in dicto loco sunt circa 24 ignes in universo et protenditur jurisdicto dicti loci circiter dictum locum in latitudine per spacium quarte partis unius leuce et in longitudine per mediam leucam.

Item dixit se audivisse dici quod territorium dicti loci est communiter in terra fertili secundum alia territoria dicte senescallie et sunt homines habitantes in dicto loco quidam copiosi communiter et pauperes, sed pro majori parte sunt pauperes.

Dixit etiam nescire de cujus feudo existat dictus locus. Et nichil plus pertinens dixit cum diligentia requisitus.

II Magister Guilhelmus Pelherii, notarius regalis curie Alesti, testis = dixit quod a 25 annis citra ipse testis vidit et audivit dici quod dominus rex habet merum et mixtum imperium et altam et bassam jurisdictionem in dicto loco de Malmoyracho et ejus tenementi =

Item interrogatus de redditibus = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate =

Item dixit quod territorium =

Et plura dixit se nescire =

III Guillelmus de Mandajoras, bajulus domini regis, testis = dixit quod ipse testis vidit a 10 annis citra quod jurisdictio ville Malmoyracho est domini regis et fuit a dicto tempore citra.

Item interrogatus de valore = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate = dixit quod in quarta parte dicti loci possunt esse quinque vel sex foci seu ignes et extenditur jurisdictio dicti loci per spacium medie leuce et territorium dicti loci est communiter fertile = et ditior potest habere in extimatione bonorum 200 l.t. et nescit de cujus feudo existat dictus loci. Et nichil plus =

IV Gervasius de Serinhaco, domicellus, testis = a 30 annis citra domini regis exeptis bannis, et medietas dicti banni est ipsius qui loquitur et dominus Petrus Peleti emit quartam partem ipsius banni ab altero de Soncantono et alia pars est Pelegrine de Soucantono.

Item interrogatus de valore = dixit quod in dicto loco dominus rex habet 12 d.tur. censuales super quodam molendino ipsius testis.

Item interrogatus de quantitate = sunt in dicto loco viginti septem foci in universo et territorium est communiter fertile = Et plura dixit se nescire =

V Bernardus Medius, serviens de Malmoyracho = dixit quod 40 anni sunt quod ipse testis vidit quod dominus rex habet omnimodam jurisdictionem in villa de Malmoyracho, exepto banno, quod bannum audivit dici auod est Gervasii de Serinhaco et suorum pariariorum.

Item interrogatus de valore = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate = in quarta parte dicti loci de Malmoyracho possunt esse 6 foci seu ignes. =

VI Guillelmus Salamonis de Malmoyracho, = Dixit idem in omnibus exepto quod non deposuit de tempore nisi de viginti quinque annis.

VII Raymondus de Vinhal, habitator de Arenis mandamenti de Soucanton, = 12 anni sunt vel 13 fuit bajulus bailivie de Soucanton domini regis per duos annos et tunc vidit quod curiales domini regis utebantur omnis jurisdictione in villa de Malmoyraco, exepto quod vidit (sic) quod Gervasius de Serinhaco consuevit bannerium suum tenere in tenemento dicte ville

Interrogatus de valore = dixit quod in quoddam molendino Gervasii de Serinhaco dominus rex habet annuatim 12 d.t. censuales.

Item interrogatus de quantitate et condicione loci ipsius et ejus tenementi, dixit idem in omnibus quod Guillelmus Salamonis.

Sequitur informatio super jure quod habet dominus rex in dominio seu senhoria de Pola et mansi de Curtibus cum suis pertinenciis.

I Raimundus Sauri de Andusia, bajulus domini regis = dixit quod ipse qui loquitur ut bajulus domini regis usus fuit jurisdictione in mansis de Pola et de Curtibus.

Interrogatus de valore = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate et condicione = dixit quod in dictis mansis sunt duo foci seu ignes et territoria dictorum mansorum sunt communiter fertilia, nec scit quantum extenduntur tenementa dictorum mansorum. Nec scit de cujus feudo existant, et plura dixit se nescire cum diligentia requisitus.

II Magister Bertrandus Razoria, notarius condam curie Andusie, testis = vidit multosciens quod curia domini regis Andusie consuevit uti jurisdictione in mansio de Polano et de Curtibus, dixit tamen quod dominus Alasardus de Pruneto, miles, pro in curia regali Andusie se habere bannum in dicto manso de Curtibus, et hoc idem fecit bajulus de Lesano pro domino rege. Item dixit se audivisse dici quod predicti duo mansi tenentur in feudum a domino Alesti.

Item interrogatus de valore = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate = sunt tres foci seu ignes et nescit quantum protenditur jurisdictio dictorum mansorum. Dixit tamen quod tenementa dictorum mansorum sunt communiter fertilia et sunt ibi pauperes homines. Et nichil plus =

III Raymondus Sauri de Andusia, bajulus domini regis, testis = dixit quod ipse 30 anni sunt et plus, ut bajulus domini regis usus fuit jurisdictione in mansis de Polano et de Curtibus.

Item interrogatus de valore = nichil scire.

Item interrogatus de quantitate = dixit quod in dicto manso de Polano sunt duo ignes et in manso de Curtibus est unus ignis et dicti mansi communiter sunt in terra fertili nescit si habitatores in dictis mansis sunt pauperes vel divites et nichil plus =

Sequitur informatio super dominio seu segnhoria illorum que quondam dominus de Alesto dedit domui de Monte Acucto. Est super ea productum, instrumento seu ostensum.

Guichardus de Molinis, vicarius Anduzie, testes = super dominio vel senghoria illorum = dixit se nichil scire.

Magister Raymundus de Valencia, notarius curie Anduzie =

Sequitur informatio dominii seu senhorie illorum mansorum seu feudorum quas tenet Petrus de Sancto Bonito a domino Alesti super ea informatione et productum instrumentum infra presentem processum.

Sequitur informatio super dominio seu senhoria illorum que tenet ecclesia Sancti Johannis Gardonencca que quondam fuerunt de mansis de Bosigiis et de Lucco.

I Guischardus de Molinis, vicarius Anduzie = nichil scire

II Magister Raymundus de Valencia =

III Bernardus de Bosquo, Sancti Johannis de Gardonencca, testis juratus et diligenter interrogatus super predictis, dixit se nichil aliud scire exepto 40 anni sunt et plus quod ipse qui loquitur a parte suo et matre quod2 priores ecclesie Sancti Johannis de Gardonencca aquisiverant quasdam terras que erant de tenemento mansorum de Bosigiis et de Lucco, quorum mansorum de Bosigiis et de Lucco jurisdictionem audivit multociens esse domini Alesti, quas terras, ut audivit dici, priores Sancti Johannis predicti appropriaverunt jurisdictioni domini regis ita quod dominus rex seu ejus curiales exercuerunt jurisdictionem in dictis terris. Mansus vero predictus de Bosigiis confrontatur ex una parte cum vallato Campi Longi et flumine Gardonis et cum vallato de Rozer et protenditur usque ad Moletam et cum manso de Suella.

Item super valore = dixit se nichil scire.

Item interrogatus de condicione = nichil exepto quod dicte terre sunt communiter in loco sterili.

IV Hugo Fabri de Sancto Johanne de Gardonenca = idem quod B. de Bosco, excepto quod non deposuit de tempore nisi 25 annis.

V Johannis Stephani, habitator Sancti Drasii, bajulus Sancti Johannis de Gardonenca pro domino rege = dixit quod ipse fuit bajulus, duo anni erunt in festo beati Michaelis, et audivit multociens quod in terris quas habet prior Sancti Johannis de Gardonenca in dicto loco Sancti Johannis seu ejus tenemento genteo domini regis consueverunt exercere jurisdictionem.

Interrogatus quantum valet = nichil scire.

Item super quantitate = nichil scire.

VI Magister Bertrandus de Arbuciis, notarius domini regis, habitator parochie Sancti Johannis de Gardonenca = dixit se audivisse dici a patre suo quod 30 anni sunt quod priores ecclesie Sancti Johannis de Gardonenca aquisiverunt quasdam terras que erant de tenemento mansorum de Bosigiis et de Lucco, quorum mansorum de Bosigiis et de Lucco jurisdictionem audivit multociens esse domini Alesti, quas terras, ut audivit dici, priores Sancti Johannis predicti appropriaverunt jurisdictioni domini regis ita quod dominus rex seu ejus curiales exercuerunt jurisdictionem in dictis terris. Mansus vero predictus de Bosgiis confrontatur ex una parte cum vallato Campi Longi et flumine Gardonis et cum vallato de Rozer et protenditur usque ad Moletam et cum manso de Suella.

Interrogatus quantum valent = nichil scire.

Item super quantitate = nichil scire.

VII Magister Bertrandus de Arbussiis, notarius domini regis, habitator parochie Sancti Johannis de Gardonenca, testis = dixit se nichil scire, excepto quod dicit quod 8 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur pro curia domini Alesti fecit in apennaria mansi de Torcolheta quandam inquisitionem.

Sequitur informatio super dominio seu senhoria mansi seu appennarie de Thorcolleta.

I Guischardus de Molinis, vicarius Anduzie, testes (sic) = dixit quod a 7 annis citra ipse audivit dici multociens a suis curialibus quod jurisdictio mansi seu appennarie de Torcolleta est et esse consuevit domini regis ; Dixit tamen quod questio est de jurisdictione dicti mansi inter regentes (sic) domini regis et domini de Alesto.

Interrogatus quantum valent = nec scit existimare...

Interrogatus de quantitate = nescit quantum protenditur tenementum dicti mansi nec scit quot sunt ibi foci nec scit de cujusmodi feudo existat dictus mansus, dixit tamen quod dictus mansus est positus in territorio sterilis et monthanoto, quare credit quod ibi sunt pauperes homines et plura dixit nescire.

II Magister Raimondus de Valencia, notarius curie Anduzie, testis = cf I exepto quod non deposuit nisi de tribus annis citra.

III Johannes de Pompono, bajulus Sancti Romani quondam, testis = dixit quod omnimodo jurisdictio alta et bassa dicti mansi de Apennaria et Corcolhota est et fuit, a 20 annis citra, domini regis, veruntamen gentes domini de Alesto ponebant contrastum super ipsa jurisdictione, dicendo quod ad dominum de Alesto jurisdictio debet pertinere.

Requisitus quantum valet = se nescire.

Item interrogatus de quantitate = dixit quod habet de tenemento tres ballistadas vel circa et sunt ibi 5 foci et sunt ibi steriles terre et monthanose et pauperes homines et plura dixit se nescire

IV. Johannes de Manso de Sancto Andrea de Valle Bruna, testis = idem - excepto quod dixit quod non sunt ibi nisi quatuor foci.

V. Magister Bertrandus de Arbussiis, notarius domini regis, habitator parochie Sancti Johannis de Gardonenca, testis juratus = dixit se nichil scire aliud, excepto quod dicit quod 8 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur pro curia domini Alesti fecit in apennaria mansi de Corcolheta quandam inquisitionem super furto quod comiserat quedam mulier, nullam tamen inde quod ipse qui loquitur sciat esmendam habuit dictus dominus Alesti.

Interrogatus quandam valent redditus = dixit se nichil scire.

Interrogatus de quantitate =

Et plura dixit se nescire.

VI. Raymundus de Folhaquerio, castri de Folhaquerio, testis = dixit quod 4 vel 5 anni sunt quod cum gentes domini regis tenerent suas asizias in dicto manso de Torcolleta, gentes domini Alesti se rancurabant de hoc dicendo predictis regalibus quod jurisdictio dicti mansi ad dominum Alesti debebat pertinere.

Interrogatus quantum valent = dixit se nichil scire.

Interrogatus de quantitate = dixit tamen quod in eo manso possunt esse sex foci, et est territorium dicti mansi sterile et in terea montanhosa et sunt ibi communiter pauperes homines.

Et plura dixit se nescire.

VII. Arnaudus de Salvis de Valle Bornio = dixit idem in omnibus et per omnia quod Raymundus de Folhaquerio.

VIII. Magister Bertrandus Razoria, notarius quondam Anduzie, testis = dixit quod 12 anni sunt vel circa quod quidam homo qui sinderat quandam vitem in manso de Trocolleta seu ejus tenemento fuit condempnatus in curia domini regis in quandam quantitate pecunie de qua non recordatur et ipse homo condempnatus appelavit, et in causo appelationis pro domino Alesti dominus Alasardus, vicarius domini Alesti opposuit, set et produxit in ipsa causa, verumtamen dicta causa non fuit terminata quod ipse sciat.

Requisitus quantum valent redditus = dixit se nichil scire.

Item interrogatus de quantitate = dixit se nichil scire = et plura...

Sequitur informatio super dominio seu senhoria Mansi Amalrici.

I Guischardus de Molinis, vicarius Anduzie = dixit quod a 7 annis citra ipse qui loquitur audivit dici a consulibus civitatis Anduzie multociens quod dominium seu senhoria Mansi Amalrici est et esse consuevit domini regis.

Item interrogatus de vallore = dixit se nescire.

Item super quantitate = nisi quod dixit quod dictus mansus est in loco sterili et plura...

II Magister Raymundus de Valencia, notarius curie Anduzie = cf I idem =

III Johannes de Pompono, bajulus domini regis Sancti Romani quondam, testis = dixit quod 15 anni sunt et a dicto tempore citra multociens vidit curiam domini regis esse in possessione, seu quasi, exercendi jurisdictionem in dicto Manso Amalrico, dixit tamen quod multociens vidit quod gentes domini Alesti se rancurabant de jurisdictione dicti mansi, dicendo quod ad dominum Alesti dicta jurisdictio ipsius mansi debebat pertinere.

Interrogatus de valore = dixit se nichil scire.

Item de quantitate = dixit quod tenementum dicti mansi se extendit per duas ballistadas vel circa et sunt ibi sex foci et territorium dicti mansi est sterile et monthanhosum et sunt ibi pauperes homines, et plura =

IV Johannes de Manso de Sancto Andrea de Valle Bornia, testis = dixit quod jurisdictio dicti mansi Amalrici est et esse consuevit domini regis.

Interrogatus de valore = dixit se nescire =

Item super quantitatem et condicionem mansi ipsius interrogatus cf III =

Sequitur informasio super dominio seu senhoria in hiis que tenet Hugo de Meleto in manso de Soleriis et in clauso Sancti Stephani.

I Guischardus de Molinis, vicarius Anduzie testis = dixit se nichil scire excepto quod bene scit quod mansus de Solerio est de jurisdictione domini regis et nescit quot sunt ibi foci.

II Magister Raymundus de Valencia, notarius curie Anduzie, testis = dixit se nichil scire.

Et est productum super ea instrumentum. Super dominio seu senhoria in illis mansis seu feudis quos tenet Raymundus de Barjacho, domicellus, a domino Alesti, est productum instrumentum3.

Sequitur informatio dominii seu senhoria censuum et albergorum sex militum mansi de Bosigiis qui est juxta portas.

I. Guiardus Saumalerii, vicarius Alesti pro domino rege = dixit quod a tribus annis citra audivit dici a suis curialibus multociens quod curiales domini regis sunt et esse consueverunt in possessione seu quasi omnomode jurisdictionis in manso de Bosigiis, dixit etiam quod dominus rex in docto manso nulla recipit albergas quod ipse sciat.

Requisitus quantum dominus rex ibidem habet in redditibus in dicto manso, nesciret extimare quantum inde dominus rex habere posset in redditibus.

Item interrogatus de quantotate = dixit se nichil scire. Dixit tamen quod dictus mansus est in terra sterili et montanhosa, prout apparet, et necit si sunt ibi homines divites vel pauperes nec scit de cujusmodi feudo existit dictus manus et plura =

II. Magister Gaucelmus Pelherii, notarius curie domini regis Alesti, testis = dixit quod ipse qui loquitur vidit 25 anni sunt et a 25 annis citra frequenter quod curiales regales curie Alesti consueverunt uti jurisdictione in dicto manso de Bosigiis. Dicit etiam se vidisse a dicto tempore citra quod questio fuit inter dominum regem ex una parte et dominum Alesti, ex altera, super jurisdictione dicti mansi in tantum quod tunc ipse testis vidit quasdam inquisitiones in cartulariis curie Alesti que facte erant ratione delictorum comissorum in dicto manso seu ejus tenemento. Dixit etiam requisitus quod nescit quod dominus rex in dicto manso aliquas habeat albergas.

Item requisitus quantum dominus rex in dicto manso seu ejus tenemento habet in redditibus = dixit se nescire =

Item interrogatus de quantitate = dixit se nichil scire.

III. Petrus de Trollacio, bajulus domini regis in bailivia Mansi Dei, que bailivia est in vicaria Alesti, testis = dixit quod ipse testis vidit, 25 anni sunt, et a dicto tempore citra, multociens quod curiales domini regis utebantur jurisdictione in dicto manso de Bosigiis et nunquam magis audivit dicti quod dominus rex haberet albergam sex militum in dicto manso seu ejus tenemento.

Item interrogatus de valore reddituum = dixit se nichil scire.

Item interrogatus de quantitate = dixit quod in dicto manso sunt duo ignes seu foci et nescit de cujus feudo existat dictus mansus et ipse mansus cum ejus territorio est in terra sterili et montanhosa et sunt ibi communiter pauperes homines et plura dixit se nescire.

IV Bernardus de Valle Mala, bajulus quondam Mansi Dei, ... cf III quod Petrus de Trulacio, excepto quod non deposuit de tempore nisi de 10 annis.

V Guillelmus Albanelli de Portis, testis = dixit quod a 10 annis citra multosciens vidit quod curiales domini regis consueverunt uti jurisdictione in dicto manso de Bosigiis.

Interrogatus de valore reddituum = dixit quod pro proprietate dicti mansi ipse qui loquitur et pariarii sui serviunt domino regi annuatim 5 s.t. vel unum obolum aureum.

Item interrogatus de quantitate = dixit quod in predicto manso sunt tres ignes, tamen homines ibidem habitantes sunt pauperes quia territorium dicti mansi est sterile et montanhosum et plura dixit se nescire.

VI Petrus de Bosigiis, testis = dixit quod a 20 annis citra multosciens ipse testis vidit curiales domini regis uti jurisdictione in dicto manso de Bosigiis et ejus tenemento.

Interrogatus quantum ibi habet dominus rex = dixit se audivisse dici quod dominus rex habet cum Guillelmo Albanelli et suis pariariis in dicto manso 5 s.t. in redditibus vel unum obolum aureum.

Item interrogatus de quantitate mansi ipsius, dixit quod dictus mansus habet de tenemento per spacium medie leuce.

Item interrogatus de condicione mansi ipsius dixit quod in dicto manso sunt tres foci et territorium ejus est sterile et montanhosum et ibidem sunt homines habitantes communiter pauperes et nescit de cujusmoi feudo existat dictus mansus et plura dixit se nescire.

Sequitur informatio super dominio seu senhoria loci de Cruviers.

I. Magister Petrus Pellicerii de Viro, notarius curie Usetici, testis = dixit se vidisse et audivisse, 20 anni sunt, et a dicto tempore citra, pluries, quod curiales domini regis utebantur jurisdictione majori et consueti sunt uti in dicta villa de Cruverio et prior dicti loci de Cruverio utebatur minori jurisdictione in dicta villa et dicebant quod tantum extendebat jurisdictio dicti regis in majori jurisdictione.

Interrogatus de valore reddituum quos dominus rex habet in dicta villa et ejus tenemento de Cruverio seu quantum in extimatione posset habere, dixit quod in molendino (sic) dicti prioris de Cruverio dominus rex habet unam libram piperis censualem.

Item interrogatus de quantitate ville ipsius, dixit se nichil scire.

Item de condicione ville ipsius et ejus tenementi interrogatus, dixit quod in dicto loco sunt 10 foci seu ignes vel circa, et plura dixit se nescire.

II Raymundus de Montannhaco, bajulus quondam domini regis in baillivia de Brinhono, sub qua bailivia dictus locus de Cruverio est, testis = dixit idem in omnibus et per omnia quod dictus magister Petrus de Vico, excepto quod non deposuit de tempore nisi de 10 annis.

III Petrus Johannini de Vicinobrio, testis = dixit se nichil scire excepto quod ben sunt 20 anni vel circa quod ipse qui loquitur fuit bajulus pro domino rege apud Brinhonum et quando gentes conquerebant de aliquibus hominibus habitantibus in jurisdictione de Cruverio, ipse qui loquitur requirebat bajulum de Cruverio quod eos compelleret ad solvendum, alioquin ipse faceret.

Super valore, quantitate et condicione mansi ipsius requisitus, dixit se nichil scire.

IV Bernardus de Podio Hugonono de Vicinobrio, testis = dixit quod ipse testis fuit bajulus de Brinhono pro domino rege, 8 anni sunt vel circa, et tunc pignoravit quendam, cujus nomine ignorat, in jurisdictione de Cruverio pro banno.

Super valore, quantitate et conditione loci ipsius dixit se nichil scire.

V Petrus Rainaudi de Brinhono, testis = dixit quod ipse qui loquitur vidit, 18 anni sunt, vel circa, quod Petrus Gaudini, tunc vicarius Uzetici pro domino rege, posuit ad questionem seu tormentum quendam hominem et ipse qui loquitur ut bajulus pro domino rege usus fuit jurisdictione in villa de Cruverio et eius tenemento per duos annos.

Item super valore reddituum requisitus dixit se nichil scire.

Item requisitus quantum durat seu protenditur jurisdictio de Cruverio, dixit quod per tractum unius balliste circiter dictam villam de Cruverio.

Item requisitus quot sunt foci seu ignes in jurisdictione et tenemento de Cruverio, dixit quod possunt esse ibi septem.

Item requisitus quantum potest valere jurisdictio annuatim regi, dixit se nichil scire.

Requisitus si scit quod dominus rex habeat aliquid in redditibus in jurisdictione de Cruverio, dixit se nichil scire.

Item dixit quod 14 anni sunt vel circa quod ipse testis audivit in dicta villa de Cruverio fieri jurisdictionem ex parte curie domini regis et prioris de Cruveris et plura, dixit se nescire.

VI. Bernardus Gracii de Brinhono, testis = dixit quod ipse qui loquitur vidit uti bannerios domini regis in tenemento ville predicte de Cruverio utentes banno.

Item dixit quod quidam serviens curie domini regis tenuit captum in dicta villa quendam maleficium et post audivit dici quod, prope dictam villam de Cruverio. Petrus Gaudini, tunc vicarius Usetici, ipsum maleficum poni fecit ad questionem.

Item requisitus super valore reddituum seu jurisdictionis dici loci, dixit se nichil scire.

Item dixit requisitus quod jurisdictio se extendit circa dictam villam per tractum unius balliste et sunt ibi circa 8 foci.

Item dixit quod ipse testis multociens, a dicto tempore citra, vidit quod curia prioris exercebat jurisdictionem in civilibus in dicto loco quando unus conquerebatur de altero.

Item quod territorium dicte ville est communiter fertile et habitantes ibidem sunt pauperes, exceptis tribus qui sunt secundum statum et condicionem terre communiter copiosi et plura dixit se nescire

VII. Petrus de Pausis de Curtibus, testis = dixit quod 16 anni sunt vel circa quod ipse testis vidit quod quidam qui dicebatur vicarius Uzetici pro domino rege juxta villam de Cruverio fecit poni ad questionem super quadam amicdalario quendam cujus nomen ignorat.

