« bullarium-franciscanum-2115 »


Description

  •  
    Nicolas III (1277-1280)

  •  
    Confirmat sententiam Inquisitoris Umbriæ de admittendis quibusdam Hæreticorum filiis in possessionem suorum bonorum. (Ex Reges. Vatic. epist. 69. apud Waddingum ad hunc ann. in Reges. Pontif. n. 10.)

  •  
    Anno 1278. die 20. Junii.

  •  
    1278


  •  

    NICOLAUS &c.

    Dilectis Filiis Nobilibus viris Raynaldo, & Ufreducio natis quondam Ugolini Petri Peregrini de Montorio Narnien. Diœcesisa Salutem, & Apostolicam Benedictionem.

    Petitio vestra Nobis exhibita continebat, quod dudum vobis humiliter exponentibus dilecto Filio Fratri Nicolaob de Ordine Minorum Inquisitori hæreticæ pravitatis a Sede Apostolicâ deputato antecessorum vestrorum culpam fuisse tam gravem, tamque ipsos in hæresis crimine deliquisse, quod juxta legitimas, & Canonicas Sanctionesc nec ad successionem Parentum, nec ad honores antecessorum ipsorum ritè poteratis, nisi de speciali gratiâ, pervenire; ac postulantibus cum lacrymis in hac parte vobis, qui eratis labis hujusmodi innocentes, nec unquam proponebatis parentes ipsos in errore alicujus hæresis imitari; misericorditer provideri; ut non obstante culpâ prædictorum parentum vobis concederet, quod in bonis olim avitis, & paternis, quæ pro eo quòd quondam Ugoliuus Pater, & Petrus Peregrini Avus vestri fuerunt hæreticâ labe infecti, ipso jure confiscata erant, & poterant sententialiter confiscari; succedere valeretis; & promittentibus pro vobis, & successoribus vestris auctoritate matris, & aviæ tuarum, Ufreduciæ, tutricum, vos eadem bona Ecclesiæ Romanæ nomine ad Inquisitionis servitium perpetuò possessuros; præstantibus quoque vobis in ipsius Inquisitoris, & aliorum præsentiâ juramentum de parendo mandatis ipsius Ecclesiæ, atque Nostris; cum tunc Nos in minori officio constituti essemus a præfatâ Sede super Inquisitionis hæreticorum officio deputatid, nec non & præceptis illis, quæ idem Inquisitor, ejusque successores vobis injungerent in Inquisitionis officium, & favorem; & quod semper in Fide Catholicâ maneretis, quam prædicta Romana Ecclesia credit, docet, & præcipit observari; & quòd non solum aliquibus cujuscumque sectæ hæreticorum non præstaretis favorem; verum etiam persequeremini totis viribus utriusque sexus hæreticos, & credentes, fautores, quocumque modo complices eorumdem; & quam citiùs sciretis, id manifestaretis Inquisitori hæreticorum, vel Episcopo, in cujus Civitate, & Diœcesi tales contigerent reperiri. Ad prædicta insuper omnia, & singula observanda dicto Fratri Nicolao sponte, ac scienter pro dictâ Romanâ Ecclesiâ vobis obligantibus omnia bona vestra mobilia, & stabilia, jura, & actiones, quæ tunc habebatis, & habere poteratis etiam in futurum, ita quòd bona eadem sine ampliori conditione judicii dictæ applicarentur Ecclesiæ; si ex certâ scientiâ offenderitis in aliquo prædictorum. Idem Inquisitor ad vos, vestramque intentionem compassionis oculos extendens vos a pœnâ, qua propter dictorum parentum culpam eratis obnoxii, absolvit, vobis nihilominus dispensando concedens, ut de cætero liberè uti paternis bonis possetis; illaque tenere pariter, & habere, & cætera facere, quæ faciunt Catholici, & alii Orthodoxi; salvo semper, quòd si ullo umquam tempore constare posset, quòd vos, vel hæredes vestri contra prætactam obligationem faceretis; dicta absolutio, atque concessio nullius esset efficaciæ, vel valoris; prout in instrumento publico indè confecto, cujus tenor infra de verbo ad verbum subjicitur, pleniùs continetur. Licet igitur per hujusmodi gratiam ab ipso Inquisitore vobis factam ab omnibus pœnis contra filios, & posteros hæreticorum a jure statutis vos fore omninò absolutos aliquibus videatur; quia tamen gratiosi favoris super hoc Sedem Apostolicam adhiberi præsidium suppliciter petiistis: Nos attendentes, quòd de Matre, & Aviâ Catholicis