Item dixit quod cum esset contractus inter quosdam super possessione ecclesie de Cruverio, curiales domini regis ad dictam villam de Cruverio pro dicto contrastu venerunt et specialiter nominavit Petrum Arquerii qui dicebatur bajulus domini regis et custodiebat claustrum dicte ecclesie.

Item super valore reddituum et jurisdictionis requisitus, dixit se nichil scire.

Item requisitus quantum protenditur jurisdictio dicti loci, dixit quod per tractum unius balliste.

Item dixit quod in dicta villa sunt circa 12 foci et territorium dicti loci est communiter fertile, et sunt ibi tres homines communiter copiosi, alii vero pauperes, et plura dixit se nescire.

VIII. Petrus Gracii de Cruverio, habitator in jurisdictione de Brinhons, testis = dixit quod 20 anni sunt quod ipse testis vidit bannerios domini regis per tenementum ville de Cruverio, benneiando ibidem, committentes bannum et a dicto tempore citra multociens ipse qui loquitur vidit uti bannerios per tenementum dicte ville.

Item dixit quod ipse testis vidit 20 anni sunt vel circa quod quidam qui vocabatur Petrus Gaudini, nomine tunc vicarii Usetici pro domino rege, in quadam amicdalerio poni fecit juxta dictam villam in tenemento ipsius ville de Cruverio quendam hominem ad questionem.

Item super valore reddituum = dixit se ignorare.

Item requisitus quantum se extendit jurisdictio dicte ville, dixit quod per territorium balliste circiter dictam villam.

Item requisitus quot sunt ignes seu foci in dicta villa ; dixit quod 10.

Item dixit quod multosciens vidit quod bannerii prioris dicte ville de Cruverio utebantur jurisdictione in omnibus in villa predicta de Cruverio, etiam dixit quod locus est communiter fertilis et in dicto loco nullos habet redditus dominus rex et sunt ibi peuperes homines exceptis tribus qui sunt copiosi et plura, dixit se nescire.

IX. Bertrandus de Calberta de Brinhono, testis = dixit quod 10 anni sunt, vel circa, quod ipse qui loquitur vidit quod cum esset contrastus super ecclesia dicte ville de Cruverio venit Petrus Arquerii, tunc bajulus domini regis, et claustrum dicte ecclesie cepit et blada calcari fecit.

Item super valore reddituum =

Item requisitus quantum protenditur jurisdictio, dixit se nichil scire.

Item requisitus quot sunt in jurisdictione dicti loci ignes, dixit se nichil scire, et homines ibidem habitantes sunt communiter pauperes, exceptis tribus qui sunt communiter copiosi, et plura dixit se nescire.

X. Stephanus de Montenovello, habitator de Brinhono, nunc bajulus de Brinhono, testis = dixit quod 15 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur fuit bannerius pro domino rege per tenementum dicte ville de Cruverio, et tunc, ut bannerius dicte ville, ibat per tenementum dicte ville, et si invenisset aliquos bannum comittentes, eos pignorasset, set neminem ibi pignoravit.

Item interrogatus quot sunt ibi foci, dixit quod 10, et extenditur tenementum per tractum balliste et est communiter copiosum et sunt ibi tres homines copiosi, alii sunt pauperes et plura dixit se nescire.

XI. Guillelmus Martini de Cruverio, testis = dixit idem quod Petrus Gracii de Cruverio.

Item dixit se audivisse fieri preconizationem in dicto loco de Cruverio, ex parte curie domini regis et prioris de Cruverio, tribus vicibus.

Item dixit quod communiter dictus locus est in fertili loco et sunt ibi habitatores communiter pauperes exceptis tribus =

XII. Raimondus de Sancto Sezario, bajulus bailivie de Brinhono, testis = dixit quod 8 anni sunt vel circa quod ipse qui loquitur venit ad dictum locum de Cruverio, rogatus per dominum Bertrandum de Ladruano, ejus consanguineum, qui habebat contrastum cum quodam de ecclesia de Cruverio, ubi etiam venerunt quidam alii, et curia domini regis Usetici, quia invenit ipsum qui loquitur et 11 socios alios portasse arma ibi et stetisse in claustro dicte ecclesie, fuit facta inquisitio cum eo qui loquitur et sociis suis et ipse qui loquitur et socii sui obtulerunt dicte curie. Uzetici pro predictis 15 s.

Item dixit quod ante viderat quod pro contensione que erat de prioratu, Petrus Arquerii, tunc bajulus domini regis, tenebat claustrum et bona dicte ecclesie ad manum regiam.

Item dixit quod ipse qui loquitur vidit multosciens quod quando curia domini regis volebat aliquos homines habitantes in villa de Cruverio, ipsos requirebat bajulo prioris, qui bajulus prioris eos ajornabat.

Item super valore dicti loci requisitus, dixit quod nescit quod dominus rex habeat feuda seu redditus aliquos in dicto loco.

Item requisitus si vidit quod dominus rex habuit plus de dicto loco, dixit quod non, quod ipse vidit.

Item requisitus quot possunt esse ibi ignes seu foci, dixit quod circa 10.

Super valore et extimatione dicti loci requisitus nescivit reddere quia prout predixit, ignorat dominum regem ibi habere feuda seu aliquos redditus, et communiter in terra sterili, exeptis quatuor qui sunt comuniter copiosi, et plura dixit se nescire.

XIII. Guillelmus Gauterii de Cruverio, testis = dixit quod a 20 annis citra multosciens vidit uti jurisdictione in civilibus causis per curiales prioris de Cruverio et audivit ibi fieri preconisationem in dicta villa per curiam domini regis et dicti prioris comuniter.

Item dixit quod in dicta villa sunt 10 foci et nullos scit dominum regem habere redditus et tenementum dicti loci non protenditur ultra duos tractus unius balliste et communiter homines ibidem habitantes sunt pauperes et plura dixit se nescire.

XIV. Bernardus de Irla de Cruverio, testis = dixit quod 20 annis citra ipse qui loquitur audivit fieri preconisationem in dicta villa de Cruverio pro curia domini regis et prioris de Cruverio et vidit quod curia prioris de Cruverio utebatur jurisdictione in civilibus.

Item requisitus quot sunt ibi ignes seu foci, dixit quod circa 10.

Item requisitus quantum durat jurisdictio seu tenementum dicte ville de Cruverio, dixit quod circiter dictam villam per tractum balliste. Super valore, quantitate et rerum requisitus dixit se nichil scire quia nescit ibi dominum regem habere. aliquos redditus. Dixit etiam quod in dicto loco sunt 10 foci et comuniter est territorium fertile et sunt ibi homines pauperes et plura dixit se nescire.

XV. Raimondus Thofani de Curtibus, testis = dixit se nichil aliud scire, excepto quod audivit dicit quod curia prioris de Cruverio utitur in villa de Cruverio in civilibus et curia domini regis utitur in aliis in dicta villa de Cruverio. Dixit tamen quod accidit bene sunt 30 anni vel circa quod Petrus de Bocoirano, dominus de Curtibus, qui, ut dicitur, dictum castrum de Curtibus tenet a domino Alesti, cepit quendam hominem vocatum Raimondum de Pausis, quia dicebatur quandam mulierem per vim et violensiam cognoscere carnaliter, et ipsum duxit ad castrum de Curtibus et intrudit eum in quadam archa et postmodum audivit dici quod ab eo habuit redemptionem.

Item dixit quod in dicto loco sunt 10 foci et extenditur tenementum dicte ville de Cruverio per balistadam et communiter fertile et sunt ibi homines pauperes, exceptis tribus qui sunt communiter copiosi et plura dixit se nescire.

XVI. Michael Thofani de Curtibus, testis = dixit idem de verbo ad verbum de captione facta in villa de Cruverio per dictum Petrum de Bocoirano, dominum de Curtibus, de dicto Raimondo de Pausis et qualiter intrudit eum in archa quod Raimondus Thofani predictus, sed nichil audivit de jure domini regis et dicti prioris.

Item dixit quod sunt circa 30 anni quod ipse qui loquitur vidit quod Petrus de Bocoirano ducebat secum quendam vocatum Robinum versus castrum de Curtibus et dicebatur quod ipsum ceperat in villa de Cruverio, in qua villa fuerat deprehensus in adulterio cum quadam muliere.

Item dixit quod in dicto loco sunt 10 foci et extenditur tenementum dicte ville per ballistatam et communiter fertile et sunt ibi homines pauperes exceptis tribus =

XVII. Johannes Textoris, testis = dixit se nichil aliud scire exepto quod, 30 anni sunt, vel circa, quod ipse qui loquitur vidit quod quidam vocatus Raimondus de Pausis erat captus in castro de Curtibus et dicebatur quod pro forefacto quod comiserat in villa de Cruverio fuit captus per Petrum de Bocoirano, dominum de Curtibus, et post audivit quod convenit super ipso forefacto quod dicebatur remissice in villa predicta de Cruverio cum dicto Petro de Bocoirano (sic), domino de Curtibus, et plura dixit se nescire

XVIII. Bertrandus Auverici de Curtibus, testis = dixit quod ipse qui loquitur vidit, 20 anni sunt vel circa, quod Petrus de Bocoirano, dominus de Curtibus, qui castrum de Curtibus, ut dicitur, tenet a domino Alesti, cepit in villa de Cruverio et secum adduxit ad castrum de Curtibus Raimondum de Pausis quia dicebatur quod intraverat quandam domum in villa de Cruverio et volebat infra dictam domum carnaliter per vim cognoscere quandam mulierem et post vidit quod dictus Raimondus de Pausis convenit cum Petro de Bocoirano et debuit dare sibi pro dicto exesu centum s. de quibus ipse qui loquitur fuit fidejussor et in solutione centum s.t. vendidit dicto Petro de Bocoirano unam terram.

Item dixit se vidisse, 30 anni sunt et a 30 annis circa, frequentes priorem de Cruverio esse in possessione utendi jurisdictionem in civilibus in dicta villa de Cruverio et plura dixit se nescire.

Item dixit quod jurisdictio dicti loci tenet per unam ballistatam et possunt esse ibi 11 ignes et est locus communiter fertilis et sunt ibi homines pro majori parte copiosi et plura dixit se nescire =

XIX Guillelmus de Vouta de Curtibus, testis = dixit se nichil scire nisi per auditum alienum, exepto quod vidit, bene sunt 20 anni vel circa, quod Petro de Bocoirano, dominus de Curtibus, qui dictum castrum de Curtibus tenebat a domino Petro Peleti, domino Alesti, congregari faciebat in dicta villa de Cruverio gentes et ibidem ipsas gentes de Curtibus et de Cruverio jurati faciebat bannum.

Item dixit quod ipse qui loquitur vidit quod quando bannerii de Curtibus et de Brinhone veniebant ad dictam villa de Cruverio et dicebant aliquem habitantem in dicta villa comisisse bannum, bajulus de Cruverio ipsos homines habitantes in dicta villa pignorari faciebat et ipsa pignora ipsis banneriis reddi faciebat.

Item super valore, quantitate et conditione ipsius loci requisitus dixit idem quod Raimondus Thofani testis proximus (sic)

Sequitur informatio medietatis dominii seu senhorie mansorum de Campo et de Ylice et de Vabrelha.

I Girardus Saumalerii, vicarius Alesti, sub qua vicaria Alesti dicti mansi existunt, testis = dixit quod, a tribus annis citra, ipse testis audivit dici a suis curialibus quod curia domini regis Alesti consuevit uti jurisdictione in mansis de Campo et de Ylice et de Vabrelha.

Interrogatus super valore reddituum quod dominus rex habet = dixit se nescire.

Item super quantitate et conditione dictorum mansorum interrogatus, dixit se audivisse dici quod circa sex et dixit quod dicitur quod dicti mansi sunt in territorio fertili communiter secundum alia territoria terre et plura dixit se nescire.

II Magister Gaucelmus Pelherie, notarius curie regalis Alesti, testis = dixit quod ipse testis fecit inquisitiones pro curia domini regis de littis comissis in dicto manso de Campo.

Item dixit se vidisse quod Bertrandus de Balma, scutifer, habebat questionem in curia domini regis cum Poncio de Campo, habitatore dicti mansi, super censu dicti mansi, quam sententiam ipse qui loquitur, ut notarius curie domini regis scripsit in dicta curia.

De manso de Ylice dixit se nichil scire.

Item super manso de Vabrella requisitus dixit quod tota jurisdictio dicti mansi et ejus tenementi est domini regis ex quo fuit notarius curie domini regis 25 anni sunt et plus, audivit tamen dicit quod persone militares de Turi dicebant quod dictus mansus est de jurisdictione castri de Turi.

Item super valore reddituum quos dominus rex habet in dictis mansis annuatim seu quantum in extimatione posset habere, requisitus dixit se nichil scire.

Item super quantitate et conditione ipsorum mansorum et eorum tenementorum requisitus dixit quod nescit quantum protenduntur tenementa dictorum mansorum. Dixit tamen quod dictus mansus de Vabrella est communiter in fertili loco secundum statum terre et sunt ibi circa sex foci et plura dixit se nescire.

III. Petrus de Trulhacio, bajulus Mansi Dei, dicte vicarie Alesti, testis = dixit quod 25 anni sunt et a dicto tempore citra quod ipse testis vidit curiales domini regis esse et fuisse in possessione, vel quasi, jurisdictionis dictorum mansorum =

Interrogatus quantum possunt valere = dixit se nichil scire.

Item super quantitate et conditione ipsorum mansorum requisitus, dixit quod tenementa dictorum mansorum in universo se extendunt per spacium unius leuce et sunt ibi 11 ignes vel circa et plura dixit se nescire.

IV. Bernardus de Valle Mala, bajulus quondam Mansi Dei, test. = dixit idem in omnibus et per omnia quod dictus Petrus de Trullacio, exepto quod non deposuit de tempore nisi de 10 annis.

V. Johannes Peleti de Pomairolis, testis = dixit quod ipse testis vidit, 20 anni sunt, curiales domini regis possidere, vel quasi, jurisdictionem mansi de Ylice.

Requisitus de valore reddituum = dixit quod dominus rex habet in dicto manso d'Elze seu ejus tenemento de censu annuatim in extimatione circa 7 s.

Item interrogatus de quantitate = dixit quod in dicto manso est unus ignis et plura dixit se nescire.

VI. Johannes Vabrella, mansi de Vabrella, testis = dixit quod, 30 anni sunt et a dicto tempore citra multosciens, vidit quod curiales domini regis consueverunt exercere omnem jurisdictionem in dicto manso de Vabrella, tamen dixit quod 40 anni sunt et plus quod ipse testis vidit quod Johannes Bonsolas, bajulus domini Alesti, exercuit jurisdictionem in dicto manso.

Item, interrogatus de valore reddituum = dixit se nichil scire.

Item super quantitate et condicione = dixit quod jurisdictio dicti mansi se extendit per spacium medie leuce vel circa et possunt esse ibi circa sex foci seu ignes.

Item dixit quod territorium dicti mansi est montanhosum et sunt ibi communiter pauperes homines, set quidam sunt qui possunt transire, et plura dixit se nescire.

VII. Johannes de Farrairolis, mansi de Vabrella, testis = dixit idem = quod dictus Johannes de Vabrella, exepto quod unquam vidit quod Johannes Bonsolas, bajulus domini regis, usus fuerit jurisdictionis.

VIII. Johannes Pradesii de Vabrella, testis, dixit idem = exepto quod non deposuit quod viderit dictum Johannem Bonsolas, bajulum domini Alesti in dicto manso utentem jurisdictionem, nec etiam deposuit de tempore nisi de 25 annis.

Sequitur informatio super dominio seu senhoria duarum partium mansi de Tellicis et de Licca Mealla.

I Guischardus de Molinis, vicarius regalis Anduzie, testis = dixit quod a 7 annis citra, a quibus citra ipse fuit vicarius Anduzie, audivit dici a curialibus suis quod due partes dominii seu senhorie mansorum de Tellius et de Licca Mealla consueverunt esse et sunt adhuc domini nostri regis.

Requisitus de valore reddituum = dixit se nichil scire.

Item super quantitate = interrogatus dixit se nichil scire quantum protendunt = dixit tamen quod in dictis mansis possunt esse tres foci seu ignes.

Dixit etiam quod4 dicti mansi sunt in terra sterili et plura dixit se nescire.

II. Magister Raimundus de Valencia, notarius regalis Anduzie, testis = dixit quod a 3 annis citra, a quibus ipse fuit notarius curie Anduzie, audivit dici a curialibus Anduzie =

Item requisitus de valore reddituum = dixit idem = quod dictus Guischardus.

III Johannes de Pompono, bajulus quondam Sancti Romani pro domino rege, testis = dixit quod jurisdictio et senhoria mansorum de Tellicis et de Licca Mealla sunt et esse consueverunt domini regis, dixit tamen quod bis vidit quod, cum gentes domini nostri regis exercerent jurisdictionem in dictis mansis, gentes domini Alesti ibi se rancurabant. dicendo quod ad eos pertinebat jurisdictio dictorum mansorum.

Item interrogatus quantum habet ibi dominus rex = dixit se nescire

Item super quantitate et condicione dictorum mansorum interrogatus dixit quod tenementa dictorum mansorum se extendunt per quartam partem unius leuce et nescit quot sunt ibi foci et dicti mansi sunt in terra sterili et montanhosa et sunt ibi pauperes homines et plura dixit se nescire.

IV Hugo Fabri de Sancto Johanne de Gardonneca, testis = dixit quod mansi de Tellicis et de Licca Mealla tenentur a domino rege pro duabus partibus et a domino Alesti pro tertia parte et curiales domini regis consueverunt ibi uti jurisdictione.

Item super valore reddituum, quantitate et conditione dictorum mansorum interrogatus, dixit idem in omnibus et per omnia quod dictus Johannes de Pompono testis proximus.

V Petrus de Tellicis, habitator in manso de Tellicis, testis = dixit quod ipse qui loquitur vidit quod gentes domini regis consueverunt uti omni jurisdictione in dictis mansis de Tellicis et de Licca Mealla, verumtamen ipse qui loquitur tenet dictos mansos a domino regepro duabus partibus et a domino Alesti pro tertia parte et servit de eis domino regi et domino Alesti albergam 12 militum annuatim.

Item requisitus quot sunt ibi ignes, dixit quod tres et dixit quod dictus locus et sterilis et locus montanhosus et ditior homo qui ibi moratur non habet in valencia ultra 60 l. et dixit quod tenementa de Tellicis et de Licca Mealla protenduntur per terciam partem unius leuce et plura dixit se nescire.

VI Magister Bertrandus de Darbuciis, notarius domini regis, testis = dixit se audivisse dici, a 15 anni citra, multosciens, curiales domini regis fuisse in possessione, seu quasi, exercendi jurisdictionem in dictis mansis de Tellicis et de Licca Mealla, verumtamen multosciens audivit conqueri gentes domini Alesti et de jurisdictione dictorum mansorum.

Super valore, quantitate et conditione dictorum mansorum interrogatus, dixit se nichil scire, exepto quod bene scit quod dicti mansi sunt in terra sterili et montanhosa et plura dixit se nescire.

Sequitur informatio super medietate dominii seu senhorie mansi de Fobiis cum ejus pertinenciis.

I Guischardus de Molinis, vicarius regalis Anduzie, testis = dixit quod ipse qui loquitur vidit a 7 annis citra pluries quod medietas jurisdictionis mansi de Fobiis est domini regis, alia vero est domini Alesti5.

Super valore reddituum interrogatus = dixit se nescire.

Super quantitate dixit se nichil scire.

Item super conditione requisitus, dixit quod in medietate dicti mansi sunt duo fosci et est sterilis terra et montanhosa et plura dixit se nescire.

II Magister Raimondus de Valencia, notarius regalis curie Anduzie, testis = dixit quod, a tribus annis citra, ipse vidit uti curiales domini regis jurisdictione in medietate mansi de Fobiis et audivit dici quod alterius medietatis dicti mansi est jurisdictio domini Alesti.

Interrogatus de valore = dixit se nescire.

Super quantitate et conditione dicti mansi interrogatus, dixit idem in omnibus et per omnia quod Guischardus de Molinis.

III Johannes de Pompono, bajulus Sancti Romani quondam, testis = dixit quod medietas jurisdictionis mansi de Fobiis est et esse consuevit domini regis, alia vero medietas est, esse consuevit domini de Alesto et ipse qui loquitur et dominus Stephanus de Sancto Marsali tenet dictum mansum a domino rege et domino Alesti communiter et in dicto manso dominus rex et dominus de Alesto habent communiter albergam voluntariam.

Item interrogatus quantum habet ibi dominus rex = dixit se nescire.

Item super quantitate mansi ipsius interrogatus, dixit quod tenementum dicti loci se extendit per spatium quarte partis unius leuce et sunt ibi 15 fosci seu ignes.

Item interrogatus super conditione, dixit quod terra est sterilis et montanhosa et sunt ibi pauperes homines et plura dixit se nescire.

IV Johannes de Manso de Sancto Andrea de Valle Bornia, serviens quondam curie Anduzie, testis = dixit quod medietas jurisdictionis mansi de Fobiis est domini regis et alia medietas est domini de Alesto et in dicto manso dominus rex et dominus Alesti recipiunt albergam voluntariam a quibusdam qui tenet dictum mansum a domino rege et domini Alesti.

Item interrogatus de valore, quantitate et conditione mansi ipsius, dixit idem quod Johannes de Pompono.

Sequitur informatio super medietate dominii seu senhorie illorum feudorum que tenentur a domino rege et domino Alesti in parochiis de Grabiaco et Sancti Silari, de Pompitorio et Sancti Martini de Camzellada.

I Guischardus de Molinis, vicarius curie Anduzie domini regis = se nescire illam medietatem contentam in registro sigillato sigillo domini senescalli, dixit tamen dominum regem esse et fuisse in possessione, seu quasi, jurisdictionis tenementorum dictarum parochiarum, dixit tamen se credere dominum Alesti habere albergas in quibusdam locis dictarum parochiarum.

Item interrogatus quantum habet dominus rex = dixit se nescire.

Item super quantitate et conditione loci ipsius interrogatus, dixit se nichil aliud scire exepto quod bene scit tenementa dictarum parochiarum sunt in terra sterili ac montanhosa et nichil plus pertinens dixit.

II Magister Raimundus de Valencia, notarius curie Anduzie, testis = dixit idem =

III Johannes de Pompono, bajulus Sancti Romani quondam pro domino rege, testis = dixit quod dominus rex et dominus de Alesto habent quedam feuda in parochia Sancti Johannis de Grabiaco et albergam voluntariam et dominus de Alesto nichil consuevit habere in jurisdictione.

Interrogatus de valore reddituum = dixit se nichil scire nisi de dicta alberga.

Item super quantitate et conditione dictorum feudorum interrogatus, dixit quod in manso de Grabiaco sunt circa 14 fosci et est jurisdictio domini regis et extenditur tenementum per sex balistadas et est communiter situs dictus mansus in terra fertili secundum terram montanhosam et sunt ibi communiter pauperes homines et quod ditior ibi habitans non habet in valencia ultra summam 30 l. et plu-

IV Johannes de Manso de Sancto Andrea de Valle Bornia, serviens quondam curie regalis Anduzie = dixit quod ipse qui loquitur vidit quod jurisdictio mansi de Grabiaco fuit et est domini regis cum ejus tenemento, verumtamen in tenemento dicti mansi et quidam alius mansus vocatus Carreria, qui mansus tenetur a domino rege et domini Alesti communiter et habent ibi dominus rex et dominus Alesti albergam voluntariam.