procreati, ac nutriti cum ipsis nullâ umquam labe hujusmodi criminis dicimini maculati, sed potius Catholici, & fideles supradictæ Fidei zelatores; eamque firmiter credere, & observare, prout eadem Romana Ecclasia tenet, & docet, & præcipit observari; quòdque dictâ labe respersos persequimini, ut asseritur, toto posse; ac volentes vobis æquitatem potius, quàm rigorem justitiæ in hac parte misericorditer providere, prætactas absolutionem, dispensationem, & concessionem per eumdem Fratrem Nicolaum vobis factas approbamus, & ex certâ scientiâ confirmamus; ac nihilominus ad statum vestrum perfectiùs solidandum omnes pœnas, quibus forsan vos, vestrique filii, ac posteri estis ob prædictorum Ugolini, & Petri culpas obnoxii, totaliter relaxantes; ac concedentes vobis, ut vos, & iidem filii, atque posteri bona ipsa libere tenere, ac ipsis uti, & de illis plenè ac liberè disponere valeatis, decernimus vos propter hoc nulli pœnæ, vel maculæ infamiæ subjacere; & quòd ad honores, & omnes actus legitimos possitis admitti; & ipsos plenariè exercere de Apostolicæ plenitudine potestatis. Per hoc autem, vel eorum aliquod nullam Inquisitori, vel Inquisitoribus dictæ pravitatis a præfatâ Sede deputatis in illis Partibus, vel in posterum deputandis, seu quibuscumque aliis, quibus hoc de jure competeret, adimimus potestatem; quin potius ipsam reservamus expressè procedendi tàm contra vos, quàm contra prætactos vestros filios, & posteros ex illis, quæ tàm vos, quàm illos circa prædictum crimen committere forsan contigerit in futurum, vel pro eo etiam, quòd forsan ea, quæ a prætacto Fratre Nicolao vobis sunt præcepta, injuncta, sive mandata non curaveritis, ut prædicitur, observare ad pœnarum impositionem, quæ tàm vobis, quàm eisdem filiis, & posteris imponi deberet justitiâ exigente; sed si de præteritis, quod absit, reperiri possit in posterum, vos in confessione vestrâ Ecclesiam voluisse decipere; utpote quia contra ea, quæ in eâdem confessione dicto Fratri expressistis, inveniremini in crimine hæreseos notabiliter deliquisse; prædictæ absolutio, dispensatio, & concessio per eumdem Fratrem, ac nostrâ in hac parte gratiâ vobis factæ nullius penitùs sint momenti. Ne autem præter ea, ad quæ ex hac Nostrâ ordinatione tenemini propter obligationes, & verba in prædicto Instrumento vobis, posterisque vestris in personis, & bonis per alicujus levis transgressionis notam possit periculum imminere; præsentium vobis auctoritate concedimus, quòd prætextu prædictarum obligationum, & eorum, quæ in ipso Instrumento continentur nullam pœnam ipso facto aliquatenùs incuratis; & nullus absque speciali conscientiâ, & expresso mandato Ecclesiæ memoratæ faciente de hac nostrâ gratiâ plenariam mentionem præmissorum occasione contra vos procedere valeat, vel in personis aut rebus quomodolibet aggravare. Tenor autem prædicti Instrumenti talis est: “In nomine Domini Amen: Anno ejusdem Nativitatis mcclxxii. e Sede Apostolicâ Pastore vacante, die xxiii. Mensis Februarii, Indictione xiii. f per Venerabilem virum Fratrem Nicolaum Inquisitorem hæreticæ pravitatis; in præsentiâ mei Notarii, & subscriptorum Testium facta est obligatio sub hac formâ. Universis in Christo fidelibus præsentes litteras inspecturis Frater Nicolaus in administratione Sancti Franciscig Inquisitor hæreticæ pravitatis per Sedem Apostolicam deputatus pacem, & salutem in Domino sempiternam. Venientes ad me Raynaldus adultus, & Ufreduciolus filii quondam Ugolini Domini Petri Peregrini, & ipsius Domini Petri nepotes virorum nobilium, quamquam in Christianâ Religione degenerum, quia labe hæreticâ infectorum, exposuerunt humiliter prædecessorum suorum culpam, fatentes tam gravem ipsam fuisse, tamque eos multipliciter in crimen pravitatis hæreticæ deliquisse, quòd juxtà leges civiles, ac canonicas sanctiones nec ad successionem Parentum, nec ad honores Antecessorum ipsorum, nisi de speciali gratiâ poterant pervenire. Verùm quia prorsus hujusmodi labis erant prædicti juvenes innocentes; nec umquam proponebant parentes ipsos in errore alicujus hæresis imitari; cum lacrymis postularunt sibi misericorditer provideri, ut non obstante priorum culpâ, concederem, quòd in bonis olim avitis, vel paternis, quæ ipso jure erant confiscata, & poterant sententialiter confiscari, succedere possent, promittentes dicti Raynaldus, & Ufreduciolus pupillus pro se, & successoribus eorum auctoritate Matris, & Aviæ ipsius Ufreducioli tutricum, ipsa bona nomine Romanæ Ecclesiæ, & ad Inquisitionis servitium perpetuò possessuros, & ad majorem hujus promissionis certitudinem, in meâ, & aliorum præsentiâ tactis sacrosanctis Evangeliis, juraverunt obedire semper mandatis Sanctæ Romanæ Ecclesiæ, ac Venerabilis Patris D. Johannish Sancti Nicolai in Carcere Tulliano Diaconi Cardinalis a Sede Apostolicâ super officio Inquisitionis pravitatis hæreticæ constitutii, immò & præceptis meis, & successorum meorum Inquisitorum, quæ & quanta eis secerimus ore, nuntio, vel litteris in Inquisitionis officium, & favorem, sine fraude, ac totis viribus obedire; permanere etiam semper in Fide Catholicâ, quam sacrosancta Romana tenet Ecclesia, credit, docet, & præcipit observari; & quòd non solùm aliquibus cujuscumque sectæ hæreticis favorem non præstabunt; verùm etiam utriusque sexus hæreticos, credentes, fautores, & quoquo modo complices eorumdem totis viribus persequentur, & quamcitiùs sciverint, manifestabunt Inquisitori, vel Episcopo Civitatis. Verùm ad prædicta omnia, & singula observanda, ac etiam inviolabiliter attendenda spontè, ac scienter obligarunt mihi Inquisitori pro Ecclesiâ Romana recipienti, ac legitimè stipulanti omnia bona eorum mobilia, & stabilia, jura, & actiones, quæ nunc habent, & habere poterunt in futurum; quòd si ex certâ scientiâ offenderent in aliquod prætactorum, prædicta bona sine ampliori conditione judicii ad Romanam Ecclesiam revertantur; pro ut manu Vincentii Notarii Inquisitionis omnia ista patent. Ego igitur Inquisitor, qui quantum valeo, & scio, pietatis viscera Sanctæ Matris Ecclesiæ debeo imitari; ad prætactos juvenes, nec non eorum innocentiam oculum compassionis intendens, habito priùs super his prætacti Venerabilis Patris D. Johannis diligenti tractatu pariter, & assensu juxtà prædictas conditiones, quemadmodum patent manu prætacti Notarii; ipsos Raynaldum, & Ufreduciolum a pœna, quâ obnoxii propter dictorum parentum culpam forent, absolvo; & cum eis prætacti Dominij auctoritate dispenso, quòd liberè de cætero uti possint paternis bonis, tenere pariter, & habere, & cætera facere, quæ faciunt Catholici, & alii Orthodoxi. Salvo semper, quòd si ullo unquam tempore constare poterit, quòd ipsi, vel hæredes eorum contra prætactam obligationem fecerint; absolutio, dispensatio, & concessio nullius sit efficaciæ, vel valoris. In cujus rei testimonium, & ad majorem rei debitam firmitatem volo præsentes litteras mei sigilli munimine roborari; & per Vincentium meum, & nunc ipsius Inquisitionis publicum Notarium publicari. Datum in Ecclesiâ Sancti Francisci loci Fratrum Minorum de Narniâk Anno, mense, & die, ac Indictione prætactis. Angelutius Matthei ipsius Inquisitoris famulus. Jacobus Joannes Altamen. D. Conradus de Albiano. Ugolinus de Albiano. Frater Ægidius de Castronovo. Frater Petrus de Podio rogati sunt Testes hujus rei. Ego Vincentius Anastasii a Sanctâ Romanâ Ecclesia Notarius constitutus his omnibus interfui, & de mandato, & auctoritate ipsius Inquisitoris scripsi, & publicavi.” Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam Nostræ Confirmationis, Relaxationis, Concessionis, & Constitutionis infringere, vel ei ausu temerario contraire; si quis autem hoc attentare præsumpserit, indignationem Omnipotentis Dei, & Beatorum Petri & Pauli Apostolorum ejus se noverit incursurum.