Super valore reddituum, quantitate et conditione mansi ipsius interrogatus dixit idem in omnibus et per omnia quod dictus Johannes de Pompono = excepto quod dixit quod tenementum mansi de Grabiaco non se extendit ultra spatium quate partis unius leuce et plura dixit se nescire.

V Petrus de Monte Securo, de parochia Sancti Andree de Valle Bornia, testis = dixit quod in parochia de Grabiaco ipse testis tenet a domino rege et domino Alesti ad feudum francum mansum vocatum del Solier, item in parochia Sancti Martini de Camzellada = quoddam territorium vocatum mansum de Cocosaco, vel Calmem Grabieignencam et in omnibus istis dominus rex seu sui curiales consueverunt exercere, 30 anni sunt et a dicto tempore citra, jurisdictionem, dixit tamen quod ipse frequenter audivit rancurare seu conqueri gentes domini Alesti de jurisdictione dictorum locorum.

Super valore reddituum = dixit se nichil scire.

Item super quantitate et conditione ipsius mansi interrogatus, dixit quod jurisdictio dicti mansi de Solerio se extendit per spacium trium ballistadarum et possunt esse ibi 5 fosci seu ignes et plura dixit se nescire.

Sequitur informatio super quarta parte dominii seu senhorie castri de Fullaquerio que nunc est et fuit domini nostri regis.

I. Guischardus de Molinis, vicarius domini regis Anduzie, testis, = dixit quod, a 7 annis citra vel circa, vidit curiales domini regis multosciens esse in possessione, seu quasi, utendi jurisdictionem pro quarta parte in castro de Fullaquerio et ejus tenemento.

Interrogatus de valore reddituum = dixit se nescire =

Item super quantitate et conditione loci ipsius interrogatus, dixit quod protenditur tenementum dicti castri circumcirca per spatium medie leuce ; in quarta parte ipsius castri possunt esse sex fosci seu ignes et est territorium dicti castri sterile et sunt ibi quidam bene transeuntes et quidam pauperes et plura dixit se hescire.

II Magister Raimundus de Valencia, notarius curie Anduzie = dixit quod, a 3 annis citra vel circa, vidit curiales domini regis multosciens esse in possessione, seu quasi, utendi jurisdictionem pro quarta parte in castro de Fullaquerio et ejus tenemento.

Interrogatus de vallore = dixit se nescire.

Item super quantitate et conditione ipsius loci interrogatus, cf I.

III Johannes de Pompono, bajulus Sancti Romani quondam pro domino rege = dixit quod in dominio et senhoria castri de Fullaquerio et ejus tenemento dominus rex habet quartam partem et dominus Alesti aliam quartam partem et comes Rutinensis habet duas partes residuas.

Interrogatus de valore = dixit quod in mandamento de Fullaquerio dominus rex habet in redditibus sex s.

Item super quantitate loci ipsius interrogatus, dixit quod tenementum dicti loci se extendit per quartam partem unius leuce et sunt in quarta parte ipsius loci seu ejus mandamenti sex fosci.

Item super conditione loci ipsius interrogatus, dixit quod dictus locus est in terra montanhosa et sterili et sunt ibi quidam homines pauperes et quidam copiosi et plura dixit se nescire.

IV Johannes de Manso de Sancto Andrea de Valle Bornia, serviens quondam curie Anduzie, testis = dixit quod in castro de Fullaquerio habet dominus rex quartam partem et dominus Alesti aliam quartam partem et dominus comes Rutinensis aliam medietatem et quicumque dominorum dicti castri sicius potest invenire maleficia in dicto castro et ejus tenemento, ille primo punit illa maleficia et punimentum est illius domini qui sicius invenit ipsa maleficia.

Item super valore = dixit idem quod dictus Johannes de Pomponio et plus quod deposuit magis de uno denario.

Item super quantitate et conditione loci ipsius, dixit idem in omnibus et per omnia quod dictus Johannes de Pompono.

V Raimondus de Fullaquerio, castri de Fullaquerio, testis = dixit idem = quod dictus Johannes de Pompono, exepto quod dixit quod6 illi qui sunt feudales domini regis et aliorum dominorum ratione dicti castri sunt communiter copiosi.

VI Arnaudus de Salvio, testis = dixit quod in dominio seu senhoria castri de Fullaquerio et ejus tenemento dominus rex habet quartam partem =

Interrogatus de valore = dixit quod in mandamento de Fullaquerio dominus rex habet in redditibus sex s.

Item super quantitate loci ipsius interrogatus, dixit quod tenementum dicti loci se extendit per quartam partem unius leuce et sunt in quarta parte ipsius loci seu ejus mandamenti sex fosci.

Item super condicione loci ipsius interrogatus, dixit quod dictus locus est in terra montanhosa et sterili et sunt ibi quidam homines pauperes et quidam copiosi et plura dixit se nescire.

VII Magister Bertrandus Rasoria, notarius quondam Anduzie = dixit se nichil aliud scire exepto quod bene audivit dici a curialibus Anduzie multosciens quod dominus rex habet quartam partem in castro de Fullaqueria.

Super valore, quantitate et conditione loci ipsius interrogatus, dixit se nichil aliud scire, exepto quod dictum castrum est in terra sterili et montanhosa et nichil plus pertinens dixit.

Item est quod dictus vicarius rogavit discretos viros dominum Jachobum Bertrandi, judicem Aquarum Mortuarum, et dominum Bernardum Marchesii, judicem Bellicadri, et Guichardum de Molinis, vicarium Anduzie, et Guiardum Saumalerii, vicarium Alesti, ut estimationem faciant quantum posset exire de jurisdictionibus dictorum locorum, expositis eis per dictum vicarium numeris focorum dictorum locorum et expositis etiam eis conditionibus dictorum locorum et territoriorum eorum.

Estimaverunt quod de quatuor viginti et 10 foscis qui reperiuntur super majori jurisdictione in dicta informatione possunt exire communiter de quolibet focorum sex denarii annuatim et sic possunt exire 45 s.t. de majori jurisdictione annuatim. Item extimaverunt, inspecta condicione et paupertate terre, quod de sexaginta et 15 foscis qui reperiuntur de omnimoda jurisdictione domini regis possint exire annuatim sexaginta et 15 s. et pro sex foscis qui reperiuntur de minori jurisdictione, quia sunt communiter in terra fertili, possint exire annuatim sex s. Item fuerunt extimate per dictos dominos judices et vicarios alberge quindecim militum de quibus dominus Alesti petiit sibi fieri gratiam a domino rege, quadraginta 5 s.t. annuatim. Item quod dominus rex habet in estimatione reddituum in predictis locis 21 sol. in redditibus annuatim.

Summa per totum : novem l. et 12 s.

I. Super manso del Mercor.

Item ad informandum dictum vicarium super secundo loco in dicto transcripto contento, scilicet super dominio et senioria et polveragio mansi del Mercor, Petrus de Tribus Fontibus, procurator, nomine domini Alesti, hostendit instrumenta pro veris et publicis, quorum tenor talis est.

Anno Domini millesimo ducentesimo sexagesimo quarto, scilicet XI kl. madii, domino Lodovyco, rege Francorum regnante, ego Stephanus Rostagni de Mercoirio, prestito a me sacramento corporali, confiteor et in veritate recognosco vobis, domino Guillelmo de Pontiliis, vicario nobilis viri domini Petri Peleti, me habitare in manso de Mercorio, qui est in parrochia Sancti Martini de Robals et sub districtu et jurisdictione plenaria dicti nobilis et dono dicto nobili et dare debeo ac promitto annuatim pro censu 9 d.melg. et me esse bonum et fidelem dicto nobili et suis convenio et promitto.

Item, post hec, anno et die quo supra, ego Stephanus Rostagni de Mandajorx, corporali a me prestito sacramento, confiteor et in veritate recognosco vobis, domino Guillelmo de Pontiliis, vicario nobilis viri Petri Peleti, = pro censu 9 d.melg. et 18 d. ab alia parte pro manso Grillenc et me esse bonum et fidelem dicto nobili et suis convenio et promitto et hec facio salvo jure camerarii Salviensis.

Item, anno et die quo supra, ego Bertrandus del Mercor = 2 s.melg. et 3 pictas = et hoc facio salvo jure ecclesie de Areis.

Item, eodem anno et die quo supra, ego Stephanus Fredoli de Silva Plana = me habitare in manso de Silva Plana qui est in parochia supradicta, sub districtu et jurisdictione plenaria dicti nobilis, et me esse bonum et fidelem et semper convenio et promito.

Acta sunt in cimiterio eclesie Sancti Martini de Robals, coram istis testibus ad hec rogatis : Stephano Carrerie, presbitero, Bertrandus de Balma, Guillelmo de Aveneriis, Alazardo de Pruneto, Aymerico de Manso, et coram me Stephano Hugonis, publico Alestensi notario, qui mandato partium hec scripsi et signum meum apposui.

Item, anno et die quo supra, ego Bertrandus de Pinu et ego, Bernardus de Pinu et ego Johannes de Canohis et ego Durandus de Pinu, nos omnes et quilibet nostrum, corporali a nobis prestito sacramento, confitemur et in veritate recognoscimus vobis domino Guillelmo de Pontiliis = nos habitare in manso de Silvaplana, in parrochia supradicta, sub districtu et jurisdictione plenariis dicti nobilis et nos esse ei semper bonos et fideles promittimus et hoc facimus salvo jure ecclesie de Areis.

Acta sunt in cimiterio = Adalardo de Pruneto =

Item produxit procurator Alesti domini quedam acta correcta et sigillata actitata in curia domini regis Alesti super questione que inter dictum dominum Alesti et gentes domini regis super dicto polveragio seu pedagio et jurisdictione mansi del Mercor vertebatur, quorum actorum tenor est insertus inferius post tenorem omnium aliorum instrumentorum.

II. De quarta parte minoris dominii loci de Malmoiraco.

Item super quarta parte minoris dominii loci de Malmoiraco, idem Petrus, nomine quo supra, produxit quoddam instrumentum publicum cujus tenor tali est :

Anno Domini millesimo CCo sexagesimo quarto, scilicet nonas septembres, domino Lodovico, rege Francorum regnante, noverint huniversi et singuli hanc cartam publicam inspecturi quod ego Albertus de Soquantono, domicellus, filius quondam domini Guillelmi de Socantono, militis, per me meosque in infinitum succesores atque heredes, bona fide, omnique fraude et dolo penitus exclusis, jure proprio vendo in alodium et pro alodio libero et titulo vere et irrevocabili venditionis nunc et in perpetuum dono, trado, cedo et concedo et quasi trado vobis, domino Petro Peleti, domino Alesti et vestris, ad omnes vestras vestrorumque voluntates plenarie faciendas, videlicet quartam partem dominii et jurisdictionis quod et quam habeo in villa de Marmoiraco et pertinenciis ejusdem et hospicium sive domos quod et quos habeo in dicta villa de Marmoiraco cum cencibus et omnibus juribus et pertinenciis suis et introhitibus et exitibus ac appendiciis omnibus, et vineam quam habeo in dicta villa de Marmoiraco cum terra et solo in quo est et cum suis accessibus et egressibus et cum costa eidem vinee contigua, quod hospicium confrontatur ex una parte cum hospicio domini Guillelmi de Serenhaco, militis, et ex alia cum hospicio Arnaudi de Socantano et ex alia cum carreria qua itur versus ecclesiam et ex alia cum costa que est pro indiviso mei dicti Alberti et domini Guillelmi de Serinhaco et Petri, fratris ejus. Vinea confrontatur ex una parte cum vallato Alzonis et ex altera cum ortis Petri de Serinhaco et ex alia cum terra domini Guillelmi de Serinhaco et ex alia cum costa supradicta. Item vendo vobis, predicto domino Peleti, quartam partem pro indiviso feudorum que tenent a me et ab aliis dominis, pro indiviso, dominus Hugo de Vermiliis, dominus Bertrandus de Vermiliis, dominus Petrus Dancellerii, milites, et Bertrandus de Vermiliis, domicellus, in manso de Vermiletz et parcium ejusdem et quartam partem pro indiviso campi Gaujos qui est in territorio quod vocatur Raimundet, quem campum tenent Johannes Murtra et Laurentius Gaujos, filius condam Poncii Gaujos, et generaliter totum dominium et jurisdictionem et quicquid habeo in villa de Marmoiraco et pertinenciis ejusdem et in parochia Sancti Christophori, excepto orto quem habeo in pertinemento dicte ville et loco qui vocatur ortus de Columberio et excepta domincatura mea et censibus et usaticis quam et quos et que habeo et percipio in dicta villa et pertinenciis ejusdem, que omnia a vobis, dico domino Petro Peleti et vestris teneo et tenere volo et etiam tenere recognosco, ita tamen quod si res in quibus censum percipio venderetur, laudimium mihi et meis in illis retineo, set si predictos census venderem vel mei, vobis et vestris laudimium pertineret et si darem in accapitum terras quas habeo in dicta villa et ejus tenemento vos vel vestri inde laudimium non haberetis, sed si ego venderem ad vos et ad vestrum laudimium pertineret. Pro precio hujus venditionis habui a vobis 25 l.t., exceptioni non habite et non numerate pecunie et precii non soluti renuncians, et si quid plus valet presens venditio vel in futurum valebit precio supradicto, illud totum, quantumcumque sit vel fuerit, dono vobis et vestris puro dono, concedens vobis, dicto domino Petro Peleti quod auctoritate vestra propria intretis et accipiatis corporalem ac vacuam possessionem, et quasi, dominii jurisdictionis casamenti et vinee predictorum, constituens me interim pro vobis et vestro nomine possidere donec per vos vel per alium possesionem et quasi omnium predictorum adeptus fuerit corporalem, promitens vobis, dicto domino Petro Peleti stipulanti, quod predicta omnia faciam vobis et vetris nunc et in perpetuum habere, tenere, possidere et quasi pascifice et quiete et ab omni contradicente vos et vestros semper jure defendam oferendo me liti et litibus et placitands ac respondendo pro vobis et vestris, meis propriis sumptibus et expensis, et pro evictione si in partem vel in totum jure fieret et pro expensis, si quas in lite seu litibus vos vel vestri feceritis, ad plenum restituendis obligo vobis et vestris me et meos et dono in registrum omnia bona mea presencia et futura. Preterea promito vobis, dicto domino Petro Peleti, stipulandi me facturum et curaturum quod Bertranda, uxor mea, supradictam venditionem et omnia et singula supradicta laudabit et cum sacramento ratificabit et cedet, solvet penitus et remitet vobis, dicto domino Petro Peleti et nostris quicquid juris habet vel habere potest in predictis, occasione ypothece dotis sue, lucri nupcialis, donationis propter nuptias vel alia qualibet causa seu etiam ratione. Et non dixi nec feci neque dicam vel faciam quominus presens vendicio et omnia et singula supradicta in valida permaneant firmitate. Et, prout superius scriptum est, tenere et nunquam contravenire aliquo tempore, jure vel ratione vobis dicto domino Petro Peleti stipulanti promito et juro, tactis a me Dei evangellis sacrosanctis, renuncians sub eodem sacramento omni juri et rationi quo vel qua contra predicta venire possem vel aliquo de predictis. Acta sunt hec in Alesto, in domo domini Guillelmi de Pontiliis, coram istis testibus ad hec rogatis, dicto domino Guillelmo de Pontiliis, domino Rostagno Ymberti, domino Guillelmo de Bagarnis, domino Guillelmo de Serinhaco, domino B. de Vermeliis, militibus, Raimondo de Barre, Alazardo de Pruneto et Bertrando, ejus nepote, Guillelmo de Bocoirano, domicellis, magistro Petro de Castronovo, medico et coram me, Stephano Hugone, publico Alastensi notario, qui mandato parcium hec scripsi.

Item post hec, anno quo supra, scilicet IIIo kal. decembris, Bertranda, uxor supradicti Alberti venditoris, auctoritate et mandato predicti mariti sui supradictam venditionem et omnia et singula supradicta predicto domino Petro Peleti et suis laudavit et confirmavit et, si quod jus in predictis habebat ypotheca dotis sue, lucro nuptiali, donatione propter nupcias vel alia qualibet causa seu etiam ratione illud totum dicto domino Petro Peleti et suis cessit, solvit penitus et remisit et nunquam contra venire promisit et juravit, tactis Dei evangeliis sacrosanctis, renuncians omni juri et rationi quo vel qua contra predicta venire posset vel aliqua de predictis. Actum fuit hoc in Alesto in domo domini Guillelmi de Pontiliis coram istis testibus ad hec rogatis domino Guillelmo de Serinhaco, milite, Raimundo de Barre, Alazardo de Pruneto, domino Alberto de Socantono et Paulo, ejus filio, Guillelmo de Bocoirano, Gervasio de Serenhaco, B. de Barjaco et coram me Stephano Hugonis, qui mandato parcium hec scripsi.

Item post hec, anno quo supra, scilicet XIX kl. januarii, accedens predictus dominus Petrus Peleti ad villam de Marmoiraco, idem Albertus predicto domino Petro Peleti corporalem et vacuam possessionem hospicii tradidit, ipsum per manum infra (sic) dictum hospicium inducendo. Qui dictus dominus Petrus Peleti animo adhipiscende possessionis clausit et aperuit hospicium supradictum in presentia et testimonio domini Guillelmi de Serinhaco, militis, Guillelmi de Pontiliis, Raimondi de Barre, Alazardi de Pruneto, Bermundi de Serinhaco, domini Alberti de Socantano et Pauli, ejus filii, Petri Magistri, Martini de Fesco et mei, Stephani Hugonis, publici Alastensis notarii, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

III. Super manso de Pollano et de Curtibus.

Item super manso de Pollano et de Curtibus, dictus, nomine quo supra, hostendit duo instrumenta quorum tenor talis est :

Anno Incarnati Verbi millesimo CCo vicesimo VIo et sexto nonas marcii, Ludovyco, rege Francorum regnante, ego Bernardus, filius condam Ademarii de Barre, confiteor et in veritate recognosco cum hac carta publica tibi Bernardo Peleti, me a domino Raimundo Peleti, patre suo, et a te, et dominam matrem meam in feudum habere et tenere medietatem mansi de Caslari et quartam partem dominii de Calcadis et quicquid habeo in castro de Agrifolia et quicquid illi de Gaujaco a me habent et tenent in Podio Peiros et medietatem medietatis mercati de Alesto et albergum 4 militum in manso de Las Bozigas et unum mansum a Pulla quem tenet Raimondus de Montusanicis et quicquid Guillelmus Raimondi de Malvari a me habet et tenet ad Ebras. Hec omnia suprascripta et singula ego Bernardus de Barre recognosco me et dominam matrem meam a domino Raimondo Peleti et a te Bernardo, ejus filio, in feudum habere et tenere. Facta sunt hec in Alesto in carreria recta infra domum quam Fredolus Valleta tenet uxorio nomine, coram istis testibus ad hec rogatis Petro de Sancto Bonito, Poncio de Agrifolia, Bernardo de Salve, Arnaldo de Rossono, Raimondo de Agrifolia, Bernardo de Rossono, Petro de Marojolis, Guillelmo n'Ot, fratre Valleta, Bernardo Castanhol, Petro de Vilareto, Guillelmo de Plantio et coram Petro de Combas, notario, qui rogatus a partibus hec scripsit.

Anno Domini millesimo ducentesimo quinquagesimo Vo, scilicet IX kl. aprilis, domino Ludovyco rege Francorum regnante, noverint huniversi quod ego Hugo de Bagarnis, miles, recognosco et in veritate confiteor vobis, dominis Johanni Bosolas et Guillelmi de Pontiliis, tutoribus testamentariis Petri Peleti, recipientibus pro vobis et domino Bernardo de Barre, milite, contutore vestro, quod ego teneo et tenere debeo a dicto Petro Peleti, jure accapiti, totum et universum mansum de Curtibus et totum territorium dicti mansi, sive illud ego teneam ad manum, sive pagesii a me illud tenent, pro quo manso teneor dicto domino Petro Peleti et promito vobis pro ipso me dare et facere singulis annis albergum duobus militibus tantum, quod albergum si in aliquo anno seu annis a me vel a meis non exigeretur de dicto albergo illius anni seu annorum in jus trahy vel vocari non possem et predicta omnia teneo a dicto Petro Peleti sicut predicta omnia continentur in quadam carta sigillata sigillo pendenti cereo et per alphabetum divisa que incipit : Post, feria secunda, ego Bertrandus, comes Melgoriensis et finit : ante hujus rei t. sunt non possem. Acta sunt hec in Alesto in domo Raimondi Bomasi et fratrum suorum in qua tenetur curia dominorum Alesti coram istis testibus ad hec vocatis et rogatis, Terrino castellano Alesti, Thomacio Romani, judice ejusdem loci, Scegino de Telliciis, Bertrando de Regordana, Stephano de Montibus, Alazardo de Pruneto, domicello, et pluribus aliis et coram me Bertrando Veirerii, publico Alestensi notario, qui rogatus a partibus hec in publicam formam scripsi et signum meum apposui.

IV. Super hiis que dedit dominus de Alesto domui de Monteacuto.

Item super hiis que dedit dominus de Alesto domui de Monteacuto hostendit idem Petrus nomine quo supra quoddam publicum instrumentum cujus tenor talis est :

In nomine Domini Dei nostri Jhesu Christi, anno ejusdem incarnati millesimo CCoXXoVIo, V ydus julii, Ludovyco rege Francorum regnante, nos Raimondus Peletus, scientes et cognocentes, tibi Bernardo Brixio, recipienti nomine ecclesie Beate Marie domus Bone Vallis, Bertrandum comitem Melgoriensem patrem meum condam fecisse donationem eclesie sive predicte domui, scilicet in hunc modum : In nomine Domini ego Bertrandus, comes, filius Beatricis, comitisse Melgoriensis, dono, solvo, gupio et cum presenti carta trado ecclesie Beate Marie Bone Vallis et Ademari, abbati ejusdem eclesie, alodium et dominium et totum jus quod habes vel habere debeo in Paleria. Hanc donationem facio bona fide et sine omni retinemento per me et per omnes meos successores et cum universis fructibus et redditibus et usaticis quod de predicto honore ad me pertinent et omnes subscriptos hujus rei esse testes jubeo : Bertrandus Bedos, Causit, Bernardus de Regordana, Bernardus Francese, Raimondus Malcan, Guillelmo Rotberti, Petrus de Serris, Petrus de Alzono, Guillelmus de la Roqua, Raimondus Baldos, Bertrandus Cabal, Nicholaus, Guillelmus Cartal, Bonet, Francesc Bonamic, Guillelmus Rainalt, Petrus Gandabric, Imbertus, Guillelmus, ejusdem filius, Hugo Senglares, Hugo Bosqueria.

Anno Incarnationis ejusdem millesimo C. LXX, mense novembri, feria secunda, nos inquam predictus Raimondus Peleti, scientes et profitentes predictum Bertrandum patrem nostrum intellecxisse et apprehendisse in donatione predicta alodium et dominium et totum jus quod habebat et habere debebat in Paleria que vocatur Paleria de Laurec et in possessionibus que sunt in pertinemento et paleria supradicta, que possessiones apellantur de Laurec et census et usatica que dabant eidem condam patri nostro Petrus de Vilareto et Alazacia, ejus uxor, scilicet 9 s.melg. censuales annuatim et 27 s.melg. quos dabant et solebant dare et debebant Guillelmus Vacer et Bernardus Vacer, domini Bone Vallis predicte, ratione donationis predicte, facte a Bertrando, quondam patre nostro, domui Bone Vallis de hoc quod tenebant in paleria predicta in quibus 27 s.melg. continentur et 20 s. quos dabant Poncius de Vilareto et ejus uxor et census et usatica que dabant dicto condam patri nostro et dare solebant Bernardus Mainierius et Stephanus Mainierius, scilicet 8 s.melg. annuatim domui Bone Vallis ratione donationis predicte facte, a dicto condam patre nostro, domui Bone Vallis, pro hoc quod tenebant in paleria predicta, predictam donationem factam a Bertrando, comite predicto, condam patre nostro, confirmamus et concedimus in perpetuum et si quid jus vel actiones habemus vel habere debemus pro predictis censibus in possessionibus omnibus predictis vel alio modo contra detentatores eorum vel possessores vel contra heredes condam Bernardi Vaces vel qualibet illud jus et actionem tibi dicto Bernardo Buxio, monaco, recipienti nomine domus Bone Vallis et per te eidem domui in perpetuum donamus et concedimus et omnis nostri juris si quid habemus et actionem, te, nomine domus predicte Bone Vallis. Et nos Sibilia, uxor domini Raimondi Peleti, hec omnia suprascripta et singula laudamus, confirmamus et rata in perpetuum esse volumus. Facta sunt hec in Alesto infra castrum domini Raimondi Peleti, coram istis testis ad hec rogatis fratre Bernardo de Andusia, fratre Petro dal Tornel, Guillelmo de Bosco, monachis, Stephano de Mariers, presbitero, domina Alazacia de Ressono, Guillelmo de Larnaco, Ayala, Petro, Stephano, Raimondo del Prior, Petro Peleti et coram Petro de Combis, publico Alestensi notario qui rogatus a partibus hanc cartam scripsit.

V. Super feudis vel mansis quos tenet Petrus de Sancto Bonito a domino de Alesto.

Item super feudis vel mansis quos tenet Petrus de Sancto Bonito a domino de Alesto hostendit idem Petrus, nomine quo supra, unum instrumentum publicum cujus tenor talis est :

Anno incarnati verbi MoCCoIXo, mense octobris, feria IIIa infra octabas Sancti Luce sceriem hujus scripture legentibus et audientibus innotescat quod controversia erat inter dominum Raimondum Peleti, ex una parte, et Petrum de Sancto Bonito, ex altera, coram Ademario de Barre et Dragoneto de Bocoirano, electis mediatoribus ab utraque parte. Hec controversia erat super mansum de Vilaret et super mansum de las Bozigas dal Luc et super mansum de Colonac et super mansum del Monezils et super mansum de Nomaglet et super mansum de Lezerra de Cambras, et super mansum de Veteri Castaneto et super mansum de Sancto Nezario dicebat si quidem dominus Raimondus Peleti condam compositionem esse factam inter ipsum, ex una parte, et Gaufridum de Sancto Bonito et Petrum, fratrem ejus, ex altera parte, in hunc modum quod ipse Raimondus Peleti haberet duos mansos de predictis mansis, et hoc Petrus de Sancto Bonito esse verum asserebat. Dicebat etiam Raimondus Peleti quod ille de Las Bozigas e del Luc erat tamtum unus mansus, Petrus vero dicebat esse duos et dicebat quod ipse habuerat et acceperat pro duobus mansis.

Tandem predicti mediatores, auditis hinc inde rationibus et obligationibus, ita amicabiliter de concensu utriusque partis inter eos composuerunt atque diffinierunt, videlicet quod dictus dominus Raimondus Peleti per se et suos laudaret, confirmaret et cederet nunc et in perpetuum in feudum Petro de Sancto Bonito et suis mansum de Colonat et mansum dels Monezils et mansum de Nomoglet et mansum de Leuzeria de Combras et mansum de Veteri Castaneto et mansum de Sancto Nezario cum omnibus suis pertinenciis et quod faceret ei predictos mansos tenere et possidere in pasce, et quod teneretur ei de evictione si jure fieret et quod nichil percipet in omnibus predictis mansis nec in rebus pertinentibus ad predictos mansos nec in hominibus qui in eos habitant neque firmancias neque quistas voluntate eorum vel sine voluntate, excepto servicio quod Petrus debet ei facere, tantum si aliquis homo de predictis mansis de proditione acusaretur, dominus Raimondus Peleti debet habere et percipere firmancias et, facto duello, penam imponere s. honor dampnatorum sine diminutione aliqua ad dictum Petrum pertineret, quod dominus Raimondus Peleti bona fide laudavit et confirmavit se observaturum et contra non venturum firmiter per stipulationem promisit. Dixerunt etiam predicti mediatores quod Petrus de Sancto Boneto pro predictis mansis et pro aliis feudis que a dicto domino Raimondo Peleti habet et tenet facere ei albergum 5 militibus et uni servienti singulis annis et, si in uno anno predictum albergum non exigebatur, in alio ipsum ressarcire non teneatur nec aliquid nomine albergi. Dixerunt etiam predicti mediatores quod Petrus de Sancto Boneto per se et suos solveret, griperet atque cederet irrevocabiliter nunc et in perpetuum domino Raimondo Peleti et suis quicquid juris haberet vel habere deberet in manso del Vilaret et in manso de las Bozigas dal Luc et in eorum pertinenciis in dominio et feudatariis in hominibus in cencibus et usaticis aut aliquo alio modo, et quod faceret ei predictos mansos tenere et possidere in pace et quod tenetur ei de evictione si jure fieret, quod totum Petrus de Sancto Bonito bona fide laudavit et confirmavit ac solvit et se observaturum et contra non venturum firmiter per stipulationem promisit, et promisit se nichil fecisse vel dixisse quin dominus Raimondus Peleti predictos mansos libere habere posset. Hec omnia suprascripta et singula laudavit et confirmavit domina Sibilia, uxor domini Raimondi Peleti, Petro de Sancto Bonito et suis et se nunquam contra venire per stipulationem promisit. Item sciendum est quod in compositione quam condam fecerant dominus Raimondus Peleti et Gaufridus de Sancto Bonito et Petrus, frater ejus, dicebat Petrus se habere debere 6 mansos de predictis mansis quod dominus Raimondus Peleti esse verum asserebat. Item sciendum est quod Petrus de Sancto Bonito pro predicto feudo seu feudis debet facere domino Raimondo Peleti predictum albergum et nil amplius et quod solvit, gripivit ac remisit domino Raimondo Peleti 800 s. bernad. quos ei debebat Raimondus Peleti. Facta sunt hec apud Alestum infra castrum domini Raimondi Peleti coram istis testibus ad hec rogatis Ademario de Barre, Bernardo de Barre, Guillelmo de Marcillanicis, Bernardo de Rossone, Rotgerio de Maneriis, Guillelmo de Monteacuto, Petro Pellipario, Guir. de Cornes, Bernardo Castanol, Guillelmo de Vedenobrio, Martino dal Boiset, Petro Raynaudo, Ugone de Gimas, Bernardo Catalani, Ymberto Petro Montanerio, Bernardono Maurer et coram me Petro de Combas, notario, qui hec scripsit (sic)

Super hiis que tenet ecclesia Sancti Johannis de Gardonenca que quondam fuerunt de mansis de Bozicis qualiter dominus Alesti est dominus dictorum locorum.

Item, ibidem Petrus, nomine quo supra, super hiis que tenet ecclesia Sancti Johannis de Gardonenqua, que condam fuerunt de mansis de Bozigis et de Luco qualiter dominus Alesti est dominus dictorum mansorum, hostendit 2 instrumenta publica quorum tenor talis est :

Anno incarnati Verbi millesimo ducentesimo XXXII, scilicet VI ydus madii, Ludovyco rege Francorum regnante, ego dominus Bernardus Peleti, bona fide et sine dolo, cum hac carta publica laudo et confirmo tibi, Petro de Costa, pignus seu obligationem tibi factam a Petro de Bozicis, videlicet obligationem mansi del Luc et de manso de Bozicis, quos mansos dominus Petrus de Bozicis tenebat a me in parochia Beati Johannis de Gardonica, quos dictos mansos ipse Petrus de Bozicis obligavit tibi et titulo pignoris subposuit pro tribus militibus s. et 14 l.bernad. ex una parte, que tria milia s. et quas 14 l. dominus Petrus de Bozicis habuit ate et recepit ex causa mutuy, ut continetur in quodam instrumento bullato manu Petri Blanc, vice notarii, confecto, et ex alia parte pro 14 l.benad. quas pro dicto Petro de Bozicis solvisti Poncio Mercerio et Bernardo, fratri ejusdem, ut continetur in quodam instrumento manu Guillelmi de Gaudiaco, notario, confecto, et ex alia parte pro quingentis s.bernad. quos pro dicto Petro de Bozicis solvisti Stephano de Fraiseneto, quos quingentos s. dominus Petrus de Bozicis promisit tibi soluturum per certa tempora per juramentum a se prestitum, ut continetur in quodam publico instrumento manu Bertrandi Martaudi, notario, confecto, et, sic omnibus predictis quantitatibus computatis, debet tibi dictus Petrus de Bozicis quatuor milia et 60 s.bernad. pro quibus scio dictum Petrum de Bozicis supradictos mansos specialiter tibi obligasse et titulo pignoris subposuise, ut continetur in predictis instrumentis a te coram me productis. Ideoque ego dictus Bernardus Peleti, certus de predictis omnibus, laudo et confirmo tibi, Petro de Costa, et ratam habeo predictam obligationem seu pignoris subpositionem dictorum mansorum a dicto Petro de Bozicis tibi factam. Pro hac vero laudatione et confirmatione et rati habitione confiteor et in veritate recognosco tibi, Petro de Costa, me a te habuisse et recepisse sexcentos s. bernad., exceptioni non numerate et non habite pecunie renuntio et concedo tibi, dicto Petro de Costa, quod tu teneas, habeas et possideas tamdiu supradictos mansos quousque tibi fuerit satisfactum plenissime in dictis quatuor millibus et 60 s.bernad., et in sexcentis dictis s. quos a te habui pro laudimio, ita quod fructus quos ex dictis mansis perceperis nunquam debeant in solutum predictarum quantitatum computari. Est tamen sciendum quod quantumcumque tibi solvero quatuor milia et 140 s.bernad., potero recuperare supradictos mansos, salvo tamen tibi jure tuo in dictis mansis pro aliis debitis que in hoc instrumento non continentur, que tu asseris dictum Petrum de Bozicis tibi debere. Retineo etiam et protestor quod si Petrus de Bozicis vel sui aliquo tempore supra dictos mansos recuperaverint, non fiat michi prejudicium contra eos in aliquo pro supradicta laudatione in eo quod dictus Petrus de Bozicis emit partem dictorum mansorum sine meo laudimio et consensu. Retines etiam in dictis et super dictis mansis censum anticum qui pro eis consuevit dari. Et ego, Petrus de Costa dictus, promito vobis, dicto domino Bernardo, stipulanti quod, quantumcumque michi solveritis quatuor milia et 140 s.bernad., vobis restituam dictos mansos, salva tamen michi petitione et retento michi jure si quam vel quod habeo in dictis mansis pro aliis debitis que dictus Petrus de Bozicis debet michi et etiam pro eis debitis in quibus teneor, ego pro dicto Petro de Bozicis creditoribus suis. Facta sunt hec in Alesto infra capella dicti domini Bernardi Peleti coram istis testibus ad hec rogatis Guillelmo de Fonte, Poncio de Agrifolio, militibus, Raimondo de Agrifolio, Bernardo de Rossono, mercatore, Raimondo Bedocio, Fredolo Valleta, Guillelmo de Vite, et coram me Bertrando Martaudi, notario, qui rogatus ab utraque parte hanc cartam scripsi et signum meum apposui.

Anno incarnati Verbi Domini millesimo CCo vicezimo IXo, scilicet sexto Kl. aprilis, Lodovyco, rege Francorum regnante, presentis scripti sceriem legentibus et audientibus sit manifestum quod ego dominus Bernardi, filius domini Raimondi Peleti, per me et per successore meos atque heredes solvo, grupio et remito nunc et in perpetuum tibi Petro de Bozigis et successoribus tuis totum censum et omnia usatica quem et que michi singulis annis dare et solvere tenebatis pro manso de las Bozigas et pro manso del Luc, qui sunt in parochia Sancti Johannis de Gardonenqua, exceptis 10 s.melg. quos michi et successoribus meis, in dictis et super dictis mansis, singulis annis censuales retineo in festo Sancti Andree, una cum mero et pleno dominio, sub tali vero pacto et conditione dictum censum et usatica tibi solvo et remito, si infra quinquennium in manso de Las Bozigas munitionem vel munitiones construxeris vel edifficaveris, quod nisi feceris census et usatica dictorum mansorum que et qui antiquitus solent prestari, deinde michi et meis solvere tenearis, factis vero a te munitione vel munitionibus in dicto manso ipsam vel ipsas a me et a meis habebis et tenebis7 in feudum et ex eis valebis michi et meis bona fide in placitis et gerris et reddes michi et meis, quantum et quociens voluero, dictam vel dictas munitiones cum per me vel per certum nuncium meum sis8 monitus. Retineo etiam quod successores tui, pro munitione vel munitionibus dictis, teneantur michi et successoribus meis facere homagium. Item retineo michi et meis firmancias proditionum et examinationem cause proditorum et quod proditores per curiam meam puniantur et mobilia eorum jure confiscationis michi et meis aplicentur. Res vero eorundem inmobiles penes te vel tuos remaneant, omnes alie firmancie et justicie, sint civiles aut criminales et examinationes et determinationes causarum ad te et ad tuos pertineant et eas tibi dono. Si vero amplius de feudis dictorum mansorum que a me tenentur aquisieris, illa tibi et tuis laudo et confirmo, salvo tantum jure meo et dominio. Et ego, Petrus de Bozigas, munitionem vel munitiones quas in dicto manso construcxero vel edifficavero, eam vel eas a vobis, domino Bernardo Peleti, ego et successores mei habebimus et tenebimus in feudum sub predicta forma et ex eis vobis et vestris valebimus in placitis et gerris vestris et quantum et quotiens volueritis cum per vos aut per certum nuntium vestrum comoniti fuerimus, commonitioni nos non absentabimus et eam vel eas vobis reddemus et quod vobis et vestris ego et successores mei fidelitate teneamus, observemus et predicta omnia et singula compleamus et contra nunquam veniamus aliquo tempore, jure seu ratione. Ego dictus Petrus omni juri scripto et non scripto, civili et canonico, divino et humano renuncians, juro corporaliter, tactis a me sacrosanctis Deu evangeliis. Acta sunt hec in Alesto infra capellam castri domini Bernardi Peleti, coram istis testibus ad hec specialiter rogatis Guit. de Cumeris, Poncio de Agrifolia, fratre Valleta, Poncio de Cavaitos, Bernardo de Rossono, milite, Bernardo Nigre, capellano, Bertrando de Mallaco, Raimondo de Larnaco et coram me Bertrando Martaudi, notario, qui rogatus a partibus hanc cartam scripsi et signum meum apposui.

VII. Super manso seu appennaria de Torgalleta.

Item super manso seu appennaria de Torgalleta, idem Petrus de Tribus Fontibus, domicellus, nomine procuratorio quo supra, ostendit quoddam publicum instrumentum cujus tenor talis est :

Anno Domini Verbi incarnati mollesimo CCo quinquagesimo tercio, videlicet XVIII Kl. julii, Ludovico rege regnante, Bernardus et Bernardus Turcolleta et Raimondus Rigalli, possesores pennarie de Turcolleta, subjacentis vel subdite manso de Fisqueto de parrochia Vallis Bornie, confitemur et recognoscimus vobis domino Bernardo de Barre et Guillelmo de Pontiliis et Johanni Bono Solacio, tutoribus domini Guillelmi Peleti, domini Alesti, pupilli vestri, et tibi ipsi domino Guillelmo Peleti, nos esse et debere esse tuos homines ratione dicte pennarie et dominium directum ac jurisdictionem et districtum et merum et mixtum inperium dicte pennarie, seu tocius dicti mansi de quo est dicta penaria, ad te, prefatum dominum Guillelmum Peleti, pertinere, et de presenti facimus tibi homagium flexis genibus, nostrisque junctis manibus et positis inter tuas, et hoc facimus et facere intendimus salvo jure et homagio quod Gaucelmus de Salve, ratione sue conjugis, habet in nos, causa vel ratione pennarie de Brollio. Facta sunt apud dictum mansum de Fisqueto, presentibus et rogatis testibus dicto Gaucellino de Salve, Stephano de Marcillanicis, Alazardo de Pruneto, Raimondo de Pontilis, Guillelmo de Sala, Guillelmo de Fisqueto, et me Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

VIII. Super Manso Amalrici.

Item, super Manso Amalrici, idem Petrus, nomine quo supra hostendit unum publicum instrumentum cujus tenor talis est :

Anno Domini millesimo CCo sexagesimo quarto, scilicet Kl. madii, domino Lodovico rege Francorum regnante, ego Bertrandus de Balma, domicellus, scio, fateor et ex certa sciencia in veritate recognosco vobis domino Guillelmo de Pontiliis, tenentes locum nobilis viri domini Petri Peleti, me habere et tenere sub mero inperio predicti nobilis viri domini Petri et jurisdictione plura, dominium et usatica que habeo et percipio in Manso Amalrico qui est in parochia Sancti Stephani de Valle Francisca, quem mansum tenent a me homines et pagesii dicti mansi et confrontatur dictus mansus cum manso del Felgos et cum terris mansi de Spinassone et pro predictis debeo facere dicto nobili et suis et facere promito singulis annis albergam 4 militum et unius servientis quando a me vel a meis fuerit requisitus, ita quod de uno anno ad alium annum ego nec mei non teneamur ad dictum albergam nisi fierit a nobis requisitus et pro predictis predicto nobili et suis fidelis esse debeo ac promito bona fide mea.

Acta sunt hec in Alesto in domo predicti Guillelmi de Pontiliis coram istis testibus ad hec rogatis, Bertrando de Pruneto, Poncio de Pareriis, Raimondo Soquerii, Guillelmo de Cabanis et Bertrando, fratre ejus, et coram me Stephano Hugonis, publico Alestensi notario, qui mandato parcium hec scripsi. Et est sciendum quod predictus Bertrandus de Balma dixit quod mandato domini Guillelmi Alberti, militis, faciebat dictam recognitionem.

IX. Super hiis que tenet Hugo de Meleto in manso de Soliers et in clauso Sancti Stephani.

Item super hiis que tenet Hugo de Meleto in manso de Soliers et in clauso Sancti Stephani ostendit idem Petrus, nomine procuratorio quo supra, duo instrumenta publica quorum tenor talis est :

Anno ab incarnatione Domini millesimo CCo quinquagesimo IIIo videlicet pridie ydus junii, Ludovico rege regnante, ego Hugo de Meleto, miles, confiteor et recognosco vobis, domino Bernardo de Barre et Guillelmo de Pontiliis, et Johanni Bono Solacio, tutoribus Guillelmi Peleti, domini Alesti, heredis huniversalis nobilis viri domini Bernardi Peleti, patris sui condam, et aliorum liberorum condam ejusdem nobilis, et tibi ipsi, Guillelmo Peleti, me ab ipso Guillelmo Peleti vel a te pro dicto Guillelmo Peleti, et sub tuo dominio et jurisdictione plenaria tenere dimidiam pro diviso tocius mansi de Cremar et pertinendium ac jurium ejusdem dicti mansi seu quicquid ego habeo vel quilibet alius a me habet et tenet in dicto manso vel in pertinenciis ejusdem mansi sub servicio vel censu annuo 9 s.melg. et unius modii vini puri ad mensuram sensualem et unius cartalis mellis ad eandem mensuram, et unius cartalis castanearum albarum ad mensuram barresiam et albergi voluntarii seu indeterminati cum Guillelmo de Cremato, parerio meo, qui ad tantumdem tenetur, quod albergum simul facimus ego et ipse et facere consuevimus, nostrique antecessores consueverunt ad viluntatem et requisitionem tui, dicti Guillelmi Peleti, et tuorum ancessorum et supradictum censum totum cum dimidia predicti albergi voluntarii promito per me et meos in perpetuum singulis annis solvere et prestare vobis, dictis tutoribus, et per vos dicto Guillelmo Peleti, pupillo vestro, et etiam tibi ipso, Guillelmi Peleti, pupillo eorum domino meo. Qui mansus de Cremato confrontat cum manso de Salto et cum manso de Sancto Stephano et cum manso de Valle Maleta et cum manso de Cabrespino et est in perrochia vel decimaria Sancti Stephani de Valle Francisca. Et volo et concedo tibi, dicto Guillelmo Peleti, domino meo, quod tibi et tuis remaneat salvum jus ad aliud vel majus servicium usaticum, si quid aliud vel, plus predictis tibi debeam facere vel prestare. Item confiteor et recognosco me jure feudi tenere a dicto Guillelmo Peleti seu a te, dicto Guillelmo Peleti, et sub tuo dominio et jurisdictione, vicariam de Veteri Castaneto et de Marcello et de Crossaneia et quicquid habeo in manso de Terundo de Leiriscio, quem tenet Audeardus de Audejaco et quicquid habeo in clauso de Sancto Stephano, quod tamen a me tenet Stephana Sabateria, divisum cum tenesone domini R de Andusia et dimidiam vicarie de Salto, et pro predictis vicariis debeo albergum et promito facere annuatim semel ad monitionem vel mandatum, tui, dicti Guillelmi Peleti, et tuis, competet.

Facta sunt hec in dicto manso de Cremato, presentibus et rogatis testibus Adalardo de Pruneto, Stephano de Marcillanicis, Venteto, Guillelmo de Sala, Raimundo de Pontibus, Bruneto, Poncio de Tonnacio et me, Guillelmo de Ganiaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

Anno Dominice Incarnationis MoCCoLIIIo, videlicet XVIIII kl. januarii, Ludovico rege regnante, nos Petrus de Spinasone, miles, pro dimidia, et Petrus Guillelmi de Sancto Stephano, miles, pro altera dimidia, confitemur et recognossimus vobis, domini B. de Barre, tutori Guillelmi Peleti, domini Alesti, nos jure feudi tenere ab ipso Guillelmo Peleti mansum unum de Soleriis seu apud Soleria in perrochia Sancti Stephani de Valle Francisca, qui mansus noster dicitur seu vocatur mansus de Truquetis de Soleriis et confrontat cum manso condam Poncii de Vicenobrio et cum manso qui tenebatur vel tenetur a Stephano de Sancto Mauricio et cum riperia de Merleco.

Item nos recognoscimus nos teneri et debere prestare et etiam promitimus annuatim prestare et solvere dicto Guillelmo Peleti et suis, pro censu vel servicio dicti mansi vel feudi, 44 s.melg., scilicet ego dictus Petrus de Espinason 22 s. et ego, dictus Petrus Guillelmi, alios 22 s. et preterea fidelitatem servare et ista singula promitimus tibi, dicto domino B de Barre, tutorio nomine requirenti et recipienti et per te sive in te dicto Guillelmo Peleti pupillo tuo. Facta sunt hec apud Sanctum Stephanum coram rogatis testibus Berengario de Fara et Arnaldo de Arsacio, militibus, Berengario d'Espinason, presbitero, R. Johanne Petro de Deveza, Guillelmo de Valle Maleta, Stephano Johanne, Bernardo Gai, Bernardo Gargano, G. Guarino, et coram me Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi.