    Datum Vetrallæl xii. Kalendas Julii, Pontificatus Nostri Anno Primo.


  •  
    Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, tomus III, n°XXXVI., pp.317-319

  •  
    (a) Narnien. Diœcesis: Quo in loco hæresim eo seculo extitisse testatur Alexandri IV. epist. 540. Inquisitionis negotium &c., & Urbani IV. epist. 17. Cum dilectus Filius &c. in 2. tomo fol. 389. & 434.
  •  
    (b) Fr. Nicolao: Patria Narniensi juxta quosdam.
  •  
    (c) Sanctiones: Friderici II. Imp., & Innocentii IV. Papæ in 1. hujus Bullarii tomo vulgatas.
  •  
    (d) Deputati: Ex Urbani IV. Bulla 43. Cupientes ut negotium &c. in 2. tomo fol. 452.
  •  
    (e) mcclxxii. Leg. mcclxx., ut infra.
  •  
    (f) Indictione xiii.: Error est Librarii in anno 1272. quo in cursu erat Indictio xv., nec Apostolica Sedes vacabat, cum Gregorius X. electus fuerit anno præcedenti Kalendis Septembris; & si nondum an. 1272. mense Februario coronatus erat, tamen Ecclesiam regebat, unde reponendum ajo anno mcclxx. & indictione xiii.
  •  
    (g) In Administratione S. Francisci: Seu in Provincia Umbriæ.
  •  
    (h) D. Johannis: Cajetani Ursini postea Nicolaus III. appellati.
  •  
    (i) Constituti: Ab Urbano IV. sub initium sui Pontificatus ex ejus Bulla 43. Cupientes ut negotium &c. in 2. tomo fol. 452.
  •  
    (j) Prætacti Domini: Joannis Diac. Card.
  •  
    (k) FF. Minorum de Narnia: Quorum Cœnobium caput erat Custodiæ sui nominis ex distributione Provinciarum, & Custodiarum Ordinis anno 1260. Narbone in Comitiis Gener. facta; captumque fuerat sub Gregorio IX. non XI., ut Librarii, seu Typographi vitio legitur apud Rodulphium lib. 2. fol. 254.
  •  
    (l) Vetrallæ: Oppidi prope Forum Cassii antiquorum in Patrimonio S. Petri, Romanaque Provincia inter Sutrium, & Viterbium, in cujus Diœcesi reperitur, & a qua Civitate 7. mill. pas. distat.

Informations

Document

bullarium-franciscanum admin (IRHT), dans  Bullarium Franciscanum

Bullarium Franciscanum romanorum pontificum, dir. I. Heullant-Donat, éd. électronique TELMA (IRHT), Orléans, 2021 [en ligne], acte n. 154028 (bullarium-franciscanum-2115), http://telma.irht.cnrs.fr/chartes/en/bullarium-franciscanum/notice/154028 (mise à jour : 26/01/2021).