Super illis mansis seu feudis quos tenet R. de Barjaco ab ipso domino de Alesto.

Item super illis mansis seu feudis quos tenet R. de Barjaco ab ipso domino de Alesto, idem Petrus, nomine quo supra, ostendit tria instrumenta publica quorum tenor talis est :

Anno Domini millesimo CCoLXIIIo, scilicet XIIII kl. februarii, domino Ludovico rege Francorum regnante, ego Petrus de Barjaco de Ulnetz, domicellus, filius condam domini Bermundi de Barjaco, militis, prestito a me corporali juramento, confiteor et in veritate recognosco cum hoc publico instrumento, jussu meo facto, tibi Alazardo de Pruneto, vicario domini Petri Peleti, recipienti pro ipso et ipsi domini Petro Peleti, pro te, me tenere sub dominio et jurisdictione dicti domini Petri Peleti, et tenere volo in antea ad feudum francum, videlicet totam dominicaturam meam, quam habeo et habere debeo, teno, seu possideo, vel alii a me seu pro me habent, tenent, seu possident, seu quasi possident in villa de Bluetz et in pertinemento ejusdem, de parochia Sancti Privati de Valle Antiqua, sive de Vallavia, dyocesis Mimatensis, in qua dominicatura habeo domicilium meum, et in eadem habeo domos meas et edifficia et ortos et vineas et parraneas et castaneta et roverias et alias terras et possessiones cultas et incultas cum huniversis et singulis pertinenciis et adjacensiis dominicature predicte, que confrontat ab una parte cum manso de Aubercia et ab altera cum Flumine Gardonis, et a pluribus partibus cum honore et tenezone Agnetis Grimoarde et cum aqua de Brianso. Item confiteor, nomine quo supra, tibi, dicto Alazardo de Pruneto, me tenere ad feudum a dicto domino Petro Peleti totum dominium et homagium ac census et usatica ac prestationes quos et quas et que habeo et visis sum habere in manso de Solerio, scito in perrochia supradicta et quicquid habeo in eodem manso ac pertinenciis dicti mansi, seu contra possessores vel pariarios ejusdem, quem tenent a me utiliter et sub dominio meo Johannes de Solerio et Petrus et Guillelmus de Aubertaria, fratres, qui confrontat cum flumine Gardonis et alio latere cum terris et possessionibus mansi de Taisonaria, scite in perrochia supradicta et totum dominium et homagium census et usatica ac prestationes universas et sigulas quos, que et quas habeo et habere debeo in alia dimidia apennarie predicte, et quicquid juris in eadem apennaria michi competit contra possesorem ejusdem, quam a me utiliter et sub domino meo tenet Guiraldus Salnerii, que appennaria confrontatur cum manso de Roquabos et cum dicto manso de Taisoneria et cum manso de Solerio. Item, totum dominium et homagium et quicquid juris habeo in manso vocato de Viridario, qui mansus confrontat cum manso de Arbetaria et cum honore Johannis de Solario et cum via Mossadeira. Item, totum mansum vocatum de Torundo, situm in perrochia supradicta, et confrontat cum manso de Castandello et cum flumine Gardonis et cum manso de Fabrica et quicquid juris habeo in dicto manso et pertinenciis ejusdem. Item totum dominium et census et albergam et usatica omnia consueta, et quicquid juris habeo et habere debeo in quodam toto honore seu tenesone qui vocatur dominicatura de Meravillato in parochia supradicta, quem sive quam tenent pro medietate a me utiliter et sub dominio meo R. de Meravillato et filius condam Guillelmi de Meravillato et liberi condam G. de Sistre pro alia medietate, quilibet pro dimidia, qui seu que confrontant cum manso Nerlonent et cum manso dels Aminatz et cum manso Blanchi. et unius cartalis castanearum albarum ad mensuram barresiam et alborgie voluntarii seu indeterminati cum Guillelmo de Cremato, parerio meo, qui ad tantumdem tenetur, quod albergum simul facimus ego et ipse et facere consuevimus, nostrique antecessores consueverunt ad voluntatem et requisitionem tui, dicti Guillelmi Peleti, et tuorum ancessorum et supradictum censum totum cum dimidia predicti albergi voluntarii promito per me et meos in perpetuum singulis annis solvere et prestare vobis, dictis tutoribus, et per vos dicto Guillelmo Peleti, pupillo vestro, et etima tibi ipso, Guillelmo Peleti, pupillo eorum, domino meo. Qui mansus de Cremato confrontat cum manso de Salto et cum manso de Sancto Stephano et cum manso de Valle Maleta et cum manso de Cabrespino et est in parrochia vel decimaria Sancti Stephani de Valle Francisca. Et volo et concedo tibi, dicto Guillelmo Peleti, domino meo, quod tibi et tuis remaneat salvum jus ad aliud vel majus servicium sive usaticum, si quid aliud vel plus predictis tibi debeam facere vel prestare. Item confiteor et recognosco me jure feudi tenere a dicto Guillelmo Peleti seu a te, dicto Guillelmo Peleti, et sub tuo dominio et juridictione, vicariam de Veteri Castaneto et de Marcello et de Crossaneta et quicquid habeo in manso de Terundo de Lariscio, quem tenet Audeardus de Audejaco et quicquid habeo in clauso de Sancto Stephano, quod tamen a me tenet Stephana Sabateria, divicum cum tenesone domini R de Andusia et dimidiam vicarie de Salto, et pro predictis vicariis debeo albergum et promito facere annuatim semel ad monitionem vel mandatum, tui, dicti Guillelmi Peleti, et tuis, competet et indeterminate.

Facta sunt hec in dicto manso de Cremato, presentibus et rogatis testibus Adalardo de Pruneto, Stephano de Marcillanicis, Venteto, Guillelmo de Sala, Raimundo de Pontibus, Bruneto, Poncio de Tonnacio et me, Guillelmo de Ganiaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

Anno Dominice Incarnationis MoCCoLIIIo, videlicet XVIIII kl. januarii, Ludovico rege regnante, nos Petrus de Spinasone, miles, pro dimidia, et Petrus Guillelmi de Sancto Stephano, miles, pro altera dimidia, confitemus et recognossimus vobis, domino Bn. de Barre, tutori Guillelmi Peleti, domini Alesti, nos jure feudi tenere ab ipso Guillelmo Peleti mansum unum de Soleriis seu apud Soleria in perrochia Sancti Stephani de Valle Francisca, qui mansus noster dicitur seu vocatur mansus de Truquetis de Soleriis et confrontat cum manso condam Poncii de Vicenobris et cum manso qui tenebatur vel tenetur a Stephano de Sancto Mauricio et cum riperia de Merleco.

Item nos recognoscimus nos teneri et debere prestare et etiam promitimus annuatim prestare et solvere dicto Guillelmo Peleti et suis, pro censu vel servicio dicti mansi vel feudi, 44 s.melg., scilicet ego, dictus Petrus de Espinason, 22 s., et ego, dictus Petrus Guillelmi, alios 22 s. et preterea fidelitatem servare et ista singula promitimus tibi, dicto domino Bn de Barre, tutorio nomine requirenti et recipienti et per te sive in te dicto Guillelmo Peleti, pupillo tuo. Facta sunt hec apud Sanctum Stephanum coram rogatis testibus Berengario de Fara et Arnaldo de Arsacio, militibus, Berengario d'Espinason, prebitero, R. Johanne, Petro de Deveza, Guillelmo de Valle Maleta, Stephano Johanne, Bernardo Gai, Bernardo Gargano, G. Guarine, et coram me Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi.

Super illis mansis seu feudis quos tenet R. de Barjaco ab ipso domino de Alesto.

Item super illis mansis seu feudis quos tenet R. de Barjaco ab ipso domino de Alesto, idem Petrus, nomine quo supra, ostendit tria instrumenta publica quorum tenor talis est :

Anno Domini millesimo CCoLXIIIo, scilicet XIIII kl. februarii, domino Ludovico rege Francorum regnante, ego Petrus de Barjaco de Ulnetz, domicellus, filius condam domini Bermundi de Barjaco, militis, prestito a me corporali juramento, confiteor et in veritate recognosco cum hoc publico instrumento, jussu meo facto, tibi Alazardo de Pruneto, vicario domini Petri Peleti, pro te, me tenere sub dominio et jurisdictione dicti domini Petri Peleti, et tenere volo in antea ad feudum francum, videlicet totam dominicaturam meam, quam habeo et habere debeo, teno, seu possident, seu quasi possident in villa de Bluetz et in pertinemento ejusdem, de Parochia Sancti Privati de Valle Antiqua, sive de Vallavia, dyocesis Mimatensis, in qua dominicatura habeo domicilium meum, et in eadem habeo domos meas et edifficia et ortos et vineas et parraneas et castaneta et roverias et alias terras et possessiones cultas et incultas cum huniversis et singulis pertinenciis et adjacenciis dominicature predicte, que confrontat ab una parte cum manso de Aubercia et ab altera cum flumine Gardonis, et a pluribus partibus cum honore et tenezone Agnetis Grimoarde et cum aqua de Brianso. Item confiteor, nomine quo supra, tibi, dicto Alazardo de Pruneto, me tenere ad feudum a dicto domino Petro Peleti totum dominium et homagium ac census et usatica ac prestationes quos et quas et que habeo et visus sum habere in manso de Solerio, scito in perrochia supradicta et quicquid habeo in eodem manso ac pertinenciis dicti mansi, seu contra possessores vel pariarios ejusdem, quem tenent a me utiliter et sub dominio meo Johannes de Solerio et Petrus et Guillelmus de Aubertaria, fratres, qui confrontat cum flumine Gardonis et alio latere cum terris et possessionibus mansi de Taisonaria, scite in perrochia supradicta, et totum dominium et homagium census et usatica ac prestationes universas et sigulas quos, que et quas habeo et habere debeo in alia dimidia apennarie predicte, et quicquid juris in eadem apennaria michi competit contra possessorem ejusdem, quam a me utiliter et sub domino meo tenet Guiraldus Salnerii, que appennaria confrontatur cum manso de Roquabos et cum dicto manso de Taisoneria et cum manso de Solerio. Item, totum dominium et homagium et quicquid juris hebeo in manso vocato de Viridario, qui mansus confronsat cum manso de Arnetaria et cum honore Johannis de Solario et cum via Mossadeira. Item, totum mansum vocatum de Torundo, situm in perrochia supradicta, et confronrat cum manso de Castandello et cum flumino Gardonis et cum manso de Fabrica, et quicquid juris habeo in dicto manso et pertitenciis ejusdem. Item totum dominium et census et albergam et usatica omnia consueta, et quicquid juris habeo et habere debeo in quodam toto honore seu tenesone qui vocatur dominicatura de Meravillato in parochia supradicta, quem sive quam tenent pro medietate a me utiliter et sub dominio meo R. de Meravillato et filius condam Guillelmi de Meravillato et liberi condam G. de Sistre, pro alia medietate, quilibet pro dimidia, qui seu que confrontant cum manso Nerlonent et cum manso dels Aminatz, et cum manso Blanchi.

Item, quoddam territorium pro dimidia indivisum, quod vocatur similiter Chaurassa, in perrochia supradicta, quod confrontat cum manso de Roquavollis et cum manso de Viridario et cum flumine Gardonis.

Et pro predictis feudis debeo esse fidelis et me fore fidelem in perpetuum dicto domino Petro Peleti, et promito me, per me et omnes successores meos tibi, dicto Alazardo, recipienti, nomine dicti Petri Peleti, et in presenti per me et meos, bona fide interposita, juramenta fidelitatem facio et promito, quam recognitionem et fidelitatem volo et convenio debere recipere ac promito per me et successores meos semper, requisitione preambula, tibi dicto Alazardo recipienti, nomine dicti Petri Peleti, mutante domino vel vasallo.

Et ego, Alazardus predictus, vicarius domini Petri Peleti, recipiens nomine dicti domini Petri Peleti, predictam recognitionem ac fidelitatis recipiens, promito et convenio, nomine dicti domini Petri Peleti, tibi, Petro de Barjaco de Ulnetz, stipulanti per dictum dominum Petrum Peleti et per suos in perpetuum successores, fideles dominos tibi et tuis existant, volentes te et tuos semper habere et tenere predicta feuda sub dominio predicti domini Petri Peleti existentia et existitura bene et honorifice, prout ea habuisti et tenuisti, salvo semper dicto domino Petro Peleti et suis, in hominibus, jure quod domino in feudo suo competit et competere debet.

Item ego Petrus de Barjaco de Ulnetz, confiteor, nomine quo supra, me tenere ad feudum dominium quod habeo in manso Merlene et in pertinenciis ejusdem, qui mansus est in perrochia supradicta, et confrontatur cum dominicatura de Meravellat et cum manso Rabar et cum aqua de Brianso, quem tenent a me utiliter et sub meo dominio Raimundus de Meravillat et filius Guillelmi de Meravillat pro medietate, et liberi condam Guillelmi de Sistre, pro alia medietate.

Item ego predictus Petrus de Barjaco de Bluetz confiteor et in veritate recognosco, dicto Alazardo de Pruneto, vicario dicti domini Petri Peleti, recipienti pro ipso, et ipsi domino Petri Peleti, per te, me tenere sub dominio et jurisdictione dicti domini Petri Peleti, et tenere volo in antea ad feudum francum, videlicet medietatem cujusdam mansi qui vocatur a la Taisoneira, in qua medietate dicti mansi tenent a me liberi condam Johannis Batallerie, et confrontatur ex una parte predicta medietas dicti mansi cum alia medietate dicti mansi que est Grimoardi, ex alia parte, cum manso Guiraudi Salnier, et cum aqua Gardonis.

Et de omnibus et singulis predictis te, dictum Alazardum de Pruneto, vicarium dicti domini Petri Peleti, nomine dicti Petri Peleti, in corporalem possessionem vel quasi te mitte.

Acta sunt hec in valle de Bluetz in domo dicti Petri de Barjaco, in presentia et testimonio Johannis de Solerio, G. Auberti, Guiraudi Savini, Bernardi del Pin, Bernardi de Barjaco, G. Riverii et mei Bernardi de Sancto Stephano, publici Alestensis notarii, qui mandato dicti Petri de Barjaco et dicti Alazardi hanc cartam scripsi et signum meum apposui in eadem.

Item, post hec, anno et die et loco quibus supra, Esmenjarda, uxor Petri de Barjaco de Ulnetz, postulavit suplicando Adzalardo de Pruneto, vicario domini Petri Peleti, quod, cum dictus maritus ejus male administravit negocia sua, et videatur lapsus esse in facultatibus, quod super dote sua consulatur ab eodem vicario de bonis dicti Petri, mariti sui, ita quod jus suum dicte dotis non valeat deperire, prout justum fuerit et equum.

Unde, dictus vicarius Adolardus, videns petitionem predicte Esmenjardis esse justam, tradidit eidem Esmenjardi bona et jura dicti Petri de Barjaco mobilia et inmobilia et in corporalem possessionem, vel quasi, dictorum bonorum, pro dote sua et nomine dotis sue, misit eandem, volens et concedens quod, omnia bona que dictus Petrus habebat in valle de Bluetz, ipsa possit administrare et se opponere et deffendere dicta bona contra quamlibet personam questionem vel petitionem aliquam in dictis bonis facientem.

Acta sunt hec in Valle de Bluetz, in domo predicti Petri de Barjaco, in prevencia et testimonio Johannis de Solerio, Guillelmi Alberti, Guiraudi Salberii, Bernardi de Pin, Bernardi de Barjaco, Guillelmi Riquerii et mei Bernardi de Sancto Stephano, publici Alestensis notarii, qui rogatus a dicta Esmenjarda et a dicto Alaeardo hanc cartam scripsi.

Anno Domini millesimo ducentesimo LXIIIIo, videlicet IXo Kl. martii, Ludovico rege Francorum regnante, ego Petrus de Barjaco de Bluetz, domicellus, per me et meos, recognosco vobis, domino Petro Peleti, domino Alesti, presenti et dictam recognitionem recipienti, me tenere a vobis, ad feudum francum, dominium et juridictionem quod et quam habeo in altero mensium anni, singulis annis, in castro de Chavanono et in pertinenciis dicti castri.

Item confiteor et recognosco vobis, dicto Petro Peleti, presenti et dictam recognitionem recipienti, me tenere a vobis, ad feudum francum, quicquid ego teneo et possideo seu quasi, a Serre del Polier, perrochie Sancti Petri de Cassan. ias, usque ad fossatum de Alegre et usque in rivo de Borrialel et a vallato del Polier usque in dicto rivo de Borrialel. Qui vallatus del Polier confrontatur, ex una parte, cum territorio de Peiregoza et quicquid alii tenent et possident a me in dictis locis sub meo dominio ab anciza de Sancto Andrea usque ad serre de Chamlas et a dicto Serre usque ad traitiz Petri Filhol, perrochiani Sancti Privati de Valle Antiqua et quicquid amplius juris habea vel habere debeo seu alii habent et possident seu quasi a me in tota dicta parrochia Sancti Andree et a dicta anzicia superius. Item et quicquid juris habeo et habere possum seu debeo in manso de Baldoza quem tenet a me Bertrandus Chatbalt parochie Sancte Marie de Lozera.

Et predicta omnia per manus vestras accipio, pro quibus omnibus et singulis supradictis teneor et debeo vobis et vestris esse bonus et fidelis et bonus et fidelis vobis et vestris esse promito et fidelitatem vobis facio in presenti et promita vobis et vestris valere in placitis et gerris vestris vel reddere castrum dictum et forcias si fierent ibi in meo et sub juridictione mea, salvo et retento semper michi et meis quod facta gerra teneamini michi et meis reddere et restituere dictum castrum et forcias dictas quas a me haberetis.

Et nos, dictus Petrus Peleti, predictam recognitionem et promisionem et fidelitatem a te, dicto Petro de Barjaco, recepimus et acceptamus et dictas forcias et dictum castrum si contingeret nos a te habere vel a tuis, prout dictum est, tibi restituere promitimus, bona fide, facta gerra, et fideles tibi et tuis pro predictis perpetuo existemus.

Acta sunt hec in Alesto infra stare Guillelmi de Pontibus in persencia et testimonio dicti Guillelmi de Pontiliis, R. de Pontiliis, Adalardi de Pruneto, R. Soquerii, Bertrandi de Gap et mei Privati Basterii, publici Alesti notarii quin mandato dicti domini Petri Peleti et dicti Petri de Barjaco hec scripsi et signum meum apposui.

Super loco de Cruviers.

Super loco de Cruviers, idem Petrus, nomine quo supra, ostendit quoddam instrumentum publicum cujus tenor tale est :

Anno Incarnati Verbi millesimo ducentesimo decimo, mense novembri, feria VIIa post octabas Sancti Martini, seriem hujus scripture legentibus et audientibus ignotescat quod ego Petrus de Bocoirano, juvenis, bona fide et sine dolo, cum hac castra confiteor et in veritate recognosco me tenere et habere a te, domino Raimundo Peleti, totum meum castrum de Lascortz cum suis pertinenciis et omnes forcias que in jam dicto castro sunt vel de cetero fient et de predicto castro debeo vobis facere sacramentum et fidelitatem et valere in placitis et gerris, bona fide, quod nisi fecero, debeo vobis reddere et tradere jamdictum castrum de Las Cortz infra 14 dies postquam a vobis commonitus fuero. Item ego Petrus de Bocoirano promito tibi, domino R. Peleti quod predictum castrum de Lascortz nec partem castri tibi non auferam nec auferri faciam nec te decipiam nec decipi faciam, nec aliqua persona mea arte vel meo ingenio quod si faceret cum ea persona finem nec societatem, nisi pro castro recuperando haberem, quamdiu tibi ablatum esset, et quod, sicut supra scriptum est, ego Petrus de Bocoirano firmiter et bona fide teneam, compleam, observem et contra non veniam, promito tibi domino R. Peleti stipulanti atque juro corporaliter, tactis sacrosanctis Deo evangeliis. Et ego R. Peleti, reddito michi castro, ut predictum est, promito tibi Petro de Bocoirano, stipulanti, quod in placitis meis gerris et placitis, predictum castrum tibi non auferam nec auferri faciam nec te decipiam nec decipi faciam, nec aliqua persona mea arte vel meo ingenio, nec cum alico tibi castrum auferentem finem vel societatem nisi pro castro recuperando haberem, quamdiu tibi esset abbatum et quod hominibus dicti castri toltam nec talliam nec quistam faciam, et quod, ut supra scriptum est, ego dictus R. Peleti firmiter et bona fide teneam, compleam et observem, et contra non veniam juro corporaliter supra quatuor Dei evangelia.

Facta sunt apud Alestum in carreria recta de la Grave, infra domum Ramieuc, coram istis testibus ad hec rogatis, Rotgerio de Maireriis, Bernardo de Conilleria, Poncio de Conilleria, Petro de Castriis, G. de Monteacuto, Petro Pellipario, Guillelmo de Sancto Johanne, Johanne Seguino, Petro de Alesto, R. Golic, Petro Bidocii, Petro Valleta, Bernardo Pictore, Martino del Baiset, Arnaldo de Sancto Cruce, Duranto Mojolerio, et coram Petro de Combas, notario, qui mandato utriusque partis hanc cartam scripsit.

Super mansis de Campo et de Ylice et de Vabrella.

Item super mansis de Campo et de Ylice et de Vabrella, idem Petrus, nomine quo supra, produxit 6 instrumenta publica, quorum tenor talis est :

Anno Domini millesimo CCo sexagesimo quarto, scilicet XI kal. madii, domino Lodovico rege Francorum regnante, ego Martinus Fajolla, corporali a me prestito sacramento, confiteor et in veritate recognosco vobis, domino Guillelmo de Pontiliis, vicario nobilis viri domini Petri Peleti, me tenere a dicto domino Petro Peleti, casamentum quod habeo in manso de Bastida, qui est in parochia Sancti Martini de Bobals, pro quo dicto Petro Peleti et suis dono annuatim pro censu 1 sest. comol et calcat civate et 18 d.t. et 18 sest. vini clari et puri ad mensuram veterem et tenes etiam a dicto domino Petro Peleti, sub eodem censu, quicquid habeo in predicto manso et ejus pertinenciis. Item teneo a dicto domino Petro Peleti medietatem tercie partis quarte partis pro indiviso mansi de Ylice qui est in parrochia supradicta, pro quo dono ei annuatim pro censu 8 d.t. et 3 eminas vini puri et clari ad mensuram censualem et terciam partem unius cartalis civate, et quartum cujusdam pecie terre , prout est consuetum, quod castanetum est in loco qui vocatur al Chambo et confrontat cum castaneto Petri de Bastida, et me bonum esse et fidelem dicto nobili et suis promito.

Acta sunt hec in cimiterio eclesie Sancti Martini de Bobals coram istis testibus ad hoc rogatis Stephano Cartaire, presbitero, Bertrandus de Balma, G. de Aveneriis, Alazardo de Pruneto, Aymerico de Manso, et coram me Stephano Hugonis, publico Alastensi notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum aposui.

Anno Domini millesimo ducentesimo sexagesimo quarto, scilicet XI Kl. madii, domino Ludovico, rege Francorum regnante, Martinus Fajola, recognovit se tenere sub dominio et juridictione dicti nobilis casamentum quod habet in manso de Bastida et quicquid habet in dicto manso, pro quibus donat 1 sestarium civate comol et calcat et 18 d.t. et 18 sest. vini clari, ad mensuram veterem.

Item tenet medietatem quarte partis mansi de Ylice pro indiviso pro qua dat 8 d.t., item 3 eminas vini clari, ad mensuram censualem, item quartum cujusdam pecie terre castaneti prout consuetum est, quod est in loco qui vocatur al Campo Bono, quod confrontat cum castaneto Petri de Bastida ; item dat terciam partem unius cartalis civate. Testes Guillelmus de Aveneriis, Alazardus, Bertrandus de Balma et Stephanus Hugonis, notario vice cujus ego Guillelmus de Crecis, publicus Alestensis notarius, ex permissu et concessione domini Johannis de Salice Bernardi, senescalli condam Bellicadri et Nemausi, et domini Petri Peleti michi facta ut de notula dicti Stephani Hugonis facerem publica insturmenta dico et assero me presens instrumentum sumpcisse ex quadam notula non cancellata inter alias notulas a dicto Stephano scripta, nichil addens vel minuens de facto, formam et intellectum ipsius notule insequendo, et ad majorem firmitatem hinc, publico instrumento me fideliter scripto, apposui signum meum.

Anno et die quibus supra, Poncius de Ylice recognovit se tenere medietatem pro indiviso duarum parcium quarte partis mansi de Ylice, pro qua dat dicto nobili 16 d.t. et duas partes unius cartalis civate et tria sestaria vini clari, ad mensuram veterem ; item medietatem quarti consueti medietatis cujusdam pecie terre vocate Faixia de Ylice et confrontat cum faixia de Apennaria. Item recognovit pro casament in quo inhabitat est communiter sub dominio et juridictione dicti nobilis et domini regis. Testes G. de Aveneriis, Alazardus, Bertrandus de Balma et Stephanus Hugo, notarius, vice cujus ego Guillelmus de Crotis, publicus Alestensis notarius, ex premissu et concessione domini Stephani de Salice Bernardi, condam Bellicadri et Nemausi, et domini Petri Peleti michi facta, ut de notulis dicti Stephani Hugonis facerem publica instrumenta, dico et assero me presens instrumentum .

Item, anno et die quibus supra, dicto domino rege regnante, Guillelmo de Campo recognovit se tenere tertiam partem divisam medietatis mansi de Comba et terciam partem quarte partis appenarie mansi de Campo, pro quibus dat terciam partem unius sestarii avene comol et calcat et 1 sest. vini clari et tertiam partem unius sestarii castanearum recencium et tertiam partem duarum gallinarum et tertiam partem trium d.melg. Item, tertiam partem mansi de Via pro qua dat 2 s.t. Item, quartum bladi prout est consuetum, omnium terrarum que sunt extra Camp mansi, et bonus et fidelis esse promisit. Testes Guillelmus de Aveneriis, Adalardus, Bertrandus de Balma et Stephanus Hugo, notarius, vice cujus ego Guillelmus de Crotis, publicus Alestensis notarius, ex permissu et concessione .

Anno Domini millesimo CC LX quarto, scilicet XI Kl. madii, domino Ludovico rege Francorum regnante, Poncius Johannis recognovit se tenere tertiam partem medietatis mansi de Comba et tertiam partem quarte partis apennarie mansi de Campo, pro quibus dat tertiam partem unius sestarii civate comal et calcat et 1 sestarium vini clari et terciam partem unius sestarii castanearum recencium et terciam partem duarum gallinarum et tertiam partem duorum d.melg. Item, tertiam partem mansi de Via. Item, quartum extra capud mansi, et fidelis esse promisit. Item, tenet medietatem mansi de Blanqueria qui est in parochia supradicta, pro qua donat albergum 1 militis et medietatis servientes. Testes G. de Aveneriis, Alazardus, Bertrandus de Balma et Stephanus Hugo, notarius, vice cujus ego Guillelmus de Crotis .

Anno quo supra, scilicet VI kl. madii, dicto domino rege regnante, ego Poncius de Campo recognosco me tenere sub directo dominio et juridictione dicti nobilis tertiam partem dimidie tocius mansi de Cumba et tertiam partem appennarie de campo ejusdem parrochie, qui mansus confrontat cum manso de Petra et cum dicta appennaria et dicta appennaria confrontat cum dicto manso de Comba et cum manso de Catalan, pro quibus omnibus debeo dare et solvere annuatim de censu tertiam partem unius sestarii sivate ad mensuram censualem et tertiam partem unius sestarii castanearum recencium ad e andem mensuram et tertiam partem duarum gallinarum et tertiam partem duorum d.melg. et unum sestarium vini clari et bulliti ad dictam mensuram et quartum siliginis consuetum, deducta panata consueta. Item, teneo medietatem divisam mansi de Blaqueria, parrochie supradicte, et quicquid habeo in eodem manso qui confrontat cum manso de Macello et cum manso de Elzeria, pro quibus debeo dare annuatim medietatem duabus militibus (sic) et unius servientis9, et quartum siliginis consuetum, deducta panata consueta, et quartum castanearum terre vocate Abissal. Item teneo ad feudum honoratum tertiam partem mansi vocati de Via in dicta parrochia, qui confrontat cum manso de Solerio et cum manso de Cumba. Item teneo nomine uxoris mee, Guillelme de Campo, dimidiam mansi vocati de Codol de Pradis et quicquid ego et dicta uxor mea habemus in dicto manso parrochie supradicte, qui confrontat cum manso superiori de Pradis a duabus partibus et cum manso de Cadacuos, pro quibus debemus dare annis singulis de censu 7 s. 6 d.t. Et pro predictis fidelitatem faciam et promito et sio (?) et recognosco quod in manso de Campo, sub dominio et districtu dicti nobilis facio domicilium et sum homo dicti nobilis et homagium facio. Testes Alazardus, G. de Aveneriis, Bernardus de Manso, Aymericus ejus frater, et Stephanus Hugo, notarius, vice cujus ego Guillelmus de Crotis .

Supra duabus partibus dominii manse de Tellias et de Liqua Mealla, qui est unus mansus.

Item supra duabus partibus dominii mansi de Tellicis et de Liqua Mealla, sui est unus mansus, idem Petrus, nomine quo supra, ostendit duo instrumenta publica quorum tenor talis est :

In nomine Domini nostri Jhesu Christi, anno Incarnationis ejusdem millesimo CCoLIIIo, videlicet quarto ydus junii, domino Ludovico rege Francorum regnante, ego Bernardus de Telliciis, prestito a me juramento corporali de dicenda et non celanda veritate, confiteor et recognosco vobis, domino Bernardo de Barre et Guillelmo de Pontibus et Johanni Bono Solacio, tutoribus Guillelmi Peleti, domini Alesti, filii condam nobilis viri domini Bernardi Peleti, et etiam tibi ipsi domino Guillelmi Peleti, me tenere ab ipso G. Peleti seu a te ipso domino Guillelmo Peleti, jure feudi vel in feudum duas partes pro indiviso totius mansi seu honoris mei segu ieti de Tellicius de parrochia Toiracii, scilicet unius staris vel albergi vestri de Telliciis et molendini seu molendinorum et vinearum, terrarum, ortorum, perranum (?) et nemorum meorum et mearum de Telliciis et omnium pertinencium ab jurium eorumdem sub servicio annuo albergi ad 8 milites cum mandatur vel requiritur faciendo, ita quod de anno ad annum non conputatur nec conputari debet, nisi per me admonitum vel meos staret vel steterit, qui minus dictum albergum ad 8 milites mandatum fieret vel solveret. Et promito ratione hujus feudi fidelitatem servare semper, tibi, dicto domino G. Peleti, et vobis predictis tutoribus ejusdem tutorio nomine stipulantibus, et per vos sive in vos eidem G. Peleti superius memorato, pupillo vestro.

Facta sunt hec apud Tellicias in stari dicti Bernardi de Telliciis, presentibus et rogatis testibus Guillelmo Guaufridi de Sancto Bonito, Bertrando de Sancto Bonito, Stephano de Marcillanicis, Alazardo, Raimundo de Pontibus, Carbonello milite, Guillelmo de Salis et me Guillelmo de Ganiaco, publico notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

Anno Domini millesimo CCoLXXXIIo, scilicet VIII kl.decembris et domino Philippo, Francorum rege regnante, nos Petrus Peleti, dominus Alesti, per nos et nostros omnes, laudamus et confirmamus tibi, Raimundo Sabaterii, loci seu territorii vocati a la Peireria, mansi de Telliciis, parrochie Sancti Jacobi de Toiriacio indivisis, quandam terre peciam sitam in dicto manso de Telliciis, cum suo edifficio, que confrontat cum terra Guillelme de Podio et cum strata publica et cum flumine Gardonis, quam terre peciam in acapitum recepisti a duobus annis citra a Petro de Telliciis, salvo quod dictam terre perciam pro dictis duabus partibus teneas a nobis et sub nostro dominio, juridictione et laudimio tu et tui, confitemur nos a te habuisse pro presenti laudimio 3 s.t. in quibus exceptioni non numerate pecunie et laudimii non soluti renunciamus. Et ego dictus R. Sabaterii recognosco vobis, dicto domino Petro Peleti, me tenere a vobis et sub vestro dominio et laudimio terre peciam suprascriptam, pro dictis duabus partibus indivisis, superius confrontatam. Acta sunt hec apud Sanctum Johannem de Gardonenqua in carreria, testibus presentibus domino Bertrando de Bagarnis, Guillelmo de Calcadicio, Petro de Telliciis et me, Bertrando de Prato Pulico, notario nobilis viri Petri Peleti suprascripti, qui mandato dicti nobilis et predicti Raimundi Sabaterii hoc publicum instrumentum scripsi et post posui signum meum.

Super medietate dominii mansi de Fobiis.

Item, super medietate dominii mansi de Fobiis, idem Petrus ostendit nomine procuratorio quod supra quoddam instrumentum publicum cujus tenor talis est :

Anno verbi Incarnati millesimo CCo quinquagesimo IIIo, videlicet XVI kl. julii, Ludovico rege regnante, ego Raimundus de Fobiis, de parrochia Beate Marie de Valle Francisca, recognosco et confiteor vobis, domino Bernardo de Barre et Johanni Bono Soliacio et Guillelmo de Pontiliis, tutoribus Guillelmi Peleti, domini Alesti, et etiam tibi ipsi Guillelmo Peleti, me jure feudi tenere a te et sub tua juridictione et dominio ac mero et mixto imperio dimidiam pro indiviso partis vel medietatis mee mansi de Fobiis dictis inhe ciis seu bonorum omnium et jurium quecumque habeo vel alii a me habent in dicto manso et pertinenciis dicti mansi sub annuo servicio albergi ad tuam voluntatem faciendi cum requiritur vel mandatur quod albergum simul facio et facere debeo cum Bernardus de Montussanicis, qui ratione uxoris sue tenet alteram dimidiam dicti mansi et condam facere consuevi cum Bertrando Ytherio, socero suo et promito ac juro corporaliter tibi et tuis fidelitatem servare perpetuam, ratione dicti feudi, qui mansus est in parrochia supradicta, contiguus manso de Fobiis Albertensi et manso de Fobiis Chatbalbensi et manso Volguerio et manso de Cumbis et Forestune.

Facta sunt hec apud Sanctum Romanum coram rogatis testibus Berengario de Fara, Guillelmo de Fobiis, G. de Petra, G. de Balma, Alazardo, Stephano de Liqueria, G. Arnaldi, et coram me, Guillelmo de Ganiaco, notario, qui mandato partium hec scripsi et signum meum apposui.

Super illis mansis seu feudis que tenentur a dicto domino de Alesto et a domino rege in parrochiis de Garabiaco et Sancti Martini de Cancelleda.

Item super illis mansis que tenentur a domino de Alesto et a domino rege in parrochiis de Garabiaco et Sancti Martini de Canzelleda, idem Petrus de Tribus Fontibus, nomine procuratorio quo supra, ostendit 7 instrumenta publica quorum tenores inferius continentur :

Anno Domini Incarnationis millesimo CCo quinquesimo Vo, et V nonas julii, Lodovico Francorum rege regnante, ego Bernardus Raimundi de Bosqueto, de parochia Sancti Privati de Bosqueto, juramento a me prestito de veritate dicenda, coram rogatis testibus profiteor et ex certa scientia recognosco domino Bernardo de Barre, tutori Petri Peleti, domini castri de Alesto, nomine tutorie recipienti, me tenere a dicto Petro Peleti pro quarta parte dominii indivisa, ad feudum honoratum, videlicet dominia et homagia, census et usatica, ancipitres et austorios, necnon et venationes et generaliter omnia bona et jura, actiones et mandamenta que habeo et habere possum vel debeo et qui mihi conpetunt et competere possunt in castro de Follaquerio et pertinenciis dicti castri, de parrochia Sancti Andree de Valle Bornia, et in tota dicta parrochia, et in manso de Assallidis et ejus pertinenciis, de parrochia Sancto Martini de Camsellada, et in tota parrochia predicta, pro quo predicto feudo debeo esse fidelis et fidelitatem servare dicto Petro Peleti et ejus successoribus et dictum castrum de Follaqueria sibi et suis reddere pro porcione que michi conpetit in eodem, et ita facere et conplere, ut dictum est, tibi dicto tutori, nomine dicti pupilli tui recipienti, et per te illi et ejus successoribus per me et meos per stipulationem et sub obligatione predicti careo et promito. Acta sunt hec in villa de Barre. Testes sunt Arnaldus de Barre, G. de Roveria, Petrus Orsandi, R. Rainardi et Raimundus Guillelmi, notarius.

Et consequenter ego Guillelmus de Roveria, de parrochia Sancte Crucis de Valle Francisca, juramento a me prestito de veritate dicenda, coram rogatis testibus recognosco et ex certa sciencia profiteor tibi, dicto tutori, nomine tutorio recipienti, me tenere a dicto pupillo pro quarta parte dominii indivisa, ad feudum honoratum, partem seu porcionem quam michi conpetit in dicto castro de Follaquerio, ratione dominii et alio quolibet modo, pro quo feudo predicto debeo esse fidelem et fidelitatem servare dicto pupillo et ejus successoribus et dictum castrum reddere pro porcione que michi conpetit in eodem.

Item teneo a dicto pupillo pro dimidia dominii indivisa, ad feudum videlicet, dominium et hominium, census, usatica et quicquid habeo et habere debeo in toto manso de Carreria et ejus pertinenciis parrochie Sancti Johannis de Grabiaco, et confrontat cum manso de Salis et cum terra eclesie et cum manso de Plano, et pro dicto feudo debeo facere domino regi et dicto pupillo albergum ad bonam voluntatem cum mandetur (sic) vel petitur dictum albergum, tantum si dictum albergum mandatum vel requisitum non fuerit uno anno seu annis pluribus de tempori preterito seu ratione temporis preteriti, dictum albergum facere non teneor tempore subsequenti. Et ita facere et conplere, ut dictum est, et fidelitatem serváre tibi, nomine predicti pupilli tui et per te illi et ejus successoribus, per me et meos, per stipulationem et sub obligatione dicti feudi caveo et promito. Acta sunt hec in dicto loco. Testes sunt Arnaldus de Barre, R. Rainardi10, Bernardus Raimundi de Bosqueto, Petrus Orssaudi et ego, dictus Raimundus Guillelmi, notarius Andusiensis publicus, qui mandatus et partibus hec scripsi et signavi.

Anno Verbi11 Incarnati millesimo CCoLIIIo, videlicet XVIII kl. julii, Ludovico rege regnante, ego Berengarius de Manso, de parrochia Vallis Bornie, confiteor et recognosco vobis, domino Bernardo de Barre et Guillelmo de Pontiliis et Johanni Bono Solacio, tutoribus Guillelmi Peleti, pupilli, domini Alesti, nomine tutorio recipientibus, et etiam tibi ipsi Guillelmo Peleti, pupillo, quod ego a te teneo in feudum vel jure feudi dimidiam 13 s.melg. annuorum quos habeo in manso de Fonte de Grabiaco et dominii ac tocius juris quod vel que habeo et pro eodem manso, cujus mansi possessores sunt Petrus de Fonte et Guiraldus de Fonte et Bertrandus de Plano. Facta sunt hec ante eclesiam Sancti Andree de Valle Bornia, presentibus et rogatis testibus Gaucelmo de Salve, G. de Fisqueto, Stephanus de Marcillanicis, R. de Pontibus et Bernardo de Roqueta, monaco Stephano de Manso Aurico, presbitero, et me Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

Anno Dominice Incarnationis millesimo ducentesimo quinquagesimo tercio, videlicet XVII kl. julii, Ludovico rege regnante, ego Guillelmo de Monte Seguro confiteor et recognosco vobis, domino Bernardo de Barre et Guillelmo de Pontiliis et Johanni Bono Solacio, tutoribus Guillelmi Peleti, domini Alesti, tutorio nomine requirentibus, et etiam tibi Guillelmo Peleti, pupillo, me a te jure feudi tenere dimidiam pro indiviso mansi de Solerio, parochie Grabiaci, a rege et a domino Alesti12, seu omnium bonorum et jurium quecumque habeo vel habere debeo in dicto manso et pro dicto manso et etiam ubicumque in dicta parrochia cujus mansi predicti seu quorum bonorum et jurium predictorum alteram dimidiam teneo jure feudi similiter a domino rege.

Facta sunt hec apud Follaquerium coram istis testibus rogatis, Petro Gaucelmi et Berengario de Fara, militibus, Stephano de Marcillanicis, Raimundo Fulcone, Petro Raimundi, Guillelmo de Sisqueto et quibusdam aliis et coram me, Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi.

Postmodum eodem anno et die quibus supra, et coram eisdem testibus rogatis, ego dictus Guillelmus de Monte Securo recognosco vobis dictis tutoribus et Guillelmo Peleti, domino Alesti, quod ego a te jure feudi teneo dimidiam mansi de Cogossaco seu honoris de Cabrie Grab guesa de parrochia Sancti Martini de Calmelata, seu rerum omnium vel bonorum quas vel que homines de Solerio in dicto honore vel manso a me tenent. His omnibus interfui ego dictus Guillelmus de Gaujaco, notarius, et ea mandato parcium scripsi et signum meum apposui.

Anno Dominice Incarnationis millesimo CCo quinquagesimo tercio, videlicet XVII kl. julii, Ludovico rege Francorum regnante, ego Gaucelmi de Follaquerio, miles, confiteor et recognosco vobis, domino Bernardo de Barre et Guillelmo de Pontiliis et Johanni Bono Solacio, tutoribus Guillelmo Peleti, domini Alesti, et tibi ipsi Guillelmo Peleti, me jure feudi sive in feudum, tenere a te dimidiam quarti vel cujuslibet usatici quod michi prestat vel prestare tenetur seu debet Petrus de Fonte de Grabiaco pro quarto vel parte quarti quod vel quam ego habebam in manso de la Torrella et in manso de Solerio et in illis locis sive mansis de predicta parrochia de eorum modo nominibus non recordor. Facta sunt hec apud Follaquerium, presentibus et rogatis testibus Berengario de Fara, milite, Guillelmo de Monte Securo, Petro Raimundi, Stephano de Marcillanicis, et me Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi et signum meum apposui.

Anno Dominice Incarnationis millesimo ducentesimo LIIIo, videlicet XVII kl. julii, Ludovico rege regnante, ego Petrus Raimundi de Follaquerio recognosco et fateor vobis quod ego a te jure feudi teneo et tenere debeo dimidiam medii quarti quod habeo in Calme Grabiaguesa de parrochia Sancti Martini de Calmelata. Hiis afuerunt testes rogati Berengarius de Phara, miles, Petrus Gaucelmi, miles, Arnaudus de Manso, Raimundus Fulco, Stephanus de Marcillanicis, Alazardus de Pruneto et multi alii et ego Guillelmus de Gaujaco, notarius qui

Anno Verbi Incarnati , ego Raimundus Fulco per me Bertrandum et Guillelmum fratres meos confiteor et recognosco vobis domino Bernardo de Barre et Johanni Bono Solacio me et dictos fratres meos tenere a te jure feudi medietatem mansi de Macello de parrochia Grabiaci seu etiam omnium bonorum et jurium que habemus in dicta parrochia. Hiis interfuerunt testes rogatis Berengarius de Phara, miles, Arnaldus de Manso, Guillelmus de Monte Securo, et Stephanus de Marcillanicis, Gaucellmus de Salve et ego .

Anno Dominice Incarnationis millesimo CCoLIIIo videlicet VII ydus decembris, ludovico rege regnante, ego Raimundus de Follaquerio, filius condam domini R. de Follaquerio et heres ejusdem, confiteor et recognosco vobis, domino Bernardo de Barre, tutori Guillelmi Peleti, domini Alesti, tutorio nomine recipienti et requirenti me ab ipso et sub suo directo dominio et juridictione, jure feudi, tenere pro quarta parte indivisa quicquid habeo vel habere debeo in castro et pro castro de Follaquerio et in manso de Follaquerio in quo est fundatum et edifficatum dictum castrum et in pertinenciis ac juribus dicti castri sive mansi sicus (sic) dictus mansus confrontatur vel designatus est a pariariis meis dicti castri vel mansi in recognitione quam vobis et contutoribus vestris dicti Guillelmi Peleti (sic) et eidem Guillelmo Peleti fecerunt et inde est quod debeo ac vobis ut tutori promito valere dicto Guillelmo Peleti et eum ac suos juvare de gerra et de causis sive in causis suis, tamen expensis et emendis vel reddere sibi dictum castrum contra omnem hominem, exceptis aliis dominis a quibus eodem jure tenetur 3 partes predictorum. Et breviter recognosco et fateor vobis dicto domino Bernardo de Barre, ut tutori, me a dicto Guillelmo Peleti, pupillo vestro, tenere jure feudi pro quarta parte predicta quicquid habeo in predictis modo et forma per singula quibus parerii mei ab ipso G. Peleti in predictis castro et manso tenent et recognoverunt hoc anno.

Et hoc facio certificatus de ipsorum recognitione incartata publice manu Guillelmi de Gaujaco, notario. Item vobis, dicto domino Bernardo de Barre, ut tutori, recognosco et fateor me tenere jure feudi a dicto Guillelmo Peleti, pupillo vestro, dimidia omnium bonorum et jurium que habeo in villa de Grabiaco et in tenementis vel pertinenciis dicte ville. Facta sunt hec anno et die suprascriptis, scilicet anno Dominice Incarnationis MoCCoLIIIo, videlicet VII ydus decembris, presentibus et rogatis testibus domino Guillelmo de Montussanicis, et Hugone, filio ejusdem, Stephano de Marcillanicis, Arnaldo de Barre, Bernardo Barbas et quibusdam aliis et me Guillelmo de Gaujaco, notario, qui mandato parcium hec scripsi et facta rasura13 superius in prima linea ubi dicitur septimo ydus, signum meum apposui.

Sequitur tenor actorum actitatorum in curia domini regis Alesti super questione polveragii seu pedagii et jurisdictione mansi predicti del Mercor, que questio vertebatur inter gentes domini regis, ex una parte, et dominum Alesti, seu gentes suas, ex altera parte :

Anno Domini millesimo CCoLXXXIo, scilicet V kl. junii, que dies extiterat assignata procuratori domini regis ad videndum jurare testes quos dominus Petrus Peleti producere intendebat super quibusdam capitulis ab eo traditis coram domino Petro Rancurelli, jurisperito, occasione commissionis sibi facte a domino Guillelmo de Ponte Chavrono, senescallo Bellicadri et Nemausi, ut dicebat, ad quam diem comparuit dictus dominus Petrus. Comparuit etiam magister Bertrandus Veirerii, procurator. Et ad faciendum fidem sue procurationis, producit notam publicam factam manu Bertrandi Veirerii, notarii, junioris.

Et dictus dominus Petrus nominavit et produxit in testes Bertrandum de Manso, Bernardum de Sala et Stephanum Sabaterii et Martinum de Pradis et Gaucelmum de Manso, qui juraverunt in presentia dicti notarii dicere veritatem.

Bernardus de Sala, testis juratus de veritate dicenda, lecta sibi vulgariter prima intentione a dicto domino Petro tradita, dixit se vidasse et audivisse quod pro sanguinibus factis in manso del Mercor, veniebant coram domino Mirando, domino dicti mansi, et domina Guillelma, uxore dicti domini Mirandi. Item dixit quod ipse vidit et audivit quod homines dicti mansi veniebant pro omni dominio seu dominicatura coram dicto domino Mirando apud Pujetum ubi ipse habitabat. Requisitus si scit quod predicti mansi sint de baronia et senhoria dicti domini Petri, dixit quod sic quantum ad majus dominium. Requisitus qualiter scit quod predicti mansi sint de baronia et senhoria dicti domini Petri, dixit quod sic quantum ad majus dominium. Requisitus qualiter scit, Requisitus qualiter sit quod predicti mansi sint de baronia et senhoria dicti Petri, dixit quod vidit et audivit, et ipsemet dominus Petrus et antecessores sui usi sunt dominio in dictis mansis et polveragio levando in dictis mansis in camino qui exit per passum del Mercor et vadit versus Lozera.

Requisitus a quanto tempore ultra vidit levare polveragium ibi, dixit quod bene sunt 30 anni quod dominus Mirandus et ipsemet cum ipso levabat ibi polveragium. Requisitus a quibus levabat dictum polveragium, dixit quod a pastoribus venientibus de Sancto Egidio et de aliis terris. Item requisitus si sit quod a 30 annis citra dictus dominus Mirandus et successores sui continue a transeuntibus per locum superius designatum levarent polveragium, dixit quod ipse audivit dici quod aliqui transibant de nocte ipso nesciente et quando ipse poterat sire, ipse levabat polveragium.

Item dixit quod dominus Guillelmus Alberti, filius dicti domini Mirandi, accipiebat et levabat ibidem polveragium. Requisitus per quot vices vidit quod predicti pater et filius levarent ibidem polveragium, dixit quod pluries, et quolibet anno vidit pluries et quod Stephanus de Manso ibat in dicto camino mansi del Mercor et ibidem levabat polveragium per dictam dominam Guillelmam (sic) qui erat bajulus dicte domine Guillelme. Vidit etiam quod gentes domini Petri Peleti levabant polveragium in dictis mansis a tempore quo habuit baroniam dicti domini Mirandi. Requisitus si sit quantum tempus est quod habuit baroniam dictus dominus Petrus a dicto domino Mirando, dixit quod bene scit 15 anni elapsi et plus, set nescit summam. Requisitus si sit ubi sunt dicti mansi, dixit quod in parrochia Sancti Martini de Bobals el Mercor. Requisitus si scit qualiter confrontantur nec usque ad quem locum extendantur dicti mansi, nec quantum baronia dicti domini Petri, nec si sunt contigui diligenter requisitus, dixit se nescire. Item requisitus dixit famam esse. Requisitus quid est fama, dixit quod quando communiter dicitur ab hominibus, hoc est fama. Super aliis requisitus, dixit se nichil scire.

Item super secundo titulo, dixit se nichil plus scire14 nisi quod in primo titulo dixit.

Item lecto sibi tertio titulo et vulgariter exposito, dixit se scire utrum veritatem15 continetur. Requisitus qualiter scit dixit quod vidit et audivit capi dictum polveragium et levari a domini Mirando et a domino Alberto, ejus filio, et a Stephano de Manso, bajulo dicte domine Guillelme. Item requisitus si cognoscebat dictas personas superius nominatas, dixit quod sic. Item requisitus si vidit quod antecessores dicti domini Mirandi caperent ibi polveragium, dixit quod non, set audivit dici quod dominus Bernardus de Barre, pater dicte domine Guillelme, levebat ibidem. Item requisitus si scit quod ipsi starent in possessione pascifica, dixit quod non vidit fieri controversiam domino Mirando nec domine Guillelme nec domino Petro usque nunc, quod gentes domini regis audivit dici auod inpediebant dictum dominum Petrum. Item requisitus quid est exercere merum et mixtum inperium et omnem juridixionem, dixit se nescire, set credit quando aliquis cognoscit et utiliter de omni dominio, sanguine, de bossa et de omni crimine, quod illud sit exercere merum imperium et omnem juridictionem. Item requisitus qui fuerunt illi qui exercerunt predictam in dictis mansis, dixit quod superius nominati. Item requisitus quibus presentibus predicti utebantur de predicto dominio, dixit quod nescit set publice coram gentibus dicti mansi. Item requisitus quantum levebatur pro dicto polveragio, dixit quod ipse fuit cum domino Mirando et pro una bailivia omnia vidit levari 5 s. vianen. et secundum quod illi transeuntes conponebant cum balliviis, 4 vel quinque sol. secundum quod conponebant cum illis. Item requisitus si illud quod levabatur ratione polveragii erat dicto domino Mirando concessum ab imperatore vel a principe, dixit se nescire. Item requisitus si sit quantum durat illa strata per quam levabatur dictum polveragium, dixit quod non.

Item super quarto titulo requisitus, ei lecto et vulgariter exposito, dixit se credere ut in eo continetur. Item requisitus si scit quando dominus Petrus emerit dictam juridictionem et alia que in titulo continentur a domina Guillelma de Auriaco et a domino Guillelmo, filio suo, dixit quod non, set audivit dici quod ipse emerat, et vidit quod post eos dictus dominus Petrus Peleti et sui usi sunt in predictis mansis de dicto polveragio. Requisitus per quem vidit levari dictum polveragium nomine dicti Petri, dixit quod per Poncium de Manso et Guillelmum de Balma et Bernardum de Albareto et per plures alios. Et predicta vidit 12 anni sunt elapsi et a 12 annis citra continue. Item requisitus si dominus Petrus vel illi qui levabant polveragium pro eo levabant predi ctum polveragium presentibus nec scientibus gentibus regis, dixit quod non. Item requisitus super quinto articulo, dixit famam esse de omnibus supradictes. Interrogatus quid est fama, dixit se credere quod est in laboragio, in plateis vel als abries illud est tale. Item interrogatus inter quos est predicta fama nec a quibus habuit ortum, dixit se nescire.

Et generaliter super omnibus et singulis si gratia vel amore, odio vel timore, precio vel precibus, vel si instructus est ad dicendum istud testimonium, dixit quod non. Et quam partem magis vellet obtinere, dixit quod illam que jus haberet. Et si est de juridictione dicti domini Petri, dixit quod sic. Super aliis requisitus, dixit se plus nescire.

Post hec, anno quo supra, scilicet VIII idus julii, comparuit Rostagnus Barnaras, vicarius Alesti pro nobili domino Petro Peleti domino Alesti, coram domino B. de Duroforti et reddidit sibi quandam litteram ex parte nobilis et discreti viri domini G. de Ponte Chairono, militis, senescalli Bellicadri et Nemausi, cujus litere tenor tale est :

G. de Ponte Chavron, miles, senescallus Bellicadri de Nemausi, discreto viro judici Alesti, salutem et dilectionem. Negocium pedagii seu polveragii del Mercor vobis comittimus examinandum prout alias domino Petro Rancurelli, judici condam Alesti comiseramus, mandantes vobis quatenus, vocato procuratore domini regis et aliis qui fuerint evocandi ad predictam examinationem, celeriter procedatis. Datum Alesti XVIII kl. julii.

Qui dictus judex, volens adimplere mandatum literatorie sibi datum per dictum dominum senescallum, vocavit ad se dictum Bertrandum Veirerii, procuratorem domini regis, ut dicebatur, in vicaria Alesti, a quo procuratore (sic) presens negocium fuerat agitatum per discretum virum dominum Petrum Rancurelli, tunc judicem Alesti, et de sua procuratione fidem fecit per quandam notam scrip tam manu Bertrandi Veirerii, notarii, junioris, in cartulario suo. Et dictus Rostagnus, vicarius dicti nobilis, presentavit et produxit coram dicto domino judice in testes Petrum de Viridario, Petrum Grezelli, Albertum de Manso Vilari, qui juraverunt in presencia dicti procuratoris dicere veritatem. Presentavit etiam predictos Bertrandum de Manso et Martinum de Praids, qui juraverunt in presencia dicti domini Petri Rancurelli prius et presentati eidem fuerant et producti in testes per dictum dominum Petrum Peleti, licet nondum fuissent examinati, ad quorum examinationem predictus dominus judex processit ut sequitur, dicto magistro Bertrando Veirerii procuratore, ut dicebat, postulante quod dicti testes qui de novo juraverunt et etiam illi qui juraverunt coram dicto domino Petro Rancurelli diligenter examinentur juxta interrogatorium alias ab ipso redditum.

Bertrandus de Manso, testes juratus de veritate dicenda, lecta sibi prius vulgariter prima intentione a parte dicti domini Petri tradita, dixit quod bene sunt 20 anni elapsi vel circa quod ipse fuit bajulus domini Mirandi de Dexis condam et domine Guillelme d'Auriac, uxoris ejusdem, bene per tres annos vel circa, et vidit per dictum tempus quod quando aliquis faciebat sanguinem in dictis mansis del Mercor, dictus dominus Mirandus puniebat tanquam dominus ipsos delinquentes. Requisitus qualiter sit, dixit quod ipse vidit infra dictum tempus trium annorum quod cum diceretur quod Stephanus Rostagnus, habitator dicti mansi, excusserat sanguinem infra dictum mansum Raimundo del Mercor, habitatori dicti mansi, ipse testis, de mandato predicti domini Mirandi et predicte domine Guillelme de Dezis assirmaniavit dictum Stephanum Rostagni, et postea dictus Stephanus Rostagni fuit ajornatus per ipsum testem, ut dicit, coram domino Seguino de Telliciis, tunc judice dictorum conjugum. Et dixit se vidisse et audivisse quod dictus judex punivit pro dicto sanguine predictum Stephanum Rostagni in 15 sol. monete tunc curribilis. Item dixit se vidisse et audivisse infra dictum tempus trium annorum quod quidam homo habitator tunc dicti mansi, qui vocabatur Stephanus Rostagni de Mandajorz fuit denunciatus curie dictorum conjugum quod ipse excusserat sanguinem Raimunde de Ortusanicis in quadam enseria dicti mansi et fuit ajornatus per ipsum testem ad certam diem coram dicto domino Seguino, tunc judice, ad quam diem dictus judex non venit et dictus Stephanus conposuit cum dicta domina Guillelma de Auriaco et dedit, seu dare promisit, occasione dicti sanguinis, pro emenda, 10 s. mediantibus et conponentibus inter dictas partes, ut dicit, ipso teste et domino Bernardo Aurella, tunc priore eclesie Sancti Martini de Bobals, que conpositio facta fuit in claustro dicte eclesie. Item dixit se vidisse et audivisse infra dictum tempus trium annorum quod dicti conjuges habuerunt duo capita aprorum pro dominio, diversis temporibus, qui fuerant capti et interfecti infra territorium dictorum mansorum per gentes seu homines Vallis Sancti Pauli. Requisitus super prima intentione juxta interrogatorium dicti procuratoris si ipse testis scit ubi sunt dicti mansi, dixit quod in dicta parochia de Bobals et confrontavit dictos mansos ex una parte cum manso de Salva Plana et ex alia cum manso de Mandajorz, et ex alia cum manso de Spinassonel, et ex alia cum Valle Sancto Stephani. Item dixit requisitus quod dicti duo mansi, alter eorum est prioratus Sancti Martini de Dezis et alter camerarie Sancti Petri de Salve, et sunt contigui, ut dixit, set ambo, ut dixit, sunt sub eadem juridictione, scilicet domini Petri Peleti. Requisitus quantum durat baronia domini Petri Peleti versus partes illas et usque ad quem locum, dixit quod a passu de Mercorio usque ad passum del Pendedis et ambo mansi, ut dixit, sunt infra baroniam dicti domini Petri Peleti. Requisitus qualiter sit, dixit quod dicti conjuges et eorum antecessores tenebant et tenuerant dictos mansos a dicto domino Petro Peleti et ab ejus antecessoribus. Requisitus qualiter scit, dixit se vidisse et audivisse quod dicta domina Guillelma et Mirandus et Bernardus de Barre, ejus nepotes, filii et heredes domini Guillelmi Alberti, qui erat dominus, ut dixit, dictorum mansorum, fecerunt recognitionem de dictis mansis dicto domino Petro Peleti ante dictam eclesiam Sancti Martini de Bobals.

Super aliis in interrogatorio super prima intentione reddito diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire.

Item super secunda intentione a parte dicti nobilis reddita, lecta ea sibi vulgariter, dixit ita esse verum ut in ea continetur. Requisitus qualiter scit quod ita vidit eos uti, ut supra dixit, et plus quod ipse testis dixit se vidisse et audivisse quod tam predicti conjuges quam eorum predecessores, scilicet dominus Bernardus de Barre, pater dicte domine Guillelme, et post dictos conjuges dictus dominus Guillelmus Alberti, filius dictorum conjugum, et post dictum dominum Guillelmum Mirandus et Bernardus de Barre, filii ejusdem, exercebant omnem juridicionem quando casus occurebat in predictis mansis et tenementis ejusdem. Requisitus de qua juridictione vidit eos uti, dixit ut supra dixerat et quod si casus accideret de aliis uterentur ut domini, ut dixit. Requisitus si scit quod est merum imperium nec mixtum inperium, dixit se nescire. Item requisitus quod est juridictio, dixit se credere quod juridictio est quando aliquis dominus punit in terra sua de aliquo sanguine vel delecto (sic). Item requisitus quid est feudum, dixit feudum esse quando aliquis tenet aliquam terram sive mansum ab aliquo domino, sub aliquo cervicio. Requisitus si scit qualiter habet fieri feudum, dixit se nescire. Requisitus quid est vasallus et qualiter habet fieri vassallus, dixit vassallum esse quando aliquis tenet a majori domino sub aliquam causam (sic) ob quam habeat sibi facere cervicium. Item requisitus quid est fama, dixit famam esse illud quod vilgariter gentes dicunt in terra de aliqua re sic esse vel non esse. Requisitus si scit que sunt necessaria ad famam faciendam, dixit se nescire.

Super aliis in interrogatorio super secunda intentione reddito diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire.

Item super tercia intentione a parte dicti nobilis reddita lecta ea sibi vulgariter, dixit ita esse verum ut in ea continetur salvo eo quod dixit se nunquam levare pedagium nec polveragium predictis dominis in predicta strata nisi usque ad tempus dicti domini Petri Peleti, scilicet Poncio de Manso, primo tunc bajulo dicti nobilis, a quo primo vidit levari 7 s.t. pro Cabana que transibat per dictam stratam in passu del Dentalil. Requisitus de tempore, dixit quod bene sunt septem anni elapsi vel circa et nunquam magis vidit ibi pedagium nec polveragium ab aliquo alio, excepto quod semel vidit levare polveragium a Raimundo de Sabrano, tunc bajulo dicti nobilis. Requisitus quantum vidit levare pro dicto polveragio a dicto Raimundo de Sabrano, dixit se non recordari de quantitate et excepto quod dicta strata non transit per dictos mansos, inter parrochiam Sancti Stephani de Valle Francisca et parrochiam Sancti Martini de Bobals.

Item interrogatus super interrogatorio a parte procuratoris reddito si scit quid est pascifica possessio, dixit quod quando aliquis possidet pascifice mansum seu rem aliquam. Item requisitus si sit quid est quasi possesio, dixit se nescire.

Item requisitus si scit quid est exercere juridictionem dixit quod quando aliquis dominus punit aliquem de aliquo delicto in terra sua. Item requisitus quid est exercere merum et mixtum inperium et ex quibus potest excerceri etc., dixit se nescire aliter quam supra dixit. Item quid erat illud quod levabatur pro polveragio et a quo et a quibus etc. dixit se nescire aliter quam supra dixit. Item requisitus si scit quod illud quod levabatur pro polveragio erat ordinatum a principe et (sic), dixit se nescire.

Super aliis in interrogatorio super tercio articulo redditis per dictum procuratorem diligenter requisitus, dixit se nichil aliud scire quam supra dixit.

Item super quarta intentionem a parte dicti nobilis tradita, lecta ea sibi vulgariter, dixit super dicta ventitione ita esse verum ut in ipsa intentione continetur.

Requisitus qualiter sit quod tempore quo facta fuit dicta venditio ipse testis, ut dixit, exiebat (sic) de Alesto et ibat versus domum suam de Mercorio et obviatus fuit predicto domino Guillelmo Alberti, qui dictus G. Alberti dixit eidem testi quod ipsum et alios habitatores dictorum mansorum de Mercorio et etiam dictos mansos vendidit nobili domino Petro Peleti, et ex tunc vidit dictum dominum Petrum Peleti, dominum suum et aliorum habitancium in predictis mansis, et vidit ipsum vel suos post dictum tempus, ut dixit, excercere omnem juridictionem in predictis mansis et in pertinenciis eorumdem, quando casus contigebat ex dicta causa emptionis et levandi in dicta strata polveragium prout supra dixit.

Super interrogatorio per ipsum procuratorem reddito super dicta quarta intentione, dictus testis requisitus si scit quantum precium dedit dictus dominus Peleti in predictis, dixit se audivisse dici quod 16 milia sol., aliter nescit.

Requisitus de qua moneta, dixit quod tur., ut audivit dici, et quod satisfactum fuit de dicto precio, ut audivit dici, predicto domino Guillelmo Alberti, dixit tamen nescire quis solvit.

Item requisitus quis possidet nunc dictos mansos et dictam juridictionem, dixit quod dictus dominus Petrus Peleti, vel sui. Requisutus si possidet pascifice seu violenter, dixit quod pascifice et quiete, salvo eo quod curiales domini regis movent sibi seu moverunt de novo in dicto polveragio questionem.

Super aliis in dicto interrogatoriis (sic) super quarto articulo redditis et contentis, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Item super quinto articulo et super fama requisitus, dixit et respondit ut supra. Item requisitus si est informatus vel doctus ab aliquo ut sic ferat testimonium, dixit quod non. Item requisitus si est sibi datum aliquid vel promisum, ut sic ferat testimonium, dixit quod non.

Item requisitus dixit se esse habitatorem in manso de manso (sic) Sancti Martini et se esse hominem dicti domini Petri Peleti.

Martinus de Pradis, testis juratus et requisitus, lecta sibi vulgariter prima intentione a parte dicti nobilis reddita, dixit se scire ita esse verum ut in ea continetur. Requisitus qualiter sit, dixit famam esse in terra quod dominus Mirandus et domina Guillelma d'Auriac et eorum antecessores tenebant et tenuerunt dictos mansos et ea que habebant in eis a nobili domino Petro Peleti et ab antecessoribus ejusdem.

Item requisitus ubi sunt dicti mansi, dixit quod in tenemento de Mercorio in parrochia Sancti Martini de Bobals. Requisitus si sit confrontationes dictorum mansorum, dixit se nescire.

Item requisitus si scit differentia inter illum dicti prioris et illum caperarii Salviensis, dixit se nescire. Requisitus quantum protenditur baronia dicti nobilis, dixit et respondit ut supra Item requisitus quid est fama, dixit famam esse quando tota gens unius terre dicit : Iste mansus vel ista terra est domini regis vel domini Petri Peleti seu alterius persone. Requisitus que sunt necessaria ad famam faciendam, dixit se nescire.

Super aliis in dicto interrogatorio redditis per dictum procuratorem super dicto primo articulo, dixit se nichil amplius scire.

Item super secunda intentione requisitus a parte dicti nobilis tradita, lecta ea sibi vulgariter, dixit se nescire quid sit merum nec mixtum inperium, nec etiam quid sit juridictio. Dixit tamen se vidisse et audivisse multociens quod domina Guillelma de Auriaco et dominus Mirandus de Dezis, tempore quo vivebant, faciebant affizansare homines dictorum mansorum et clamores ipsorum audiebantur et vidit semel quod quedam mulier cui fuerat excussus sanguinis in dicto manso de Mercor venit ad clamorem dicti domini Mirandi et ipsius dicte domine Guillelme ad Sanctum Martinum. Et dixit se vidisse et audivisse quod Bertrandus de Manso, tunc bajulus dictorum conjugum, pignoravit quendam hominem in bestiario suo de cujus nomine dixit se non recordari, pro eo quod dicebatur quod dictum sanguinem excusserat dicte mulieri. Item dixit se scire quod dicti conjuges tenebant dictos mansos et quidquid ibi habebant a dicto domino Petro Peleti et ab antecessoribus ejusdem. Requisitus qualiter hoc scit, dixit quod ita dicebant publice gentes et erat fama in terra.

Item super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito, in ipso secundo articulo diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire.

Item super tercia intentione requisitus a parte dicti nobilis tradita, lecto sibi vulgariter, dixit se nescire ea que ibi continentur, salvo quod dixit quod predictus dominus Mirandus et domina Guillelma de Auriaco et ejus successores tenuerunt pascifice et quiete dictos mansos ut domini, bene per 30 annos, ut dixit ; et salvo quod dixit se vidisse et audivisse, bene sunt 25 anni elapsi vel circa, quod dominus Guillelmus Alberti levavit polveragium seu passagium de animalibus transeuntibus per dictam stratam et predicta dixit se vidisse per tres annos continuos, semel quolibet anno. Quam stratam publicam dixit transire per Meletum et abinde per terras del Dentalil et ab inde per terras dictorum mansorum et ab inde versus Sanctum Ypolinarem. Requisitus a quibus transeuntibus levavit dictum polveragium dictus dominus G. seu cujus erant dicta animalia de quibus dictum polveragium levabatur, dixit se nescire nisi quod dixit quod dicta animalia erant d'Arle.

Item requisitus quantum levabat qualibet vice pro dicto polveragio, dixit quandoque 10 s., quandoque 15 et quandoque 20. Dixit quod pod. et raymondencs.

Super interroguatorio a parte parcium reddito super ipso tertio articulo diligenter requisitus, dixit se nichil aliud scire quam supra dixit.

Super quarta intentione requisitus a parte dicti nobilis tradita, lecta ea sibi vulgariter, dixit se vidisse ey audivisse quod cum diceretur esse facta venditio per dictum dominum G. Alberti et per dominam Guillelmam, matrem suam, dicto domino Petro Peleti vel suis, ipse testis, ut dixit, vidit quando dictus dominus Guillelmus et dicta domina Guillelma, ejus mater, investiverunt dictum dominum P. Peleti et suos et possessionem dicte terre sibi tradiderunt et omne jus quod ibi habebant.

Requisitus de loco ubi fuit facta dicta investio seu traditio dixit quod in cimiterio Sancti Martini de Bobals, ante eclesiam. Requisitus de tempore, dixit quod bene sunt 14 anni elapsi. De presentibus, dixit requisitus quod dominus Bernardus de Barre et dominus Guillelmus Pontel, tutores tunc dicti nobilis, et plures alii de quorum nominibus dixit se non recordari. Requisitus si scit quantum dedit dictus Petrus Peleti in predicta terra, dixit se nescire. Item dixit se audivisse quod dictus dominus P. Peleti levavit polveragium in dicta strata, set aliter dixit se nescire.

Super aliis que in dicta quarta intentione continentur, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit, diligenter interrogatus super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito super ipso articulo.

Super quinto articulo requisitus diligenter, dixit famam esse publicam in terra illa de Bobals de omnibus que supra dixit et deposuit. Requisitus de fama, respondit ut supra.

Requisitus si est instructus vel doctus ab aliquo, ut sic ferat testimonium, dixit quod non. Item requisitus si unquam fuit condempnatus per ipsum, dixit quod non.

Stephanus Sabbaterii, testis juratus de veritate dicenda et diligenter requisitus super prima intentione a parte dicti nobilis reddita, vulgariter sibi lecta, dixit se scire ita esse verum ut in dicta intentione continetur. Requisitus qualiter hoc sit, dixit quod visu et auditu. Requisitus quid vidit et audivit, dixit se vidisse et audivisse, bene sunt 30 anni elapsi, quod ipse stabat cum domino Mirando de Dezis pro nuncio, et cum fuisset denunciatum dicto domino Mirando quod G. del Mercor, habitator tunc mansi del Mercor, levaset quendam sacum de quadam strata publica dicti mansi, ipse testis, mandato dicti domini Mirandi, ivit ad ipsum G. del Mercor et citavit eum ex parte dicti domini et etiam ipsum pignoravit, ut dixit, et in crastinum venit dictus G. del Mercor coram dicto domino.

Item dixit se vidisse et audivisse, tempore gerre, quod homines habitantes tunc in dictis mansis, mandato domini Bernardi de Barre, patris condam dicte domine Guillelme, veniebant ad munitionem dicte eclesie Sancti Martini de Bobals. Requisitus si scit ubi sunt dicti mansi, dixit quod in parochia Sancti Martini et in territorio del Mercor. Item requisitus si sit confrontationes dictorum mansorum, dixit quod non. Item requisitus usque ad quem locum protenditur baronia dicti domini Petri Peleti versus partes illas, dixit quod usque ad locum del Pendedis et quod dicti mansi sint infra dictum locum bene per leucam.

Item requisitus qualiter sit quod dicti mansi sint de baronia dicti nobilis, dixit quod visu et auditu et quod audivit dici a patre suo quod predicta domina Guillelma et maritus suus tenebant dictam terram ab antecessoribus dicti domini Petri Peleti. Item requisitus si scit quid est fama et inter quos est dicta fama, dixit famam esse illud quod vulgariter gentes dicunt de aliqua re sic esse, et quod dicta fama est inter homines dicte vallis et parrochie Sancti Martini de Bobals.

Super aliis contentis interrogatorio a parte dicti procuratoris super ipso primo articulo, dixit se nichil aliud scire quam supra dixit.

Super secunda intentione a parte dicti nobilis reddita vulgariter sibi lecta diligenter requisitus, dixit se nescire quid sit merum nec mixtum imperium et juridictionem, nichil dixit quam supra dixerat.

Dixit tamen se credere quod predicti dominus Mirandus et domina Guillelma de Auriaco et sui tenebant dictos mansos et ea que habebant in predictis mansis a predecessoribus dicti domini Petri Peleti et quod pro (sic) predicti erant vasalli eorum et pro eo, ut dixit quod cum nuncii curie regalis vellet semel quandam novitatem facere in predicta valle, quia volebant ibi levare herbagium, scilicet Guillelmus de Mornays et frater suus et ideo vocassent homines dicte vallis, ipse testis mandato dicte domine Guillelme et domini Mirandi, mariti sui, ivit ad dominam Tiburgem, aviam dicti domini Petri Peleti, que tunc regebat terram, et dixit eidem domine ex parte dictorum conjugum quod ipsa acciperet remedium super predictis. Quo audito, dicta domina Tiburgis misit nuncios suos Therrino, tunc vicario et castellano Alesti pro domino rege. Qui dictus Terrinus misit illuc et dictam novitatem fecit penitus remanere. Item requisitus si sit quid est feudum, dixit se credere feudum esse quando aliquis miles tenet rem aliquam ab aliquo majori domino, ob quam facit sibi aliquod servicium.

Item requisitus si scit quid est vasallus, dixit vasallum esse illum qui tenet aliquid a majori suo. Super aliis in dicta secunda intentione contentis, necnon et super interrogatorio a parte dicti procuratore redditis.

Super ipso secundo articulo, dixit se nichil amplius scire quam super dixit.

Super tertia intentione a parte dicti nobilis reddita, vulgariter sibi lecta, diligenter requisitus, dixit se credere verum, ut in ea continetur, et pro eo, ut dixit, quia dixit se vidisse et audivisse quod ipse testis ivit ter vel quater cum domino Guillelmo Alberti, filio dicte domine Guillelme, ad dictam stratam et ipse dominus Guillelmus accipiebat mutones de animalibus ovinis et mutonis que transibant per dictam stratam, et postea pastores qui dicta animalia ducebant reddimebant dictos mutones dando dicto domino Guillelmo Alberti aliquam pecunie quantitatem.

Requisitus de quantitate pecunie, dixit se nescire, set cum eo conveniebant et remanebant in pace et predicta levabat, ut dixit dictus dominus Guillelmus pro polveragio, ut credit.

De tempore requisitus quo vidit predicta, dixit se credere quod bene sunt 40 anni elapsi vel circa. Item dixit requisitus quod dicta strata transit supra dictos mansos per terram dictorum mansorum.

Item requisitus si scit quid est pascifica possesio, dixit quod pascifica possesio est quando aliquis possidet rem suam in pace. De quasi possessione requisitus, dixit se nichil scire.

Item requisitus si sit quid est exercere omnem juridictionem, dixit quod exercere juridictionem est quando aliquis dominus punit subditos suos, et subditos delinquentes et conpellit eos ad aliquid faciendum.

Item requisitus si scit illam stratam et ubi est et quantum protenditur, ut in dicta tertia intentione continetur. Super aliis in tertia intentione contentis necnon et super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito super ipso tercio articulo, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Super quarto intentione a parte dicti nobilis redita vulgariter sibi lecta diligenter requisitus, dixit se credere verum esse ut in ea continetur et ob hoc, ut dixit, quod audivit et fama est publica in terra de dicta venditione facta per dictam dominam Guillelmam et per dictum dominum Guillelmum, filium suum, ipsi domino Petro Peleti et suis et quod dixit se vidisse et audivisse quod dominus Petrus Peleti et sui officiales fecerunt justicias in parrochia Sancti Martini de Bobals in qua sciti sunt dicti mansi. Requisitus quas justicias dixit quod vidit quod Poncius de Manso, bajulus tunc dicti domini Petri Peleti, fecit ibi fustigari duas muliers pro eo quod furate fuerant mult'as bladi in quodam molendino, quam fustigationem vidit fierit ipse testis. De tempore requisitus quo fuerunt predicta, dixit se non recordari. Item dixit se vidisse et audivisse quod G. de Aveneriis, tunc bajulus dicti nobilis fecit amputari aurem cuidam homini pro quodam maleficio quod dicebatur perpetrasse, de quo maleficio dixit se non recordari. Et predicta fuerunt de dicta amputatione, ut dixit, bene sunt 10 anni elapsi vel circa. Item dixit se vidisse et audivisse, bene sunt 8 anni elapsi vel circa, semel tantum quod Poncius de Manso, tunc bajulus dicti domini Petri Peleti, levavit polveragium in dicta strata de animalibus transeuntibus per eandem. Requisitus quantum levavit, dixit quod semel levavit de quodam tropello 7 s. et eadem die de alio tropello 3 s. Requisitus de moneta, dixit quod tunc. Item requisitus cujus erant dicta animalia et qui erant illi qui ea ducebant, dixit se credere quod de Nemauso. Super aliis in dicta quarta intentione contentis necnon et super inyerrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter et sigillatim reqisitus dixit se nichil amplius scire quam super dixit.

Super quinto articulo diligenter interrogatus de famam respondit ut supra. Item requisitus si est instructus vel doctus ab aliquo ut ferat sic suum testimonium, dixit quod non. Item requisitus si est homo dicti domini Petri Peleti, dixit quod sic. Item requisitus si unquam fuit condempnatus per ipsum, dixit quod non.

En marge : 40 a.pro pedagio

10 a.pro amputacione auris

8 a. pro pedagio

Petrus de Viridario, testis juratus de veritate dicenda, lecta sibi vulgariter prima intentione et diligenter super ea requisitus, dixit dictos mansos esse in territorio de Mercorio et sic credere et audivisse dici multociens quod dicta Guillelma de Auriaco et dominus Mirandus, maritus suus, tenebant dictos mansos et ea que ibi habebant ab antecessoribus dicti domini Petri Peleti et esse consueverunt ab antiquo, ut semper audivit dici, et de hoc est fama, ut dixit, in terra, in tantum quantum protendit Vallis Sancti Martini. Requisitus quid est fama, dixit famam esse quando tota gens unius terre dicit : Istus est talis domini. seu Ista terra est talis domini. Item requisitus quantum durat et protenditur baronia dicti domini Petri Peleti versus partes illas, dixit quod usque ad locum vocatum Pendedis et quod ipsi mansi sunt infra dictam bolam bene per unam leucam. Super aliis in dicta intentione contentis necnon et super interrogatorio a parte procuratoris redditis diligenter et sigillatim requisitus, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Item super secunda intentione, lecta sibi ea vulgariter et diligenter super ea interrogatus, dixit se credere ut in ea continetur, salvo quo dixit quod dicta strata non transit per dictos mansos, set supra, per terram datorum mansorum. Dixit tantum se nescire quid erat merum nec mixtum imperium. Requisitus quid erat juridictio, dixit se credere juridictionem esse illud quod est alicujus domini. Item dixit quod predicta domina Guillelma de Auriaco et dominus Mirandus et dominus G. Alberti et eorum successores erant feuales dicti domini Petri Peleti et predecessorum suorum. Requisitus qualiter hoc scit, dixit se16 hoc audivise dici et famam esse in terra. De fama requisitus, respondit ut supra.

Super aliis in dicta intentione contentis necnon et in dicto interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter et sigillatim requisito, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Super tercia intentione, lecta ea sibi ea diligenter supra ea requisitus, dixit se credere esse verum, ut in ea continetur.

De mero et mixto imperio et juridictione, dixit ut supra.

Item dixit se vidisse et audivisse bene sunt quatuor anni elapsi quod ipse testis ivit cum Petro de Manso, tunc bajulo dicti domini Petri Peleti ad dictam stratam et ibi levaverunt pedagium seu polveragium ab animalibus transeuntibus per dictam stratam, que dixit esse Aralate, et ibi levavit dictus bajulus de animalibus transeuntibus per dictam stratam pedagium seu pulveragium 7 s.t., ut dixit.

Super aliis in dicta tertia intentione contentis nec non super dicto interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter et sigillatim requisitus, dixit se nicgil scire amplius quam supra dixit.

Super quarta intentione diligenter requisitus, lecta ea sibi vulgariter, dixit de emptione et venditione dicte terre idem auod proximus et plus quam vidit tunc recipere recognitionem ab hominibus dicte vallis per dictum dominum Petrum Peleti et suos et nichil amplius dixit se scire de predictis intentionibus contentis preter quam supra dixit diligenter requisitus.

Super quinta intentione diligenter interrogatus de fama respondit ut supra. Requisitus si est instructus vel doctus ab aliquo ut sic ferat testimonium, dixit quod non. Item requisitus si est sibi datum vel promissum aliquid, ut sic ferat testimonium, dixit quod non. Item requisitus si est homo dicti domini Petri Peleti, dixit quod sic. Item requisitus si nunquam fuit condempnatus, dixit quod non.

Aldebertus de Mansovilari, testis juratus de veritate dicenda lecta sibi vulgariter prima intentione et diligenter requisitus, super ea dixit ita esse verum, ut in ea intentione continetur. Requisitus qualiter sit, dixit se audivisse dici bene sunt 20 anni elapsi vel circa, quod quando aliquis comitebat aliquid delictum, puniebatur per dominum Mirandum de Dezis et dominam Guillelmam de Auriaco, ejus uxorem. Requisitus de fama illud quod communiter dicitur a gentibus in aliqua terra. Requisitus quantum protenditur baronia dicti domini Petri Peleti vesus partes illas, dixit quod usque ad locum del Pendedis. Requisitus qualiter scit quod dicti mansi sint de baronia dicti domini Petri Peleti, dixit se ita audivisse dici multociens et a pluribus. Super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito et super aliis in dicta intentione contentis, dixit se nichil amplius scire quam supra dixerat.

Item super secunda intentione, lecta ea sibi vulgariter et diligenter, super ea interrogatus, dixit se credere ut in ea continetur, salvo quod dixit quod dicta strata non transit per dictos mansos, set supra et per terram dictorum mansorum. Requisitus quid erat merum nec mixtum inperium, dixit se credere esse merum et mixtum inperium quando aliquis dominus utitur in terra sua puniendi omnes delinquentes de omni forefacto.

Requisitus si sciebat quid erat juridictio, dixit se nescire. Item dixit quod predicta domina Guillelma de Auriaco et dominus Mirandus de Dezis et dominus Guillelmus Alberti et eorum successores erant feuales dicti domini Petri Peleti et predecessorum suorum.

Requisitus qualiter hoc scit, dixit se audivisse dici semper postquam habuit reconoissementum.

Requisitus de fama, respondit ut supra dixit.

Item requisitus quid est feudum, dixit quod illud quod tenetur ab aliquo domino sine inpedimento alicujus. Item requisitus quid est vasallus nec qualiter habet fieri vassallus, dixit se nescire. Super aliis in dicta secunda intentione nec non et super interrogatorio a parte dicti procuratoris tradito diligenter et sigillatim requisitus, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Super tercia intentione, lecta ea sibi vulgariter et diligenter requisitus super ea, dixit se credere ita esse verum, ut in ea continetur. De mero et mixto inperio et juridictione, dixit ut supra dixerat, salvo quod non vidit nec audivit quod dominus Mirandus nec domina Guillelma nec sui levarent polveragium nec pedagium in dicta strata, tamen bene dicebant quod ipsi levabant et levare debebant in dicta strata pedagium et polveragium. Item dixit se vidisse et audivisse quod bene sunt 10 anni elapsi et plus quam ipse testis ivit, ut dixit, cum Poncio de Manso, tunc bajulo dicti domini Petri Peleti, ad dictam stratam et ibi levaverant polveragium ab animalibus transeuntibus per dictam stratam. Requisitus quantum levavit tunc dictus Poncius pro polveragio, dixit se nescire. Requisitus quid est pascifica posesio seu quasi dixit quod illa terra que tenetur sine questione alicujus persone. Item requisitus se illud quod levatur pro polveragio seu pedagio in dicta strata erat concessum seu ordinatum a principe vel ab inperatore vel alio modo, dixit se nescire. Super aliis in dicta tercia intentione contentis necnon et super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Super quarta intentione, lecta ea sibi vulgariter et diligenter, super ea requisitus dixit se credere esse verum, ut in ea continetur. De emptione et venditione dicti terre dixit idem quod proximus. Item requisitus de precio dicte venditionis, dixit se nescire. Item requisitus que fuerunt illa que fuerunt vendita dicto domino Petro Peleti per dictam dominam Guillelman et per dictum dominum G. Alberti, dixit quod dicti mansi et esset omne jus quod habebant in tota valle de Bobals. Super aliis in dicta quarta intentione contentis necnon et super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire quam supra dixit.

Super quinta intentione, lecta ea sibi vulgariter et diligenter super ea requisitus de fama, dixit et respondit ut supra.

Requisitus si est instructus .

Stephanus Guirardi, de parrochia Sancti Martini de Bobals, homo domini Bertrandi de Montussanicis, ut dicebat, testis juratus et requisitus super prima intentione a parte dicti domini Petri reddita, lecta ea sibi vulgariter, dixit se scire mansum seu mansas de Mercorio et alter ipsorum mansorum, ut dixit, est prioris de Arenis, de alio qui dicitur esse camerare Salviensi, dixit se non esse certus.

Requisitus si scit quod dicti mansi sint infra baroniam dicti domini Petri Peleti et de feuda ipsius, dixit se credere quod sic, prout audivit dici, et aliter nescit, ut dixit, et credit etiam esse famam. Item requisitus super prima intentione juxta interrogatoriam redditum a parte dicti procuratoris, si sit ubi sunt dicti mansi, dixit quod in parrochia Sancti Martini de Bobals et confrontavit dictos mansos ex una parte cum Valle Sancti Stephani et ex alia parte cum valle de Meleto et ex alia parte cum parrochia Sancti Stephani de Valle Francisca et ex alia parte cum parrochia Sancti Pauli.

Requisitus usque ad quem locum extenditur baronia dicti nobilis versus partes illas, dixit se nescire. Item requisitus si scit quid est fama, dixit quod illud quod popullus dicit de aliqua re se scire. Super aliis in dicta intentione contentis necnon et super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire.

Super secunda intentione requisitus si scit quod domina Guillelma de Auriaco et dominus Mirandus, conjuges, et eorum antecessores haberent seu habere deberent merum et mixtum imperium et omnem juridictionem in predictis mansis et in strata publica que transit per dictos mansos, dixit se credere quod sic et ita audivit dici et vidit, ut dixit, eos uti juridictione, bene sunt 40 anni elapsi et plus.

Requisitus de quibus vidit eos uti, dixit se vidisse et audivisse quod tam ipse testis qui loquitur quam alii plures homines de dicta ville, bene sunt 40 anni elapsi et plus, venebantur apros et benati fuerunt unam truegam senglaressam in tenemento dictorum mansorum et eam ibi occiderunt et capud et tres pedes quas habebat, ut dixit, portaverunt pro dominio dictis conjugibus, quartum vero pedem admiserat in quodam cepone, ut dixit. Item dixit se vidisse et audivisse quod tam ipse testis qui loquitur quam alii plures de dicta valle moverunt quendam aprum in tenemento dictorum mansorum et illud occiderunt in manso seu tenemento de Brugairolis seu in tenemento ejusdem (sic) et dederunt, ut dixit, capud pro dominio conjugibus antedictis.

Item dixit se vidisse et audivisse quod duo homines dicti mansi de Mercorio pelegiaverunt se in quadam parranea dicti mansi ex qua plegia alter illorum habuit sanguinem et vidit eum ire ad exponendum querimoniam dicte domine Guillelme et postea audivit dici quod ipsa puniverat eum de dicto sanguine.

Item dixit se vidisse quendam juvenem habitantem in dicto manso qui vocabatur G. et audivit dici quod ille decessit intestatus et sine herede et dominus Mirandus de Dezis accepit bona sua.

Item dixit se vidisse et audivisse bis a dicto tempore citra quod dictus dominus Mirandus de Dezis habuit quendam aigrum accipitris qui fuerat in dicto manso.

Super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito, super secunda intentione diligenter requisitus si cognoscebat dominam Guillelman de Auriaco et dictum dominum Mirandum de Dezis, dixit quod sic, et dominum Bernardum de Barre, patrem dicte domine Guillelme, et dominum Guillelmum Alberti, filium dictorum conjugum. Item, requisitus si scit quid est juridictio, merum et mixtum inperium, dixit se nescire. Super aliis in dicta secunda intentione contentis necnon et interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito diligenter requisitus, dixit se nichil amplius scire.

Super tercia intencione a parte dicti nobilis reddita, requisitus de mero et mixto imperio dictorum mansorum, dixit nichil scire amplius quam supra dixit. Item requisitus si vidit levare pedagium seu polveragium in dictis mansis seu in dicta strata que transit per predictos mansos de ovibus seu de aliis animalibus que transeunt per predictam stratam, dixit quod non nec nunquam magis audivit fieri mentionem de levando dicto polveragio usquequo dominus Petrus Peleti fuit dominus dictorum mansorum. Sed ex quo fuit ipse dominus, audivit quod dictus dominus Petrus fecit levare dictum polveragium set ipse non vidit, ut dixit. Vidit tamen multociens transire familiam dicti nobilis per dictos mansos et post audiebat dici quod levabant dictum polveragium. Plura dixit se nescire.

Super quarta intentione diligenter requisitus, dixit se nichil scire.

Super quinta intentione, lecta ea sibi vulgariter et diligenter super ea requisitus de fama, dixit et respondit ut supra. Requisitus si est instructus .

Andreas de Spinassonel, testis juratus de veritate dicenda, lecta sibi vulgariter prima intentione et diligenter requisitus, dixit se scire ita esse verum ut in ea continetur. Requisitus qualiter hoc scit, dixit quod bene sunt 40 anni elapsi quod ipse cum pluribus aliis hominibus dicte vallis venati fuerunt plures apros de quibus ipsemet, ut dixit, interfecit unum et portabat capitata ipsorum aprorum domino Mirando de Dezis et domine Guillelme de Auriaco, dominis dictorum mansorum. De m illius qui decessit intestatus et sine herede in dicto manso del Mercor, dixit idem quod proximus, salvo quod dicit quod dominus Guillelmus Alberti, filius dicti domini Mirandi et domine Guillelme, accepit bona sua dicti defuncti, aliter dixit se nescire. Requisitus super interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito si scit ubi est dictus mansus, dixit quod in parrochia Sancti Martini de Bobals et confrontavit dictos mansos ut supra testis proximus. Interrogatus quantum protenditur baronia dicti nobilis versus partes illas, dixit se nescire. Super aliis in dicta intentione contentis et in dicto interrogatorio a parte dicti procuratoris reddito, dixit se nichil amplius scire.

Super secunda intentione a parte dicti nobilis reddita vulgariter sibi lecta diligenter requisitus, dixit quod predicti dominus Mirandus et domina Guillelma habebant merum et mixtum imperium et juridictionem in predictis mansis.

De causa sciencie requisitus et interrogatus juxta dictum interrogatorium, respondit ut supra. Super passatgio et polveragio diligenter requisitus, dixit ut supra proximus testis. Super quarta et quinta intentione, necnon et super interrogatione diligenter requisitus, dixit idem quod proximus.

Notes

1 Ms. : se

2 Ms. : quos.

3 Additions d'une encre plus pâle.

4 Ms. : quos

5 Ms. : prout.

6 Ms. : quos

7 Ms. : tenebit.

8 sit.

9 Les s ont été grattés.

10 Ms. : Rainardi

11 A la place de Dominice rayé.

12 Ces 6 mots en marge.

13 Bien entendu cette rature ne figure pas sur notre rouleau.

14 Début de phrase omis et ajouté en interligne.

15 Ms. : eidem.

16 Ces 4 mots répétés. En marge : 4 anni pro pedagio.

Comment citer cette notice

Elisabeth Lalou, Xavier Hélary. "Enquête sur une plainte du seigneur d'Alès (Archives nationales, J 319, n°2)", dans Enquêtes menées sous les derniers capétiens, Elisabeth Lalou, Christophe Jacobs, éds, Paris : Centre de ressources numériques TELMA, 2007. (Ædilis, Publications scientifiques, 4). [En ligne] http://www.cn-telma.fr/enquetes/enquete19/ .

Mentions légales | Colophon | Contacts | Haut de page